Isaias 66
1 Mao kini ang giingon ni Yahweh, “Ang langit mao ang akong trono ug ang kalibotan maoy akong tumbanan. Asa man ang balay nga inyong tukoron alang kanako? Asa man ang dapit diin akong pahulayan?
Yahweh [also] said this: “[All of] heaven is [like] my throne, and the whole earth is [like] my footstool. So you could certainly not [RHQ] build a house [that would be adequate] for me to live in and rest!
2 Ang akong mga kamot maoy naghimo niining tanang mga butang; ingon niana ang pagtungha niining mga butanga—mao kini ang pahayag ni Yahweh. Mao kini ang tawo nga akong nauyonan, ang mapainubsanon, ang mahinulsulon nga ispiritu, ug mahadlokon sa akong pulong.
I [MTY] have created everything; all things exist because I made them. [That is true because I], Yahweh, have said it. The people I am [most] pleased with are those who are humble, who [patiently endure it when they] (suffer/are afflicted), and who tremble when they hear me [rebuking them].
3 Siya nga nag-ihaw sa baka sama ra usab nga nagpatay sa usa ka tawo; siya nga naghalad sa nating karnero sama ra usab nga naglubag sa liog sa iro; siya nga naghalad sa trigo sama ra usab nga naghalad sa dugo sa baboy; siya nga naghalad sa insenso nagpanalangin ra usab sa pagkadaotan. Gipili nila ang kaugalingon nilang dalan, ug nalipay sila sa ilang kalaw-ayan.
You have enjoyed [continually] doing the things that you want to do: [Some of] you slaughter oxen [to sacrifice them to me], but you also bring human sacrifices [to your idols]! You sacrifice lambs [to me], but you kill dogs [to offer them to your gods]. You offer grain to me, but you also bring pigs’ blood [to your idols]. You burn incense [to me], but you also praise your idols. You enjoy doing those disgusting things.
4 Sa samang paagi pilion ko ang ilang silot, ipadangat ko kanila ang ilang gikahadlokan, tungod kay sa dihang nagtawag ako, walay mitubag; sa dihang nagsulti ako walay naminaw. Gihimo hinuon nila kung unsa ang daotan sa akong panan-aw, ug gipili ang paghimo kung unsa ang dili makapahimuot kanako.”
When I called [out to you], you did not answer. When I spoke, you did not pay attention. You did [many] things that I say are evil; you chose [to do] things that I did not like. So [now] I will punish you by causing you to experience the things that you are [very] afraid of.”
5 Paminawa ang pulong ni Yahweh, kamo nga nagpangurog sa iyang mga pulong, “Miingon ang inyong igsoon nga nasilag ug misalikway kaninyo tungod sa akong ngalan, 'Mahimaya si Yahweh, unya makita namo ang inyong kalipay,' apan mapakaulawan sila.
But you people who tremble when you hear what Yahweh says, listen to what he says [now]: “Some of your people hate you and reject you because you belong to me. They make fun of you, and they say, ‘Yahweh should show his glorious power! We want to see him [do something to cause] you to be truly happy.’ But [some day] those people will be [very] disgraced.”
6 Ang tingog sa gubat madungog gikan sa siyudad, ang tingog nga gikan sa templo, ang tingog ni Yahweh nga nanimalos sa iyang mga kaaway.
[At that time], you will listen to the noise in the city. You will hear the shouting in the temple. It will be the sound of Yahweh shouting while he is punishing his enemies!
7 Sa wala pa siya magbati, manganak na siya; sa wala pa niya batia ang sakit, manganak na siya ug usa ka batang lalaki.
No one [RHQ] ever heard that a woman gave birth to a baby when she was just starting to have birth pains.
8 Kinsa may nakadungog nianang mga butanga? Kinsa may nakakita nianang mga butanga? Mahimugso ba sa usa lang ka adlaw ang usa ka yuta? Motungha ba sa usa lamang ka gutlo ang usa ka nasod? Kay sa dihang nagbati ang Zion, manganak dayon siya sa iyang mga anak.
