< Genesis 39 >
1 Gidala si Jose palugsong sa Ehipto. Si Potifar, nga usa ka opisyal sa Paraon nga kapitan sa mga guwardiya ug usa ka Ehiptohanon, nagpalit kaniya gikan sa mga Ismaelita, nga maoy nagdala kaniya didto.
Meanwhile, the descendants of Ishmael took Joseph down to Egypt. There Potiphar bought Joseph from them. Potiphar was an Egyptian who was one of the king’s officials and the captain of the king’s (palace guards/guards who protected the king).
2 Si Yahweh nag-uban kang Jose ug nagmalamboon siya nga tawo. Nagpuyo siya sa balay sa iyang agalon nga Ehiptohanon.
Because Yahweh helped Joseph, he was able to do his work very well, and lived in the house of his Egyptian master.
3 Nakita sa iyang agalon nga si Yahweh nag-uban kaniya ug gipanalanginan ni Yahweh ang tanan niyang gibuhat.
His master saw that Yahweh was helping Joseph and enabling him to be successful in everything that he did.
4 Nakakaplag si Jose ug pabor sa iyang panan-aw. Nag-alagad siya kang Potifar. Gihimo ni Potifar si Jose nga tigdumala sa iyang tibuok panimalay, ug ang tanan nga iyang gipanag-iyahan, iyang gibutang ilalom sa iyang pag-atiman.
Joseph’s master was pleased with him, so he appointed him to be his personal servant. Then he appointed him to be the one who would take care of everything in his household and all of his possessions.
5 Nahitabo kini gikan sa panahon nga gihimo niyang tigdumala si Jose sa tibuok niyang panimalay ug sa tibuok niyang gipanag-iyahan, nga gipanalanginan ni Yahweh ang balay sa Ehiptohanon tungod kang Jose. Ang panalangin ni Yahweh anaa sa tanang butang nga anaa sa panimalay ni Potifar ug sa kaumahan.
From the time Potiphar appointed Joseph to take care of everything in his household and all that he owned, Yahweh blessed the people who lived in Potiphar’s house because of Joseph. He also caused Potiphar’s crops to grow well.
6 Gibutang ni Potifar ubos sa pagdumala ni Jose ang tanan nga anaa kaniya. Wala na siya maghunahuna sa bisan unsa gawas sa iyang pagkaon. Karon kining si Jose gwapo ug makadani.
Potiphar allowed Joseph to take care of everything that he owned. Potiphar needed to decide only about the food he ate. He was not concerned about anything else in his house. Joseph was well-built/muscular and handsome.
7 Nahitabo human niini nga ang asawa sa agalon ni Jose naibog kaniya. Miingon ang babaye, “Dulog kanako.”
Because of that, after a while, his master’s wife started to look fondly at Joseph. So one day she said to him, “Have sex [EUP] with me!”
8 Apan midumili si Jose ug miingon sa asawa sa iyang agalon, “Tan-awa, ang akong agalon wala na manghilabot kung unsa ang akong pagabuhaton sa balay, ug iyang gibutang ubos sa akong pagdumala ang tanang butang nga iyang gipanag-iyahan.
But he refused, saying to his master’s wife, “Listen! My master is not concerned about anything in this house. He has appointed me to take care of everything that he owns.
9 Walay usa nga mas labaw kay kanako niining panimalaya. Wala siyay gihikaw kanako gawas kanimo, tungod kay asawa ka man niya. Unsaon man nako pagbuhat niining hilabihang pagkadaotan ug sala batok sa Dios?”
No one in this household has more authority than I do. The only thing that he has not allowed me to have is you, because you are his wife! So (how could I do this wicked thing [that you are asking me to do]?/I certainly could not do this wicked thing!) [RHQ] I would be sinning against God if I did that!”
10 Gidani niya si Jose sa matag-adlaw, apan nagdumili kini sa pagpakigdulog o sa pagpakig-uban kaniya.
She kept on asking Joseph day after day to have sex [EUP] with her, but he refused. He would not even go near her.
