Isaias 30
1 Pagkaalaot sa masinupakon nga mga anak,” mao kini ang gipamulong ni Yahweh. “Naglaraw sila, apan wala naggikan kanako; nakig-abin sila sa ubang nga mga nasod, apan wala sila gigiyahan pinaagi sa akong Espiritu, busa nagdugang sila ug sala sa pagpakasala.
Yahweh says, “Terrible things will happen to you, my people who rebel against me. You make plans, but what you plan is not what I want. You have made an alliance [with the rulers of Egypt], but you did not ask my Spirit [if that was what you should do]. By doing that, you have increased the number of your sins.
2 Nanggawas sila aron sa paglugsong didto sa Ehipto, apan wala mangayo sa akong giya. Midangop sila sa panalipod gikan sa Faraon ug mipasalipod sa landong sa Ehipto.
You went to Egypt [to ask their rulers for help], without asking for my advice. You have trusted in [the army of] the king of Egypt to protect you; you have [trusted in them] [like] people sit in the shade [to protect themselves from the sun] [MET].
3 Busa mahimo ninyong kaulawan ang pagpanalipod sa Faraon, ug inyong kaulawan ang dalangpanan sa landong sa Ehipto,
[But] the result of your trusting in the king of Egypt is that you will be [disappointed and] disgraced; because of trusting in him, you will be humiliated.
4 bisan anaa ang ilang mga prinsipe sa Zoan, ug miadto ang ilang mga mensahero didto sa Hanes.
Officials/ambassadors [from Judah] have gone to Zoan and Hanes [cities in Egypt to make treaties],
5 Maulawan silang tanan tungod sa katawhan nga dili makatabang kanila, apan makahatag hinuon ug kaulawan.”
but all those [who trust in the King of Egypt] will be humiliated, because that nation will not be able to help you; the treaty that you have made [requesting help from them] will be useless; instead, the result will be that you will be humiliated and disgraced [DOU].”
6 Ang gipamulong mahitungod sa mga mananap sa Negev: Latas sa yuta sa kasamok ug kakuyaw, sa babayeng liyon ug sa liyon, sa bitin ug ang daw kalayo nga halas nga molupad, gidala nila ang ilang mga kaadunahan diha sa likod sa ilang mga asno, ug ang ilang mga bahandi diha sa bukobuko sa mga kamelyo, ngadto sa katawhan nga dili makatabang kanila.
[I received from Yahweh] this message about the animals in the southern part of Judah: That area is one where [people experience a lot of] troubles and difficulties, an area where there are male and female lions and various kinds of poisonous snakes. Caravans go through that area taking donkeys and camels loaded with valuable goods. [They are taking them] to Egypt to seek for protection [by the army of Egypt], [but] it will be useless.
7 Kay kawang lamang ang tabang sa Ehipto; busa gitawag ko siya nga Rahab, nga nagpabilin sa paglingkod.
The promises made by [the king of] Egypt are worthless; therefore I call Egypt ‘the sea monster/dragon that does nothing’.
8 Karon lakaw, ikulit kini diha sa papan sa ilang atubangan, ug isulat kini diha sa linukot nga basahon, aron nga matipigan kini alang sa moabotay nga panahon ingon nga pagpamatuod.
Yahweh told me to write on a scroll a message, in order that it would be a witness [to the people of Judah] that would endure forever.
9 Kay mga masinupakon kini nga katawhan, bakakon nga mga anak, mga anak nga dili mamati sa pahimangno ni Yahweh.
[It would remind them] that they are deceitful and always rebelling against Yahweh; they refuse to pay attention to what he tells/teaches them.
10 Gisultihan nila ang mga manalagna, “Ayaw pagtan-aw;” ug ngadto sa mga propeta, “Ayaw pagpanagna sa kamatuoran kanamo; pagsulti ug mga pulong nga pag-ulog-ulog, panagna sa mga tinumotumo.
They tell the people who see/receive visions [from Yahweh], “Stop seeing visions!” They tell the prophets, “Do not reveal to us what is right! Tell us pleasant things; do not tell us visions about things that are true!
11 Agi ngadto sa laing dalan, tipas sa laing agianan; himoa nga mohunong na sa pagsulti diha sa among atubangan ang Balaang Dios sa Israel.”
Stop doing what you have been doing [DOU]; stop telling us what the Holy One of Israel [says to us]!”
12 Busa miingon ang Balaang Dios sa Israel, “Tungod kay gisalikway man ninyo kini nga pulong ug nagsalig sa pagpanglupig ug pagpanglimbong ug midangop niini,
Therefore, this is what the Holy One of Israel says: “You have rejected my message, and you are relying on those who oppress and deceive others.
13 busa kini nga kasal-an mahimo alang kaninyo nga sama sa nagliki nga bahin nga andam nang matumpag, sama nga nakapatong diha sa taas nga pader nga sa kalit lang mahitabo dayon ang pagkatumpag.”
