Ezequiel 16

1 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kanako, nga nag-ingon,

Yahweh gave me another message. He said,

2 “Anak sa tawo, ipahibalo sa Jerusalem ang mahitungod sa iyang daotan nga mga binuhatan,

“You human, cause the people of Jerusalem to think about their detestable behavior.

3 ug ipahayag, 'Miingon si Yahweh nga Ginoo niini ngadto sa Jerusalem: Ang imong sinugdanan ug ang imong pagkahimugso nahimutang sa yuta sa Canaan; Amorihanon ang imong amahan ug Hitihanon ang imong inahan.

Say to them, ‘This is what Yahweh the Lord says to you people of Jerusalem: [It is as though you are a woman who] [MET] was born in the country where the Canaan people-group lived. [It is as though] [MET] your father belonged to the Amor people-group and your mother belonged to the Heth people-group.

4 Sa adlaw sa imong pagkahimugso, wala giputol sa imong inahan ang imong pusod, ni gihugasan ka niya ug tubig o gihaplasan ka ug asin, o gibalot ka sa panapton.

[It is as though] [MET] on the day that you were born, your umbilical cord was not cut, and your body was not washed in water, and it was not rubbed with salt or wrapped in strips of cloth, [like Israeli babies always are].

5 Wala gayoy nagpakita ug kaluoy aron buhaton ang bisan unsa niining mga butanga alang kanimo, aron maluoy diha kanimo. Sa adlaw nga ikaw nahimugso, diin gidumtam ang imong kinabuhi, gilabay ka ngadto sa hawan nga kaumahan.

No one pitied you or acted kindly toward you by doing those things for you. Instead, [it was as though] [MET] you were thrown into a field, because on the day that you were born, you were despised {everyone despised you}.

6 Apan miagi ako diha kanimo, ug nakita ko nga nagalunang ka sa imong kaugalingong dugo; busa miingon ako kanimo diha sa imong dugo, “Mabuhi ka! Miingon ako kanimo diha sa imong dugo, “Mabuhi ka!''

Then [it was as though] [MET] I passed by and saw you lying in your own blood and kicking. And while you lay there kicking in your own blood, I said to you, “I want you to remain alive!”

7 Gipatubo ko ikaw nga sama sa tanom diha sa kaumahan. Midaghan ka ug midako, ug nahimo ka nga alahas sa mga alahas. Naumol ang imong mga dughan, ug mibaga ang imong mga buhok, bisan pa ug hubo ka.

[It was as though] I caused you to grow up, like plants in the field grow; you grew up and became tall and became like [MET] a very beautiful jewel. [It was as though] [MET] your breasts (formed/became large), and your hair became long, although you were still naked [DOU].

8 Miagi ako kanimo pag-usab ug nakita ko ikaw. Tan-awa! miabot na ang panahon sa gugma diha kanimo, busa gibukhad ko ang akong kupo diha kanimo ug gitabonan ang imong pagkahubo. Ug nanumpa ako diha kanimo ug gidala ikaw ngadto sa kasabotan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—ug ikaw nahimong akoa.

When I saw you several years later, [it was as though] [MET] I saw that you were old enough to have sex [EUP]. So [it was as though] [MET] I spread the corner of my robe over [to symbolize that I would marry you], with the result that you were no longer naked. I solemnly promised [that I would marry you] and made a marriage agreement with you, and you became my wife. That is what I, Yahweh the Lord, say.

9 Busa gihugasan ko ikaw ug tubig ug gitanggal ang dugo diha kanimo, ug gidihogan ko ikaw ug lana.

[And then it was as though] [MET] I bathed you and washed the blood from you and put ointment on your body.

10 Gibistihan ko ikaw ug ginansilyo nga mga bisti ug gisuotan ug sandalyas nga hinimo gikan sa panit sa mananap. Gibalot ko ikaw sa labing maayo nga lino ug gitabonan ug seda.

[It was as though] [MET] I put a fine linen robe on you and gave you other expensive clothes. I put an embroidered dress on you and put leather sandals on your feet.

