Ester 2
1 Human niini nga mga butang, sa dihang nahupay na ang kasuko ni Haring Ahasuerus, naghunahuna siya mahitungod kang Vasti ug kung unsa ang iyang nabuhat. Naghunahuna usab siya mahitungod sa sugo nga iyang gihimo batok kaniya.
After these things, when the wrath of King Ahashuerosh was appeased, he remembred Vashti, and what she had done, and what was decreed against her.
2 Unya miingon ang batan-ong mga lalaki sa hari nga nag-alagad kaniya, “Pagpangita ug maanyag nga mga batan-ong ulay nga babaye sa ngalan sa hari.
And the Kings seruants that ministred vnto him, sayd, Let them seeke for the King beautifull yong virgins,
3 Tugoti nga magpili ang hari ug mga opisyal sa tanang mga probinsya sa iyang gingharian, aron pagtigom sa tanang maanyag nga mga batan-ong ulay didto sa harem sa salipdanan sa Susa. Ibutang sila ilalom sa pag-atiman ni Hegay, ang opisyal sa hari, nga tinugyanan sa kababayen-an, ug ipahatag kaniya ngadto kanila ang ilang mga gamit pangpaanyag.
And let the King appoynt officers through all the prouinces of his kingdome, and let them gather all the beautiful yong virgins vnto the palace of Shushan, into the house of the women, vnder the hand of Hege the Kings eunuche, keeper of the women, to giue them their things for purification.
4 Tugoti nga ang batan-ong babaye nga makapalipay sa hari mahimong rayna nga puli kang Vasti.” Nakapahimuot kini nga tambag sa hari, ug gibuhat niya kini.
And the mayde that shall please the King, let her reigne in the steade of Vashti. And this pleased the King, and he did so.
5 Adunay usa ka Judio sa salipdanan sa Susa nga ginganlan ug Mordecai ang anak nga lalaki ni Jair nga anak nga lalaki ni Shimei nga anak nga lalaki ni Kis, nga taga-Benjamin.
In the citie of Shushan, there was a certaine Iewe, whose name was Mordecai the sonne of Iair, the sonne of Shimei, the sonne of Kish a man of Iemini,
6 Gidala siya palayo gikan sa Jerusalem uban ang mga binihag niadtong gidala uban kang Jehoyakin, nga hari sa Juda, nga gidala ni Nebucadnezar nga hari sa Babilonia.
Which had bene caryed away from Ierusalem with the captiuitie that was caryed away with Ieconiah King of Iudah (whom Nebuchad-nezzar King of Babel had caryed away)
7 Nag-atiman siya kang Hadasa, nga mao si, Ester, anak nga babaye sa iyang uyoan, tungod kay wala na siyay amahan ug inahan. Adunay maanyag nga pamarog ug matahom nga panagway ang batan-ong babaye. Giatiman siya ni Mordecai ingon nga iyang kaugalingong anak nga babaye.
And he nourished Hadassah, that is Ester, his vncles daughter: for she had neither father nor mother, and the mayde was fayre, and beautifull to looke on: and after the death of her father, and her mother, Mordecai tooke her for his own daughter
8 Sa dihang gimantala ang mando ug kasugoan sa hari, daghang batan-ong mga babaye ang gidala ngadto sa salipdanan sa Susa. Gibutang sila ubos sa pag-atiman ni Hegay. Gidala usab si Ester ngadto sa palasyo sa hari ug gibutang ilalom sa pag-atiman ni Hegay, ang tigbantay sa kababayen-an.
And when the Kings commandement, and his decree was published, and many maydes were brought together to the palace of Shushan, vnder the hand of Hege, Ester was brought also vnto the Kings house vnder the hande of Hege the keeper of the women.
9 Nakapahimuot kaniya ang batan-ong babaye, ug nakaangkon siya ug pabor ngadto kaniya. Dihadiha dayon gihatagan niya siya ug mga gamit pangpaanyag ug bahin niya nga pagkaon. Nagpatagana siya ug pito niya ka sulugoon nga mga babaye gikan sa palasyo sa hari, ug gidala niya siya ug ang sulugoong mga babaye didto sa labing maayo nga dapit sa balay sa kababayen-an.
And the mayde pleased him, and she founde fauour in his sight: therefore he caused her things for purification to be giuen her speedily, and her state, and seuen comely maides to be giuer her out of the Kings house, and he gaue change to her and to her maydes of the best in the house of the women.
10 Wala misugilon si Ester kang bisan kinsa sa iyang katawhan o mga paryenti, kay gitudloan man siya ni Mordecai nga dili siya magsulti.
But Ester shewed not her people and her kinred: for Mordecai had charged her, that shee should not tell it.
11 Matag adlaw nagalakaw paadto ug pabalik si Mordecai atubangan sa gawas sa hawanan sa balay sa kababayen-an, aron masayod mahitungod sa kahimtang ni Ester, ug mahitungod kung unsa ang nahitabo kaniya.
Aud Mordecai walked euery day before the court of the womens house, to knowe if Ester did well, and what should be done with her.
