Genesis 44

1 Gisugo ni Jose ang piniyalan sa iyang balay, nga nag-ingon, “Pun-a ang mga sako sa mga tawo ug pagkaon, kutob sa ilang madala, ug ibutang ang matag salapi sa tawo sa sulod sa iyang sako.

Giuseppe dette quest’ordine al suo maestro di casa: “Riempi i sacchi di questi uomini di tanti viveri quanti ne posson portare, e metti il danaro di ciascun d’essi alla bocca del suo sacco.

2 Ibutang ang akong kupa, ang kupa nga plata, sa sulod sa sako sa kinamanghoran, ug ang iyang salapi alang sa trigo.” Gibuhat sa piniyalan ang gisulti kaniya ni Jose.

E metti la mia coppa, la coppa d’argento, alla bocca del sacco del più giovine, assieme al danaro del suo grano”. Ed egli fece come Giuseppe avea detto.

3 Sa pagkabanag-banag sa kabuntagon, ug gipalakaw na ang mga tawo, sila ug ang ilang mga asno.

La mattina, non appena fu giorno, quegli uomini furon fatti partire coi loro asini.

4 Sa dihang nakagawas na sila sa siyudad apan dili pa halayo, miingon si Jose sa iyang piniyalan, “Tindog, gukda ang mga tawo, ug sa dihang imo silang maapsan, sultihi sila, 'Nganong inyo man nga gibalosan ug daotan ang maayo?

E quando furono usciti dalla città e non erano ancora lontani, Giuseppe disse al suo maestro di casa: “Lèvati, va’ dietro a quegli uomini; e quando li avrai raggiunti, di’ loro: Perché avete reso mal per bene?

5 Dili ba mao man kini ang kupa nga gina-imnan sa akong agalon, ug ang kupa nga iyang ginagamit sa pagpanagna? Daotan kaayo kining inyong gibuhat.”'

Non è quella la coppa nella quale il mio signore beve, e della quale si serve per indovinare? Avete fatto male a far questo!”

6 Naapsan sila sa piniyalan ug giingon kining mga pulonga kanila.

Egli li raggiunse, e disse loro quelle parole.

7 Miingon sila kaniya, “Nganong makasulti man ang among agalon ug pulong nga sama niini? Dili mahimo sa inyong mga sulugoon kanang mga butanga.

Ed essi gli risposero: “Perché il mio signore ci rivolge parole come queste? Iddio preservi i tuoi servitori dal fare una tal cosa!

8 Tan-awa, ang salapi nga among nakita sa sulod sa among mga sako, gidala namo pagbalik kanimo gikan sa yuta sa Canaan. Unsaon man namo pagkawat sa plata ni bulawan didto sa balay sa imong agalon?

Ecco, noi t’abbiam riportato dal paese di Canaan il danaro che avevam trovato alla bocca de’ nostri sacchi; come dunque avremmo rubato dell’argento o dell’oro dalla casa del tuo signore?

9 Kung makaplagan kini sa bisan kinsa sa imong mga sulugoon, mamahimo siyang patyon, ug mamahimo usab kaming mga ulipon sa among agalon.”

Quello de’ tuoi servitori presso il quale si troverà la coppa, sia messo a morte; e noi pure saremo schiavi del tuo signore!”

10 Miingon ang piniyalan, “Nan karon mahitabo kini sumala sa inyong mga gipamulong. Kaniya kansang nakaplagan ang kupa mamahimong akong ulipon, ug kamong uban dili pakasad-on.”

Ed egli disse: “Ebbene, sia fatto come dite: colui presso il quale essa sarà trovata, sarà mio schiavo; e voi sarete innocenti”.

11 Unya ang matag-usa ka tawo nagdali-dali nga gipanaog ang iyang sako sa yuta, ug giablihan sa matag-usa ang iyang sako.

In tutta fretta, ognun d’essi mise giù il suo sacco a terra, e ciascuno aprì il suo.

12 Misusi ang piniyalan. Iyang gisugdan sa kinamagulangan ug nahuman hangtod sa kinamanghoran, ug nakita ang kupa sa sako ni Benjamin.

Il maestro di casa li frugò, cominciando da quello del maggiore, per finire con quello del più giovane; e la coppa fu trovata nel sacco di Beniamino.

