< Hebreohanon 12 >

1 Busa, sanglit ginalibotan kita sa usa ka dako nga panon sa mga saksi, atong ilabay ang tanang butang nga makapabug-at kanato ug ang sala nga sayon kaayong naggapos kanato. Magmapailobon kita pagdagan sa lumba nga gibutang sa atong atubangan.
ଏବେ ଆମେ ସବୁ ଆରାଜିତାଟାନେ ପାଲାଇବା ଲକ୍‌ମନର୍‌ପାରା ଆଚୁ । ଆମର୍‌ ଚାରିବେଟ୍‌ତି ଗଟେକ୍‌ ବଡ୍‌ ଦଲର୍‌ ସାକିମନ୍‌ ଦେକ୍‌ଲାଇନି । ତେବର୍‌ପାଇ ଜନ୍‌ଟାମନ୍‌ ଆମ୍‌କେ ବାଦା ଦେଲାନି, ଆରି ଜନ୍‌ ପାପ୍‌ମନ୍‌ ଆମ୍‌କେ ପଚ୍‌କେ ଜିକ୍‌ଲାନି, ସେଟା ସବୁ ବେଟି ପିଙ୍ଗିଦେବାର୍‌ । ଜନ୍‌ ଆରାଜିତା ଅଇ ପାଲାଇବାଟା ପର୍‌ମେସର୍‌ ଆମର୍‌ ମୁଆଟେ ସଙ୍ଗଇଆଚେ, ତେଇ ଆମେ ମୁର୍‌ଚିକରି ପାଲାଇ ସାରାଇଦେଉଁ ।
2 Itutok nato ang atong mga mata kang Jesus, ang tinubdan ug maghihingpit sa atong pagtuo, kinsa alang sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan milahutay sa krus, gitamay sa kaulawan, ug naglingkod sa tuong kamot ngadto sa trono sa Dios.
ଆମର୍‌ ଆଁକି ଜିସୁର୍‌ଟାନେ ସଙ୍ଗଉ । ତାକେ ଆମେ ଆରାମେ ଅନି ସାରାସାରି ଜାକ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କରିଆଚୁ । ଜନ୍‌ ସାର୍‌ଦା ତାର୍‌ ମୁଆଟେ ସଙ୍ଗଇରଇଲା, ସେ ସାର୍‌ଦାର୍‌ଲାଗି ରଇବା ଦୁକ୍‌କସ୍‌ଟ ମୁର୍‌ଚି କରି ରଇଲା । ଆରି ତେଇ ମର୍‌ବା ଲାଜର୍‌ ବିସଇ ମନେ ଦାରେନାଇ । ପର୍‌ମେସର୍‌ ଆଜି ଜନ୍‌ ଜାଗାଇ ବସ୍‌ଲାଆଚେ, ତାର୍‌ ଉଜାବାଟେ ସେ ମିସା ବସ୍‌ଲାଆଚେ ।
3 Kay isipa siya nga milahutay sa mga madumtanong pagpamulong nga gikan sa makasasala batok sa iyang kaugalingon, aron nga dili na kamo kapoyan o magmaluya.
ବାବିଦେକା, ସେ କେତେକ୍‌ ଦୁକ୍‌ କସ୍‌ଟ ପାଇଆଚେ । ସେ ପାପିମନର୍‌ ଟାନେଅନି କେତେକ୍‌ ଉଡା ସୁନିଆଚେ । ଜେନ୍ତାର୍‌କି ଆସା ନ କରି ଚାଡି ଦିଆସ୍‌ ନାଇ ।
4 Wala pa kamo misukol o nakigbisog batok sa sala hangtod nga mawad-an ug dugo.
କାଇକେବଇଲେ ପାପର୍‌ ବିରୁଦେ ଆଇବା ଜୁଇଦେ ବନି ଜର୍‌ବା ଏତ୍‌କି ତମେ କରାସ୍‌ ନାଇତା ।
5 Ug inyong nahikalimtan ang pagdasig nga nagtudlo kaninyo ingon nga mga anak: “Akong anak, hatagi ug dakong pagtagad ang pagpanton sa Ginoo, ni mabugnaw sa dihang badlongon kamo niya.”
