Isaias 44
1 Karon paminaw, Jacob nga akong sulugoon, ug Israel, nga akong pinili.
Yet now hear, O Jacob my servant; and Israel, whom I have chosen:
2 Mao kini ang giingon ni Yahweh, siya nga nagbuhat ug nag-umol kanimo diha sa tagoangkan ug ang motabang kanimo: “Ayaw kahadlok, Jacob nga akong sulugoon; ug ikaw, Jeshurun, nga akong pinili.
Thus saith the LORD that made thee, and formed thee from the womb, who will help thee; Fear not, O Jacob, my servant; and thou, Jesurun, whom I have chosen.
3 Tungod kay buboan ko ug tubig ang giuhaw nga yuta, ug magadagayday ang sapa diha sa uga nga yuta; Ibubo ko ang akong Espiritu diha sa inyong kaliwat, ug ang akong panalangin diha sa inyong mga anak.
For I will pour water upon him that is thirsty, and floods upon the dry ground: I will pour my spirit upon thy seed, and my blessing upon thy offspring:
4 Manubo sila taliwala sa mga sagbot, sama sa mga balili daplin sa mga sapa.
And they shall spring up as among the grass, as willows by the water courses.
5 Adunay moingon, 'iya ako ni Yahweh,' ug ang uban magtawag sa ngalan ni Jacob, ug ang uban magsulat diha sa iyang kamot nga 'Gipanag-iya ni Yahweh,' ug nganlan niya ang iyang kaugalingon pinaagi sa ngalan sa Israel.”
One shall say, I am the LORD’S; and another shall call himself by the name of Jacob; and another shall write with his hand to the LORD, and surname himself by the name of Israel.
6 Mao kini ang giingon ni Yahweh— ang Hari sa Israel ug ang iyang Manunubos, Yahweh nga labawng makagagahom: “Ako ang sinugdanan, ug ako ang kataposan: ug walay laing Dios gawas kanako.
Thus saith the LORD the King of Israel, and his redeemer the LORD of hosts; I am the first, and I am the last; and besides me there is no God.
7 Kinsa man ang sama kanako? Tugoti siya nga mopahibalo niini ug ipasabot kanako ang mga panghitabo nga nahitabo sukad sa akong pagpahimutang sa akong katawhan kaniadto, ug tugoti sila nga isulti ang mga mahitabo sa umaabot.
And who, as I, shall call, and shall declare it, and set it in order for me, since I appointed the ancient people? and the things that are coming, and shall come, let them show to them.
8 Ayaw kahadlok o kalisang. Wala ko ba kini gipamulong, ug gipahibalo kaninyo kaniadto? kamo ang akong mga saksi: Aduna bay laing Dios gawas kanako? Walay laing Bato; wala akoy laing nailhan.”
Fear ye not, neither be afraid: have not I told thee from that time, and have declared it? ye are even my witnesses. Is there a God besides me? verily, there is no God; I know not any.
9 Walay pulos ang tanan nga nagbuhat ug mga diosdios; walay pulos ang mga butang nga ilang gikalipay; dili makakita ug walay nahibaloan ang ilang mga saksi, ug maulawan sila.
They that make a graven image are all of them vanity; and their delectable things shall not profit; and they are their own witnesses; they see not, nor know; that they may be ashamed.
10 Kinsa man ang maghimo ug dios o magbuhat ug diosdios nga walay pulos?
Who hath formed a god, or cast a graven image that is profitable for nothing?
11 Tan-awa, maulawan ang tanan niyang mga kaabin; tawo lamang ang mga manggagama. Tugoti silang tanan nga mobarog; mangurog sila ug maulawan.
Behold, all his companions shall be ashamed: and the workmen, they are of men: let them all be gathered together, let them stand up; yet they shall fear, and they shall be ashamed together.