Therefore, the result of your sin [of rejecting me] will be that you will [suddenly experience disasters]; what will happen to you will be like [SIM] a cracked wall that suddenly collapses [DOU].
14 Buakon niya kini sama sa pagbuak sa hulmahan sa kolon sa magkukolon; wala siyay ibilin niini, aron nga wala nay makita sa mga natipak niini nga mahimong kabutangan ug kalayo gikan sa halinganan, o aron sa pagsag-ob ug tubig gikan sa atabay,
You will be smashed like a clay jar is smashed [when it is dropped], and it shatters completely, with the result that there is not one piece big enough to carry some coals from a stove or to carry a little bit of water from a well.”
15 Kay mao kini ang gisulti sa Ginoong Dios, ang Balaang Dios sa Israel, “Sa pagbalik ug sa pagpahulay maluwas kamo; sa kalinaw ug sa pagsalig mao ang inyong kusog. Apan dili kamo gusto.
Yahweh, [our] God, the Holy One of Israel, [also] says this: “You will be rescued [from your enemies only] if you repent and trust [in what I will do for you]; you will be strong [only] if you quit worrying and trust in me. But you do not want [to do that].
16 Miingon kamo, 'Dili, kay mokalagiw kami pinaagi sa mga kabayo,' busa mokalagiw kamo; ug, 'Mosakay kami sa matulin nga mga kabayo,' busa kadtong mogukod kaninyo matulin usab.
You said, ‘No, we will escape on horses [that the army of Egypt will give us]!’ So, you will [try to] flee. You said, ‘We will [escape from the army of Assyria] by riding on swift horses!’ [But] those who pursue you will [also ride] swiftly.
17 Mokalagiw ang usa ka libo tungod sa pagpanghulga sa usa; sa pagpanghulga sa lima mokalagiw kamo hangtod nga ang mahibilin kaninyo mahisama sa poste sa bandila didto sa tumoy sa bukid, o sama sa bandila didto sa bungtod.”
[As a result], 1,000 [of you] will flee when [only] one of them pursues you! When only five [of their soldiers] threaten [to kill you], [all of] will flee. [Only a few of] you will be left, like [SIM] a [single] flagpole on top of a mountain with one signal flag on the pole.”
18 Sa gihapon naghulat si Yahweh nga manggiluy-on kaninyo, busa andam siya sa pagpakita ug kaluoy kaninyo. Kay si Yahweh ang Dios sa hustisya; bulahan kadtong tanan nga naghulat alang kaniya.
[But] wants to be kind to you; he desires to show you that he is merciful. [Do not forget that] Yahweh is a God who acts justly; he is pleased with those who patiently trust in him.
19 Kay magpuyo ang katawhan didto sa Zion, sa Jerusalem, ug dili na kamo maghilak pa. Magmaluluy-on gayod siya kaninyo diha sa tingog sa inyong pagtuaw. Sa dihang madungog niya kini, motubag siya kaninyo.
You people who live in Jerusalem [DOU], [some day] you will not cry any more. Yahweh will be kind to you when you call out to him for help. He will answer/help you as soon as he hears you call.
20 Bisan ug gihatagan kamo ni Yahweh ug tinapay sa kalisdanan, ug tubig sa kasakit, bisan pa niana, dili na gayod motago ang inyong magtutudlo, apan makita ninyo ang inyong magtutudlo pinaagi sa inyong kaugalingong mga mata.
Although [now] Yahweh has caused you to [daily] experience [MET] great troubles and suffer much, [he], your teacher, will not hide himself from you. He [SYN] will teach you many things clearly.
21 Makadungog ang imong mga igdulongog ug pulong sa imong likod nga moingon, “Mao kini ang dalan, lakaw niini,” kung moliko ka sa tuo o kung moliko ka sa wala.
And you will hear him speak to you to guide you. [Right] behind you he will say, “This is the road on which you should walk; walk on this road!”
22 Pagabulingan ninyo ang inyong kinulit nga mga larawan nga gihaklapan sa plata ug sa inyong bulawan nga mga larawan. Ipanglabay ninyo kini sama sa hugaw nga pasador. Moingon ka kanila, “Pahawa dinhi.”
When that happens, you will destroy [all] your idols that are covered with silver or gold. You will throw them away like you throw away a filthy rag, and you will say to them, “We do not need you any more!”
23 Ihatag niya ang ulan alang sa inyong binhi sa dihang magpugas kamo sa yuta, ug ang tinapay uban sa kadagaya gikan sa yuta, ug managhan ang mga ani. Nianang adlawa ang inyong mga mananap manibsib sa halapad nga mga sibsibanan.
[If you do that], Yahweh will bless you by giving you good rain at the time that you plant your crops. You will have good harvests, and plenty of pasture with grass for your cattle to eat.
