Exodo 9
1 Unya miingon si Yahweh kang Moises, “Adtoa ang Faraon ug sultihi siya, 'Si Yahweh, nga Dios sa mga Hebreo, miingon niini: “Palakwa ang akong katawhan aron nga mosimba sila kanako.”
Then Yahweh said to Moses/me, “Go to the king and say to him, ‘This is what Yahweh, the God [we] Hebrews [worship], says: “Allow my people to go, in order that they may worship me.
2 Apan kung modumili ka sa pagpalakaw kanila, kung ipabilin gihapon nimo sila,
If you still keep refusing to let them go [DOU],
3 nan maanaa ang kamot ni Yahweh sa imong mga baka sa kaumahan ug sa mga kabayo, mga asno, mga kamelyo, mga panon sa baka, ug panon sa mga karnero, ug mao kini ang hinungdan sa makalilisang nga sakit.
I warn you that I will punish you with my power [MTY] by sending a terrible disease on all your animals—on your horses, donkeys, camels, on your cattle, and on your flocks [of sheep and goats].
4 Lahi ang pagtagad ni Yahweh sa mga baka sa mga Israelita kaysa mga baka sa Ehiptohanon: Wala gayoy mananap nga gipanag-iya sa mga Israelita nga mangamatay.
But I, Yahweh, will distinguish between [what I do to] the animals that belong to the Israeli people and [what I do to] your animals. The result will be that no animal that belongs to the Israeli people will die.”’
5 Naghatag si Yahweh ug tukma nga panahon; miingon siya, “Ugma buhaton ko kini nga mga butang sa yuta."”'
[Tell him that] I have determined/decided that tomorrow is the day that I will do this in this land.”
6 Gibuhat kini ni Yahweh pagkasunod adlaw: namatay ang tanang mga baka sa Ehiptohanon. Apan wala gayoy mga mananap sa Israelita nga namatay.
The next day Yahweh did just what he said [that he would do]. A terrible disease afflicted all of the Egyptians’ animals, and many of them [HYP] died. But none of the Israeli people’s animals died.
7 Nagsusi ang Faraon, ug tan-awa, wala gayoy bisan usa nga namatay sa mananap sa mga Israelita. Apan nagmagahi ang iyang kasingkasing, mao nga wala niya palakwa ang katawhan.
The king sent [men to investigate], and they were surprised [to see] that none of the Israeli people’s animals had died. But [after they reported that to] the king, he continued to be stubborn [IDM], and he did not let the [Israeli] people go.
8 Unya miingon si Yahweh kang Moises ug kang Aaron, “Pagkumkom ug mga abo nga gikan sa hudno. Moises, kinahanglan nga isabwag nimo ang abo ngadto sa kahanginan samtang motan-aw ang Faraon.
Then Yahweh said to Aaron and Moses/me, “Take a few handfuls of ashes/soot from (a furnace/an oven where they burn lime), and let Moses throw them up into the air, in front of the king.
9 Mahimo kining pino nga abog sa tibuok yuta sa Ehipto. Mahubagan ug magsakit ang katawhan ug ang mga mananap sa tibuok yuta sa Ehipto.”
The [ashes/soot] will spread all over the country of Egypt like fine dust. And the ashes/soot will cause boils to afflict both the Egyptian people and their animals, all over the land.”
10 Busa gikuha ni Moises ug Aaron ang abo sa hudno ug mitindog atubangan sa Faraon. Unya gisabwag ni Moises ang abo ngadto sa kahanginan. Gihubaghubagan ug nagsakit ang katawhan ug ang mga mananap tungod sa abo.
So they/we both got some ashes/soot and [went and] stood in front of the king. Moses/I threw the ashes/soot up into the air. The ashes/soot spread all over, causing boils to afflict the [Egyptian] people and their animals. All the boils became open sores.
11 Dili makasukol ang mga salamangkero kang Moises tungod sa mga hubaghubag, tungod kay gihubaghubagan sila ug ang tanang mga Ehiptohanon.
Even the men who worked magic had boils. The result was that [they were suffering so much that] they were not able to come to Moses/me, because the men who worked magic had boils just like all [the rest of] the Egyptian people.
12 Gipatig-a ni Yahweh ang kasingkasing sa Faraon, busa wala naminaw ang Faraon kang Moises ug kang Aaron. Mao kini ang giingon ni Yahweh kang Moises nga buhaton sa Faraon.
