Genesis 23
1 Nabuhi si Sara sulod sa 127 ka tuig. Mao kini ang katuigan sa kinabuhi ni Sara.
When Sarah was 127 years old,
2 Namatay si Sara sa Kiriath Arba, nga mao na ang Hebron, sa yuta sa Canaan. Nagbangotan si Abraham ug naghilak alang kang Sara.
she died at Kiriath-Arba [town], which is now called Hebron, in the Canaan region. After Abraham mourned for her,
3 Unya mitindog si Abraham ug mibiya gikan sa patayng lawas sa iyang asawa, ug nakigsulti sa mga anak nga lalaki ni Heth nga nag-ingon,
he left the body of his wife and [went and] spoke to some of the descendants of Heth, saying,
4 “Usa ako ka langyaw diha kaninyo. Palihog papalita ako ug yuta diha kaninyo nga kalubngan, aron akong kalubngan sa akong minatay.”
“I am a foreigner [DOU] living among you, [so I do not own any land here]. Sell me some land here so that I can bury my wife’s body.”
5 Mitubag ang mga anak nga lalaki ni Heth kang Abraham, nga nag-ingon,
They replied to him,
6 “Paminawa kami, akong agalon. Usa ikaw ka prinsipe sa Dios taliwala kanamo. Ilubong ang imong minatay sa labing maayo namong mga lubnganan. Walay usa kanamo ang mohikaw kanimo sa iyang lubnganan, aron nga imong malubong ang imong minatay.
“Sir, you are a powerful prince among us. Choose one of our finest tombs and bury your wife’s [body] in it. None of us will refuse to sell land to you for a tomb for your relatives’ bodies.”
7 Mitindog si Abraham ug miyukbo sa katawhan niadtong yutaa, sa mga anak nga lalaki ni Heth.
Then Abraham stood up and bowed [in respect] in front of the people who owned the land, the descendants of Heth.
8 Gisultihan niya sila, nga nag-ingon, “Kung mitugot kamo nga ilubong ko ang akong minatay, nan paminawa ako ug hangyoa si Efron ang anak nga lalaki ni Zohar alang kanako.
He said to them, “If you say that you are willing for me to bury my wife’s body here, listen to me, and ask Ephron, the son of Zohar for me,
9 Hangyoa siya sa pagbaligya kanako sa langob sa Macpela, nga iyang gipanag-iya, nga atua sa kinatumyan sa iyang kaumahan. Sa igo nga kantidad ipabaligya kini kaniya nganhi kanako diha sa kadaghanan ingon nga gipanag-iyahan alang sa usa ka dapit nga lubnganan.
to sell to me the cave in the Machpelah area, which is at the end of his field. Ask him to sell it to me for the full price he wants, so that I can have a burial ground among you.”
10 Karon naglingkod si Efron kauban sa mga anak nga lalaki ni Heth, ug gitubag ni Efron ang Hitihanon si Abraham nga madunggan sa mga anak nga lalaki ni Heth, ug sa tanang miadto sa ganghaan sa iyang siyudad, nga nag-ingon,
Ephron was sitting among the people near the city gate where many [HYP] descendants of Heth had gathered. He heard what Abraham said to them.
11 Dili, paminawa ako akong agalon. Ihatag ko kanimo ang uma, ug ang langob nga anaa niini. Ihatag ko kini kanimo atubangan sa mga anak sa akong katawhan. Ihatag ko kini kanimo aron kalubngan sa imong minatay.”
[So, just to make the customary reply to start the real discussion about a price], Ephron said, “No, sir, listen to me. I will give to you the field and the cave in it, without charge, with the people here as witnesses.”
12 Unya si Abraham sa iyang kaugalingon miyukbo atubangan sa katawhan niadtong yutaa.
Abraham again bowed before the people who lived in the area,
13 Misulti siya kang Efron nga madungog sa katawhan niadtong yutaa, nga nag-ingon, “Apan kung itugot nimo, palihog paminawa ako. Bayaran ko ang kaumahan. Dawata ang salapi gikan kanako, ug ilubong ko ang akong minatay didto.”
and said to Ephron, as all the others were listening, “[No], listen to me. If you are willing, I will pay for the field. You tell me what the price is, and I will give it to you. If you accept it, the field will become mine, and I can bury my wife’s body there.”
14 Mitubag si Efron kang Abraham, nga nag-ingon,
Ephron answered Abraham, saying to him,
15 “Palihog, agalon ko, paminaw kanako. Ang yuta nagkantidad ug 400 ka siklo sa plata, unsa ra man kana tali kanako ug kanimo? Ilubong ang imong minatay.
“Sir, listen to me. The land is worth 400 pieces of silver. But the price is not important to you and me. Give me the money and bury your wife’s body there.”
16 Miuyon si Abraham kang Efron ug gitimbang niya sa kantidad sa plata nga iyang gisulti nga madunggan sa mga anak nga lalaki ni Heth, 400 ka siklo nga plata, sumala sa sukaranan sa sukdanan sa mga tigpatigayon.
Abraham agreed with Ephron about the price, and weighed for Ephron the 400 pieces of silver he had suggested, as everyone was listening, using the standard weights for silver used [in that area] by people who sold things.
17 Busa ang uma ni Efron, nga anaa sa Macpela, nga duol sa Mamre, nga mao ang uma, ang langob nga anaa niini, ug ang tanang kakahoyan nga anaa sa uma ug sa mga utlanan nga naglibot niini,
So Ephron’s field in the Machpelah area, near Mamre, and the cave in the field, and all the trees that were in the field inside the boundaries of the land, became Abraham’s possession.
18 gihatag kang Abraham pinaagi sa pagpalit niini diha sa atubangan sa mga anak nga lalaki ni Heth, ug sa tanan usab nga miadto sa ganghaan sa iyang siyudad.
It became Abraham’s property as all the descendants of Heth were listening there at the city gate.
19 Human niini, gilubong ni Abraham si Sara nga iyang asawa sa langob nga anaa sa uma sa Macpela nga duol sa Mamre, nga mao ang Hebron, sa yuta sa Canaan.
After that, Abraham buried his wife Sarah’s body in the cave in the field in the Machpelah area near Mamre, which is now called Hebron [city], in the Canaan region.
20 Busa ang uma ug ang langob niini napanag-iyahan ni Abraham ingon nga dapit nga lubngan nga gikan sa mga anak nga lalaki ni Heth.
So the field and the cave in it were officially sold to Abraham by the descendants of Heth, to be used as a burial ground.
