Ezequiel 18
1 Miabot ang pulong ni Yahweh kanako pag-usab, nga nag-ingon,
Me llegó la palabra de Yahvé, que dijo:
2 “Unsa man ang buot mong ipasabot, ikaw nga migamit niini nga panultihon mahitungod sa yuta sa Israel ug miingon, 'Nikaon ang mga amahan ug aslom nga mga ubas, ug ang gingilohan ug mga ngipon mao ang mga bata'?
“¿Por qué vosotros que sabéis hablar en proverbios aplicáis al país de Israel este refrán: «Los padres comieron el agraz, y los hijos sufren la dentera»?
3 Ingon nga ako buhi, mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—wala na gayoy higayon alang kaninyo sa paggamit niini nga mga panultihon diha sa Israel.
Por mi vida, dice Yahvé, el Señor, que no tendréis más necesidad de decir este refrán en Israel.
4 Tan-awa! Akoa ang matag kinabuhi—ang kinabuhi sa amahan ingon man usab ang kinabuhi sa anak nga lalaki, akoa sila! Ang kalag nga nakasala mao ang mamatay!
He aquí que todas las almas son mías; mías son el alma del padre como el alma del hijo, mas el alma que pecare, esa morirá.
5 Unsa man ang ikasulti mahitungod sa tawong matarong ug nagpahamtang sa pagkamakiangayon ug pagkamatarong—
Si un hombre es justo y vive según derecho y justicia;
6 kung dili siya mokaon ibabaw sa mga kabukiran o iyahat ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios sa panimalay sa Israel, ug kung wala niya gihugawan ang asawa sa iyang silingan, ni agdahon ang babaye panahon sa iyang regla, matarong ba siya nga tawo?
si no banquetea en los montes ni alza sus ojos a los ídolos de la casa de Israel; si no mancha a la mujer de su prójimo ni se acerca a mujer durante su impureza;
7 Unsa man ang ikaingon mahitungod sa tawong wala midaugdaog ni bisan kinsa, ug ginabalik niya ngadto sa nakautang ang garantiya alang sa utang, ug wala siya nangawat apan gihatag niya ang iyang pagkaon ngadto sa mga gigutom ug gibistihan niya ang hubo, matarong ba siya nga tawo?
si no oprime a nadie y devuelve al deudor la prenda; si no roba nada; si parte su pan con el hambriento y cubre al desnudo con vestido;
8 Unsa man ang ikaingon mahitungod sa tawo nga wala magpatubo sa hilabihan alang sa kwarta nga iyang gipautang, ug wala kaayo siya magpaginansiya sa iyang gibaligya? Gikaingon na nga ginapahamtang niya ang iyang pagkamakiangayon ug nagmatinud-anon siya taliwala sa katawhan.
si no presta a usura ni acepta interés; si retira su mano de lo que es malo y juzga entre hombre y hombre según la verdad;
9 Kung kanang tawhana naglakaw sa akong mga balaod ug nagtuman nga matinud-anon sa akong mga kasugoan, nan mao kini ang saad alang niining tawong matarong: Mabuhi gayod siya! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.
si sigue mis preceptos y guarda mis juicios para obrar rectamente; ese tal es justo, ese vivirá, dice Yahvé, el Señor.
10 Apan kung aduna siyay anak nga lalaki nga bangis nga nagpaagas ug dugo ug nagbuhat niining daghang mga butang nga nalista dinhi,
Pero si engendra a un hijo violento que vierte sangre y comete contra su hermano alguna de estas cosas,
11 bisan pa ug wala nagbuhat ang iyang amahan niining mga butanga, apan mikaon siya didto sa kabukiran ug gihugawan niya ang asawa sa iyang silingan, unsa man ang ikaingon mahitungod kaniya?
y lejos de hacer aquellas cosas (buenas) banquetea sobre los montes y mancha a la mujer de su prójimo,
12 Gidaugdaog niining tawhana ang mga kabos ug mga nanginahanglan, ug nagapangilog ug nagapangawat siya, ug wala niya ginabalik ang gisaad nga ihatag, ug giyahat niya ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios ug nagbuhat ug malaw-ay nga mga binuhatan,
oprime al pobre y al desvalido, comete rapiñas, no devuelve la prenda y alza los ojos a los ídolos, haciendo abominación,
13 ug nagapatubo siya ug taas kaayo sa kwarta nga iyang gipahulam, ug nagpaginansiya siya ug dako sa iyang ginabaligya, kinahanglan ba nga mabuhi kanang tawhana? Dili gayod! Mamatay gayod siya ug maanaa gayod kaniya ang iyang dugo tungod kay gibuhat man niya kining malaw-ay nga mga butang.
presta a usura y acepta creces ¿acaso este vivirá? No vivirá, habiendo hecho todas estas abominaciones. Morirá sin remedio. Recaerá sobre él su sangre.
