Exodo 1
1 Mao kini ang mga ngalan sa mga anak nga lalaki ni Israel nga si Jacob nga miabot ngadto sa Ehipto, matag usa uban sa iyang panimalay:
These are the names of the sons of Israel who came into Egypt with Jacob, each with his household:
2 Si Reuben, Simeon, Levi, ug si Juda,
Reuben, Simeon, Levi, and Judah,
3 si Isacar, Zebulun, ug si Benjamin,
Issachar, Zebulun, and Benjamin,
4 si Dan, Neftali, Gad, ug si Asher.
Dan, Naphtali, Gad, and Asher.
5 Mikabat ug 70 ang gidaghanon sa tanang katawhan nga mga kaliwat ni Jacob. Atua na daan si Jose sa Ehipto.
All the people who were descendants of Jacob were seventy in number. Joseph was already in Egypt.
6 Unya namatay si Jose, ang tanan niyang igsoon nga mga lalaki, ug ang tanan niana nga kaliwatan.
Then Joseph, all his brothers, and all that generation died.
7 Nagmabungahon ang mga Israelita, midaghan pag-ayo, ug nahimong hilabihan ka kusgan; nalukop nila ang yuta.
The Israelites were fruitful, increased greatly in numbers, and became very strong; the land was filled with them.
8 Unya karon adunay bag-o nga hari ang mibarog sa Ehipto, siya nga wala makaila mahitungod kang Jose.
Now then a new king arose over Egypt, one who did not know about Joseph.
9 Miingon siya sa iyang katawhan, “Tan-awa, mas daghan pa ug mas kusgan ang mga Israelita kaysa kanato.
He said to his people, “Look, the Israelites are more numerous and stronger than we are.
10 Umari kamo, magmanggialamon kita sa pagtagad kanila, kay kondili magpadayon sila ug kadaghan, ug kung moabot ang gubat, makig-uban sila sa atong mga kaaway, makig-away batok kanato, ug mobiya sa yuta.”
Come, let us deal with them wisely, otherwise they will continue to grow in numbers, and if war breaks out, they will join our enemies, fight against us, and leave the land.”
11 Busa gibutangan nila sila ug mga tinugyanan sa trabaho aron sa pagdaogdaog kanila pinaagi sa malisod nga trabaho. Nagtukod ang mga Israelita ug mga siyudad nga tipiganan alang sa Faraon: ang Pitom ug ang Rameses.
So they put taskmasters over them to oppress them with hard labor. The Israelites built store cities for Pharaoh: Pithom and Rameses.
12 Apan sa dihang gidaogdaog sila pag-ayo sa mga Ehiptohanon, misamot hinuon ug kadaghan ug mikatag pag-ayo ang mga Israelita. Busa nagsugod na ug kalisang ang mga Ehiptohanon sa mga Israelita.
But the more the Egyptians oppressed them, the more the Israelites increased in numbers and spread. So the Egyptians began to dread the Israelites.
13 Gipatrabaho pag-ayo sa mga Ehiptohanon ang mga Israelita.
The Egyptians made the Israelites work rigorously.
14 Gihimo nila nga mapait ang ilang pagkinabuhi tungod sa malisod nga pagpatrabaho pinaagi sa pagbuhat ug alkitran ug tisa, ug uban sa tanang matang sa buluhaton sa kaumahan. Malisod gayod ang tanan nilang kinahanglan nga trabahoon.
They made their lives bitter with hard service with mortar and brick, and with all kinds of work in the fields. All their required work was hard.
15 Unya nakigsulti ang hari sa Ehipto ngadto sa mga mananabang nga Hebreohanon; ang ngalan sa usa mao si Shefra, ug ang usa mao si Pua.
Then the king of Egypt spoke to the Hebrew midwives; the name of the one was Shiphrah, and the other Puah.
16 Miingon siya, “Sa dihang magpaanak kamo sa mga babaye nga Hebreohanon didto sa paanakan, bantayi sila sa dihang manganak na sila. Kung lalaki kini, nan kinahanglan nga patyon ninyo siya; apan kung babaye kini, nan mabuhi siya.”
He said, “When you assist the Hebrew women on the birthstool, observe when they give birth. If it is a son, then you must kill him; but if it is a daughter, then she may live.”
17 Apan adunay kahadlok ang mga mananabang ngadto sa Dios ug wala gituman ang gisugo sa hari sa Ehipto kanila; hinuon, gipasagdan nila nga mabuhi ang mga batang lalaki.
But the midwives feared God and did not do as the king of Egypt ordered them; instead, they let the baby boys live.
18 Gipatawag sa hari sa Ehipto ang mga mananabang ug giingnan sila, “Nganong gibuhat man ninyo kini, ug gitugotan nga mabuhi ang mga bata nga lalaki?”
The king of Egypt summoned the midwives and said to them, “Why have you done this, and let the baby boys live?”
19 Mitubag ang mga mananabang ngadto sa Faraon, “Ang mga babaye nga Hebreohanon dili sama sa mga babaye nga Ehiptohanon. Isog kaayo sila ug nakapanganak na sila sa wala pa moabot ang mananabang kanila.”
The midwives answered Pharaoh, “The Hebrew women are not like the Egyptian women. They are vigorous and have finished giving birth before a midwife comes to them.”
20 Gipanalipdan sa Dios kini nga mga mananabang. Nagkadaghan ug maayo ang katawhan ug nahimong hilabihan kakusgan.
God protected these midwives. The people increased in numbers and became very strong.
21 Tungod kay ang mga mananabang may kahadlok man sa Dios, gihatagan niya sila ug mga pamilya.
Because the midwives feared God, he gave them families.
22 Gimandoan sa Faraon ang tanan niyang katawhan, “Kinahanglan nga ilabay ninyo ngadto sa suba ang matag lalaki nga matawo, apan tugoti ninyo nga mabuhi ang matag bata nga babaye.”
Pharaoh ordered all his people, “You must throw every son that is born into the river, but every daughter you will let live.”
