Genesis 30

1 Sa pagkakita ni Raquel nga wala siya makabaton ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoong babaye. Miingon siya kang Jacob, “Hatagi ako ug mga anak, o mamatay ako.”

Now Rachel, because she had no children, was full of envy of her sister; and she said to Jacob, If you do not give me children I will not go on living.

2 Hilabihan ang kasuko ni Jacob kang Raquel. Miingon siya, “Anaa ba ako sa dapit sa Dios, nga nagpugong kanimo sa pagbaton ug mga anak?”

But Jacob was angry with Rachel, and said, Am I in the place of God, who has kept your body from having fruit?

3 Miingon siya, “Tan-awa, ania ang akong sulugoon nga si Bilha. Pakigdulog kaniya, aron makapanganak siya diha sa akong tuhod, ug makabaton ako ug mga anak pinaagi kaniya.”

Then she said, Here is my servant Bilhah, go in to her, so that she may have a child on my knees, and I may have a family by her.

4 Busa gihatag niya ang iyang sulugoon nga si Bilha ingon nga asawa, ug si Jacob nakigdulog kaniya.

So she gave him her servant Bilhah as a wife, and Jacob went in to her.

5 Nagmabdos si Bilha ug nanganak ug batang lalaki alang kang Jacob.

And Bilhah became with child, and gave birth to a son.

6 Unya miingon si Raquel, “Midapig ang Dios kanako. Naminaw siya sa akong pag-ampo ug gihatagan ako ug usa ka anak nga lalaki.” Tungod niini ginganlan niya siya ug Dan.

Then Rachel said, God has been my judge, and has given ear to my voice, and has given me a son; so he was named Dan.

7 Nagmabdos usab ang sulugoon ni Raquel nga si Bilha, ug nanganak sa ikaduhang anak nga lalaki alang kang Jacob.

And again Bilhah, Rachel's servant, was with child, and gave birth to a second son.

8 Si Raquel miingon, “Pinaagi sa pagpakiglayog nga hilabihan nakiglayog ako sa akong igsoong babaye ug nagmadaogon ako.” Ginganlan niya siya ug Neptali.

And Rachel said, I have had a great fight with my sister, and I have overcome her: and she gave the child the name Naphtali.

9 Sa pagkakita ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, gikuha niya si Zilpa, nga iyang sulugoon, ug gihatag siya kang Jacob ingon nga asawa.

When it was clear to Leah that she would have no more children for a time, she gave Zilpah, her servant, to Jacob as a wife.

10 Ang sulugoon ni Lea nga si Zilpa, nanganak ug batang lalaki kang Jacob.

And Zilpah, Leah's servant, gave birth to a son.

11 Miingon si Lea, “Palaran kini!” busa ginganlan niya siya ug Gad.

And Leah said, It has gone well for me: and she gave him the name Gad.

12 Unya si Zilpa, ang sulugoon ni Lea, nanganak sa ikaduhang batang lalaki alang kang Jacob.

And Zilpah, Leah's servant, gave birth to a second son.

13 Miingon si Lea, “Malipayon ako! Kay ang mga anak nga babaye magtawag kanako nga malipayon.” Busa ginganlan niya siya ug Aser.

And Leah said, Happy am I! and all women will give witness to my joy: and she gave him the name Asher.

14 Milakaw si Ruben sa mga adlaw nga ting-ani sa trigo ug nakakaplag siya ug mandragora sa uma. Gidala niya kini ngadto sa iyang inahan nga si Lea. Unya miingon si Raquel ngadto kang Lea, “Hatagi ako sa pipila ka mandragora sa imong anak nga lalaki.”

Now at the time of the grain-cutting, Reuben saw some love-fruits in the field, and took them to his mother Leah. And Rachel said to her, Let me have some of your son's love-fruits.

15 Miingon si Lea ngadto kaniya, “Diyutay lamang ba kini nga butang alang kanimo, nga gikuha mo usab ang akong bana? Unya gusto mo usab kuhaon ang mandragora sa akong anak nga lalaki?” Miingon si Raquel, “Kung ingon niana man, makadulog siya kanimo karong gabhiona, baylo sa mandragora sa imong anak nga lalaki.”

But Leah said to her, Is it a small thing that you have taken my husband from me? and now would you take my son's love-fruits? Then Rachel said, You may have him tonight in exchange for your son's love-fruits.