But Yahweh caused the king to [continue to] be stubborn [IDM]. He did not pay any attention to what they/we [said], just as Yahweh had told Moses/me [would happen].
13 Unya miingon si Yahweh kang Moises, “Pagmata ug sayo sa kabuntagon, barog sa atubangan sa Faraon, ug isulti kaniya, 'Si Yahweh, ang Dios sa mga Hebreohanon, miingon niini: “Palakwa ang akong katawhan aron nga mosimba sila kanako.
Then Yahweh said to Moses/me, “Get up early [tomorrow] morning. Go and stand in front of the king and tell him that Yahweh God, the one that the Hebrew people [worship], says this: ‘Let my people go, in order that they may worship me [in the desert].
14 Niining higayona ipadala ko ang tanan nakong mga hampak nganha kanimo, sa imong mga sulugoon ug sa imong katawhan. Buhaton ko kini aron nga imong mahibaloan nga wala gayoy sama kanako sa tibuok kalibotan.
[If you do not let them go], this time I will [punish] with plagues [not only] your officials and the rest of your people, but I will punish you yourself [SYN], in order that you will know there is no [god] like me anywhere in the world.
15 Sa pagkakaron mamahimo kong iisa ang akong kamot ug silotan ka pinaagi sa balatian ug ang imong katawhan, ug mapuo ka gikan sa yuta.
By this time I could have used my power [MTY] to strike you and your people with terrible diseases that would have wiped you all from the earth.
16 Apan tungod niini nga hinungdan tugotan ko ikaw nga makalahutay: aron nga ipakita ko kanimo ang akong gahom, aron nga mamantala ang akong ngalan sa tibuok kalibotan.
But I have let you live. The reason I have let you live is to show you my power, with the result that [people] all over the earth [HYP] will know how great I [MTY] am.
17 Nagmapahitas-on ka gihapon batok sa akong katawhan pinaagi sa dili pagpalakaw kanila.
You are still acting proudly and refusing to let my people go.
18 Paminaw! Ugma sa samang takna magpadala ako ug hilabihan ka kusog nga ulan nga ice, nga wala pa nahitabo sa Ehipto sukad pa kaniadto hangtod karon.
So listen [to this]: About this time tomorrow I will cause very heavy hail to fall [in Egypt]. From the time Egypt first became [a country], there has never been a hailstorm [as bad as this one will be].
19 Nan karon, pagpadala ug kalalakin-an ug tigoma ang imong mga baka ug ang tanan nga anaa sa imong kaumahan didto sa luwas nga dapit. Ang matag tawo ug mga mananap nga anaa sa kaumahan nga wala madala sa panimalay—maulanan sila ug mga ice, ug mangamatay sila."”'
So you should send [a message to everyone] to put their cattle, and everything else that they own that is [out] in the fields, under shelters. The hail will fall on every person and every animal that is out in the fields and that is not put under a shelter, and they will all die.’” [So Moses/I did what Yahweh said].
20 Busa nagdali ang mga sulugoon sa Faraon nga mituo sa mensahe ni Yahweh sa pagdala sa ilang mga ulipon ug mga baka ngadto sa mga balay.
Some of the king’s officials who heard what Yahweh had said became very afraid. So they put all their animals and their slaves under shelters.
21 Apan kadtong wala gayod mituo sa mensahe ni Yahweh gibilin lamang ang ilang mga ulipon ug mga baka didto sa kaumahan.
But those who did not pay any attention to what Yahweh had said left their slaves and their animals in the fields.
22 Unya miingon si Yahweh kang Moises, “Iisa ang imong kamot ngadto sa kawanangan aron maulanan ug ice ang tibuok yuta sa Ehipto, sa katawhan, sa mga mananap, ug sa tanan nga mga tanom sa kaumahan sa tibuok yuta sa Ehipto.”
Then Yahweh said to Moses/me, “Raise your hand up toward the sky, in order that hail will fall all over the land of Egypt—on the people and on their animals and on all the plants in the fields.”
23 Unya giisa ni Moises ang iyang sungkod ngadto sa kawanangan, ug nagpadala si Yahweh ug dalugdog, ulan nga ice, ug kilat sa kayutaan. Nagpaulan usab siya ug ice sa yuta sa Ehipto.
