Ezequiel 31
1 Nahitabo kini sa ikanapulo ug usa ka tuig, sa ikatulo nga bulan, sa unang adlaw sa bulan, nga miabot kanako ang pulong ni Yahweh, nga nag-ingon,
And it came to pass in the eleventh year, the third month, the first day of the month, that the word of the Lord came to me, saying:
2 “Anak sa tawo, isulti ngadto sa Paraon, ang hari sa Ehipto, ug sa iyang katawhan nga nakapalibot kaniya, 'Sa imong kabantog, kang kinsa ka man nahisama?
Son of man, speak to Pharao king of Egypt, and to his people: To whom art thou like in thy greatness?
3 Tan-awa! Ang Asiria mao ang sedro sa Lebanon nga may maanyag nga mga sanga, nga naghatag ug landong sa kalasangan, ug ang kinatas-an, ug ang mga sanga niini mao ang nagporma sa tumoy sa kahoy.
Behold, the Assyrian was like a cedar in Libanus, with fair branches, and full of leaves, of a high stature, and his top was elevated among the thick boughs.
4 Daghang tubig ang nakapahimo niini nga taas; gipadako kini sa lalom nga katubigan. Nagdagayday ang mga suba sa tanang bahin niini, tungod kay ang ilang mga tuboran miabot ngadto sa tanang kahoy sa kaumahan.
The waters nourished him, the deep set him up on high, the streams thereof ran round about his roots, and it sent forth its rivulets to all the trees of the country.
5 Ang hilabihan nga kataas niini mas labaw pa sa bisan unsang ubang kahoy nga anaa sa uma, ug midaghan pag-ayo ang mga sanga niini; nanag-as ang mga sanga niini tungod sa mga tubig samtang nagtubo kini.
Therefore was his height exalted above all the trees of the country: and his branches were multiplied, and his boughs were elevated because of many waters.
6 Ang matag langgam sa kalangitan nagsalag sa mga sanga niini, samtang nanganak ang mga buhing binuhat sa uma ubos sa mga kadahonan niini. Nagpuyo ubos sa landong niini ang daghang kanasoran.
And when he had spread forth his shadow, all the fowls of the air made their nests in his boughs, and all the beasts of the forest brought forth their young under his branches, and the assembly of many nations dwelt under his shadow.
7 Tungod kay matahom kaayo ang iyang kabantog ug ang kataas sa mga sanga niini, tungod kay nahimutang ang gamot niini sa daghang katubigan.
And he was most beautiful for his greatness, and for the spreading of his branches: for his root was near great waters.
8 Ang mga sedro nga anaa sa tanaman sa Dios. Walay kahoy nga mga sepros nga makatandi sa mga sanga niini, ug dili makatupong ang bisan unsa nga kahoy sa mga sanga niini. Walay laing kahoy didto sa tanaman sa Dios nga sama kaanyag niini.
The cedars in the paradise of God wars not higher than he, the fir trees did not equal his top, neither were the plane trees to be compared with him for branches: no tree in the paradise of God was like him in his beauty.
9 Gihimo ko kining matahom nga may daghang mga sanga ug nasina ang tanang mga kahoy sa Eden nga anaa sa tanaman sa Dios.
For I made him beautiful and thick set with many branches: and all the trees of pleasure, that were in the paradise of God, envied him.
10 Busa miingon ang Yahweh nga Ginoo niini: Tungod kay taas kini, ug gipahimutang niini ang ibabaw sa kahoy taliwala sa iyang mga sanga, gipataas niini ang kasingkasing niini tungod sa iyang kataas.
Therefore thus saith the Lord God Because he was exalted in height, and shot up his top green and thick, and his heart was lifted up in his height:
11 Gihatag ko na kini didto sa kamot sa usa ka gamhanan sa kanasoran, aron buhaton kung unsa ang angay sa pagkadaotan niini. Gilabay ko na kini.
I have delivered him into the hands of the mighty one of the nations, he shall deal with him: I have cast him out according to his wickedness.
