Isaias 14
1 Adunay kaluoy si Yahweh kang Jacob; pilion niya pag-usab ang Israel ug pabalikon sila sa ilang yuta. Mouban kanila ang mga langyaw ug makigtipon sila didto sa balay ni Jacob.
[But] Yahweh will act mercifully toward the Israeli people; he will choose [the people of] Israel [to be his people again], and he will allow them to [return here and] live in their own land again. Then people from [many] other countries will come here and unite with the Israeli people.
2 Pagadad-on sila sa mga nasod sa ilang kaugalingong dapit. Unya kuhaon sila sa balay ni Israel sa yuta ni Yahweh ingon nga lalaki ug babaye nga mga sulugoon. Ilang bihagon kadtong mibihag kanila, ug dumalahan nila kadtong nagdaugdaog kanila.
People of other nations will help them to return to their [own] land, and those who come from other countries will (work for/become the servants of) the Israeli people. Those who captured people of Israel will be captured by Israeli soldiers, and the people of Israel will rule over the people who [previously] oppressed them.
3 Sa adlaw nga hatagan ka ni Yahweh ug kapahulayan gikan sa imong mga pag-antos ug kasubo, ug gikan sa imong paghago nga gikinahanglan nimong buhaton,
Some day Yahweh will free you [Israeli people] from suffering and trouble and from being afraid, and from being cruelly treated as slaves [MTY].
4 awiton nimo kining awit sa pagtamay batok sa hari sa Babilonia, “Nalaglag na ang tigdaugdaog, natapos na ang hilabihan nga pagkagarboso!
When that happens, you will make fun of the King of Babylon by saying this: “You treated us cruelly, but that has ended! Your insolently causing others to suffer is finished!
5 Gibali ni Yahweh ang sungkod sa daotan, ang setro niadtong mga tigdumala,
You evil ruler, Yahweh will get rid of your power, and you will oppress people no longer!
6 nga naghampak sa katawhan sa kaligutgot pinaagi sa walay hunong nga pagbunal, nga nagdumala sa kanasoran sa kasuko, uban ang paglutos nga walay pagpugong.
You attacked people many times because you were very angry with them, and you subdued/conquered [other] nations by causing them to suffer endlessly.
7 Nagpahulay ug malinawon ang tibuok kalibotan; nagsugod na sila ug saulog uban sa panag-awit.
[But soon] everything will be quiet and peaceful on the earth. Everyone [PRS] will sing [again]!
8 Bisan ang sipres nga mga kahoy naglipay alang kanimo uban sa mga sedro sa Lebanon; miingon sila, 'Sanglit napukan na ikaw, wala nay tigputol ug kahoy nga moanhi aron sa pagputol kanamo.'
[It will be as though] even the trees in the forests will joyfully sing this song, the cyprus/pine [trees] and the cedar [trees] in Lebanon will sing it: ‘You (have been overthrown/are no longer a ruler), and now no one comes to get rid of us [MET].’
9 Buot na makigkita kanimo ang Sheol sa dihang moadto kana didto. Gipukaw na ang mga patay alang kanimo, ang tanang hari sa kalibotan, mitindog gikan sa ilang mga trono, ang tanang hari sa kanasoran. (Sheol h7585)
The dead people are [PRS] are eagerly waiting for you to come to the place where they are. The spirits of the world leaders will be delighted to welcome you; those who were kings of many nations [before they died] will stand up [to welcome you]. (Sheol h7585)
10 Makigsulti silang tanan ug moingon kanimo, 'Nahimo ka nang huyang sama kanamo. Managsama na kita.
They will all shout to you [together], ‘Now you are as weak as we are!’