16 Miabot si Jacob gikan sa uma nianang gabhiona. Migawas si Lea aron sa pagsugat kaniya ug miingon, “Kinahanglang makigdulog ka kanako karong gabhiona, kay gisuholan ko ikaw pinaagi sa mandragora sa akong anak.” Busa nakigdulog si Jacob kang Lea nianang gabhiona.

In the evening, when Jacob came in from the field, Leah went out to him and said, Tonight you are to come to me, for I have given my son's love-fruits as a price for you. And he went in to her that night.

17 Gidungog sa Dios si Lea, ug nagmabdos siya ug nanganak sa ikalimang anak nga lalaki alang kang Jacob.

And God gave ear to her and she became with child, and gave Jacob a fifth son.

18 Miingon si Lea, “Gihatag sa Dios kanako ang akong balos, tungod kay akong gihatag ang akong sulugoon nga babaye sa akong bana.” Ginganlan niya siya ug Isacar.

Then Leah said, God has made payment to me for giving my servant-girl to my husband: so she gave her son the name Issachar.

19 Nagmabdos pag-usab si Lea ug nanganak sa ikaunom nga anak nga lalaki alang kang Jacob.

And again Leah became with child, and she gave Jacob a sixth son.

20 Miingon si Lea, “Naghatag ang Dios kanako ug usa ka maayong gasa. Karon pasidunggan na ako sa akong bana, tungod kay gianak ko man alang kaniya ang unom ka batang lalaki.” Ginganlan niya siya ug Zebulun.

And she said, God has given me a good bride-price; now at last will I have my husband living with me, for I have given him six sons: and she gave him the name Zebulun.

21 Pagkahuman niana nanganak siya ug batang babaye ug ginganlan siya ug Dina.

After that she had a daughter, to whom she gave the name Dinah.

22 Nahinumdom ang Dios kang Raquel ug naminaw kaniya. Gitugot sa Dios nga magmabdos siya.

Then God gave thought to Rachel, and hearing her prayer he made her fertile.

23 Nagmabdos siya ug nanganak sa usa ka batang lalaki. Miingon siya, “Gikuha sa Dios ang akong kaulaw.”

And she was with child, and gave birth to a son: and she said, God has taken away my shame.

24 Ginganlan niya siya ug Jose, nga nag-ingon, “Si Yahweh nagdugang kanako ug usa ka anak nga lalaki.”

And she gave him the name Joseph, saying, May the Lord give me another son.

25 Human manganak si Raquel kang Jose, miingon si Jacob kang Laban, “Palakwa ako, aron nga makauli na ako sa akong kaugalingong panimalay ug sa akong nasod.

Now after the birth of Joseph, Jacob said to Laban, Let me go away to my place and my country.

26 Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak nga akong gialagaran kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw, kay nasayod ka sa pag-alagad nga gialagad ko kanimo.”

Give me my wives and my children, for whom I have been your servant, and let me go: for you have knowledge of all the work I have done for you.

27 Miingon si Laban kaniya, “Kung makakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, hulat usa, tungod kay akong nasayran pinaagi sa panagna nga gipanalanginan ako ni Yahweh tungod kanimo.”

And Laban said, If you will let me say so, do not go away; for I have seen by the signs that the Lord has been good to me because of you.

28 Unya miingon siya, “Ibungat ang imong mga suhol, ug pagabayaran ko kini.”

Say then what your payment is to be and I will give it.

29 Si Jacob miingon kaniya, “Nasayod ka kung giunsa ko ikaw pag-alagad, ug kung giunsa ko ang kahimtang sa imong mga kahayopan.

Then Jacob said, You have seen what I have done for you, and how your cattle have done well under my care.

30 Kay diyutay lamang ang imo sa wala pa ako miabot, ug midaghan kini pag-ayo. Gipanalanginan ka ni Yahweh bisan asa ako ang magbuhat. Karon kanus-a pa man ako makahatag usab alang sa akong kaugalingong panimalay?”

For before I came you had little, and it has been greatly increased; and the Lord has given you a blessing in everything I have done; but when am I to do something for my family?

31 Busa miingon si Laban, “Unsa man ang akong ibayad kanimo?” Mitubag si Jacob, “Dili ka na maghatag kanako ug bisan unsa. Kay kung buhaton mo kini alang kanako, pasibsibon ko pag-usab ang imong mga panon sa kahayopan ug atimanon kini.