12 Gipamutol kini sa mga langyaw nga gikahadlokan sa tanang kanasoran ug gibiyaan aron mamatay. Nangahulog ang mga sanga niini ngadto sa kabukiran ug sa tanang mga walog, ug nagkatag ang mga bali nga sanga niini sa tanan nga suba sa yuta. Unya mobiya ang tanang kanasoran sa kalibotan nga mipasilong sa landong niini ug mipalayo sila gikan niini.
And strangers, and the most cruel of the nations shall cut him down, and cast him away upon the mountains, and his boughs shall fall in every valley, and his branches shall be broken on every rock of the country: and all the people of the earth shall depart from his shadow, and leave him.
13 Mipahulay ang tanang kalanggaman sa kawanangan diha sa mga punoan sa kahoy nga natumba, ug nangadto sa mga sanga niini ang matag mananap sa kaumahan.
All the fowls of the air dwelt upon his ruins, and all the beasts of the field were among his branches.
14 Nahitabo kini aron wala nay laing kahoy nga motubo pinaagi sa tubig ang mopataas sa ilang mga kadahonan nga sama katag-as sa kinatas-ang mga kahoy, ug nga wala nay laing kahoy nga motubo daplin sa katubigan ang makaabot sa maong katag-ason. Ang tanan kanila gitagana sa kamatayon, ngadto sa ilalom sa yuta, uban sa mga anak sa katawhan, uban niadtong miadto ilalom sa bung-aw.
For which cause none of the trees by the waters shall exalt themselves for their height: nor shoot up their tops among the thick branches and leaves, neither shall any of them that are watered stand up in their height: for they are all delivered unto death to the lowest parts of the earth, in the midst of the children of men, with them that go down into the pit.
15 Miingon niini si Yahweh nga Ginoo: Sa adlaw nga miadto ang sedro sa Sheol nagdala ako ug kasub-anan ngadto sa kalibotan. Gitabonan ko ang lalom nga katubigan nga anaa niini, ug gipahubas ko ang kadagatan. Gipahubas ko ang dakong katubigan, ug nagdala ako ug pagbangotan ngadto sa Lebanon alang kaniya. Busa nagsubo ang tanang mga kahoy diha sa kaumahan tungod niini. (Sheol h7585)
Thus saith the Lord God: In the day when he went down to hell, I brought in mourning, I covered him with the deep: and I withheld its rivers, and restrained the many waters: Libanus grieved for him, and all the trees of the field trembled. (Sheol h7585)
16 Nagdala ako ug pagpangurog ngadto sa kanasoran diha sa tingog sa pagkapukan niini, sa dihang gilabay ko kini ngadto sa Sheol uban niadtong mikanaog didto sa bangag. Busa gihupay ko ang tanang mga kahoy sa Eden didto sa pinakaubos nga bahin sa kalibotan. Mao kini ang pinili ug labing maayo nga mga kahoy sa Lebanon; ang mga kahoy nga misuyop sa katubigan. (Sheol h7585)
I shook the nations with the sound of his fall, when I brought him down to hell with them that descend into the pit: and all the trees of pleasure, the choice and best in Libanus, all that were moistened with waters, were comforted in the lowest parts of the earth. (Sheol h7585)
17 Tungod kay miadto usab sila uban niini sa Sheol, ngadto sa gipatay pinaagi sa espada. Mao kini ang iyang kusgan nga bukton, kadtong mga nasod nga namuyo sa landong niini. (Sheol h7585)
For they also shall go down with him to hell to them that are slain by the sword: and the arm of every one shall sit down under his shadow in the midst of the nations. (Sheol h7585)
18 Kang kinsa man sa mga kahoy sa Eden ang makatupong sa imong himaya ug kabantog? Tungod kay pagatumbahon ka uban sa mga kahoy sa Eden ngadto sa kinahiladman nga mga bahin sa kalibotan uban niadtong mga dili tinuli; magpuyo ka uban niadtong gipamatay pinaagi sa espada.' Mao kini si Paraon ug ang tanan niyang katawhan— mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.”
To whom art thou like, O thou that art famous and lofty among the trees of pleasure? Behold, thou art brought down with the trees of pleasure to the lowest parts of the earth: thou shalt sleep in the midst of the uncircumcised, with them that are slain by the sword: this is Pharao, and all his multitude, saith the Lord God.