12 Nagatrabaho pinaagi sa iyang mga kahimanan ang manggagama, sa paghulma niini, sa pagtrabaho ibabaw sa mga baga. Hulmahon niya kini pinaagi sa mga martilyo ug himoon kini pinaagi sa kusgan niyang mga bukton. Gigutom siya, ug nawad-an siya ug kusog; wala siya makainom ug tubig ug nakuyapan.
The smith with the tongs both worketh in the coals, and fashioneth it with hammers, and worketh it with the strength of his arms: yea, he is hungry, and his strength faileth: he drinketh no water, and is faint.
13 Sukdon sa panday ang kahoy pinaagi sa igsusukod, ug butangan kini ug timailhan pinaagi sa hait nga puthaw. Hulmahon niya kini pinaagi sa iyang mga kahimanan ug butangan kini ug timailhan pinaagi sa pangmarka. Hulmahon niya kini sama sa hulagway sa lalaki, sama sa makadani nga tawo, aron nga magpabilin kini diha sa balay.
The carpenter stretcheth out his rule; he marketh it out with a line; he fitteth it with planes, and he marketh it out with the compass, and maketh it after the figure of a man, according to the beauty of a man; that it may remain in the house.
14 Mamutol siya ug mga sedro, o magpili ug kahoy nga sepros o kahoy nga tugas. Manguha siya ug mga kahoy didto sa kalasangan alang sa iyang kaugalingon. Nagtanom siya ug kahoy nga fir ug mitubo kini tungod sa ulan.
He heweth down cedars for himself and taketh the cypress and the oak, which he strengtheneth for himself among the trees of the forest: he planteth an ash, and the rain doth nourish it.
15 Unya gamiton kini sa tawo ingon nga sugnod aron mainitan ang iyang kaugalingon. Oo, maghaling siya ug magluto ug tinapay. Unya maghimo siya ug dios gikan niini ug iya kining yukboan.
Then shall it be for a man to burn: for he will take of it, and warm himself; indeed, he kindleth it, and baketh bread; yea, he maketh a god, and worshippeth it; he maketh it a graven image, and falleth down to it.
16 Isugnod niya ang ubang bahin sa kahoy, ug isugba ang karne ibabaw niini. Mokaon siya ug matagbaw. Painitan niya ang iyang kaugalingon ug moingon, “nainitan ako, nakita ko ang kalayo.”
He burneth part of it in the fire; with part of it he eateth flesh; he roasteth meat, and is satisfied: yea, he warmeth himself, and saith, Aha, I am warm, I have seen the fire:
17 Maghimo siya ug dios gamit ang nahibilin nga kahoy, ang iyang kinulit nga hulagway; yukboan niya kini ug tahoron, ug mag-ampo niini nga mag-ingon, “Luwasa ako, tungod kay ikaw ang akong dios.”
And the rest of it he maketh a god, even his graven image: he falleth down to it, and worshippeth it, and prayeth to it, and saith, Deliver me; for thou art my god.
18 Wala sila masayod, ni makasabot, tungod kay buta sila ug dili makakita, ug dili makabati ang ilang mga kasingkasing.
They have not known nor understood: for he hath shut their eyes, that they cannot see; and their hearts, that they cannot understand.
19 Walay nakahunahuna, ni nakasabot ug miingon, “Gisunog ko ang ubang bahin sa kahoy diha sa kalayo; oo, nagluto usab ako ug tinapay ibabaw sa mga baga niini. Nagsugba ako ug karne ibabaw sa mga baga niini ug mikaon. Karon angay ko bang himoon ang ubang bahin sa kahoy ngadto sa usa ka malaw-ay nga butang aron simbahon? Angay ba akong moyukbo sa tipak sa kahoy?”
And none considereth in his heart, neither is there knowledge nor understanding to say, I have burned part of it in the fire; I have also baked bread upon its coals; I have roasted flesh, and eaten it: and shall I make the rest of it an abomination? shall I fall down to the stock of a tree?