13 Busa gigisi nila ang ilang mga bisti. Ug gibalik sa matag-usa ang karga sa asno ug mibalik sa siyudad.

Allora quelli si stracciarono le vesti, ognuno ricaricò il suo asino, e tornarono alla città.

14 Mibalik si Juda ug ang iyang mga igsoong lalaki sa balay ni Jose. Anaa pa siya didto, ug miyukbo diha sa iyang atubangan.

Giuda e i suoi fratelli arrivarono alla casa di Giuseppe, il quale era ancora quivi; e si gettarono in terra dinanzi a lui.

15 Miingon si Jose ngadto kanila, “Unsa man kining inyong gibuhat? Wala ba kamo masayod nga ang tawo sama kanako makahimo sa pagpanagna?”

E Giuseppe disse loro: “Che azione è questa che avete fatta? Non lo sapete che un uomo come me ha potere d’indovinare?”

16 Miingon si Juda, “Unsa man ang among masulti sa akong agalon? Unsa man ang among ipamulong? Ni unsaon man namo pagpanalipod sa among kaugalingon? Nasayran sa Dios ang sala sa imong mga sulugoon. Tan-awa, kami mga ulipon sa akong agalon, kanamo ug kaniya usab kansang nakaplagan ang kupa.”

Giuda rispose: “Che diremo al mio signore? quali parole useremo? o come ci giustificheremo? Dio ha ritrovato l’iniquità de’ tuoi servitori. Ecco, siamo schiavi del mio signore: tanto noi, quanto colui in mano del quale è stata trovata la coppa”.

17 Miingon si Jose, “Dili ko kana mahimo. Mamahimong akong ulipon, ang tawo kansang nakaplagan ang kupa, apan alang sa uban kaninyo, lakaw pauli sa inyong amahan nga malinawon.”

Ma Giuseppe disse: “Mi guardi Iddio dal far questo! L’uomo in man del quale è stata trovata la coppa, sarà mio schiavo; quanto a voi, risalite in pace dal padre vostro”.

18 Unya miduol si Juda kaniya ug miingon, “Akong agalon, palihog tugoti ang imong sulugoon nga mosulti ug pulong sa igdulongog sa akong agalon, ug ayaw itugot ang imong kasuko nga magkalayo batok sa imong sulugoon, kay ikaw nahisama man sa Paraon.

Allora Giuda s’accostò a Giuseppe, e disse: “Di grazia, signor mio, permetti al tuo servitore di far udire una parola al mio signore, e non s’accenda l’ira tua contro il tuo servitore! poiché tu sei come Faraone.

19 Nangutana ang akong agalon sa iyang mga sulugoon, nga naga-ingon, 'Aduna pa ba kamoy amahan ug igsoong lalaki?'

Il mio signore interrogò i suoi servitori, dicendo: Avete voi padre o fratello?

20 Ug miingon kami sa akong agalon, 'Anaa kami amahan, nga tigulang na, ug usa ka anak sa iyang pagkatigulang, nga gamay'ng bata. Ug ang iyang igsoong lalaki namatay na, ug siya na lamang ang nag-inusarang nahibilin nga anak sa iyang inahan, ug gihigugma siya sa iyang amahan.'

E noi rispondemmo al mio signore: Abbiamo un padre ch’è vecchio, con un giovane figliuolo, natogli nella vecchiaia; il fratello di questo è morto, talché egli è rimasto solo de’ figli di sua madre; e suo padre l’ama.

21 Ug ikaw miingon sa imong mga sulugoon, 'Dad-a ninyo siya palugsong aron ako siyang makita.'

Allora tu dicesti ai tuoi servitori: Menatemelo, perch’io lo vegga co’ miei occhi.

22 Ug miingon kami sa akong agalon, 'Ang bata dili makabiya sa iyang amahan. Kay kung siya mobiya sa iyang amahan ang iyang amahan mamatay.'

E noi dicemmo al mio signore: Il fanciullo non può lasciare suo padre; perché, se lo lasciasse, suo padre morrebbe.

23 Ug ikaw miingon sa imong mga sulugoon, 'Dili kamo makakita pag-usab sa akong dagway, gawas lang kung ang inyong kinamanghorang igsoon molugsong uban kaninyo.'