11 Human gidayandayan ko ikaw ug mga alahas, gibutangan ug mga pulseras ang imong kamot, ug gikwentasan ang imong liog.

[It was as though] [MET] I put bracelets on your arms and a necklace around your neck. Those things all had nice jewels fastened to them.

12 Gibutangan ko ug singsing ang imong ilong ug ariyos sa imong mga dalunggan, ug matahom nga korona sa imong ulo.

I put a gold ring in your nose and fastened earrings to your ears and put a beautiful crown on your head.

13 Busa gidayandayanan ka ug bulawan ug plata, ug gibistihan ikaw ug labing maayo nga lino, seda, ug ginansilyo nga mga bisti; nagkaon ikaw ug labing maayo nga harina, dugos, ug lana, ug hilabihan ang imong kaanyag, ug nahimo kang rayna.

So [it was as though] you wore gold and silver ornaments. You had clothes made from fine (linen/white cloth) and other expensive embroidered material/cloth. You ate [bread made from] fine flour, honey, and olive oil. You became very beautiful, like [MET] a queen.

14 Miabot ang imong kabantog ngadto sa kanasoran tungod sa imong kaanyag, tungod kay haom kini sa kahalangdon nga gihatag ko kanimo—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.

You were very beautiful, with the result that people in other nations heard about you, because they knew that I, Yahweh the Lord, am the one who had caused you to become very beautiful.

15 Apan misalig ka sa imong kaanyag, ug nagpakasama ka sa babayeng nagabaligya ug dungog tungod sa imong kabantog; gibubo nimo ang imong malaw-ay nga binuhatan sa matag tawo nga moagi, aron nga maangkon niya ang imong katahom.

But [it was as though] [MET] you realized that because people knew that you were very beautiful, you could [earn a lot of money by] becoming a prostitute. [It was as though] you had sex with [EUP] every man who came along, and they all enjoyed your beauty.

16 Ug gihukas nimo ang imong mga bisti ug naghimo ikaw uban kanila ug taas nga mga dapit nga gidayandayanan ug nagkalainlain nga kolor, ug didto nagpakasama ka sa babayeng nagabaligya ug dungog. Dili unta kini angay nga mahitabo. Ni maanaa kini nga butang.

[It was as though] you took some of your clothes to make beautifully decorated shrines, and that is where you had sex with those men. Those things should certainly never occur!

17 Gikuha nimo ang labing maayo nga mga alahas nga bulawan ug plata nga gihatag ko kanimo, ug naghimo ka alang sa imong kaugalingon ug hulagway sa mga lalaki, ug gibuhat nimo ang ginabuhat sa babayeng nagabaligya ug dungog.

You took the fine gold and silver jewelry that I gave you, and you made male idols for yourself, in order to have sex with them.

18 Gikuha nimo ang imong mga ginansilyo nga mga bisti ug gisul-ob kanila, ug gibutang nimo sa ilang atubangan ang akong mga lana ug mga pahumot.

You took some of your embroidered clothes to put on those idols, and you burned oil and incense in front of them [to honor them].

19 Giandam nimo sa ilang atubangan ang tinapay nga gihatag ko kanimo—nga hinimo sa labing maayo nga harina, lana, ug dugos—aron makahatag ug kahumot, kay mao kini ang nahitabo—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.

And the [bread that was made from] fine flour and the olive oil and honey that I gave to you to eat, you offered to be a fragrant sacrifice to those idols. I, Yahweh the Lord, declare that is what happened.

20 Unya gikuha nimo ang imong mga anak nga lalaki ug babaye nga imong gihimugso alang kanako ug gihalad mo sila ngadto sa mga larawan aron lamoyon ingon nga pagkaon. Gamay lamang ba nga butang ang imong malaw-ay nga mga binuhatan?

And you even took your sons and daughters who were [as though they were] [MET] my children, and sacrificed them to be food for the idols. That was much worse [RHQ] than your becoming a prostitute.

21 Gipamatay nimo ang akong mga anak ug gisunog sila ngadto sa kalayo.

You slaughtered [those who were like] [MET] my children, and offered them to be sacrifices to the gods!

22 Sa tanan nimong daotan ug malaw-ay nga mga binuhatan wala ka naghunahuna sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, sa dihang hubo ka pa ug naglunang sa imong dugo.