20 Daw sama kini nga magkaon siya ug mga abo; ang nalimbongan niya nga kasingkasing ang migiya kaniya ngadto sa sayop. Dili siya makaluwas sa iyang kaugalingon, ni makaingon siya, “Kining butang nga ania sa akong tuong kamot usa ka mini nga dios.”
He feedeth on ashes: a deceived heart hath turned him aside, that he cannot deliver his soul, nor say, Is there not a lie in my right hand?
21 Hunahunaa kining mga butanga, Jacob, ug Israel, tungod kay ikaw ang akong sulugoon: Giumol ko ikaw; ikaw ang akong sulugoon: Israel, dili ko gayod ikaw hikalimtan.
Remember these, O Jacob and Israel; for thou art my servant: I have formed thee; thou art my servant: O Israel, thou shalt not be forgotten by me.
22 Gipapas ko, sama sa mabaga nga panganod, ang imong masinupakon nga mga binuhatan, ug sama sa panganod, ang imong mga sala; balik kanako, tungod kay gitubos ko na ikaw.
I have blotted out, as a thick cloud, thy transgressions, and, as a cloud, thy sins: return to me; for I have redeemed thee.
23 Pag-awit, kamo kalangitan, tungod kay gibuhat kini ni Yahweh; singgit, kamong kinahiladman sa kalibotan. Paninggit kamo mga kabukiran, kamong kalasangan uban sa matag kahoy niini; tungod kay gitubos ni Yahweh si Jacob, ug ipakita ang iyang himaya ngadto sa Israel.
Sing, O ye heavens; for the LORD hath done it: shout, ye lower parts of the earth: break forth into singing, ye mountains, O forest, and every tree in it: for the LORD hath redeemed Jacob, and glorified himself in Israel.
24 Mao kini ang giingon ni Yahweh, ang imong Manunubos, siya nga nag-umol kanimo diha sa tagoangkan: “Ako si Yahweh, nga maoy nagbuhat sa tanang butang, ang bugtong nga nagpahimutang sa kalangitan, ang nagmugna sa kalibotan.
Thus saith the LORD, thy redeemer, and he that formed thee from the womb, I am the LORD that maketh all things; that stretcheth forth the heavens alone; that spreadeth abroad the earth by myself;
25 Ako nga mipakyas sa mga panagna sa mga bakakong mananagna ug nagpakaulaw niadtong nagbasa sa mga panagna; ako nga mibuntog sa kaalam sa maalamon ug naghimo nga walay pulos ang ilang mga tambag.
That frustrateth the tokens of the liars, and maketh diviners mad; that turneth wise men backward, and maketh their knowledge foolish;
26 Ako, si Yahweh, nga nagpamatuod sa mga pulong sa iyang sulugoon ug mopadangat sa mga panagna sa iyang mga mensahero, nga nag-ingon ngadto sa Jerusalem, 'Pagapuy-an siya,' ug ang mga lungsod sa Juda, ''Tukoron sila pagbalik, ug pabarogon ko ang ilang pagkaguba';
That confirmeth the word of his servant, and performeth the counsel of his messengers; that saith to Jerusalem, Thou shalt be inhabited; and to the cities of Judah, Ye shall be built, and I will raise up its decayed places:
27 ang miingon ngadto sa lawom nga dagat, 'kauga, ug paughon ko ang imong pag-agas.'
That saith to the deep, Be dry, and I will dry up thy rivers:
28 Si Yahweh ang miingon ngadto kang Cyrus, 'Siya ang akong magbalantay, buhaton niya ang akong matag pangandoy; maghukom siya mahitungod sa Jerusalem, 'Matukod siya pagbalik,' ug mahitungod sa templo, 'Itukod ang mga pasukaranan niini.”'
That saith of Cyrus, He is my shepherd, and he shall perform all my pleasure: even saying to Jerusalem, Thou shalt be built; and to the temple, Thy foundation shall be laid.