And Laban said, What am I to give you? And Jacob said, Do not give me anything; but I will again take up the care of your flock if you will only do this for me:

32 Palakawa ako sa tanang panon sa imong kahayopan karong adlawa, magalain ako sa puntik-puntik ug sa kabang nga mga karnero, ug sa matag itom diha sa mga karnero, ug ang puntik-puntik ug ang kabang nga mga kanding. Mao kini ang akong suhol.

Let me go through all your flock today, taking out from among them all the sheep which are marked or coloured or black, and all the marked or coloured goats: these will be my payment.

33 Ang akong kadungganan magpamatuod kanako human sa pagsusi nimo sa akong mga suhol. Ang tanan nga dili puntik-puntik ug dili kabang diha sa mga kanding, ug ang tanan nga itom diha sa mga karnero, nga makaplagan mo kanako, pagaisipon mo kini nga kinawat.”

And so you will be able to put my honour to the test in time to come; if you see among my flocks any goats which are not marked or coloured, or any sheep which is not black, you may take me for a thief.

34 Miingon si Laban. “Mouyon ako. Mahitabo unta kini sumala sa imong gipamulong.”

And Laban said, Let it be as you say.

35 Nianang adlawa gilain ni Laban ang mga lake nga kanding nga adunay badlis ug kabang, ug ang tanang baye nga mga kanding nga puntik-puntik ug kabang, ang matag usa nga adunay puti niini, ug ang tanang itom diha sa mga karnero, ug gihatag kini sa kamot sa iyang mga anak nga lalaki.

So that day he took all the he-goats which were banded or coloured, and all the she-goats which were marked or coloured or had white marks, and all the black sheep, and gave them into the care of his sons;

36 Nagtakda usab si Laban ug tulo ka adlaw nga panaw tali kaniya ug kang Jacob. Busa nagpadayon si Jacob sa pagpasibsib sa tanang nahibilin nga kahayopan ni Laban.

And sent them three days' journey away: and Jacob took care of the rest of Laban's flock.

37 Mikuha si Jacob ug bag-ong putol nga mga sanga sa lunhaw nga poplar, ug sa alamo ug sa palano nga kahoy ug gipal-akan ang panit niini maputi, ug gihimo nga makita ang puti sa kahoy nga pinal-akan nga anaa sa mga sanga.

Then Jacob took young branches of trees, cutting off the skin so that the white wood was seen in bands.

38 Unya gibutang niya ang sanga nga iyang pinanitan atubangan sa mga panon sa kahayopan, sa atubangan sa pasungan nga paimnanan kung asa sila manginom. Nagmabdos sila sa dihang mangadto sila aron moinom.

And he put the banded sticks in the drinking-places where the flock came to get water; and they became with young when they came to the water.

39 Nag-upahanay ang mga kahayopan atubangan sa mga sanga; ug ang panon sa kahayopan nanganak nga may mga badlis, mga puntik-puntik, ug mga kabang.

And because of this, the flock gave birth to young which were marked with bands of colour.

40 Gilain ni Jacob kining mga nating karnero, apan gipaatubang ang nahibilin kanila sa may mga badlis nga mga kahayopan ug ang tanang itom nga karnero sa panon sa kahayopan ni Laban. Unya gilain niya ang iyang panon sa kahayopan alang lamang sa iyang kaugalingon ug wala sila itipon uban sa panon sa kahayopan ni Laban.

These lambs Jacob kept separate; and he put his flock in a place by themselves and not with Laban's flock.

41 Ug nahitabo nga sa dihang mosanay ang kusgan nga karnero diha sa panon, didto ibutang ni Jacob ang mga sanga sa pasungan nga paimnanan sa atubangan sa mga mata sa panon sa kahayopan, aron manamkon sila taliwala sa mga sanga.

And whenever the stronger ones of the flock became with young, Jacob put the sticks in front of them in the drinking-places, so that they might become with young when they saw the sticks.

42 Apan kung moduol ang mga luyahon nga kahayopan sa panon, dili niya ibutang ang mga sanga sa atubangan nila. Busa ang mga luyahon nga kahayopan mao ang kang Laban, ug ang mga kusgan mao ang kang Jacob.

But when the flocks were feeble, he did not put the sticks before them; so that the feebler flocks were Laban's and the stronger were Jacob's.

43 Ang tawo nagmalambuon. Nakabaton siya ug dakong panon sa kahayopan, mga sulugoon nga babaye ug mga lalaki, ug mga kamelyo ug mga asno.

So Jacob's wealth was greatly increased; he had great flocks and women-servants and men-servants and camels and asses.