< Isaias 44 >
1 Karon paminaw, Jacob nga akong sulugoon, ug Israel, nga akong pinili.
Yet now hear, O Jacob My servant, and Israel, whom I have chosen;
2 Mao kini ang giingon ni Yahweh, siya nga nagbuhat ug nag-umol kanimo diha sa tagoangkan ug ang motabang kanimo: “Ayaw kahadlok, Jacob nga akong sulugoon; ug ikaw, Jeshurun, nga akong pinili.
Thus saith the LORD that made thee, and formed thee from the womb, who will help thee: Fear not, O Jacob My servant, and thou, Jeshurun, whom I have chosen.
3 Tungod kay buboan ko ug tubig ang giuhaw nga yuta, ug magadagayday ang sapa diha sa uga nga yuta; Ibubo ko ang akong Espiritu diha sa inyong kaliwat, ug ang akong panalangin diha sa inyong mga anak.
For I will pour water upon the thirsty land, and streams upon the dry ground; I will pour My spirit upon thy seed, and My blessing upon thine offspring;
4 Manubo sila taliwala sa mga sagbot, sama sa mga balili daplin sa mga sapa.
And they shall spring up among the grass, as willows by the watercourses.
5 Adunay moingon, 'iya ako ni Yahweh,' ug ang uban magtawag sa ngalan ni Jacob, ug ang uban magsulat diha sa iyang kamot nga 'Gipanag-iya ni Yahweh,' ug nganlan niya ang iyang kaugalingon pinaagi sa ngalan sa Israel.”
One shall say: 'I am the LORD'S'; and another shall call himself by the name of Jacob; and another shall subscribe with his hand unto the LORD, and surname himself by the name of Israel.
6 Mao kini ang giingon ni Yahweh— ang Hari sa Israel ug ang iyang Manunubos, Yahweh nga labawng makagagahom: “Ako ang sinugdanan, ug ako ang kataposan: ug walay laing Dios gawas kanako.
Thus saith the LORD, the King of Israel, and his Redeemer the LORD of hosts: I am the first, and I am the last, and beside Me there is no God.
7 Kinsa man ang sama kanako? Tugoti siya nga mopahibalo niini ug ipasabot kanako ang mga panghitabo nga nahitabo sukad sa akong pagpahimutang sa akong katawhan kaniadto, ug tugoti sila nga isulti ang mga mahitabo sa umaabot.
And who, as I, can proclaim — let him declare it, and set it in order for Me — since I appointed the ancient people? And the things that are coming, and that shall come to pass, let them declare.
8 Ayaw kahadlok o kalisang. Wala ko ba kini gipamulong, ug gipahibalo kaninyo kaniadto? kamo ang akong mga saksi: Aduna bay laing Dios gawas kanako? Walay laing Bato; wala akoy laing nailhan.”
Fear ye not, neither be afraid; have I not announced unto thee of old, and declared it? And ye are My witnesses. Is there a God beside Me? Yea, there is no Rock; I know not any.
9 Walay pulos ang tanan nga nagbuhat ug mga diosdios; walay pulos ang mga butang nga ilang gikalipay; dili makakita ug walay nahibaloan ang ilang mga saksi, ug maulawan sila.
They that fashion a graven image are all of them vanity, and their delectable things shall not profit; and their own witnesses see not, nor know; that they may be ashamed.
10 Kinsa man ang maghimo ug dios o magbuhat ug diosdios nga walay pulos?
Who hath fashioned a god, or molten an image that is profitable for nothing?
11 Tan-awa, maulawan ang tanan niyang mga kaabin; tawo lamang ang mga manggagama. Tugoti silang tanan nga mobarog; mangurog sila ug maulawan.
Behold, all the fellows thereof shall be ashamed; and the craftsmen skilled above men; let them all be gathered together, let them stand up; they shall fear, they shall be ashamed together.