ପର୍‌ମେସରର୍‌ ସାସ୍‌ତରେ ଲେକା ଅଇଲାଟା ତମେ ପାସ୍‌ରିଗାଲାସ୍‌ କି? ସେ ତାର୍‌ ପିଲାଜିଲାମନ୍‌କେ ମନ୍‌ ସାର୍‌ଦା କରାଇ ଏନ୍ତାରି କଇରଇଲା । ସେ କଇଲା, ମର୍‌ ପଅ ମାପ୍‌ରୁର୍‌ ସାସନ୍‌ କର୍‌ବାଟା ଏଲା କର୍‌ବାର୍‌ ନାଇ । ସେ ତମ୍‌କେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ଦେବାବେଲେ ଆସା ଚାଡ୍‌ବାର୍‌ ନାଇ ।
6 Kay pantonon sa Ginoo ang bisan kinsa nga iyang gihigugma, ug silotan niya ang matag anak nga iyang gidawat.
କାଇକେବଇଲେ ମାପ୍‌ରୁ ଜେତ୍‌କି ଲକ୍‌କେ ଆଲାଦ୍‌ କର୍‌ସି, ସେତ୍‌କି ଲକ୍‌କେ ସେ ସାସନ୍‌ କର୍‌ସି । ଆରି ଜେତ୍‌କି ଲକ୍‌କେ ତାର୍‌ ପିଲାଜିଲା ବଲି ଏଜିଆଚେ ସେ ସବୁ ଲକ୍‌କେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ଦେଇସି ।
7 Paglahutay sa mga pagsulay ingon nga pagpanton. Ang Dios nagtagad kaninyo ingon nga iyang mga anak, kay unsa man ang anak kung ang iyang amahan wala magpanton?
ତେବର୍‌ପାଇ ତମର୍‌ ଦୁକ୍‌କସ୍‌ଟ ସବୁ ତମର୍‌ ବାବାର୍‌ତେଇଅନି ମିଲିରଇବା ଡଣ୍ଡ୍‌ ପାରା ବଲି ବାବ୍‌ବାର୍‌ ଆଚେ । ପର୍‌ମେସର୍‌ ତମ୍‌କେ ତାର୍‌ ପିଲା ଜିଲା ବଲି ଏଜ୍‌ଲାନି । ଏଟା ତମର୍‌ ଦୁକ୍‌କସ୍‌ଟ ପାଇବାତେଇଅନି ଜାନାପଡ୍‌ସି । କାଇକେବଇଲେ, ତାର୍‌ ପିଲାକେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ନ ଦେଲା ବାବା କେ ଆଚେ?
8 Apan kung wala kamoy pagpanton, nga giambitan natong tanan, busa kamo mga anak sa gawas ug dili iyang mga anak.
ତେବର୍‌ପାଇ ତାର୍‌ ସବୁ ପିଲାଜିଲାପାରା ପର୍‌ମେସର୍‌ ଜଦି ତମ୍‌କେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ନ ଦେଏ, ତାର୍‌ ଅରତ୍‌ ଅଇଲାନି ସତଇସେ ତମେ ତାର୍‌ ପିଲାଜିଲା ନୁଆସ୍‌, ମାତର୍‌ ଉପ୍‌କା ପିଲାଜିଲା ।
9 Dugang pa niini, aduna kita'y mga kalibotanong amahan aron mopanton kanato, ug gitahod nato sila. Dili ba kinahanglan nga mas labaw pa natong tumanon ang Amahan sa espiritu ug magkinabuhi?
ଆମ୍‌କେ ଜନମ୍‌ ଦେଲା ବାବାମନ୍‌ ଡଣ୍ଡ୍‌ ଦେଇରଇଲାଇ ଆରି ସେଟାର୍‌ପାଇ ଆମେ ସେମନ୍‌କେ ମାନିଅ କର୍‌ତେରଇଲୁ । ସେନ୍ତାର୍‌ଆଲେ ସର୍‌ଗେ ରଇବା ଆମର୍‌ ବାବାକେ ଆମେ କେତେକ୍‌ ଅଦିକ୍‌ ନିଜ୍‌କେ ସର୍‌ପିଅଇ ବଁଚ୍‌ବୁ?
