Ezequiel 33

1 Unya miabot kanako ang pulong ni Yahweh, nga nag-ingon,

Yahweh gave me another message. He said,

2 “Anak sa tawo, isulti kini ngadto sa imong katawhan; ingna sila, 'Sa dihang dad-on ko pag-usab ang espada batok sa bisan asa nga yuta, unya ang katawhan niana nga yuta mopilig usa ka tawo gikan kanila aron himoong magbalantay kanila.

“You human, speak to your fellow Israelis and say this to them: ‘When I bring an enemy army [MTY] to attack a country, and the people of that country choose one of their men and appoint him to be a watchman,

3 Bantayan niya ang espada sa dihang mopadulong kini sa yuta, ug patingogon niya ang budyong aron pasidan-an ang katawhan!

if he sees the enemy army [MTY] coming to attack his country, and he blows a trumpet to warn the people,

4 Kung madungog sa katawhan ang tingog sa budyong apan dili magpakabana niini, ug kung moabot ang espada ug mopatay kanila, nan ang dugo sa matag-usa paninglon kaniya.

if anyone hears the trumpet and does not heed the warning, and as a result he is killed by the sword [of one of his enemies], he will be responsible for his own death [MTY].

5 Kung adunay makadungog sa tingog sa budyong apan wala magtagad niini, ang iyang kaugalingong dugo paninglon diha kaniya; apan kung mihatag siya ug pagtagad, giluwas niya ang iyang kinabuhi.

If he had heeded the warning, he would have (have saved his life/still be alive). But because he heard the sound of the trumpet and did not heed that warning, his death will be his own fault.

6 Apan, kung ang magbalantay magtukaw ug makita ang espada nga moabot, apan kung wala niya gipatingog ang budyong, hinungdan nga wala makapangandam ang katawhan, ug kung moabot ang espada ug mokuha sa usa ka kinabuhi, nan kanang tawhana mamatay pinaagi sa kaugalingon niyang sala, apan paninglon ko ang iyang dugo gikan sa magbalantay.'

But if the watchman sees the enemy army [MTY] coming and does not blow the trumpet to warn the people, and one of his people is killed by an enemy sword, that person will die because of his sin, but I will consider that the watchman is responsible for that man’s death.’

7 Karon ikaw, anak sa tawo! Himoon ko ikaw nga magbalantay alang sa panimalay sa Israel; madungog nimo ang mga pulong gikan sa akong baba ug pasidan-an mo sila alang kanako.

So, you human, I have appointed you to be a watchman for the Israeli people [MTY]. So always listen to what I say and warn the people for me.

8 Kung moingon ako ngadto sa daotang tawo, 'Daotang tawo, mamatay ka gayod!' apan kung dili nimo kini isulti ingon nga pasidaan sa tawong daotan mahitungod sa iyang dalan, ug kung kanang tawhana mamatay tungod sa iyang sala, ang dugo nianang tawhana paninglon ko gikan sa imong kamot!

When I say to some wicked person, ‘You wicked person, you will surely die [because of your sins,’ you must tell him that]. If you do not speak to that person to warn him that he should turn away from his sins, that wicked person will die because of his sins, but I will say that you are responsible for his death [MTY].

9 Apan kung, pasidan-an mo kanang tawhana mahitungod sa iyang binuhatan, aron nga talikdan niya kini, ug kung dili niya kini talikdan, nan mamatay siya tungod sa iyang sala, ug maluwas ang imong kinabuhi.

But if you warn that wicked person that he should turn away from his sins, and he does not do that, he will die because of his sins, but you will have saved your life.

10 Busa ikaw, anak sa tawo, sultihi ang panimalay sa Israel, 'Nagsulti kamo niini, “Ang among mga kalapasan ug ang among kasal-anan anaa kanamo, ug nangadunot kami niini! Unsaon man namo pagkabuhi?'''

You human, say to the Israeli people, ‘This is what you all are saying: “[The guilt that we have for] disobeying God’s laws and sinning is like a heavy weight on us, and it is hurting us, and we are slowly dying. So what can we do to continue to remain alive?”’

11 Ingna sila, 'Ingon nga ako buhi—mao kini ang gipamulong ni Yahweh nga Ginoo, wala ako malipay sa kamatayon sa daotan, tungod kay kung ang daotan maghinulsol sa iyang binuhatan, nan mabuhi siya! Paghinulsol! Paghinulsol gikan sa inyong daotang binuhatan! Tungod kay nganong kinahanglan man kamo nga mamatay, panimalay sa Israel?'

Say to them, ‘Yahweh the Lord says, “As surely as I am alive, I am not happy when wicked people die; I would prefer that they turn away from their wicked behavior and continue to live. So repent! Turn away from your evil behavior! You Israeli people, do you really want to die [RHQ]?”’