11 Gidala ang imong kabantog didto sa Sheol uban sa huni sa imong kinuwerdasan nga mga instrumento. Nagkatag ang mga ulod ilalom kanimo, ug matabonan ka sa mga ulod. (Sheol h7585)
You were very proud and powerful, [but all] that ended when you died, along with the sounds of harps [being played in your palace]. [Now in your grave] maggots will be under you [like a sheet] [MET], and worms will cover you [like a blanket] [MET]. (Sheol h7585)
12 Giunsa man nimo pagkahulog gikan sa kalangitan, bituon sa kabuntagon, anak nga lalaki sa buntag! Giunsa nimo pagkalumpag sa yuta, ikaw nga mibuntog sa mga nasod!
You have [disappeared from the earth like] [MET] a star which has fallen from the sky; you [were very well-known] [like] [MET] the morning star [which is seen by everyone]; you destroyed [many] nations, but now you have been destroyed.
13 Miingon ka sa imong kasingkasing, 'Mokayab ako sa langit, ituboy ko ang akong trono ibabaw sa kabituonan sa Dios, ug molingkod ako sa bukid nga tigomanan, sa halayong dapit sa amihanan.
You [proudly] said to yourself, ‘I will ascend to heaven, to my throne above God’s stars. I will rule on the mountain where [the gods] gather together, far in the north.
14 Mokayab ako ibabaw sa kahitas-an sa mga panganod; himoon ko ang akong kaugalingon nga Labing Halangdon nga Dios.'
I will ascend above the clouds and become like the highest/greatest god!’
[But you were not able to do that]; instead, you were carried down to your grave, and you went to the place where the dead people are. (Sheol h7585)
16 Kadtong mga nakakita kanimo motutok gayod ug maminaw sila kanimo. Moingon sila, “Mao ba kini ang tawo nga nakapakurog sa yuta, miuyog sa mga gingharian,
The [other dead] people there stare at you; they wonder what happened to you. [They say], ‘Is this the man who caused the earth to shake and caused the [people in many] kingdoms to tremble?
17 nga naghimo sa kalibotan sama sa usa ka kamingawan, nagguba sa mga siyudad niini ug wala nagpapauli sa iyang mga binilanggo sa ilang mga panimalay?'
Is this the man who [tried to] cause the world to become a desert, who conquered its cities and did not allow the people whom he captured to return to their homes?’
18 Ang tanang hari sa kanasoran, naghigda silang tanan uban ang kadungganan, sa matag usa nila ka lubnganan.
All the kings of the earth [who have died] were greatly honored when they were buried,
19 Apan gikuha ka pagawas sa imong lubnganan sama sa sanga nga gilabay sa layo. Tabonan ka sa mga patay sama sa panapton, kadtong gipatay pinaagi sa espada, nga manaog sa kabatoan sa bangag.
but your [corpse will] not be buried; it will be thrown away like [SIM] a worthless branch [of a tree]. Your corpse will be under a heap of other corpses of soldiers that were killed by [their enemies’] swords, and [their corpses] were not buried; you will be with those who have gone down to the stony ground in a big pit.
20 Dili ka iipon kanila sa paglubong, tungod kay gilaglag mo ang imong yuta ug gipamatay ang imong katawhan. Dili na gayod hisgotan pa pag-usab ang mga anak sa mga nagbuhat ug daotan.”
Your [corpse] will not be buried because you have destroyed your nation and have caused your people to be killed. The descendants of wicked people [like you] will never be honored again.
21 Andama ang inyong ihawanan alang sa iyang mga anak, alang sa kasal-anan sa ilang mga katigulangan, aron dili na sila mobarog pa ug makaangkon sa yuta ug magpuno sa tibuok kalibotan pinaagi sa mga siyudad.
[People will say], ‘Slaughter this man’s children because of the sins that their ancestors committed! Do not allow them to become rulers and conquer [all the nations in] the world, and fill the world with the cities [that they rule]!’”
22 “Mobarog ako batok kanila”—mao kini ang pahayag ni Yahweh nga labawng makagagahom. “Pagaputlon ko gikan sa Babilonia ang ngalan, kaliwat, ug mga kaliwatan”—mao kini ang pahayag ni Yahweh.
[This is what] the Commander of the armies of angels says: “I [myself] will cause Babylon to be conquered. I will get rid of Babylon and its people and their descendants.
