< Ester 2 >
1 Human niini nga mga butang, sa dihang nahupay na ang kasuko ni Haring Ahasuerus, naghunahuna siya mahitungod kang Vasti ug kung unsa ang iyang nabuhat. Naghunahuna usab siya mahitungod sa sugo nga iyang gihimo batok kaniya.
Después de estas cosas, cuando la ira del rey Asuero se apaciguó, se acordó de Vasti, de lo que había hecho y de lo que se había decretado contra ella.
2 Unya miingon ang batan-ong mga lalaki sa hari nga nag-alagad kaniya, “Pagpangita ug maanyag nga mga batan-ong ulay nga babaye sa ngalan sa hari.
Entonces los servidores del rey que le servían dijeron: “Que se busquen jóvenes vírgenes hermosas para el rey.
3 Tugoti nga magpili ang hari ug mga opisyal sa tanang mga probinsya sa iyang gingharian, aron pagtigom sa tanang maanyag nga mga batan-ong ulay didto sa harem sa salipdanan sa Susa. Ibutang sila ilalom sa pag-atiman ni Hegay, ang opisyal sa hari, nga tinugyanan sa kababayen-an, ug ipahatag kaniya ngadto kanila ang ilang mga gamit pangpaanyag.
Que el rey designe oficiales en todas las provincias de su reino, para que reúnan a todas las jóvenes vírgenes hermosas en la ciudadela de Susa, en la casa de las mujeres, bajo la custodia de Hegai, el eunuco del rey, guardián de las mujeres. Que se les den cosméticos;
4 Tugoti nga ang batan-ong babaye nga makapalipay sa hari mahimong rayna nga puli kang Vasti.” Nakapahimuot kini nga tambag sa hari, ug gibuhat niya kini.
y que la doncella que agrade al rey sea reina en lugar de Vasti”. El asunto agradó al rey, y así lo hizo.
5 Adunay usa ka Judio sa salipdanan sa Susa nga ginganlan ug Mordecai ang anak nga lalaki ni Jair nga anak nga lalaki ni Shimei nga anak nga lalaki ni Kis, nga taga-Benjamin.
Había en la ciudadela de Susa un judío que se llamaba Mardoqueo, hijo de Jair, hijo de Simei, hijo de Cis, benjamita,
6 Gidala siya palayo gikan sa Jerusalem uban ang mga binihag niadtong gidala uban kang Jehoyakin, nga hari sa Juda, nga gidala ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia.
que había sido llevado de Jerusalén con los cautivos que habían sido llevados con Jeconías, rey de Judá, a quienes Nabucodonosor, rey de Babilonia, había llevado.
7 Nag-atiman siya kang Hadasa, nga mao si, Ester, anak nga babaye sa iyang uyoan, tungod kay wala na siyay amahan ug inahan. Adunay maanyag nga pamarog ug matahom nga panagway ang batan-ong babaye. Giatiman siya ni Mordecai ingon nga iyang kaugalingong anak nga babaye.
Crió a Hadasa, es decir, a Ester, la hija de su tío, pues no tenía padre ni madre. La doncella era hermosa y bella; y cuando su padre y su madre murieron, Mardoqueo la tomó como hija propia.
8 Sa dihang gimantala ang mando ug kasugoan sa hari, daghang batan-ong mga babaye ang gidala ngadto sa salipdanan sa Susa. Gibutang sila ubos sa pag-atiman ni Hegay. Gidala usab si Ester ngadto sa palasyo sa hari ug gibutang ilalom sa pag-atiman ni Hegay, ang tigbantay sa kababayen-an.
Así que, cuando se oyó la orden del rey y su decreto, y cuando se reunieron muchas doncellas en la ciudadela de Susa, para la custodia de Hegai, Ester fue llevada a la casa del rey, a la custodia de Hegai, guardián de las mujeres.
9 Nakapahimuot kaniya ang batan-ong babaye, ug nakaangkon siya ug pabor ngadto kaniya. Dihadiha dayon gihatagan niya siya ug mga gamit pangpaanyag ug bahin niya nga pagkaon. Nagpatagana siya ug pito niya ka sulugoon nga mga babaye gikan sa palasyo sa hari, ug gidala niya siya ug ang sulugoong mga babaye didto sa labing maayo nga dapit sa balay sa kababayen-an.
La doncella le agradó y obtuvo de él su benevolencia. Se apresuró a darle cosméticos y sus raciones de comida, así como las siete doncellas selectas que debían entregársele fuera de la casa del rey. La trasladó a ella y a sus doncellas al mejor lugar de la casa de las mujeres.
10 Wala misugilon si Ester kang bisan kinsa sa iyang katawhan o mga paryenti, kay gitudloan man siya ni Mordecai nga dili siya magsulti.
Ester no había dado a conocer su pueblo ni sus parientes, porque Mardoqueo le había ordenado que no lo hiciera.
11 Matag adlaw nagalakaw paadto ug pabalik si Mordecai atubangan sa gawas sa hawanan sa balay sa kababayen-an, aron masayod mahitungod sa kahimtang ni Ester, ug mahitungod kung unsa ang nahitabo kaniya.
Mardoqueo se paseaba todos los días frente al patio de la casa de las mujeres, para saber cómo estaba Ester y qué sería de ella.
12 Sa dihang moatubang na ang matag babaye ngadto kang Haring Ahasuerus— sa pagtuman sa mga patakaran alang sa kababayen-an, matag babaye adunay napulog duha ka bulan aron sa pagpaanyag sa hingpit, unom ka bulan uban sa lana sa mira, ug unom ka bulan uban sa mga pahumot ug mga gamit pangpaanyag—
A cada joven le llegaba el turno de entrar ante el rey Asuero después de su purificación durante doce meses (pues así se cumplían los días de su purificación, seis meses con aceite de mirra y seis meses con fragancias dulces y con preparaciones para embellecer a las mujeres).