10 Kay ang atong amahan tuod man nagpanton kanato sa pipila ka katuigan ingon nga kini matarong alang kanila, apan ang Dios nagpanton kanato alang sa maayo aron nga makaambit kita sa iyang pagkabalaan.
୧୦ଆମର୍‌ ବାବାମନ୍‌ ସେମନ୍‌ ଟକ୍‌ ବଲି ବାବ୍‌ବା ଇସାବେ, ଚନେକର୍‌ପାଇ ରଇବା ଏ ଜିବନେ ଆମ୍‌କେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ଦେଇରଇଲାଇ । ମାତର୍‌ ଜେଡେବେଲେ ପର୍‌ମେସର୍‌ ଆମ୍‌କେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ଦେଇସି, ଆମର୍‌ ନିକପାଇ ଦେଇସି । ଜେନ୍ତାରିକି ଆମେମିସା ତାର୍‌ପାରା ସୁକଲ୍‌ ଅଇବୁ ।
11 Walay pagpanton nga daw maanindot sa kasamtangan apan hinuon sakit gayod. Bisan pa niini, sa ulahi mamunga kini ug malinawon nga bunga sa pagkamatarong alang niadtong mga nabansay pinaagi niini.
୧୧ଜେଡେବେଲେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ପାଇବୁ, ଆମେ ସାର୍‌ଦା ନ ଅଉଁ, ମାତର୍‌ ଦୁକ୍‌ ଅଇବୁ । ସେଟା ସତ୍‌, ମାତର୍‌ ସେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ପାଇଲାତେଇଅନି କାଇକାଇଟା ସିକ୍‌ଲା ପଚେ, ସେଟା ନିକ ବଲି ବାବ୍‌ବୁ । କାଇକେବଇଲେ ସେଟା ଆମ୍‌କେ ସାନ୍ତିସଙ୍ଗ୍‍ ରଇବା ମନ୍‌ ଆରି ଗଟେକ୍‌ ଦରମ୍‌ ଚଲାଚଲ୍‌ତି କର୍‌ବାକେ ସାଇଜ କର୍‌ସି ।
12 Busa ipataas ang inyong mga kamot nga nagmaluya ug himoa ang inyong huyang nga mga tuhod nga magmalig-on pag-usab;
୧୨ତେବର୍‌ପାଇ ଅଦୁଆ ଅଇରଇବା ଆତ୍‌ ଉଟାଆ ଆରି ଲୁଡ୍‌ଗୁଡି ଜାଇତେରଇବା ମାଣ୍ଡିମନ୍‌ ଡାଁଟ୍‌କରା ।
13 paghimo ug tul-id nga mga dalan alang sa inyong tiil, aron nga bisan kinsa ang bakol dili mahisalaag apan hinuon mamaayo.
୧୩ସଲକ୍‌ ବାଟେ ଇଣ୍ଡିଜା । ସେନ୍ତାର୍‌କଲେ ତମର୍‌ ନ ଆଇବା ପାଦ୍‌ ନିକଅଇ ଡାଁଟ୍‌ ଅଇସି ।
14 Ipadayon ang kalinaw uban sa tanang katawhan, ug usab ang pagkabalaan nga kung wala niini walay bisan usa nga makakita sa Ginoo.
୧୪ସବୁ ଲକର୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ସୁସାରେ ଆରି ସୁକଲ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ରଇବାକେ ଚେସ୍‌ଟା କରା, ଆରିକେ ସୁକଲ୍‌ ନ ଅଇକରି ମାପ୍‌ରୁକେ ଦେକି ନାପାରତ୍‌ ।
15 Pagbantay aron nga walay bisan usa ang dili malabot sa grasya sa Dios, ug walay gamot sa kasuko ang motubo aron maghimo ug kagubot ug makadaot sa daghan.