24 Ang mga torong baka ug ang mga asno, nga nagdaro sa yuta, magakaon sa lamian nga kumpay nga gikaykay pinaagi sa pala ug karas.
After the wind [blows away the chaff], the oxen and donkeys that [pull the plow to] plow your ground will have good grain to eat.
25 Sa matag hataas nga bukid ug sa matag hataas nga bungtod, adunay magdagayday nga mga sapa ug magdagayday nga mga tubig, sa adlaw sa dakong kamatay sa dihang mangatumpag ang mga tore.
At that time, when [your enemies] have been slaughtered and their towers have (collapsed/been destroyed), there will be streams flowing down every hill and mountain [in Judah].
26 Ang kahayag sa bulan mahisama sa kahayag sa adlaw, ug ang siga sa adlaw mahimong pito ka pilo sa kahayag, sama sa siga sa adlaw sa pito ka mga adlaw. Pagabugkoson ni Yahweh ang pagkabungkag sa iyang katawhan ug alibyohan ang mga pangos nga naka samad kanila.
The moon will seem to shine as brightly as the sun, and the sun will seem to shine seven times as brightly as previously. That is what it will be like when Yahweh causes [the suffering of] his people [to cease; it will be as though] [MET] he will be putting bandages on their wounds and healing them.
27 Tan-awa, ang ngalan ni Yahweh naggikan sa halayo nga dapit, nga nagdilaab uban sa iyang kasuko ug sa baga nga aso. Napuno sa kasilag ang iyang mga ngabil, ug ang iyang dila sama sa molamoy nga kalayo.
[It is as though] we see Yahweh coming from far away; he is extremely angry, and there are thick clouds of smoke around him. By what he says [MTY] he shows that he is angry; what he says is like [SIM] a devastating/destructive fire.
28 Ang iyang gininhawa sama sa nag-awas nga baha nga miabot hangtod sa liog, aron sa pag-alig-ig sa mga nasod pinaagi sa pagyagyag sa kagub-anan. Ang iyang gininhawa ingon nga rinda sa apapangig sa mga katawhan aron sa pagpahisalaag kanila.
His breath is like [SIM] a flood that covers [his enemies] up to their necks. He will separate [MET] the nations in order to destroy [some of them]; [it is as though] he will put hooks in their mouths and take them away.
29 Makabaton kamog awit sa kagabhion sa dihang pagahimoon ang balaang pagsaulog, ug kalipay sa kasingkasing, ingon sa usa ka tawo nga nagpaingon didto sa bukid ni Yahweh uban ang plawta, ngadto sa Bato sa Israel.
But [his people] will sing joyfully like they sing during the nights when they celebrate a holy festival. They will be very joyful, like [SIM] [a large group of his people] are joyful when they go up to Zion Hill in Jerusalem, along with men playing flutes [when they are all going there to worship Yahweh]. He is [like] [MET] a huge rock under which [we] Israeli people [are safe].
30 Ipadungog ni Yahweh ang iyang matahom nga tingog ug ipakita ang paglihok sa iyang bukton diha sa iyang mapintas nga kasuko ug nagdilaab nga kalayo, uban sa unos, bagyo, ug ulan nga yelo.
And Yahweh will enable [us] to hear him speaking powerfully/majestically. He will show us that he [SYN] is very powerful. [We] will see him [SYN] smash [his enemies]. Being very angry, he will descend with a big rainstorm and thunder and hail [to punish them].
31 Kay tungod sa tingog ni Yahweh, magupok ang Asiria; bunalan niya sila pinaagi sa sungkod.
[The soldiers of] Assyria will be terrified when they hear the voice of Yahweh and when he strikes them with his rod.
32 Sa matag hampak sa gituboy nga sungkod nga ipahamtang ni Yahweh kanila pagaduyogan pinaagi sa tugtog sa mga tamborin ug mga alpa samtang makiggubat siya ug makig-away kanila.
And while Yahweh strikes them to punish them, [his people] will [celebrate by] playing tambourines and harps. [It will be as though] Yahweh will lift up his powerful hand/arm and defeat the Assyrian army in battle.
33 Kay giandam na kaniadto pa ang dapit sa pagsunog. Sa pagkatinuod, giandam kini alang sa hari, ug gibuhat kini sa Dios nga lalom ug halapad. Andam na ang daghang tinapok nga mga kahoy uban sa kalayo. Ang gininhawa ni Yahweh, sama sa sapa sa asupre, nga maoy mopasilaob sa kalayo.
[The valley of] Topheth [outside Jerusalem] has been prepared for a long time; it is ready for the king [of Assyria]; the (funeral pyre/pile of wood) [for burning his body] is wide and high, and [it will be as though] Yahweh will light the fire with his breath, which will come out like a stream of burning sulfur.