13 sa dihang miadto ang batan-ong babaye sa hari, ang bisan unsa nga iyang gitinguha gihatag ngadto kaniya gikan sa balay sa kababayen-an, aron pagadad-on niya didto sa palasyo.
La joven se presentó entonces ante el rey de esta manera: se le dio todo lo que deseaba para que fuera con ella de la casa de las mujeres a la casa del rey.
14 Sa gabii moadto siya sa palasyo ug sa pagkabuntag mobalik siya didto sa ikaduhang balay sa kababayen-an, ug didto sa pagbantay ni Shaashgaz, ang opisyal sa hari, nga nagbantay sa mga kabit. Dili siya mobalik pag-usab ngadto sa hari gawas kung gikahimut-an siya pag-ayo sa hari ug tawgon siya pag-usab.
Al anochecer se fue, y al día siguiente volvió a la segunda casa de las mujeres, a la custodia de Shaashgaz, el eunuco del rey, que guardaba las concubinas. No volvió a entrar en la casa del rey, a no ser que el rey se complaciera en ella, y la llamara por su nombre.
15 Karon sa dihang miabot na ang panahon alang kang Ester (anak nga babaye ni Abihail, ang uyoan ni Mordecai, nga nag-atiman kaniya ingon nga iyang kaugalingong anak nga babaye) aron moadto sa hari, wala siya nangayo alang sa bisan unsa nga mga butang apan kung unsa ang gitudlo ni Hegay ang opisyal sa hari, nga tig-atiman sa kababayen-an. Karon nadawat ni Ester ang pabor sa tanang nakakita kaniya.
Cuando llegó el turno de Ester, hija de Abihail, tío de Mardoqueo, que la había tomado por hija, para entrar al rey, no exigió nada más que lo que le aconsejaba Hegai, el eunuco del rey, guardián de las mujeres. Ester obtuvo el favor de todos los que la miraban.
16 Gidala si Ester ngadto kang Haring Ahasuerus didto sa harianong puloy-anan sa ikanapulo nga bulan, nga bulan sa Tebet, sa ikapito nga tuig sa iyang paghari.
Ester fue llevada a la casa real del rey Asuero en el mes décimo, que es el mes de Tebet, en el séptimo año de su reinado.
17 Gihigugma si Ester sa hari labaw sa tanang mga babaye ug nakapahimuot siya pag-ayo sa hari ug nadawat ang pabor sa iyang atubangan, labaw sa tanang mga ulay. Busa gikoronahan niya siya ug harianong korona ug gihimo siya nga rayna puli kang Vasti.
El rey amó a Ester más que a todas las mujeres, y ella obtuvo el favor y la bondad ante sus ojos más que todas las vírgenes, de modo que puso la corona real sobre su cabeza y la nombró reina en lugar de Vasti.
18 Naghimo ang hari ug dakong kombira alang sa tanang mga opisyal ug sa iyang mga sulugoon, “Kombira ni Ester”, ug wala niya gipabuhis ang mga probinsya. Naghatag usab siya ug mga gasa uban sa harianong pagkamanggihatagon.
Entonces el rey hizo una gran fiesta para todos sus príncipes y sus siervos, la fiesta de Ester; y proclamó un día de fiesta en las provincias, y dio regalos según la generosidad del rey.
19 Karon sa dihang nagkatigom ang mga ulay sa ikaduha nga higayon, naglingkod si Mordecai didto sa ganghaan sa hari.
Cuando las vírgenes se reunieron por segunda vez, Mardoqueo estaba sentado en la puerta del rey.
20 Wala pay tawo nga gisultihan ni Ester mahitungod sa iyang mga paryenti o iyang katawhan, sumala sa gitudlo ni Mordecai kaniya. Nagpadayon siya sa pagtuman sa mga tambag ni Mordecai, sama sa iyang pagtuman sa dihang gipadako siya niini.
Ester aún no había dado a conocer a sus parientes ni a su pueblo, como le había ordenado Mardoqueo; porque Ester obedecía a Mardoqueo, como lo hacía cuando era educada por él.
21 Niadtong mga adlawa, samtang naglingkod si Mordecai didto sa ganghaan sa hari, duha ka mga opisyal sa hari, si Bigtan ug si Teres, nga tigbantay sa pultahan, nasuko ug nagtinguha sa pagbuhat ug daotan ngadto kang Haring Ahasuerus.
En aquellos días, mientras Mardoqueo estaba sentado en la puerta del rey, dos de los eunucos del rey, Bigtán y Teres, que eran porteros, se enojaron y trataron de poner las manos sobre el rey Asuero.
22 Sa dihang nasayran kini ni Mordecai, gisultihan niya si Rayna Ester, ug unya misulti si Ester ngadto sa hari sa ngalan ni Mordecai.
Este asunto llegó a conocimiento de Mardoqueo, quien informó a la reina Ester; y Ester informó al rey en nombre de Mardoqueo.
23 Gisusi ang sumbong ug napamatud-an gayod, ug gibitay ang duha ka lalaki sa mga bitayanan. Kini nga panghitabo nahisulat sa Ang Libro sa mga Cronicas atubangan sa hari.
Cuando se investigó este asunto, y se comprobó que era así, ambos fueron colgados en una horca; y se escribió en el libro de las crónicas en presencia del rey.