All during the time when you were acting like a prostitute and doing other detestable things, you did not think about the time when [it was as though] you were very young, naked [DOU], lying in your own blood and kicking.

23 Alaot! Alaot ka! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—busa, dugang niining tanan nga kadaotan,

So I, Yahweh the Lord, declare that terrible things will happen to you. In addition to all the other wicked things that you did,

24 nagtukod ka ug mga simbahan alang sa mga diosdios sa matag plasa.

you built a shrine to worship idols in every [city] square/plaza.

25 Gitukod mo ang imong taas nga dapit diha sa matag kanto sa kadalanan ug gihugawan nimo ang imong kaanyag, tungod kay gitanyag mo ang imong lawas sa matag tawo nga molabay ug nagbuhat ka ug daghang malaw-ay nga binuhatan.

At the beginning of every street you built a shrine, and showed people your beautiful body, offering it to have sex with every man who walked by, becoming a better known prostitute every day.

26 Nagpakasama ka sa babayeng nagabaligya ug dungog uban sa mga Ehiptohanon, ang maulagon mo nga mga silingan, ug nagbuhat pa ikaw ug daghang malaw-ay nga binuhatan, nga nakapasuko kanako.

[It was as though] [MET] you had sex with men from Egypt who were eager to have sex with you, men who lived near to Israel. You caused me to become very angry because you became more eager to have sex with more and more of them.

27 Tan-awa! hampakon ko ikaw pinaagi sa akong kamot ug kuhaan ka ug pagkaon. Itugyan ko ang imong kinabuhi ngadto sa imong mga kaaway, ang mga anak nga babaye sa mga Filistihanon, nga nangaulaw sa imong malaw-ay nga mga binuhatan.

So I punished [IDM] you and caused your enemies to capture some of your country. I enabled your greedy enemies from Philistia to defeat you; and even they were shocked because of your disgraceful behavior.

28 Nagpakahisama ka sa babayeng nagabaligya ug dungog ngadto sa mga taga-Asiria tungod kay dili ka matagbaw. Nagpakahisama ka sa babayeng nagabaligya ug dungog ug sa gihapon wala gayod matagbaw.

[It was as though] you had sex with soldiers from Assyria, too, because you always wanted more sex. And after that, you still were not satisfied.

29 Nagbuhat ka ug daghang malaw-ay nga binuhatan sa yuta sa mga tigpatigayon sa Caldea, ug bisan pa niini wala gihapon ka matagbaw.

So you also had sex [with soldiers from] Babylonia, a country full of merchants/businessmen, but even that did not satisfy you.

30 Pagkahuyang sa imong kasingkasing—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—nga gibuhat mo kining tanan nga mga butang, mga binuhatan sa mga walay ulaw nga babayeng nagabaligya ug dungog?

I, Yahweh the Lord, declare that when you did all those things, acting like [MET] a bold prostitute, you were showing that you were ready to do anything that you wanted to [IDM].

31 Nagtukod ka sa imong taas nga mga dapit sa matag kanto sa kadalanan ug naghimo ka ug simbahan sa imong mga diosdios sa matag plasa. Apan dili ka sama sa mga babayeng nagabaligya ug dungog tungod kay midumili ka man sa pagdawat ug bayad.

When you built shrines to worship idols on every street corner and in every city square/plaza, you were not like a prostitute: Prostitutes charge money, but you refused to take money for what you did.

32 Ikaw babayeng mananapaw, nagdawat ka ug mga dumoduong puli sa imong bana.

You are like [MET] a woman who commits adultery: You prefer to [have sex with] strangers rather than with your husband.

33 Nagahatag ug bayad ang katawhan sa matag babaye nga nagabaligya ug dungog, apan ikaw ang nagahatag ug mga bayad sa imong tanan nga mga hinigugma ug nagasuhol kanila aron moadto kanimo ug magbuhat ug malaw-ay nga butang.

Prostitutes are paid, but [it is as though] you give gifts to all your lovers; you bribe them to come to you from everywhere to have sex with you.

34 Busa adunay kalainan tali kanimo ug niadtong ubang mga babaye, sanglit wala may moadto kanimo aron maghangyo kanimo nga makigdulog kanila. Hinuon, gibayran mo sila. Walay nagbayad diha kanimo.

