Genesis 50

1 Unya nasubo pag-ayo si Jose nga nakoyapan siya atubangan sa iyang amahan, ug mihilak siya, ug gihagkan niya siya.

Then Joseph hugged his father's face, and wept over him, and kissed him.

2 Gisugo ni Jose ang iyang mga sulugoon nga mga mananambal sa pagbalsamar sa iyang amahan.

Joseph commanded his servants the physicians to embalm his father. So the physicians embalmed Israel.

3 Busa ang mga mananambal mibalsamar kang Israel. Naabtan sila ug 40 ka mga adlaw, kay mao kana ang kinatibuk-an nga panahon sa pagbalsamar. Ang mga Ehiptohanon naghilak alang kaniya sulod sa 70 ka mga adlaw.

Forty days were required for it, for that is how many the days it takes for embalming. The Egyptians mourned for him for seventy days.

4 Sa dihang ang mga adlaw sa pagsubo natapos na, nakigsulti si Jose ngadto sa kinatas-ang hukmanan sa Paraon ug miingon, “Kung karon ako nakakaplag ug pabor sa imong mga mata, palihog pakig-istorya ngadto sa Paraon, nga mag-ingon,

When the days for mourning for him had passed, Joseph spoke to the house of Pharaoh, saying, "If now I have found favor in your sight, please speak in the ears of Pharaoh, saying,

5 “Gipasaad ako sa akong amahan, nga nag-ingon, “Tan-awa, hapit na ako mamatay. Ilubong mo ako sa lubnganan nga akong gikalot alang sa akong kaugalingon sa yuta sa Canaan. Diin didto mo ako ilubong.” Karon tugoti ako nga motungas ug molubong sa akong amahan, ug unya mobalik ako.”'

'My father made me take an oath, saying, "Look, I am dying. Bury me in the tomb that I dug for myself in the land of Canaan." Now therefore, please let me go up and bury my father, and I will return again.'"

6 Mitubag ang Paraon, “Lakaw ug ilubong ang imong amahan, ingon nga siya nagpasaad kanimo.”

And Pharaoh said, "Go up, and bury your father, in keeping with your oath."

7 Mitungas si Jose aron sa paglubong sa iyang amahan. Kauban niya mitungas ang tanang kadagkoan sa Paraon, ang mga anaa sa hukmanan sa iyang panimalay, ug ang tanang labaw sa mga kadagkoan sa yuta sa Ehipto,

So Joseph went up to bury his father, and all the officials of Pharaoh went up with him, the elders of his household, and all the elders of the land of Egypt,

8 uban ang tanang panimalay ni Jose ug ang iyang mga igsoon, ug ang panimalay sa iyang amahan. Apan ilang gibilin ang mga gagmayng kabataan, ilang mga karnero, ug ilang mga baka, sa yuta sa Gosen.

all the household of Joseph, his brothers, and his father's household. Only their little ones, and their flocks, and their herds, they left in the land of Goshen.

9 Ang mga nagakarwahe ug ang manggugubat miuban kaniya. Daghan kaayo kini nga pundok sa katawhan.

And there went up with him both chariots and horsemen. It was a very large company.

10 Sa dihang miabot sila sa giokanan sa Atad sa ubang bahin tabok sa Jordan, nagbangotan sila pag-ayo ug nagsubo sa hilabihan gayod. Didto si Jose nagmugna ug kasubo sa pito ka adlaw alang sa iyang amahan.

Then they came to the threshing floor of Atad which is across the Jordan, and they mourned there with a great and very bitter lamentation. And he observed seven days of mourning for his father.

11 Sa dihang ang mga lumolupyo sa yuta, ang mga Canaanhon, nakita ang pagbangotan sa giokanan sa Atad, sila miingon, “Subo kaayo kini nga higayon alang sa mga Ehiptohanon.” Busa kining dapita ginatawag nga Abel Misraim, nga diin kini unahan sa Jordan.

When the inhabitants of the land, the Canaanites, saw the mourning at the threshing floor of Atad, they said, "This is a deep mourning by the Egyptians." Therefore, its name was called Abel Mizraim, which is across the Jordan.

12 Busa gibuhat sa iyang mga anak alang kang Jacob sumala sa iyang gitugon kanila.

So his sons did to him just as he commanded them,

13 Gidala siya sa iyang mga anak didto sa yuta sa Canaan ug gilubong siya sa langob sa uma sa Macpela, duol sa Mamre. Gipalit ni Abraham ang langob uban ang uma alang sa lugar sa paglubong. Iya kining gipalit gikan kang Efron ang Hetihanon.

for his sons carried him into the land of Canaan and buried him in the cave of the field of Machpelah near Mamre, which Abraham bought along with the field as a burial site from Ephron the Hethite.

