< Genesis 50 >
1 Unya nasubo pag-ayo si Jose nga nakoyapan siya atubangan sa iyang amahan, ug mihilak siya, ug gihagkan niya siya.
And when Joseph saw this, he fell upon his father’s face weeping and kissing him.
2 Gisugo ni Jose ang iyang mga sulugoon nga mga mananambal sa pagbalsamar sa iyang amahan.
And he commanded his servants the physicians to embalm his father.
3 Busa ang mga mananambal mibalsamar kang Israel. Naabtan sila ug 40 ka mga adlaw, kay mao kana ang kinatibuk-an nga panahon sa pagbalsamar. Ang mga Ehiptohanon naghilak alang kaniya sulod sa 70 ka mga adlaw.
And while they were fulfilling his commands, there passed forty days: for this was the manner with bodies that were embalmed, and Egypt mourned for him seventy days.
4 Sa dihang ang mga adlaw sa pagsubo natapos na, nakigsulti si Jose ngadto sa kinatas-ang hukmanan sa Paraon ug miingon, “Kung karon ako nakakaplag ug pabor sa imong mga mata, palihog pakig-istorya ngadto sa Paraon, nga mag-ingon,
And the time of the mourning being expired, Joseph spoke to the family of Pharao: If I have found favour in your sight, speak in the ears of Pharao:
5 “Gipasaad ako sa akong amahan, nga nag-ingon, “Tan-awa, hapit na ako mamatay. Ilubong mo ako sa lubnganan nga akong gikalot alang sa akong kaugalingon sa yuta sa Canaan. Diin didto mo ako ilubong.” Karon tugoti ako nga motungas ug molubong sa akong amahan, ug unya mobalik ako.”'
For my father made me swear to him, saying: Behold I die: thou shalt bury me in my sepulchre which I have digged for myself in the land of Chanaan. So I will go up and bury my father, and return.
6 Mitubag ang Paraon, “Lakaw ug ilubong ang imong amahan, ingon nga siya nagpasaad kanimo.”
And Pharao said to him: Go up and bury thy father according as he made thee swear.
7 Mitungas si Jose aron sa paglubong sa iyang amahan. Kauban niya mitungas ang tanang kadagkoan sa Paraon, ang mga anaa sa hukmanan sa iyang panimalay, ug ang tanang labaw sa mga kadagkoan sa yuta sa Ehipto,
So he went up, and there went with him all the ancients of Pharao’s house, and all the elders of the land of Egypt,
8 uban ang tanang panimalay ni Jose ug ang iyang mga igsoon, ug ang panimalay sa iyang amahan. Apan ilang gibilin ang mga gagmayng kabataan, ilang mga karnero, ug ilang mga baka, sa yuta sa Gosen.
And the house of Joseph with his brethren, except their children, and their flocks and herds, which they left in the land of Gessen.
9 Ang mga nagakarwahe ug ang manggugubat miuban kaniya. Daghan kaayo kini nga pundok sa katawhan.
He had also in his train chariots and horsemen: and it was a great company.
10 Sa dihang miabot sila sa giokanan sa Atad sa ubang bahin tabok sa Jordan, nagbangotan sila pag-ayo ug nagsubo sa hilabihan gayod. Didto si Jose nagmugna ug kasubo sa pito ka adlaw alang sa iyang amahan.
And they came to the threshingfloor of Atad, which is situated beyond the Jordan: where celebrating the exequies with a great and vehement lamentation, they spent full seven days.
11 Sa dihang ang mga lumolupyo sa yuta, ang mga Canaanhon, nakita ang pagbangotan sa giokanan sa Atad, sila miingon, “Subo kaayo kini nga higayon alang sa mga Ehiptohanon.” Busa kining dapita ginatawag nga Abel Misraim, nga diin kini unahan sa Jordan.
And when the inhabitants of Chanaan saw this, they said: This is a great mourning to the Egyptians. And therefore the name of that place was called, The mourning of Egypt.
12 Busa gibuhat sa iyang mga anak alang kang Jacob sumala sa iyang gitugon kanila.
So the sons of Jacob did as he had commanded them.
13 Gidala siya sa iyang mga anak didto sa yuta sa Canaan ug gilubong siya sa langob sa uma sa Macpela, duol sa Mamre. Gipalit ni Abraham ang langob uban ang uma alang sa lugar sa paglubong. Iya kining gipalit gikan kang Efron ang Hetihanon.