So although you act like [MET] a prostitute, you are not like other prostitutes: No one needs to request you to have sex [EUP] with them. You are the opposite of other prostitutes; instead of them giving any money to you, you give men money to have sex with you.

35 Busa, ikaw babayeng nagabaligya ug dungog, paminaw sa pulong ni Yahweh.

Therefore, [you people of] Jerusalem, who are like a prostitute [MET], listen to what I, Yahweh the Lord, am saying about you!

36 Miingon si Yahweh nga Ginoo niini: Tungod kay gibubo mo man ang imong kaulag ug gipakita ang imong mga tinagoang bahin pinaagi sa imong pagbuhat ug malaw-ay nga mga butang uban sa imong mga hinigugma uban sa imong dulumtanan nga mga diosdios, ug tungod sa dugo sa imong mga anak nga imong gihatag sa imong mga diosdios,

I say that [what you have done is as though] [MET] you took off your clothes and acted like a prostitute and had sex with men who are not your husband. [What I mean is that you have been worshiping] detestable idols, and you have murdered [MTY] your own children to be sacrifices to them.

37 busa, tan-awa! Tigomon ko ang imong mga hinigugma nga imong nakaila, tanan nga imong gihigugma ug gikasilagan, ug tigomon ko sila batok kanimo sa matag kiliran. Ipakita ko kanila ang imong mga tinagoang bahin aron makita nila ang imong pagkahubo.

So [what I am going to do is as though] I will gather those who you think have loved you and those whom you hated. I will gather them around you [to attack you], and [what I will do is as though] I will strip your clothes off you, and they will see you when you are completely naked.

38 Tungod kay silotan ko ikaw sa imong pagpanapaw ug pagpaagas sa dugo, ug dad-on ko diha kanimo ang giula nga dugo sa akong hilabihang kapungot ug kalagot.

I will punish you like women who commit adultery and who murder people [MTY] are punished. I will get revenge on you and get rid of you because I am extremely angry with you.

39 Itugyan ko ikaw ngadto sa ilang mga kamot aron nga tumpagon nila ang simbahan alang sa imong mga diosdios, ug gun-obon ang imong taas nga mga dapit ug huboan ka nila sa imong mga bisti ug kuhaon ang tanan nimong mga alahas. Biyaan ka nila nga hubo.

I will allow [your enemies who you thought] loved you [IRO] to defeat you, and they will tear down your shrines. [It will be as though] they will strip off your fancy clothes and take away your fine jewelry and cause you to be completely naked [DOU].

40 Unya magdala sila ug pundok sa katawhan batok kanimo ug batoon ug tagudtagoron ka pinaagi sa ilang mga espada.

They will bring a mob to attack you, and that mob will throw stones at you and cut you to pieces with their swords.

41 Pagasunogon nila ang imong mga balay ug magbuhat ug daghang silot diha kanimo sa atubangan sa daghang mga babaye, tungod kay undangon ko ang imong pagkamalaw-ay, ug dili na nimo pagabayran ang imong mga hinigugma.

They will burn down your houses and punish you while many women are watching. I will cause your acting like a prostitute and paying your lovers to have sex with you to end.

42 Unya mahupay ang akong kapungot batok kanimo; mawala ang akong kasuko diha kanimo, tungod kay matagbaw na ako, ug dili na gayod ako masuko.

Then I will no longer be angry [DOU] with you. I will stop being jealous [because of your worshiping gods other than me only].

43 Tungod kay wala nimo gihinumdoman ang mga adlaw sa imong pagkabatan-on ug nakahimo kanako nga magpangurog sa kasuko tungod niining tanan nga mga butang, busa, tan-awa! Ibalik ko kanimo ang silot tungod sa imong mga gibuhat—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo. Wala ba nimo gidugang ang pagbuhat ug malaw-ay nga mga butang diha sa tanan nimong dulumtanan nga mga binuhatan?

You have forgotten [the wonderful things that I did for you] in previous years [MET]. You have caused me to become extremely angry because of all the [evil things] that you have done. In addition to all the other detestable things that you did, you committed many sexual sins. So I, Yahweh the Lord, declare that I will punish you [IDM] for doing those things.