11 Miabot ang usa ka adlaw nga misulod siya sa balay aron pagbuhat sa iyang buluhaton. Walay mga tawo sa sulod sa panimalay.
One day Joseph went into the house to do his work, and none of the other household servants were in the house.
12 Gibira niya ang bisti ni Jose ug miingon, “Dulog kanako.” Unya nahibilin ang iyang bisti sa kamot sa babaye sa dihang miikyas ug miadto siya sa gawas.
Potiphar’s wife grabbed his cloak and said, “Have sex [EUP] with me!” Joseph ran out of the house, but his cloak was still in her hand!
13 Pagkahuman, sa dihang nakita niya nga nahibilin ang bisti ni Jose sa iyang kamot ug miikyas pagawas,
When she saw that he had run outside leaving his cloak in her hand,
14 gitawag niya ang mga tawo sa iyang balay ug giingnan sila, “Tan-awa, nagdala si Potifar ug usa ka Hebreohanon aron pakaulawan kita. Misulod siya aron makigdulog unta kanako, ug misinggit ako.
she called the household servants. She said to them, “Look! This Hebrew man that my husband brought to us is (insulting/trying to do something disgraceful to) us! He came into my room and tried to (rape me/make me have sex [EUP] with him), but I screamed loudly.
15 Sa dihang nadungog niya nga misinggit ako, miikyas siya ug nahibilin ang iyang bisti ngari kanako ug miadto sa gawas.”
As soon as he heard me scream loudly, he left his loincloth with me and ran outside!”
16 Gibutang niya ang bisti ni Jose tapad kaniya hangtod nga miabot ang iyang agalon.
She kept the loincloth beside her until her husband, Joseph’s master, came home.
17 Gisugilon niya kini nga panghitabo ngadto kaniya, “Ang Hebreohanon nga ulipon nga imong gidala nganhi kanato, mianhi aron pakaulawan ako.
Then she told him this story: “That Hebrew slave whom you brought here came into my room and tried to rape me!
18 Sa dihang misinggit ako, iyang nabiyaan ang iyang bisti nganhi kanako ug miikyas pagawas.”
As soon as I screamed loudly, he ran outside, leaving me holding his loincloth!”
19 Nahitabo kini sa dihang nadungog sa iyang agalon ang gisugilon sa asawa niini, “Mao kana ang gibuhat sa imong ulipon kanako,” ug nasuko siya pag-ayo.
When Joseph’s master heard this story that his wife told him, saying “This is how your slave treated me,” he was very angry.
20 Gidala sa iyang agalon si Jose ug gibilanggo siya, sa dapit kung asa nahimutang ang mga binilanggo sa hari. Anaa siya didto sa bilanggoan.
Joseph’s master took Joseph and put him in prison, the place where all the king’s prisoners were put, and Joseph stayed there.
21 Apan si Yahweh nag-uban kang Jose ug nagpakita sa pagkamatinud-anon sa iyang saad ngadto kaniya. Gihatagan niya siya ug pabor sa panan-aw sa tigdumala sa bilanggoan.
But Yahweh was kind to Joseph and helped him, and caused the (prison warden/man who was in charge of the prison) to be pleased with him.
22 Gitugyan sa tigdumala sa bilanggoan ngadto sa kamot ni Jose ang tanan nga anaa sa bilanggoan. Bisan unsa ang ilang pagabuhaton didto, si Jose mao ang nagdumala niini.
So the prison warden put Joseph in charge of all those who were in the prison, and in charge of all the work that was done there.
23 Wala na naghunahuna pa ang tigdumala sa bilanggoan sa bisan unsa nga anaa sa iyang kamot, tungod kay nag-uban man kaniya si Yahweh. Bisan unsa ang iyang pagabuhaton, gipalambo ni Yahweh.
The warden was not concerned with anything that Joseph was taking care of, because Yahweh helped Joseph to do well everything that he did.