12 Busa karon, anak sa tawo, sultihi ang imong katawhan, 'Ang pagkamatarong sa tawo dili makaluwas kaniya kung siya makasala! Ang pagkadaotan sa tawo dili makalaglag kaniya kung maghinulsol siya gikan sa iyang kasal-anan! Tungod kay ang tawong matarong dili mabuhi tungod sa iyang pagkamatarong kung siya makasala.

Therefore, you human, say to your fellow Israelis, ‘If righteous people start to disobey me, their being righteous previously will not save them [from being punished]. And if wicked people turn away from their wicked behavior, they will not die because of the sins that they committed [previously]. And if righteous people start to sin, they will not be allowed to remain alive because of their formerly being righteous.’

13 Kung moingon ako ngadto sa matarong, “Sigurado gayod nga buhi siya!” ug kung mosalig siya sa iyang pagkamatarong ug makabuhat sa dili makiangayon, dili ko hinumdoman ang iyang pagkamatarong. Mamatay gayod siya tungod sa daotan niyang nabuhat.

If I tell righteous people that they will surely remain alive, but then they trust/think that because they have been righteous previously, they can start to do evil [and not be punished], I will not think about the righteous things that they did previously; they will die because of the evil things that they are doing.

14 Busa kung mosulti ako sa tawong daotan, “Mamatay ka gayod,” apan kung maghinulsol siya gikan sa iyang pagpakasala ug mobuhat kung unsa ang angay ug matarong,

And if I say to some wicked person, ‘You will surely die [because of your sins],’ that person may turn away from his sinful behavior and do what is just and right [DOU].

15 ug kung ibalik niya ang garantiya sa hulam nga mapugsanon niyang gipangayo, o kung ibalik niya kung unsa ang iyang gikawat, ug kung molakaw siya sa kasugoan nga mohatag ug kinabuhi ug dili na magpakasala, nan mabuhi gayod siya. Dili siya mamatay.

For example, he may return what he took from another person to guarantee [that that person would pay back what he owes], or he may return things that he has stolen, and he may obey the laws that will enable [those who obey them] to remain alive, and he will not continue to do evil things. If that happens, he will surely remain alive; he will not die [because of the sins that he committed previously].

16 Wala sa mga sala nga iyang nabuhat ang pagahinumdoman pa. Nagbuhat siyag angay ug matarong, ug busa, sigurado gayod nga mabuhi siya!

I will not think about the sins that he has committed; he will surely remain alive.

17 Apan miingon ang imong katawhan, “Ang pamaagi sa Ginoo dili makiangayon!” apan ang imong mga pamaagi dili makiangayon!

Your fellow Israelis say, ‘What Yahweh does is not fair.’ But it is your behavior that is not fair.

18 Sa dihang ang matarong nga tawo mobiya gikan sa pagkamatarong ug unya mobuhat sa pagpakasala, nan mamatay gayod siya!

If a righteous person turns away from doing what is righteous and starts to do what is evil, [it is fair that] he die because of his sins.

19 Sa dihang ang tawong daotan mobiya gikan sa iyang pagkadaotan ug mobuhat kung unsa ang angay ug matarong, nan mabuhi gayod siya tungod niadtong mga butanga!

And if a wicked person turns away from his wicked behavior and does what is right and fair [DOU], [it is fair] for him to remain alive because of doing that.

20 Apan kamo nga katawhan miingon, “Ang pamaagi sa Ginoo dili makiangayon!” Hukman ko ang matag-usa kaninyo sumala sa iyang binuhatan, panimalay sa Israel!”

But you Israeli people still say, ‘What Yahweh does is not fair.’ But I will judge each of you for what you do.”

21 Nahitabo kini sa ika-dose ka tuig, sa ika lima ka adlaw sa ika-napulo nga bulan sa atong pagkabinihag, nga adunay mikalagiw gikan sa Jerusalem nga miduol kanako ug miingon, “Nabihag ang siyudad!”

Almost twelve years [after we had been taken to Babylonia], on the fifth day of the tenth month [of that year], a man who had escaped from Jerusalem came to me [in Babylon] and said, “Jerusalem has been captured!”

22 Sa kagabhion ang kamot ni Yahweh nagauban kanako sa wala pa miabot ang mga mikalagiw, ug naabri ang akong baba sa takna nga miabot siya sa kabuntagon. Busa ang akong baba naabri; dili na gayod ako amang!

The evening before that man arrived, Yahweh took control [MTY] of me, and when that man arrived, Yahweh enabled me to speak again; I was no longer forced to be silent.