So Moses/I lifted his/my stick up toward the sky. And Yahweh sent down hail, all over the land of Egypt. There was also thunder and lightning.
24 Busa nag-ulan ug ice ug kilat nga nasagolan ug ulan nga ice, nga hilabihan gayod, wala pa gayoy nahitabo nga sama niini sa tibuok yuta sa Ehipto sukad nga nahimo kini nga nasod.
While very heavy hail was falling, there was thunder, and lightning struck the ground. There had never been a hailstorm like that since Egypt first became a country.
25 Gidaot sa ulan nga ice ang tanan nga anaa sa kaumahan sa tibuok yuta sa Ehipto, lakip na ang katawhan ug ang mga mananap. Nangadaot ang matag tanom nga anaa sa kaumahan ug nangabali ang matag kahoy.
The hail struck everything that was in the fields all over Egypt—every person and every animal. The hail destroyed the plants in the fields and stripped [the leaves off] the trees.
26 Ang yuta lamang sa Goshen, diin namuyo ang mga Israelita ang wala naulanan ug ice.
Only in the Goshen region, where the Israeli people were [living], was there no hail.
27 Unya nagpadala ang Faraon ug kalalakin-an aron ipatawag si Moises ug si Aaron. Miingon siya kanila, “Nakasala ako niining higayona. Matarong si Yahweh, ug daotan ako ug ang akong katawhan.
Then the king sent [someone] to summon Aaron and Moses/me. [When they/we came to the king], he said to them/us, “This time [I admit that] I have sinned. What Yahweh [has done] is right, and what I and my people [have done] is wrong.
28 Pag-ampo kang Yahweh, tungod kay hilabihan ka kusog ang dalugdog ug ang ulan nga ice. Palakwon ko na kamo, ug dili na gayod kamo magpuyo pa dinhi.”
(Pray to/Plead with) Yahweh [to cause it to stop]! [We] cannot [endure any more] of this thunder and hail! I will let your people go; they do not have to stay [here in Egypt] any longer.”
29 Miingon si Moises kaniya, “Sa dihang mobiya ako sa siyudad, iisa ko ang akong mga kamot ngadto kang Yahweh. Mohunong ang dalugdog, ug moundang na gayod ang pag-ulan ug ice. Niini nga paagi imong mahibaloan nga si Yahweh ang nanag-iya sa kalibotan.
Moses/I replied, “As soon as I go out of this city, I will lift up my hands [and pray] to Yahweh. Then the thunder will cease, and no more hail [will fall]. [This will happen] in order that you will know that Yahweh, [not your gods], controls everything [that happens] on the earth.
30 Apan alang kanimo ug sa imong mga sulugoon, nasayod ako nga wala pa gayod kamo nagpasidungog kang Yahweh nga Dios.”
But as for you and your officials, I know that you do not yet fear Yahweh God.”
31 Karon nangadaot na ang lino ug ang sebada, kay hapit na mahinog ang sebada, ug namulak na ang lino.
When the hail fell, the flax was ruined because the buds were forming, and the barley was ruined because its grain was ripe.
32 Apan wala madaot ang trigo ug ang ubang matang sa trigo tungod kay ulahi man kining namunga.
But none of the wheat crops was ruined, because their shoots were still very small.
33 Sa dihang mibiya si Moises sa Faraon ug sa siyudad, giisa ni Moises ang iyang mga kamot ngadto kang Yahweh; wala na gayod midalugdog ug mihunong na ang ulan nga ice, ug wala na miulan.
So Moses/I left the king and went outside the city. He/I lifted up his/my hands toward Yahweh [and prayed]. Then the thunder and the hail stopped, and the rain also stopped falling on the land [of Egypt].
34 Sa dihang nakita sa Faraon nga miundang na ang ulan, ulan nga ice, ug ang dalugdog, nagpakasala na usab siya ug gipatig-a ang iyang kasingkasing, kauban sa iyang mga sulugoon.
But when the king saw that the rain and the hail and the thunder had stopped, he sinned again. He and his officials continued to be stubborn [IDM].
35 Gipatig-a ang kasingkasing sa Faraon, busa wala niya palakwa ang katawhan sa Israel. Mao kini ang paagi nga gisulti ni Yahweh kang Moises nga buhaton sa Faraon.
So, just as Yahweh had predicted by what he told Moses/me, the king did not allow the Israeli people to leave.