E tu dicesti ai tuoi servitori: Se il vostro fratello più giovine non scende con voi, voi non vedrete più la mia faccia.

24 Ug miabot ang higayon sa dihang mitungas kami didto sa imong sulugoon nga akong amahan, among gisugilon kaniya ang mga pulong sa akong agalon.

E come fummo risaliti a mio padre, tuo servitore, gli riferimmo le parole del mio signore.

25 Ug ang among amahan miingon, 'Lakaw pag-usab, pagpalit ug pagkaon alang kanato.'

Poi nostro padre disse: Tornate a comprarci un po’ di viveri.

26 Ug miingon kami, 'Dili kami molugsong. Apan kung ang among kinamanghorang igsoon uban kanamo, nan molugsong kami, kay dili kami makakita sa panagway sa tawo gawas kung kauban namo ang among kinamanghorang igsoon.'

E noi rispondemmo: Non possiamo scender laggiù; se il nostro fratello più giovine verrà con noi, scenderemo; perché non possiamo veder la faccia di quell’uomo, se il nostro fratello più giovine non è con noi.

27 Ang imong sulugoon nga akong amahan nagsulti kanamo, 'Nasayod kamo nga ang akong asawa nakabaton kanako ug duha ka mga anak nga lalaki.

E mio padre, tuo servitore, ci rispose: Voi sapete che mia moglie mi partorì due figliuoli;

28 Ug ang usa nawala gikan kanako ug ako miingon, “Gikunis-kunis gayod siya, ug sukad wala ko na siya hikit-i.”

l’un d’essi si partì da me, e io dissi: Certo egli è stato sbranato; e non l’ho più visto da allora;

29 Ug kung inyong kuhaon usab kining usa gikan kanako ug adunay daotang mahitabo kaniya, kamoy magdala sa akong ubanong buhok paubos sa seol nga adunay kasub-anan.' (Sheol h7585)

e se mi togliete anche questo, e se gli avviene qualche disgrazia, voi farete scendere con dolore la mia canizie nel soggiorno de’ morti. (Sheol h7585)

30 Busa, karon, kung mopauli ako sa imong sulugoon nga akong amahan, ug ang bata dili namo kauban, sanglit ang iyang kinabuhi sumpay man sa kinabuhi sa batang lalaki,

Or dunque, quando giungerò da mio padre, tuo servitore, se il fanciullo, all’anima del quale la sua è legata, non è con noi,

31 moabot gayod, nga kung iyang makita nga dili namo kauban ang bata mamatay siya. Ug ang imong mga sulugoon ang magdala sa ubanong buhok sa imong sulugoon nga among amahan paubos sa seol nga adunay kasub-anan. (Sheol h7585)

avverrà che, come avrà veduto che il fanciullo non c’è, egli morrà; e i tuoi servitori avranno fatto scendere con cordoglio la canizie del tuo servitore nostro padre nel soggiorno de’ morti. (Sheol h7585)

32 Kay ang imong sulugoon nagpasalig alang sa batang lalaki ngadto sa akong amahan ug miingon, 'Kung dili ko siya madala pagbalik nganha kanimo, basolon ako sa akong amahan hangtod sa kahangtoran.'

Ora, siccome il tuo servitore s’è reso garante del fanciullo presso mio padre, e gli ha detto: Se non te lo riconduco sarò per sempre colpevole verso mio padre,

33 Busa karon, palihog tugoti ang imong sulugoon nga magpabilin puli sa batang lalaki aron mahimong sulugoon sa akong agalon, ug tugoti ang batang lalaki nga motungas kauban sa iyang mga igsoong lalaki.

deh, permetti ora che il tuo servitore rimanga schiavo del mio signore, invece del fanciullo, e che il fanciullo se ne torni coi suoi fratelli.

34 Kay unsaon man nako pag-adto sa akong amahan kung ang batang lalaki dili nako kauban? Mahadlok ako nga makita ang daotang mahitabo sa akong amahan.”

Perché, come farei a risalire da mio padre senz’aver meco il fanciullo? Ah, ch’io non vegga il dolore che ne verrebbe a mio padre!”