12 Nagatrabaho pinaagi sa iyang mga kahimanan ang manggagama, sa paghulma niini, sa pagtrabaho ibabaw sa mga baga. Hulmahon niya kini pinaagi sa mga martilyo ug himoon kini pinaagi sa kusgan niyang mga bukton. Gigutom siya, ug nawad-an siya ug kusog; wala siya makainom ug tubig ug nakuyapan.
The smith maketh an axe, and worketh in the coals, and fashioneth it with hammers, and worketh it with his strong arm; yea, he is hungry, and his strength faileth; he drinketh no water, and is faint.
13 Sukdon sa panday ang kahoy pinaagi sa igsusukod, ug butangan kini ug timailhan pinaagi sa hait nga puthaw. Hulmahon niya kini pinaagi sa iyang mga kahimanan ug butangan kini ug timailhan pinaagi sa pangmarka. Hulmahon niya kini sama sa hulagway sa lalaki, sama sa makadani nga tawo, aron nga magpabilin kini diha sa balay.
The carpenter stretcheth out a line; he marketh it out with a pencil; he fitteth it with planes, and he marketh it out with the compasses, and maketh it after the figure of a man, according to the beauty of a man, to dwell in the house.
14 Mamutol siya ug mga sedro, o magpili ug kahoy nga sepros o kahoy nga tugas. Manguha siya ug mga kahoy didto sa kalasangan alang sa iyang kaugalingon. Nagtanom siya ug kahoy nga fir ug mitubo kini tungod sa ulan.
He heweth him down cedars, and taketh the ilex and the oak, and strengtheneth for himself one among the trees of the forest; he planteth a bay-tree, and the rain doth nourish it.
15 Unya gamiton kini sa tawo ingon nga sugnod aron mainitan ang iyang kaugalingon. Oo, maghaling siya ug magluto ug tinapay. Unya maghimo siya ug dios gikan niini ug iya kining yukboan.
Then a man useth it for fuel; and he taketh thereof, and warmeth himself; yea, he kindleth it, and baketh bread; yea, he maketh a god, and worshippeth it; he maketh it a graven image, and falleth down thereto.
16 Isugnod niya ang ubang bahin sa kahoy, ug isugba ang karne ibabaw niini. Mokaon siya ug matagbaw. Painitan niya ang iyang kaugalingon ug moingon, “nainitan ako, nakita ko ang kalayo.”
He burneth the half thereof in the fire; with the half thereof he eateth flesh; he roasteth roast, and is satisfied; yea, he warmeth himself, and saith: 'Aha, I am warm, I have seen the fire';
17 Maghimo siya ug dios gamit ang nahibilin nga kahoy, ang iyang kinulit nga hulagway; yukboan niya kini ug tahoron, ug mag-ampo niini nga mag-ingon, “Luwasa ako, tungod kay ikaw ang akong dios.”
And the residue thereof he maketh a god, even his graven image; he falleth down unto it and worshippeth, and prayeth unto it, and saith: 'Deliver me, for thou art my god.'
18 Wala sila masayod, ni makasabot, tungod kay buta sila ug dili makakita, ug dili makabati ang ilang mga kasingkasing.
They know not, neither do they understand; for their eyes are bedaubed, that they cannot see, and their hearts, that they cannot understand.
19 Walay nakahunahuna, ni nakasabot ug miingon, “Gisunog ko ang ubang bahin sa kahoy diha sa kalayo; oo, nagluto usab ako ug tinapay ibabaw sa mga baga niini. Nagsugba ako ug karne ibabaw sa mga baga niini ug mikaon. Karon angay ko bang himoon ang ubang bahin sa kahoy ngadto sa usa ka malaw-ay nga butang aron simbahon? Angay ba akong moyukbo sa tipak sa kahoy?”
And none considereth in his heart, neither is there knowledge nor understanding to say: 'I have burned the half of it in the fire; yea, also I have baked bread upon the coals thereof; I have roasted flesh and eaten it; and shall I make the residue thereof an abomination? Shall I fall down to the stock of a tree?'