And carrying him into the land of Chanaan, they buried him in the double cave which Abraham had bought together with the field for a possession of a buryingplace, of Ephron the Hethite over against Mambre.
14 Paghuman niya ug lubong sa iyang amahan, mibalik si Jose ngadto sa Ehipto, siya, uban ang iyang mga igsoon, ug ang tanang miuban kaniya sa paglubong sa iyang amahan.
And Joseph returned into Egypt with his brethren, and all that were in his company, after he had buried his father.
15 Sa dihang ang mga igsoon ni Jose nakakita nga ang ilang amahan namatay na, sila miingon, “Unsa kaha kung si Jose nagdumot ug gusto niya nga magbayad kita kaniya sa kinatibuk-an sa tanang kadaotan nga atong nahimo kaniya?”
Now he being dead, his brethren were afraid, and talked one with another: Lest perhaps he should remember the wrong he suffered, and requite us all the evil that we did to him.
16 Busa ilang gipatawag si Jose ug miingon, “Naghatag ug tugon ang imong amahan sa wala pa siya namatay, miingon siya,
And they sent a message to him, saying: Thy father commanded us before he died,
17 'Sultihi si Jose niini, “Palihog pasayloa ang kalapasan sa imong mga igsoon ug ang ilang sala sa dihang sila naghimo ug daotan kanimo.” Karon palihog pasayloa ang mga sulugoon sa Dios sa imong amahan.” Mihilak si Jose sa dihang nakigsulti sila kaniya.
That we should say thus much to thee from him: I beseech thee to forget the wickedness of thy brethren, and the sin and malice they practiced against thee: we also pray thee, to forgive the servants of the God of thy father this wickedness. And when Joseph heard this, he wept.
18 Ang iyang mga igsoon usab miadto ug mihapa sa yuta diha sa iyang atubangan. Miingon sila, “Tan-awa, kami imong mga sulugoon.”
And his brethren came to him: and worshipping prostrate on the ground they said: We are thy servants.
19 Apan si Jose mitubag kanila, “Ayaw kamog kahadlok. Anaa ba ako sa dapit sa Dios?
And he answered them: Fear not: can we resist the will of God?
20 Kay alang kaninyo, gusto ninyo nga buhatan ako ug daotan, apan alang sa Dios aduna siyay maayo nga katuyoan, aron sa pagtipig sa kinabuhi sa daghang mga tawo, sama sa inyong nakita karon.
You thought evil against me: but God turned it into good, that he might exalt me, as at present you see, and might save many people.
21 Busa karon ayaw kahadlok. Ako magapatagbo alang kaninyo ug sa inyong kabataan.” Gihupay niya sila sa niini nga paagi ug malumo nga nakigsulti kanila.
Fear not: I will feed you and your children. And he comforted them, and spoke gently and mildly.
22 Mipuyo si Jose sa Ehipto, kauban sa pamilya sa iyang amahan. Siya nabuhi sulod sa 110 ka-tuig.
And he dwelt in Egypt with all his father’s house: and lived a hundred and ten years.
23 Nakita ni Jose ang ika-tulo nga kaliwatan ni Efraim. Nakita pa gayud niya ang anak ni Makir nga anak ni Manases. Mga “natawo sila sa iyang mga tuhod.”
And he saw the children of Ephraim to the third generation. The children also of Machir the son of Manasses were born on Joseph’s knees.
24 Miingon si Jose sa iyang mga igsoon, “Hapit na ako mamatay; apan ang Dios moadto kaninyo ug magdala kaninyo gawas niining yutaa ngadto sa yuta nga diin iyang gisaad nga ihatag ngadto kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob.”
After which he told his brethren: God will visit you after my death, and will make you go up out of this land, to the land which he swore to Abraham, Isaac, and Jacob.
25 Unya gipapanumpa ni Jose ang mga tawo sa Israel ug panaad. Miingon siya, “Ang Dios gayod moanhi kaninyo. Niana nga panahon kinahanglan ninyong dad-on ang akong mga bukog gikan dinhi.”
And he made them swear to him, saying: God will visit you, carry my bones with you out of this place:
26 Busa si Jose namatay, sa panuigon nga 110. Ila siyang gipabalsamar ug siya ilang gibutang sa lungon sa Ehipto.
And he died being a hundred and ten years old. And being embalmed he was laid in a coffin in Egypt.