Certainly no one [RHQ] ever heard about such a thing happening, and no one has ever seen it happen. [Similarly], no one ever [RHQ] heard that a nation was created in one instant, not even in one day. But Jerusalem is like [MET] [a woman who] gives birth to children as soon as she starts to have birth pains.
9 Magpamabdos ba ako ug usa ka bata sa tagoangkan ug dili tugotan nga matawo? —nangutana si Yahweh. O magpakatawo ba ako ug usa ka bata ug dili madayon? nangutana ang Dios.”
Women certainly do not [RHQ] bring infants to the time when they are ready to be born and then do not allow them to be born. [Similarly, he will do for Jerusalem] [MET] [what he has promised to do]: [He will cause Jerusalem to be full of people again]. [That will happen because] Yahweh has said it.
10 Pagmaya kamo uban ang Jerusalem ug paglipay alang kaniya, kamong nahigugma kaniya; pagmaya uban kaniya, kamong tanan nga nagbangotan tungod kaniya.
You people in [APO] Jerusalem, rejoice! And all you people who love Jerusalem should also be happy. You people who were sad because of [what happened to Jerusalem], you should now be glad.
11 Kay makasuso kamo ug matagbaw; sa iyang dughan mahupay kamo; kay mag-inom kamo hangtod mabusog ug malipay sa kadagaya sa iyang gatas.
[You people in Jerusalem] will [have everything that you need] like [MET] a baby that gets all it needs from its mother’s breasts. You will enjoy all the abundant and glorious things [MET] in the city.
12 Mao kini ang gisulti ni Yahweh, “Ipakaylap ko ang kadagaya nganha kaniya sama sa suba, ug ang bahandi sa mga kanasoran sama sa nagdagayday nga sapa. Mosuso ka diha sa iyang kiliran, kuguson sa iyang mga bukton, ug yogyogon ibabaw sa iyang mga tuhod.
Yahweh has promised, “I will cause Jerusalem to be full of valuable things that come from other nations; those things will pour into Jerusalem; it will be like [SIM] a big flood. I will take care of the people of Jerusalem like women care for the babies that they nurse.
13 Sama sa inahan nga naglipay sa iyang anak, busa lipayon ka usab sa Jerusalem.”
I will comfort you people in Jerusalem like [MET] mothers comfort their children.”
14 Makita mo kini, ug magmalipayon ang imong kasingkasing, ug moturok ang imong kabukogan sama sa lunhaw nga sagbot. Maila sa iyang mga alagad ang kamot ni Yahweh, apan ipakita niya ang iyang kasuko batok sa iyang mga kaaway.
When you see [those things happen], you [SYN] will rejoice. Your [old] bones will become strong [again] like [SIM] grass [that grows quickly/well in the springtime]. [When that happens, everyone] will know that Yahweh has power [MTY] to help those who worship and obey him, but that he is angry with his enemies.
15 Kay tan-awa, moabot si Yahweh uban ang kalayo, ug moabot ang iyang mga karwahe sama sa naghuros nga hangin aron modala sa kainit sa iyang kasuko ug sa iyang pagbadlong uban ang nagdilaab nga kalayo.
Yahweh will come down with flames of fire, and his chariots [will come down] like [SIM] a whirlwind; he will be extremely angry, and he will punish [his enemies] by burning them in a fire.
16 Kay ipahamtang ni Yahweh ang paghukom sa katawhan pinaagi sa kalayo ug pinaagi sa iyang espada. Daghan kadtong mapatay ni Yahweh.
[It is as though] [MET] Yahweh has a [big] sword, and he will judge and execute many people.