20 Daw sama kini nga magkaon siya ug mga abo; ang nalimbongan niya nga kasingkasing ang migiya kaniya ngadto sa sayop. Dili siya makaluwas sa iyang kaugalingon, ni makaingon siya, “Kining butang nga ania sa akong tuong kamot usa ka mini nga dios.”
He striveth after ashes, a deceived heart hath turned him aside, that he cannot deliver his soul, nor say: 'Is there not a lie in my right hand?'
21 Hunahunaa kining mga butanga, Jacob, ug Israel, tungod kay ikaw ang akong sulugoon: Giumol ko ikaw; ikaw ang akong sulugoon: Israel, dili ko gayod ikaw hikalimtan.
Remember these things, O Jacob, and Israel, for thou art My servant; I have formed thee, thou art Mine own servant; O Israel, thou shouldest not forget Me.
22 Gipapas ko, sama sa mabaga nga panganod, ang imong masinupakon nga mga binuhatan, ug sama sa panganod, ang imong mga sala; balik kanako, tungod kay gitubos ko na ikaw.
I have blotted out, as a thick cloud, thy transgressions, and, as a cloud, thy sins; return unto Me, for I have redeemed thee.
23 Pag-awit, kamo kalangitan, tungod kay gibuhat kini ni Yahweh; singgit, kamong kinahiladman sa kalibotan. Paninggit kamo mga kabukiran, kamong kalasangan uban sa matag kahoy niini; tungod kay gitubos ni Yahweh si Jacob, ug ipakita ang iyang himaya ngadto sa Israel.
Sing, O ye heavens, for the LORD hath done it; shout, ye lowest parts of the earth; break forth into singing, ye mountains, O forest, and every tree therein; for the LORD hath redeemed Jacob, and doth glorify Himself in Israel.
24 Mao kini ang giingon ni Yahweh, ang imong Manunubos, siya nga nag-umol kanimo diha sa tagoangkan: “Ako si Yahweh, nga maoy nagbuhat sa tanang butang, ang bugtong nga nagpahimutang sa kalangitan, ang nagmugna sa kalibotan.
Thus saith the LORD, thy Redeemer, and He that formed thee from the womb: I am the LORD, that maketh all things; that stretched forth the heavens alone; that spread abroad the earth by Myself;
25 Ako nga mipakyas sa mga panagna sa mga bakakong mananagna ug nagpakaulaw niadtong nagbasa sa mga panagna; ako nga mibuntog sa kaalam sa maalamon ug naghimo nga walay pulos ang ilang mga tambag.
That frustrateth the tokens of the imposters, and maketh diviners mad; that turneth wise men backward, and maketh their knowledge foolish;
26 Ako, si Yahweh, nga nagpamatuod sa mga pulong sa iyang sulugoon ug mopadangat sa mga panagna sa iyang mga mensahero, nga nag-ingon ngadto sa Jerusalem, 'Pagapuy-an siya,' ug ang mga lungsod sa Juda, ''Tukoron sila pagbalik, ug pabarogon ko ang ilang pagkaguba';
That confirmeth the word of His servant, and performeth the counsel of His messengers; that saith of Jerusalem: 'She shall be inhabited'; and of the cities of Judah: 'They shall be built, and I will raise up the waste places thereof';
27 ang miingon ngadto sa lawom nga dagat, 'kauga, ug paughon ko ang imong pag-agas.'
That saith to the deep: 'Be dry, and I will dry up thy rivers';
28 Si Yahweh ang miingon ngadto kang Cyrus, 'Siya ang akong magbalantay, buhaton niya ang akong matag pangandoy; maghukom siya mahitungod sa Jerusalem, 'Matukod siya pagbalik,' ug mahitungod sa templo, 'Itukod ang mga pasukaranan niini.”'
That saith of Cyrus: 'He is My shepherd, and shall perform all My pleasure'; even saying of Jerusalem: 'She shall be built'; and to the temple: 'My foundation shall be laid.'