< Ester 3 >
1 Human niining mga butanga, gipauswag ni Haring Ahasuerus si Haman ang anak nga lalaki ni Hamedata nga Agagnon, ug gibutang ang iyang lingkoranan labaw sa tanang mga opisyal nga uban niya.
After these things, King Ahasuerus promoted Haman son of Hammedatha the Agagite, and placed his seat of authority above all the officials who were with him.
2 Kanunay moluhod ug mohapa ang tanang mga sulugoon sa hari nga anaa sa ganghaan sa hari ngadto kang Haman, sama sa gimando sa hari nga ilang pagabuhaton. Apan wala miluhod ni mihapa si Mordecai.
All the king's servants who were at the king's gate always knelt and prostrated themselves to Haman, as the king had ordered them to do. But Mordecai neither knelt nor prostrated himself.
3 Unya miingon kang Mordecai ang mga sulugoon sa hari nga anaa sa ganghaan sa hari, “Nganong misupak ka man sa mando sa hari?”
Then the king's servants who were at the king's gate said to Mordecai, “Why do you disobey the king's command?”
4 Misulti sila kaniya adlaw-adlaw, apan midumili siya sa pagtuman sa ilang mga hangyo. Busa misulti sila kang Haman aron tan-awon kung magpabilin nga sama niana ang mga butang mahitungod kang Mordecai, kay miingon siya ngadto kanila nga siya usa ka Judio.
They spoke with him day after day, but he refused to comply with their demands. So they spoke with Haman to see if the matter about Mordecai would remain like that, for he had told them that he was a Jew.
5 Sa dihang nakita ni Haman nga wala miluhod ug miyukbo si Mordecai kaniya, napuno sa kasuko si Haman.
When Haman saw that Mordecai did not kneel and bow down to him, Haman was filled with rage.
6 Nagpasipala siya sa panghunahuna nga patyon lamang si Mordecai, kay ang sulugoon sa hari miingon kaniya kung kinsa ang katawhan ni Mordecai. Buot pamatyon ni Haman ang tanang mga Judio, ang katawhan ni Mordecai, nga anaa sa tibuok gingharian ni Ahasuerus.
He had contempt for the idea of killing only Mordecai, for the king's servants had told him who Mordecai's people were. Haman wanted to exterminate all the Jews, the people of Mordecai, who were in the entire kingdom of Ahasuerus.
7 Sa unang bulan (nga bulan sa Nisan), sa ikanapulo ug duha ka tuig ni Haring Ahasuerus, ang Pur—nga maoy ripa giitsa sa—atubangan ni Haman, aron pagpili sa adlaw ug bulan. Giitsa nila ang ripa hangtod napadulong sa ikanapulo ug duha ka bulan (nga bulan sa Adar).
In the first month (which is the month of Nisan), in the twelfth year of King Ahasuerus, the Pur—that is the lot—was thrown before Haman, to select a day and month. They cast the lot over and over until the lot fell on the twelfth month (which is the month of Adar).
8 Unya miingon si Haman ngadto kang Haring Ahasuerus, “Adunay usa ka pundok sa katawhan nga nagkatag ug nagkatibulaag sa tanang mga probinsya sa imong gingharian. Lahi ang ilang mga balaod gikan niadtong ubang katawhan, ug wala nila tumana ang mga balaod sa hari, busa dili maayo alang sa hari nga tugotan sila nga magpabilin.
Then Haman said to King Ahasuerus, “There is a certain people scattered and distributed among all the provinces of your kingdom. Their laws are different from those of other people, and they do not keep the king's laws, so it is not suitable for the king to let them stay.
9 Kung ikahimuot kini sa hari, paghatag ug sugo nga pamatyon sila, ug magbayad ako ug 10, 000 ka talent nga plata ngadto sa kamot niadtong sinaligan nga tigpatigayon sa hari, aron ibutang nila kini didto sa panudlanan sa hari.”
If it please the king, give a command to kill them, and I will weigh out ten thousand talents of silver into the hands of those who are in charge of the king's business, for them to put it into the king's treasury.”
10 Unya gitanggal sa hari ang iyang pangselyo nga singsing sa iyang kamot ug gihatag kang Haman nga anak nga lalaki ni Hamedata nga Agagnon, ang kaaway sa mga Judio.
Then the king took the signet ring from his hand and gave it to Haman son of Hammedatha the Agagite, the enemy of the Jews.
11 Miingon ang hari kang Haman, “Sigurohon ko nga mabalik ang salapi diha kanimo ug sa imong katawhan. Buhata ang bisan unsa nga gitinguha nimo nga buhaton.”
The king said to Haman, “I will see that the money is given back to you and your people. You will do with it whatever you wish.”
12 Unya gipatawag ang mga escriba sa hari sa ikanapulo ug tulo ka adlaw sa unang bulan, ug ang sugo naglangkob sa tanan nga gimando ni Haman gisulat ngadto sa mga gobernador sa probinsya sa hari, niadtong anaa sa tibuok nga mga probinsya, ngadto sa tanang nagkalainlaing mga katawhan, ug ngadto sa mga opisyal sa tanang katawhan, sa matag probinsya sa ilang kaugalingong sinulatan, ug sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan. Gisulat kini sa ngalan ni Haring Ahasuerus ug giselyohan sa iyang singsing.
Then the king's scribes were summoned on the thirteenth day of the first month, and a decree containing all that Haman had commanded was written to the king's provincial governors, those who were over all the provinces, to the governors of all the various peoples, and to the officials of all the people, to every province in their own writing, and to every people in their own language. It was written in the name of King Ahasuerus and was sealed with his ring.
13 Gihatod ang mga sulat pinaagi sa mga tigdala ug sulat ngadto sa tanang mga probinsya sa hari, aron pagpuo, pagpatay, ug paglaglag sa tanang mga Judio, gikan sa batan-on hangtod sa hamtong, mga bata ug mga babaye, sulod sa usa ka adlaw—sa ikanapulo ug tulo ka adlaw sa ikanapulo ug duha ka bulan (nga bulan sa Adar) —ug aron pagkuha sa ilang mga gipanag-iyahan.
Documents were hand-delivered by couriers to all the king's provinces, to annihilate, kill, and destroy all Jews, from young to old, children and women, in one day—on the thirteenth day of the twelfth month (which is the month of Adar)—and to plunder their possessions.
14 Ang kopya sa maong sulat gihimo nga balaod sa matag probinsya. Nasayran sa tanang katawhan sa matag probinsya nga kinahanglan mangandam sila alang niini nga adlaw.
A copy of the letter was made law in every province. In every province it was made known to all the people that they should prepare for this day.
15 Miadto ug nagdalidali sa pagpang-apod-apod ang mga tigdala ug sulat sa mando sa hari. Ang sugo giapod-apod usab sa salipdanan sa Susa. Nag-inom ang hari ug si Haman, apan ang siyudad sa Susa anaa sa hilabihan nga kaguliyang.
The couriers went out and hurried to distribute the king's order. The decree was also distributed within the fortress of Susa. The king and Haman sat down to drink, but the city of Susa was in turmoil.