14 Paghuman niya ug lubong sa iyang amahan, mibalik si Jose ngadto sa Ehipto, siya, uban ang iyang mga igsoon, ug ang tanang miuban kaniya sa paglubong sa iyang amahan.

Then after he had buried his father, Joseph returned to Egypt, he and his brothers and all that went up with him to bury his father.

15 Sa dihang ang mga igsoon ni Jose nakakita nga ang ilang amahan namatay na, sila miingon, “Unsa kaha kung si Jose nagdumot ug gusto niya nga magbayad kita kaniya sa kinatibuk-an sa tanang kadaotan nga atong nahimo kaniya?”

When Joseph's brothers saw that their father was dead, they said, "It may be that Joseph will hate us, and will pay us back in full for all of the evil that we did to him."

16 Busa ilang gipatawag si Jose ug miingon, “Naghatag ug tugon ang imong amahan sa wala pa siya namatay, miingon siya,

So they sent a message to Joseph, saying, "Your father gave this command before he died, saying,

17 'Sultihi si Jose niini, “Palihog pasayloa ang kalapasan sa imong mga igsoon ug ang ilang sala sa dihang sila naghimo ug daotan kanimo.” Karon palihog pasayloa ang mga sulugoon sa Dios sa imong amahan.” Mihilak si Jose sa dihang nakigsulti sila kaniya.

Thus you are to tell Joseph, "Now please forgive the transgression of your brothers and their sin, because they did evil to you."' And now, please forgive the transgression of the servants of the God of your father." And Joseph wept when they spoke to him.

18 Ang iyang mga igsoon usab miadto ug mihapa sa yuta diha sa iyang atubangan. Miingon sila, “Tan-awa, kami imong mga sulugoon.”

Then his brothers also went and fell down in front of him, and they said, "Look, we are your slaves."

19 Apan si Jose mitubag kanila, “Ayaw kamog kahadlok. Anaa ba ako sa dapit sa Dios?

But Joseph said to them, "Do not be afraid, for am I in the place of God?

20 Kay alang kaninyo, gusto ninyo nga buhatan ako ug daotan, apan alang sa Dios aduna siyay maayo nga katuyoan, aron sa pagtipig sa kinabuhi sa daghang mga tawo, sama sa inyong nakita karon.

As for you, you meant evil against me, but God turned it into good in order to bring about this present result, to save the lives of many people.

21 Busa karon ayaw kahadlok. Ako magapatagbo alang kaninyo ug sa inyong kabataan.” Gihupay niya sila sa niini nga paagi ug malumo nga nakigsulti kanila.

So therefore, do not be afraid. I will provide for you and your little ones." And he consoled them and spoke kindly to them.

22 Mipuyo si Jose sa Ehipto, kauban sa pamilya sa iyang amahan. Siya nabuhi sulod sa 110 ka-tuig.

So Joseph lived in Egypt, he, and his father's household. And Joseph lived one hundred ten years.

23 Nakita ni Jose ang ika-tulo nga kaliwatan ni Efraim. Nakita pa gayud niya ang anak ni Makir nga anak ni Manases. Mga “natawo sila sa iyang mga tuhod.”

Joseph saw Ephraim's descendants to the third generation. The children also of Makir, the son of Manasseh, were counted as Joseph's own.

24 Miingon si Jose sa iyang mga igsoon, “Hapit na ako mamatay; apan ang Dios moadto kaninyo ug magdala kaninyo gawas niining yutaa ngadto sa yuta nga diin iyang gisaad nga ihatag ngadto kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob.”

And Joseph said to his brothers, "I am about to die, but God will surely take care of you and bring you up out of this land to the land which he promised to Abraham, to Isaac, and to Jacob."

25 Unya gipapanumpa ni Jose ang mga tawo sa Israel ug panaad. Miingon siya, “Ang Dios gayod moanhi kaninyo. Niana nga panahon kinahanglan ninyong dad-on ang akong mga bukog gikan dinhi.”

Then Joseph made the sons of Israel take an oath, saying, "God will surely take care of you. Then you must carry up my bones from here."

26 Busa si Jose namatay, sa panuigon nga 110. Ila siyang gipabalsamar ug siya ilang gibutang sa lungon sa Ehipto.

So Joseph died, being one hundred ten years old, and they embalmed him and placed him in a coffin in Egypt.