44 Tan-awa! Nagaingon ang matag usa nga nagsulti ug mga panultihon mahitungod kanimo nga, “Kung unsa ang inahan, mao usab ang iyang anak nga babaye.''

People who [like to] quote proverbs will quote this proverb about you: “[behave] like their mothers [behave].”

45 Anak ka nga babaye sa imong inahan, nga gidumtan ang iyang bana ug mga anak, ug igsoon ka nga babaye sa imong mga igsoon nga babaye nga gidumtan ang ilang mga bana ug mga kaanakan. Hitihanon ang imong inahan, ug Amorihanon ang imong amahan.

You are like your mother; [it was as though] she detested her husband and her children. You are like your sisters, who also despised their husbands and their children. [It was as though] [MET] your father belonged to the Amor people-group and your mother belonged to the Heth people-group.

46 Ang Samaria ang imong magulang nga babaye ug ang iyang mga anak nga babaye mao ang namuyo sa amihanang bahin, samtang ang imong manghod nga babaye ug ang iyang mga anak nga babaye mao ang namuyo sa habagatang bahin, nga mao ang, Sodoma.

And [it was as though] [MET] your older sister was Samaria, and she and her daughters lived to the north of you, and [it was as though] your younger sister was Sodom, and she and her daughters lived to the south of you.

47 Wala lamang ikaw naglakaw nga sama sa ilang pamaagi ug nagasunod sa ilang mga pamatasan ug naandan, apan mas labaw pa kanila ang tanan nimong binuhatan.

You not only imitated all [DOU] their detestable behavior, but you quickly became more sinful than they were.

48 Ingon nga ako buhi—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo—ang imong igsoon nga babaye nga mao ang Sodoma ug ang iyang mga anak nga babaye, wala makahimo ug kadaotan nga mas labaw pa sa daotan nga imong nahimo ug sa imong mga anak nga babaye.

I, Yahweh the Lord, solemnly declare that as surely as I am alive, [the people who lived in] [MTY] Sodom and other nearby cities never did the detestable things that you [people in Jerusalem and other places in Judah] have done.

49 Tan-awa! Mao kini ang sala sa Sodoma nga imong igsoon nga babaye: mapahitas-on siya, walay kabalaka ug walay pagpakabana sa bisan unsang butang. Wala niya gipalig-on ang iyang mga kamot alang sa mga tawong kabos ug nagkinahanglan.

These are the sins [the people who lived in] Sodom, who were like your sister [MET]: The people who lived there and in nearby cities were arrogant. In spite of having more food to eat than they needed, they refused to help the poor and needy [DOU] people among them.

50 Mapahitas-on ug nagbuhat siya ug daotang mga binuhatan sa akong atubangan, busa gilaglag ko sila sumala sa imong nakita.

The people of Sodom and nearby cities [MET] were proud and did detestable things in my presence, so I got rid of them when I saw what they had been doing.

51 Wala gayod nakahimo ang Samaria bisan katunga sa imong mga sala; hinuon, nagbuhat ka ug daghang malaw-ay nga mga butang nga labaw pa sa ilang gibuhat, ug gipakita mo nga mas matarong pa ang imong mga igsoong babaye tungod sa tanang mga malaw-ay nga butang nga imong gibuhat!

Also, [the people of] Samaria did not commit half as many sins as you have committed. You have done more disgusting things than they have done. You cause the people of Samaria to appear to be good, compared to you.

52 Ilabina ikaw, ipakita ang imong kaugalingong kaulawan; niini nga paagi gipakita nimo nga mas matarong pa ang imong mga igsoon nga babaye kaysa kanimo, tungod sa mga sala nga imong nabuhat niadtong tanang malaw-ay nga mga pamaagi. Karon labi pang matarong ang imong igsoon nga babaye kaysa kanimo. Ilabina na ikaw usab, ipakita ang imong kaugalingong kaulawan, tungod kay niini nga paagi gipakita nimo nga mas matarong pa ang imong mga igsoon nga babaye kaysa kanimo.