12 Sa dihang moatubang na ang matag babaye ngadto kang Haring Ahasuerus— sa pagtuman sa mga patakaran alang sa kababayen-an, matag babaye adunay napulog duha ka bulan aron sa pagpaanyag sa hingpit, unom ka bulan uban sa lana sa mira, ug unom ka bulan uban sa mga pahumot ug mga gamit pangpaanyag—
And when the course of euery mayd came, to go in to King Ahashuerosh, after that she had bene twelue moneths according to the maner of the women (for so were the dayes of their purifications accomplished, sixe moneths with oyle of myrrhe, and sixe moneths with sweete odours and in the purifying of the women:
13 sa dihang miadto ang batan-ong babaye sa hari, ang bisan unsa nga iyang gitinguha gihatag ngadto kaniya gikan sa balay sa kababayen-an, aron pagadad-on niya didto sa palasyo.
And thus went the maides vnto the King) whatsoeuer she required, was giuen her, to go with her out of the womens house vnto ye kings house.
14 Sa gabii moadto siya sa palasyo ug sa pagkabuntag mobalik siya didto sa ikaduhang balay sa kababayen-an, ug didto sa pagbantay ni Shaashgaz, ang opisyal sa hari, nga nagbantay sa mga kabit. Dili siya mobalik pag-usab ngadto sa hari gawas kung gikahimut-an siya pag-ayo sa hari ug tawgon siya pag-usab.
In the euening she went, and on the morow she returned into the second house of the women vnder the hand of Shaashgaz the Kings eunuche, which kept the concubines: shee came in to the King no more, except shee pleased the King, and that she were called by name.
15 Karon sa dihang miabot na ang panahon alang kang Ester (anak nga babaye ni Abihail, ang uyoan ni Mordecai, nga nag-atiman kaniya ingon nga iyang kaugalingong anak nga babaye) aron moadto sa hari, wala siya nangayo alang sa bisan unsa nga mga butang apan kung unsa ang gitudlo ni Hegay ang opisyal sa hari, nga tig-atiman sa kababayen-an. Karon nadawat ni Ester ang pabor sa tanang nakakita kaniya.
Now when the course of Ester the daughter of Abihail the vncle of Mordecai (which had taken her as his owne daughter) came, that shee should go in to the King, she desired nothing, but what Hege the Kings eunuche the keeper of the women sayde: and Ester founde fauour in the sight of all them that looked vpon her.
16 Gidala si Ester ngadto kang Haring Ahasuerus didto sa harianong puloy-anan sa ikanapulo nga bulan, nga bulan sa Tebet, sa ikapito nga tuig sa iyang paghari.
So Ester was taken vnto King Ahashuerosh into his house royall in the tenth moneth, which is the moneth Tebeth, in the seuenth yeere of his reigne.
17 Gihigugma si Ester sa hari labaw sa tanang mga babaye ug nakapahimuot siya pag-ayo sa hari ug nadawat ang pabor sa iyang atubangan, labaw sa tanang mga ulay. Busa gikoronahan niya siya ug harianong korona ug gihimo siya nga rayna puli kang Vasti.
And the King loued Ester aboue all the women, and shee founde grace and fauour in his sight more then all the virgins: so that he set the crowne of the kingdome vpon her head, and made her Queene instead of Vashti.
18 Naghimo ang hari ug dakong kombira alang sa tanang mga opisyal ug sa iyang mga sulugoon, “Kombira ni Ester”, ug wala niya gipabuhis ang mga probinsya. Naghatag usab siya ug mga gasa uban sa harianong pagkamanggihatagon.
Then the King made a great feast vnto all his princes, and his seruants, which was the feast of Ester, and gaue rest vnto the prouinces, and gaue gifts, according to the power of a King.
19 Karon sa dihang nagkatigom ang mga ulay sa ikaduha nga higayon, naglingkod si Mordecai didto sa ganghaan sa hari.
And whe the virgins were gathered ye second time, then Mordecai sate in the Kings gate.
20 Wala pay tawo nga gisultihan ni Ester mahitungod sa iyang mga paryenti o iyang katawhan, sumala sa gitudlo ni Mordecai kaniya. Nagpadayon siya sa pagtuman sa mga tambag ni Mordecai, sama sa iyang pagtuman sa dihang gipadako siya niini.
Ester had not yet shewed her kindred nor her people, as Mordecai had charged her: for Ester did after the worde of Mordecai, as when she was nourished with him.
21 Niadtong mga adlawa, samtang naglingkod si Mordecai didto sa ganghaan sa hari, duha ka mga opisyal sa hari, si Bigtan ug si Teres, nga tigbantay sa pultahan, nasuko ug nagtinguha sa pagbuhat ug daotan ngadto kang Haring Ahasuerus.
In those dayes whe Mordecai sate in the Kings gate, two of the Kings eunuches, Bigthan and Teresh, which kept the doore, were wroth, and sought to lay hand on the King Ahashuerosh.
22 Sa dihang nasayran kini ni Mordecai, gisultihan niya si Rayna Ester, ug unya misulti si Ester ngadto sa hari sa ngalan ni Mordecai.
And the thing was knowen to Mordecai, and he tolde it vnto Queene Ester, and Ester certified the King thereof in Mordecais name:
23 Gisusi ang sumbong ug napamatud-an gayod, ug gibitay ang duha ka lalaki sa mga bitayanan. Kini nga panghitabo nahisulat sa Ang Libro sa mga Cronicas atubangan sa hari.
and when inquisition was made, it was found so: therefore they were both hanged on a tree: and it was written in the booke of the Chronicles before the King.