23 Unya ang pulong ni Yahweh miabot kanako, ug miingon,

Then Yahweh gave a message to me. He said,

24 Anak sa Tawo, ang mga tawo nga namuyo niadtong linumpag sa yuta sa Israel miingon, 'Nag-inusara lamang si Abraham, ug napanunod niya ang yuta, apan kita daghan! Gihatag ang yuta alang kanato ingon nga panag-iyahon.'

“You human, the people who are living in the ruins in Israel are saying, ‘Abraham was only one person, but Yahweh [promised him that he and his descendants] would possess this land. But we are many; so surely this land has been given to us [by Yahweh] to continue to possess.’

25 Busa ingna sila, 'Miingon si Yahweh nga Ginoo: Mokaon kamo ug dugo, ug iyahat ang inyong panan-aw diha sa inyong diosdios, unya paagason ninyo ang dugo sa katawhan. Angayan ba gayod kamong manag-iya niining yutaa?

So send a message to them. Say, ‘This is what Yahweh the Lord says: You eat meat that still has the animal’s blood in it. You still worship idols. And you still murder others [MTY]. So, (should this land belong to you?/this land should certainly not belong to you!) [RHQ]

26 Nagsalig lamang kamo sa inyong mga espada ug nagbuhat sa law-ay nga mga butang; ang matag lalaki nakigdulog sa asawa sa uban. Angay ba gayod kamong manag-iya sa yuta?'

You rely on using your swords [to obtain things that you want]. You do many detestable things. Each of you has sex with other men’s wives. So (why should you continue to possess the land of Israel?/you should not continue to possess this land!) [RHQ]’

27 Isulti kini kanila, 'Si Yahweh nga Ginoo nagsulti niini: Ingon nga ako buhi, sigurado gayod nga ang usa nga anaa sa linumpag mamatay pinaagi sa espada, ug ihatag ko kadtong anaa sa mga uma ingon nga pagkaon sa mga buhing binuhat, ug mangamatay sa hampak kadtong anaa sa kota ug sa mga langob.

Send this message to them: ‘This is what Yahweh the Lord says: As surely as I am alive, those who are left in the ruins [in Jerusalem] will also be killed by [their enemies’] swords, and those who are living in the countryside will be killed by wild animals, and those who are living in forts and caves will die from a plague.

28 Unya himoon ko ang yuta nga awaaw ug makahahadlok, ug ang garbo sa pagkabantogan niini matapos gayod, tungod kay ang kabungtoran sa Israel mahimong biniyaan, ug walay usa nga moagi niini.'

I will cause your country to become a desolate wasteland. You will no longer be proud of being a strong country. The mountains of Israel will become very desolate, with the result that no one will walk across them.

29 Busa masayod sila nga ako mao si Yahweh, sa dihang buhaton ko nga mingaw ug makahahadlok ang yuta tungod sa tanang dulumtanang mga butang nga ilang gibuhat.

Then, when I have caused your country to become a desolate wasteland because of all the detestable things that you have done, you will know that I, Yahweh, [have the power to do what I say that I will do].’

30 Busa karon, anak sa tawo, nagsulti ang imong katawhan sa mga butang mahitungod kaninyo diha sa kilid sa mga pader ug sa mga ganghaan sa mga panimalay, nagsulti ang matag-usa—ang matag lalaki ngadto sa iyang igsoon nga lalaki, 'Moadto kita ug maminaw sa mga pulong ni Yahweh nga isulti sa propeta!'

As for you, you human, your fellow Israelis [here in Babylon] are talking about you along the city walls and at the doors of their houses. They are saying to each other, ‘Come and listen to the message that has come from Yahweh!’

31 Busa moduol kanako ang akong katawhan sama sa kasagaran nilang ginabuhat, ug molingkod sila sa imong atubangan ug maminaw sa imong mga pulong, apan dili nila kini tumanon. Ang matarong nga mga pulong anaa sa ilang mga baba, apan ang ilang mga kasingkasing nagtinguha sa dili makiangayong butang.

My people come to you as they often have done, and they sit in front of you to listen to what you say. But they do not do what you tell them that they must do. With their mouths they say that they love me, but in their inner beings they are eager to acquire things by doing what is unjust.

32 Tungod kay sama ka sa usa ka nindot nga awit diha kanila, usa ka maanindot nga sonata nga gitugtog sa kinuldasang tulonggon, busa maminaw sila sa imong mga pulong, apan walay usa kanila ang misunod niini.

To them, you are only a man who sings love songs with a beautiful voice, and you play a musical instrument well. They hear what you say, but they do not do what you tell them to do.

33 Busa sa dihang mahitabo kining tanan, pagbantay! Mahitabo kini! Unya masayod sila nga ang usa ka propeta kauban nila.”

The terrible things that I have said will happen to them will surely happen. And then they will know that a prophet has been among them, [and that you are that prophet].”