୧୫ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଆରିଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଜାଗ୍‌ରତ୍‌ କରାଆ । ଜେନ୍ତାରି କି ପର୍‌ମେସର୍‌ ଜିବନ୍‌ ଦୁକାଇକରି ଦୟା ଦେକାଇଲାଟାନେଅନି କେ ପଚ୍‌କେ ନ ଜାଅତ୍‌ । କାଇକେବଇଲେ ସେନ୍ତାରି ଲକ୍‌ ପିତା ପଲ୍‌ ଦାର୍‌ବା ଗଟେକ୍‌ ଗଚ୍‌ ପାରା ରଇସି ଆରି ବେସି ଲକ୍‌କେ ତାର୍‌ ବିସ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‍ ଅଇରାନ୍‌ କର୍‌ସି ।
16 Pagbantay nga walay malaw-ay nga pakighilawas o dili diosnon nga tawo sama kang Esau, nga alang sa usa lang ka kan-anan gibaligya ang iyang katungod isip magulang.
୧୬ଜାଗର୍‌ତା ରୁଆ, ତମର୍‌ ବିତ୍‌ରେ କେ ମିସା ବେସିଆ କାମ୍‌ କରାନାଇ । ପର୍‌ମେସର୍‌କେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନ କରି ରଇବା ଏସ୍‌ଅ ପାରା ନ ଉଆ । ସେ ଗଟେକ୍‌ କାଦିର୍‌ପାଇ ପର୍‌ମେସର୍‌ ସେ ପାଇସି ବଲି କାତା ଦେଇରଇବା ବଡ୍‌ ପିଲାର୍‌ ଅଦିକାର୍‌ ପାଲ୍‌ଟାଇଲା ।
17 Kay nahibalo kamo nga human niana, sa dihang iyang gitinguha ang pagpanunod sa panalangin, gisalikway siya, tungod kay wala siya nakakaplag ug kahigayonan alang sa paghinulsol uban sa iyang amahan, bisan tuod nangita siya niini sa kakugi inubanan sa mga luha.
୧୭ଆମେ ଜାନିଆଚୁ ଜେ ସେ ସେନ୍ତାରି କଲାପଚେ, କରିରଇବା କାମର୍‌ ପାଇ ଦୁକ୍‌ କଲା । କାଇକେବଇଲେ ବାବାର୍‌ ବଡ୍‌ ପଅ ଇସାବେ ତାର୍‌ ବାବାର୍‌ ଆସିର୍‌ବାଦ୍‌ ପାଇବାକେ ବେସି ମନ୍‍ କଲା । ମାତର୍‌ ତାର୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ କାନ୍ଦିକରି ବାବୁଜିଆ କଲାମିସା, ସେ ମିଲାଇ ନାପାର୍‌ଲା କି କରିରଇବା କାମ୍‌ ମିସା ବାଦ୍‌ଲେ ନାଇ ।
18 Kay wala kamo mianhi sa usa ka bukid nga mahikap, bukid sa nagdilaab nga kalayo, sa kangitngit, sa kasubo, ug bagyo.
୧୮ଇସ୍‌ରାଏଲର୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ଲଗେ ଆଇଲାପାରା ତମେ ଆସାସ୍‌ ନାଇ । ସେମନ୍‌ ଜନ୍‌ଟା ଦେକ୍‌ଲାଇ, ସେଟା ଜାନିପାର୍‌ଲାଇ । ସିନୟ ପର୍‌ବତେ ରଇବା ଜଇ ଦେକ୍‌ଲାଇ । ବେସି ଆନ୍ଦାର୍‌ ଅଇଲାଟା ଆରି ଜବର୍‌ ପବନ୍‌ ଆଇଲାଟା ତେଇ ରଇକରି ଜାନିପାର୍‌ଲାଇ ।
19 Wala kamo mianhi sa kusog nga dinahunog sa trumpeta, o sa mga pulong gikan sa usa ka tingog nga maoy hinungdan nga ang makadungog niini magpakiluoy nga wala na untay laing pulong ang isulti ngadto kanila.