Your sins are worse than their sins, so they seem to be less wicked than you are. So I will punish you more than I punished them. As a result, you will be ashamed and disgraced [DOU].

53 Tungod kay ibalik ko kanila ang ilang mga kadagaya—ang kadagaya sa Sodoma ug sa iyang mga anak nga babaye, ug ang kadagaya sa Samaria ug sa iyang mga anak nga babaye; apan mahilakip kanila ang imong mga kadagaya.

However, [some day] I will [the people of] Sodom and Samaria and the cities near to them [MET] to prosper again. And I will cause you to prosper again, too.

54 Tungod niining mga butanga ipakita ninyo ang inyong mga kaulawan; tamayon kamo tungod sa tanang butang nga inyong nabuhat, ug niini nga paagi mahimo kamong tighupay kanila.

You will be very ashamed [DOU] of the wicked things that you have done, and that will cause the people of those cities to be encouraged.

55 Busa mahibalik sa ilang karaan nga kahimtang ang Sodoma nga imong igsoon nga babaye ug ang iyang mga anak nga babaye, ug mahibalik usab sa iyang karaan nga kahimtang ang Samaria ug ang iyang mga anak nga babaye. Unya mahibalik ka usab ug ang imong mga anak nga babaye sa imong karaan nga kahimtang.

[The people of] Sodom and Samaria will prosper again, and you and the people in nearby cities will prosper also.

56 Wala gayod nimo nahisgotan ang Sodoma nga imong igsoon nga babaye sa mga adlaw diin ikaw garboso,

You (sneered at/despised) [the people of] Sodom when you were proud,

57 sa wala pa mapadayag ang imong pagkadaotan. Apan karon, nahimo kang talamayon sa mga anak nga babaye sa Edom ug sa tanang mga anak nga babaye sa Filistihanon nga nagpalibot kaniya. Biaybiayon ka sa tanang tawo.

before it was revealed that you were very wicked. And now [the people of] Edom and [the people of] Philistia all insult you and despise you.

58 Magpakita ka sa imong kaulaw ug malaw-ay nga mga binuhatan! —mao kini ang gipahayag ni Yahweh!

And you are being punished for all your immoral behavior and other detestable things that you do.

59 Miingon si Yahweh nga Ginoo niini: Buhaton ko ang angay kanimo, ikaw nga nagsalikway sa imong panumpa pinaagi sa pagsupak sa kasabotan.

This is what I, Yahweh the Lord, say: I will continue to punish you like you deserve to be punished, because by rejecting the agreement that I made with you, you have despised that solemn agreement that you promised to obey.

60 Apan hinumdoman ko ang kasabotan nga gihimo ko tali kanimo sa mga adlaw sa imong pagkabatan-on, ug magbuhat ako ug kasabotan uban kanimo hangtod sa kahangtoran.

But I will not forget the agreement that I made with you long ago [MET], and I will make an agreement with you that will endure forever.

61 Unya mahinumdoman nimo ang imong mga binuhatan ug maulaw ka sa dihang dawaton nimo ang imong mga magulang ug mga manghod nga babaye. Ihatag ko sila kanimo ingon nga mga anak nga babaye, apan dili tungod sa imong kasabotan.

Then you will think about what you have done, and you will be ashamed about those things when you welcome [the people of] Sodom and Samaria, cities which are like [MET] older and younger sisters to you people of Jerusalem. I will [put them under your control by] causing them to become like [MET] your daughters, but they will not have the same agreement that I will make with you.

62 Magbuhat ako ug kasabotan tali kanimo, ug makahibalo ka nga ako si Yahweh.

I will establish my agreement with you, and you will know that I, Yahweh, [have the power to do what I say that I will do].

63 Tungod niining mga butanga, mahinumdoman nimo ang tanan ug maulaw ka, busa dili na nimo ibuka ang imong mga baba aron nga mosulti tungod sa imong kaulaw, sa dihang gipasaylo ko ikaw sa tanan mong nabuhat—mao kini ang gipahayag ni Yahweh nga Ginoo.''''

Then when I have forgiven you for all your sins, you will think about all the sins that you committed and you will be ashamed, and you will never again [boast about them], because you will be humiliated.’”