14 Apan tan-awa! Pananglitan adunay usa ka tawo nga adunay anak nga lalaki, ug nakita sa iyang anak nga lalaki ang tanang sala nga nabuhat sa iyang amahan, ug bisan tuod nga nakita niya kini, wala niya buhata kadtong mga butanga.
Mas he aquí que (un hombre) engendra un hijo, que ve todos los pecados que cometió su padre, y viéndolos no hace nada semejante:
15 Wala mikaon ang anak nga lalaki ibabaw sa kabukiran, ug wala niya giyahat ang iyang mga mata ngadto sa mga diosdios sa panimalay sa Israel, ug wala niya gihugawan ang asawa sa iyang silingan, unsa man ang ikaingon mahitungod kaniya?
no banquetea sobre los montes, no alza sus ojos a los ídolos de la casa de Israel, no mancha a la mujer de su prójimo,
16 Walay bisan usa nga gidaugdaog kanang anak nga lalaki, o mikuha sa gisaad nga ihatag o nangawat ug mga butang, apan naghatag hinuon siya ug pagkaon ngadto sa mga gigutom ug gibistihan ang hubo.
no oprime a nadie ni exige la prenda, no comete rapiñas, parte su pan con el hambriento y cubre al desnudo con vestido,
17 Wala magdaugdaog kanang anak nga lalaki ni bisan kinsa o hilabihan nga nagapatubo o nagpaginansiya ug dako alang sa utang, apan gituman niya ang akong kasugoan ug naglakaw sumala sa akong mga balaod; dili mamatay kanang anak nga lalaki alang sa sala sa iyang amahan: Mabuhi gayod siya!
retira su mano de la iniquidad, no toma ni usura ni interés, obra según mis leyes y cumple mis preceptos: este no morirá por la iniquidad de su padre; sino que vivirá.
18 Sanglit gidaugdaog man sa iyang amahan ang ubang tawo pinaagi sa pagpanguha ug gikawatan ang iyang igsoong lalaki, ug nagbuhat ug dili maayo taliwala sa iyang katawhan—tan-awa, mamatay siya tungod sa iyang mga sala.
Su padre, empero, morirá por su iniquidad, porque hizo opresión, despojó a su hermano y obró la maldad en medio de su pueblo.
19 Apan moingon kamo, 'Nganong dili man silotan ang anak nga lalaki sa sala sa iyang amahan?' Tungod kay nagmakiangayon man ang anak nga lalaki ug matarong ug nagtuman sa tanan nakong balaod; gibuhat niya kini. Mabuhi gayod siya!
Si preguntáis: «¿Por qué no ha de pagar el hijo la iniquidad de su padre?» Porque el hijo ha obrado según derecho y justicia, ha guardado todos mis mandamientos y los ha cumplido; de seguro vivirá.
20 Ang tawo nga nakasala, siya mao ang mamatay. Dili silotan ang anak nga lalaki sa sala sa iyang amahan, ug dili silotan ang amahan sa sala sa iyang anak nga lalaki. Anihon sa tawong matarong ang iyang pagkamatarong, ug anihon sa tawong daotan ang kaalaotan.
El alma que pecare, esa morirá. El hijo no pagará la iniquidad del padre, ni el padre la iniquidad del hijo; la justicia del justo sobre este mismo recaerá, y la iniquidad del inicuo caerá sobre él mismo.
21 Apan kung mobiya ang tawong daotan gikan sa tanang sala nga iyang nabuhat, ug tumanon ang tanan nakong mga balaod ug buhaton ang pagkamakiangayon ug ang pagkamatarong, unya mabuhi gayod siya ug dili mamatay.
Si el malo se convierte de todos sus pecados cometidos y guarda todos mis preceptos y obra según derecho y justicia, ciertamente vivirá; no morirá.