୧୯ମଇରି ପୁକ୍‌ବାଟା ଆରି ସବଦ୍‌ ଅଇବାଟା ସୁନ୍‌ଲାଇ । ସେ ସବଦ୍‌ ସୁନ୍‌ଲାକେ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ଆରି ନ ସୁନୁ ବଲି ବାବୁଜିଆ କଲାଇ ।
20 Kay dili sila makakaya kung unsa ang gimando: “Bisan gani kung ang usa ka mananap mohikap sa bukid, kinahanglan batohon kini.”
୨୦କାଇକେବଇଲେ ତେଇ ଦେଇରଇବା ଆଦେସ୍‌କେ ସେମନ୍‌ ବେସି ଡର୍‌ଲାଇ । “ଗଟେକ୍‌ ପସୁ ମିସା ସେ ପର୍‌ବତେ ପାଦ୍‌ ମାଣ୍ଡ୍‌ଲେ ତାକେ ପାକ୍‌ନା ସଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ମରାଇବାର୍‌ ଆଚେ ।” ବଲି ଆଦେସ୍‌ ରଇଲା ।
21 Makalilisang kaayo kini nga talan-awon nga si Moises miingon, “Nalisang ako pag-ayo nga ako nangurog.”
୨୧ଜନ୍‌ଟା ଦେକିଅଇଲା ଆରି ସୁନି ଅଇଲା, ସେଟା ବେସି ଡର୍‌ ଲାଗ୍‌ବାଟା ରଇଲା । ଜେନ୍ତାରି କି ମସା ମିସା କଇଲା, “ସତଇସେ ମୁଇମିସା ତର୍‌ତରି କରି ଡର୍‌ଲିନି ।”
22 Hinuon, mianhi kamo sa Bukid sa Zion ug ngadto sa siyudad sa buhi nga Dios, ang langitnong Jerusalem, ug sa 10, 000 ka mga anghel sa pagsaulog.
୨୨ମାତର୍‌ ଏବେ ଆମେ ସିଅନ୍‌ ପର୍‌ବତେ ଆସିଆଚୁ । ସେଟା ଅଇଲାନି ସର୍‌ଗେ ରଇବା ଜିରୁସାଲେମ୍‌ । ଜିବନ୍‌ ରଇବା ପର୍‌ମେସରର୍‌ ନଅରେ ଆଇଲୁ ଆଚୁ । ଜନ୍‌ଟାନେ କି ଅଜାର୍‌ ଅଜାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମନ୍‌ ଆଚତ୍‌ ।
23 Mianhi kamo sa panagtigom sa tanang kamagulangang anak nga nalista sa langit, ngadto sa Dios ang maghuhukom sa tanan, ug ngadto sa mga espiritu sa matarong nga gihingpit.
୨୩ପର୍‌ମେସରର୍‌ ପଣୁଆ ପିଲାମନ୍‌ ସାର୍‌ଦାସଙ୍ଗ୍‍ ରୁଣ୍ଡିରଇବା ଜାଗାଇ ଆମେ ଆଇଲୁଆଚୁ । ତାକର୍‌ ନାଉଁମନ୍‌ ସର୍‌ଗେ ଲେକାଅଇଲା ଆଚେ । ଆମେ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ଲଗେ ଆଇଲୁ ଆଚୁ । ସେ ସବୁକେ ବିଚାର୍‌ କର୍‌ସି । ସେ ସିଦ୍‌ କରିରଇବା ଦରମ୍‌ଲକର୍‌ ଆତ୍‌ମାମନର୍‌ଟାନେ ଆଇଲୁ ଆଚୁ ।
24 Mianhi kamo kang Jesus, ang tigpataliwala sa bag-o nga kasabotan, ug sa giwisikwisik nga dugo nga nagsulti ug mas maayo kaysa dugo ni Abel.
୨୪ଆରି ନୁଆ ରାଜିନାମା ତିଆର୍‌ କରିରଇବା ଜିସୁକିରିସ୍‌ଟର୍‌ ଲଗେ ଆଇଲୁଆଚୁ । ସେ ତାର୍‌ ବନି ଜରାଇରଇଲା । ସେଟା ଏବଲର୍‌ ବନିତେଇଅନି ନିକ ଆଚେ ।
25 Tan-awa nga dili kamo mobalibad sa usa nga nagsulti. Kay kung wala sila miikyas sa dihang mibalibad sila sa usa nga nagpahimangno kanila dinhi sa kalibotan, dili gayod kita maka-ikyas kung mopalayo kita sa usa nga nagpahimangno gikan sa langit.