23 “Himoon ko usab siya nga puy-anan sa mga ngiwngiw, ug mga lunangan, ug silhigon ko siya pinaagi sa silhig sa kalaglagan”—mao kini ang pahayag ni Yahweh nga labawng makagagahom.
I will cause Babylon to be a place where owls live, a place full of swamps; I will get rid of it completely [as though] [MET] I were sweeping it with a broom. [That is what I], the Commander of the armies of angels, say.”
24 Nanumpa si Yahweh nga labawng makagagahom, “Sa pagkatinuod, sama sa akong katuyoan, ingon niana ang mahitabo; ug sama sa akong gitumong, mao gayod ang matuman:
The Commander of the armies of angels has [also] solemnly promised this: “The things that I have planned will surely happen [DOU].
25 Gun-obon ko ang mga taga-Asiria diha sa akong yuta, ug tumban ko siya sa akong kabukiran. Unya kuhaon ang iyang yugo gikan kanila ug ang iyang palas-anon diha sa ilang abaga.”
[When the army of] Assyria is in my land [of Israel], I will crush them. [It will be as though] I will trample them on my mountains. My people will no longer be the slaves [MET] of the people of Assyria; [it will be as though] [MET] I will take away the burdens that are on their shoulders.
26 Mao kini ang laraw nga gitumong alang sa tibuok kalibotan, ug mao kini ang kamot nga gipataas ibabaw sa tanang kanasoran.
I have a plan for everyone on the earth, a plan to show my power [MTY] to punish all the nations.
27 Kay gilaraw kini ni Yahweh nga labawng makagagahom; kinsa man ang makapugong kaniya? Gipataas ang iyang kamot, ug kinsa man ang makapabalik niini?
[I], the Commander of the armies of angels, have spoken, and no one can [RHQ] change my mind. When I raise my fist [to strike Assyria], no one [RHQ] will be able to stop me [from doing that].”
28 Sa tuig nga namatay si Haring Ahaz, miabot kini nga pahayag:
I received this message [from Yahweh] during the year that King Ahaz died:
29 Ayaw paglipay, kamong tanan nga Filistihanon, nga nabali ang bunal nga naghampak kaninyo. Kay gikan sa gamot sa bitin mogula ang malala nga halas, ug ang iyang mga anak mahimong mas lala pa nga bitin nga molupad.
You people of Philistia, do not rejoice that the enemy army [MET] that attacked you has been defeated and that their king is dead. He was [as dangerous as] [MET] a snake, but there will be another king, who will be more [dangerous] than a cobra; he will be [like] [MET] a quick-moving poisonous snake.
30 Magpasabsab ang kamagulangang anak sa kabos sa ilang mga karnero didto sa akong sibsibanan, ug maghigda ang timawa nga luwas. Pamatyon ko ang imong mga gamot pinaagi sa kagutom nga mopatay sa tanan nimong mga nahibiling katawhan.
Those of my people who are very poor will take care of their flocks of sheep, and the needy people will lie down safely, but I will cause you people [of Philistia] who are still alive [DOU] to die from famine.
31 Pagngulob, ganghaan; paghilak, siyudad; mangatunaw kamong tanan, nga mga taga-Filistia. Kay mogawas gikan sa amihanan ang panganod sa aso, ug walay mahibilin sa iyang laray.
[So], you people of Philistia, wail at the gates of your cities! You should be extremely afraid, because [a very powerful army] will come from the north [to attack you]; [their chariots will stir up the dust like] [MET] a cloud of smoke. Each of their soldiers is ready to fight.
32 Unsaon man pagtubag sa usa sa mga tigdala ug mensahe niana nga nasod? Nga si Yahweh ang nagtukod sa Zion, ug makadangop kaniya ang mga nag-antos sa iyang katawhan.
If messengers [from Philistia] come to us [Israeli people], this is what we must [RHQ] tell them: “Yahweh has established Jerusalem, [not Philistia], and his people who are oppressed will be safe inside [the walls of] Jerusalem.”