22 Dili na hinumdoman batok kaniya ang tanang sala nga iyang nabuhat. Mabuhi siya pinaagi sa matarong niyang binuhatan.
No le será imputado ninguno de los pecados que haya cometido. A causa de la justicia que ha obrado vivirá.
23 Magmaya ba gayod ako diha sa kamatayon sa daotan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—ug sa dili niya pagbiya gikan sa daotan niyang binuhatan aron nga mabuhi siya?
¿Acaso quiero Yo la muerte del impío? dice Yahvé, el Señor. ¿No (quiero) más bien que vuelva de sus caminos y viva?
24 Apan kung mobiya ang tawong matarong gikan sa iyang pagkamatarong ug nagbuhat ug mga sala ug nagbuhat ug malaw-ay sama sa gibuhat sa tawong daotan, unya mabuhi ba siya? Kalimtan na ang tanang matarong nga iyang gibuhat sa dihang nagbudhi siya kanako pinaagi sa iyang pagluib. Busa mamatay siya sa mga sala nga iyang nabuhat.
Pero cuando el justo se desviare de su justicia cometiendo iniquidad e imitando todas las abominaciones del impío, ¿acaso vivirá? Ninguna de sus justicias que ha hecho le será imputada. Por la prevaricación en que ha caído, y por el pecado que ha cometido, por ellos morirá.
25 Apan moingon kamo, 'Dili makiangayon ang pamaagi sa Ginoo!' Paminaw, panimalay sa Israel! Dili ba makiangayon ang akong mga pamaagi? Dili ba ang inyoha mang pamaagi ang dili makiangayon?
Si decís: «El camino del Señor es torcido», escucha, ¡oh casa de Israel! ¿Acaso es el camino mío el torcido, y no son más bien vuestros caminos los torcidos?
26 Sa dihang mobiya ang tawong matarong gikan sa iyang pagkamatarong, ug mobuhat ug sala ug mamatay tungod niini, nan mamatay siya sa sala nga iyang nabuhat.
Si el justo se desvía de su justicia y obra la maldad, y muere a causa de ello, muere por la maldad que ha cometido.
27 Apan kung mobiya ang tawong daotan gikan sa iyang pagkadaotan ug nagbuhat nga makiangayon ug matarong, nan maluwas niya ang iyang kinabuhi.
Asimismo si el impío se convierte de su maldad que ha hecho y obra según derecho y justicia, conserva la vida de su alma.
28 Tungod kay nakita ug mibiya siya gikan sa tanang sala nga iyang nabuhat. Mabuhi gayod siya, ug dili siya mamatay.
Si abre sus ojos y se convierte de todos los pecados que ha cometido, de seguro vivirá; no morirá.
29 Apan miingon ang panimalay sa Israel, 'Dili makiangayon ang pamaagi sa Ginoo!' Nganong dili man makiangayon ang akong pamaagi, panimalay sa Israel? Ang inyohang mga pamaagi ang dili makiangayon.
Y, sin embargo, dice la casa de Israel: «El camino del Señor es torcido». ¿Acaso son torcidos mis caminos, oh casa de Israel? ¿No son más bien vuestros caminos los torcidos?
30 Busa hukman ko ang matag usa diha kaninyo sumala sa iyang mga pamaagi, panimalay sa Israel! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo. Paghinulsol ug pagbiya gikan sa tanan ninyong mga sala aron nga dili kini mahimong kapandolan sa sala batok kaninyo.
Por lo tanto os juzgaré a cada uno conforme a sus caminos, oh casa de Israel, dice Yahvé, el Señor. Convertíos y apartaos de todos vuestros pecados, para que la iniquidad no sea causa de vuestra ruina.
31 Biyai ang tanang mga sala nga inyong nabuhat; bag-oha ang inyong kasingkasing ug espiritu. Nganong kinahanglan man kamong mamatay, panimalay sa Israel?
Echad lejos de vosotros todos vuestros pecados que habéis cometido, y formaos un corazón nuevo y un nuevo espíritu, pues ¿por qué queréis morir, oh casa de Israel?
32 Kay wala ko gikalipay ang kamatayon sa usa ka tawo—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—busa paghinulsol aron nga mabuhi!”
Porque Yo no quiero la muerte del que muere, dice Yahvé, el Señor. ¡Convertíos y viviréis!