୨୫ଜନ୍‌ଟା ତମ୍‌କେ ପର୍‌ମେସର୍‌ କଇଲାନି, ନ ସୁନ୍‌ଲା ଲକର୍‌ପାରା ଉଆ ନାଇ । କାଇକେବଇଲେ ପର୍‌ମେସରର୍‌ କାତା ନ ମାନ୍‌ଲାକେ ଆମର୍‌ ଆନିଦାଦିମନ୍‌ ସିନୟ ପର୍‌ବତେ ଡଣ୍ଡ୍‌ ପାଇରଇଲାଇ । ଜନ୍‌ ଲକ୍‌ ଆମ୍‌କେ ସର୍‌ଗେଅନି କଇଲାନି, ସେ କାତା ଆମେ ନ ସୁନିକରି ଏଲାକଲେ, କେତେକ୍‌ ଅଦିକ୍‌ ଡଣ୍ଡ୍‌ ପାଇବୁ?
26 Nianang panahona ang iyang tingog motay-og sa kalibotan. Apan karon siya nagsaad ug miingon, “Apan sa makausa pa akong tay-ogon dili lamang ang kalibotan, apan usab ang kalangitan.”
୨୬କାଇକେବଇଲେ, ସିନୟ ପର୍‌ବତେ ପର୍‌ମେସର୍‌ କାତା ଅଇଲାବେଲେ, ଦର୍‌ତନି ଚୁଲ୍‌ବୁଲିଗାଲା । ମାତର୍‌ ସେ ଏବେ କାତା ଦେଇ କଇଲା ଆଚେ, “ମୁଇ ଆରିତରେକ୍‌ ଦର୍‌ତନିକେ ଚୁଲ୍‌ବୁଲାଇବି । ଅବ୍‌କା ଦର୍‌ତନିସେ ନଏଁ, ଆକାସେ ରଇବା ସବୁଜାକକେ ମିସା କର୍‌ବି ।”
27 Kining mga pulonga, “Apan sa makausa pa,” nagpaila sa pagtangtang niadtong mga butang nga natay-og, mao kana, ang mga butang nga nabuhat, aron nga kadtong mga butang diin dili matay-og magpabilin.
୨୭ଜେଡେବେଲେ ସେ ଆରିତରେକ୍‌ ବଲି କଇରଇଲା, ତାର୍‌ ଅରତ୍‌ ଅଇଲାନି ତିଆର୍‌ କରିରଇବା ସବୁଜାକ ଚୁଲ୍‌ବୁଲାଇ କରି ସବୁଜାକ ଦାରିଜାଇସି । ଜେନ୍ତାରି କି ନ ଚୁଲ୍‌ବୁଲ୍‌ବାଟାସେ ରଇସି ।
28 Busa, sa pagdawat sa gingharian nga dili matay-og, magmapasalamaton kita ug niini nga paagi simbaha ang Dios nga madinawaton uban sa pagtahod ug pagkahadlok,
୨୮ସେଟାର୍‌ପାଇ ଆମେ ପର୍‌ମେସର୍‌କେ ଦନିଅବାଦ୍‌ ଦେଉଁ । କାଇକେବଇଲେ ସେ ଆମ୍‌କେ ସାସନ୍‌ କଲାନି । ଆରି ତାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ନ ଚୁଲ୍‌ବୁଲେ । ତାକେ ସାର୍‌ଦା କରାଇବାକେ ଡରିକରି ସନ୍‌ମାନ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ଉପାସନା କରୁ ।
29 kay ang atong Dios usa ka kalayo nga molukop.
୨୯କାଇକେବଇଲେ ଆମର୍‌ ପର୍‌ମେସର୍‌ ସବୁକେ ପଡାଇକରି କୁରୁପ୍‌ନାସ୍‌ କର୍‌ବା ଜଇପାରା ଆଚେ ।

< Hebreohanon 12 >