17 Nagbalaan sila ug nagputli sa ilang kaugalingon, aron makasulod sila sa mga tanaman, nga nagsunod sa tawo nga atua sa taliwala niadtong mikaon sa karneng baboy ug sa mahugaw nga mga butang sama sa ilaga. “Moabot kanila ang kataposan—mao kini ang pahayag ni Yahweh.
Yahweh says, “Some of you people purify/bathe yourselves and [then] go to a garden to worship your gods. You eat the meat of pigs and lizards and mice, [and other things that I have forbidden you to eat]. So I will get rid of you [for doing that].
18 Kay nasayod ako sa ilang binuhatan ug hunahuna. Moabot ang panahon nga akong tigomon ang tanang kanasoran ug ang mga pinulongan. Manganhi sila ug makita nila ang akong himaya.
I know [all] the [evil] things that you think and do. [It is now time] for me to gather together the people who live in all nations and who speak all languages, and to show them that I am very great.
19 Magbutang ako ug ilhanan diha kanila. Unya ipadala ko ang mga nahibilin kanila sa mga kanasoran sa: Tarshis, sa Put, ug sa Lud, mga tigpana nga namana sa ilang mga pana ngadto sa Tubal, sa Javan, ug sa halayo nga mga baybayon nga wala pa makadungog mahitungod kanako o makita ang akong himaya. Imantala nila ang akong himaya taliwala sa kanasoran.
I will put a mark on them, and those whom I have spared will go to various [distant] countries: to Tarshish, Put, Lud, Meshech, Tubal, Javan, and to distant islands. I will send them to proclaim to nations that have never heard about me that I am very great and glorious.
20 Dad-on nila pagbalik ang tanan mong mga igsoon nga gikan sa tanang kanasoran, ingon nga halad ngadto kang Yahweh. Moabot sila sakay sa mga kabayo, ug sa mga karwahe, sa mga karomata, sa mga asno, ug sa mga kamelyo, aron moadto sa akong balaang bukid sa Jerusalem—nag-ingon si Yahweh. Kay dad-on sa katawhan sa Israel ang mga halad nga trigo nga anaa sa hinlo nga sudlanan ngadto sa balay ni Yahweh.
Then they will bring back here your relatives [who have been (exiled/forced to go to other countries)], to be like [SIM] an offering to me. They will come on horses, in chariots, on mules, and on camels. They will come to [Zion, ] my sacred hill in Jerusalem. That will be like [SIM] the offerings that [my] Israeli people used to bring in the correct manner to the temple.
21 Magpili ako ug mga pari ug Levita sa pipila kanila—nag-ingon si Yahweh.
[I solemnly promise that] I will appoint some of them to be priests, and others to do other work in my temple. [That will surely happen because I], Yahweh, have said it.
22 Kay sama nga molungtad diha sa akong atubangan ang bag-ong langit ug bag-ong yuta nga akong himoon—mao kini ang pahayag ni Yahweh—busa magpabilin ang imong mga kaliwat, ug magpabilin ang imong ngalan.
I [also] promise that just like the new heaven and the new earth will last forever, you will always have descendants, and you [MTY] will always be honored.
23 Sukad sa usa ka bulan hangtod sa sunod, ug sa matag Adlaw nga Igpapahulay, manganhi ang tibuok katawhan aron moyukbo kanako—nag-ingon si Yahweh.
At every festival to celebrate the Sabbath [each week] and the new moon [each month], everyone will [come and] worship me. [That will surely happen because] I, Yahweh, have said it.
24 Manggawas sila ug makita nila ang mga patay nga lawas sa mga tawo nga misupak kanako, kay ang mga ulod nga mokutkot kanila dili mamatay, ug ang kalayo nga milamoy kanila dili mapalong; ug kaligutgotan kini sa tanang mga binuhat.”
Then they will go out [of Jerusalem] and look at the corpses of those who rebelled against me. The maggots in those corpses will never die, the fire will never stop burning them, and everyone [who sees their corpses] will detest them.”
