< Ester 1 >
1 Sa mga adlaw ni Ahasuerus (mao kini nga Ahasuerus nga naghari gikan sa India hangtod sa Etiopia, labaw sa 127 ka mga probinsya),
Ce fut au temps d’Assuérus, de ce même Assuérus qui régnait, de l’Inde à l’Ethiopie, sur cent vingt-sept provinces.
2 niadto nga mga adlaw naglingkod si Haring Ahasuerus sa iyang harianong trono sa salipdanan sa Susa.
En ce temps-là, le roi Assuérus était établi sur son trône royal, dans Suse la capitale,
3 Sa ikatulo nga tuig sa iyang paghari, nagpakombira siya sa tanan niya nga mga opisyal ug sa iyang mga sulugoon. Ang kasundalohan sa Persia ug sa Media, ang dungganong mga tawo, ug mga gobernador sa mga probinsya nga anaa sa iyang atubangan.
il donna, dans la troisième année de son règne, un festin à l’ensemble de ses grands et de ses serviteurs, à l’armée de Perse et de Médie, aux satrapes et aux gouverneurs des provinces réunis en sa présence,
4 Gipasundayag niya ang mga mahimayaong bahandi sa gingharian ug ang kadungganan sa pagkamahimayaon sa iyang pagkabantogan sa daghang mga adlaw, sulod sa 180 ka adlaw.
étalant Ia richesse de son faste royal et la rare magnificence de sa grandeur cela pendant une longue durée de cent quatre-vingts jours.
5 Sa dihang nahuman na kini nga mga adlaw, nagpakombira ang hari sulod sa pito ka adlaw. Alang kini sa tanang katawhan sa salipdanan sa susa, gikan sa labing dako hangtod sa labing ubos. Gipahigayon kini sa hawanan sa tanaman sa palasyo sa hari.
Lorsque ces jours furent révolus, le roi donna à toute la population présente à Suse, la capitale, aux grands comme aux petits, un festin de sept jours dans les dépendances du parc du palais royal.
6 Gidayandayanan ang hawanan sa tanaman ug puti nga mga tabil nga gapas ug ube, uban sa mga pisi nga pinong lino ug tapul, gibitay sa singsing nga mga plata gikan sa mga haligi nga marmol. Didto adunay mga lingkoranan nga bulawan ug plata ibabaw sa usa ka salog nga bato, marmol, perlas, ug de-kolor nga mga bato.
Ce n’étaient que tentures blanches, vertes et bleu de ciel, fixées par des cordons de byssus et de pourpre sur des cylindres d’argent et des colonnes de marbre; des divans d’or et d’argent sur des mosaïques de porphyre, de marbre blanc, de nacre et de marbre noir.
7 Gidalit ang mga ilimnon pinaagi sa mga kopa nga bulawan. Pinasahi ang matag kopa ug adunay daghang harianong bino ang miabot tungod sa pagkamanggihatagon sa hari.
Les boissons étaient offertes dans des vases d’or, qui présentaient une grande variété; et le vin royal était abondant, digne de la munificence du roi.
8 Gipatuman ang pag-inom pinaagi sa sugo nga, “Kinahanglan nga walay pagpamugos.” Naghatag ug mga mando ang hari ngadto sa tanang sulugoon sa iyang palasyo aron buhaton nila ang bisan unsa nga gitinguha sa matag bisita.
On buvait à volonté, sans aucune contrainte; car le roi avait recommandé à tous les officiers de sa maison de se conformer au désir de chacun.
9 Nagpakombira usab si Rayna Vasti alang sa mga babaye sa harianong palasyo ni Haring Ahasuerus.
La reine Vasthi donna, de son côté, un festin aux femmes dans le palais royal appartenant au roi Assuérus.
10 Sa ikapito nga adlaw, sa dihang nakabati sa kalipay ang kasingkasing sa hari tungod sa bino, miingon siya kang Mehuman, Bizta, Harbona, Bigta, Abagta, Zetar, ug Carkas (ang pito ka opisyal nga nag-alagad sa atubangan niya),
Le septième jour, comme le cœur du roi était mis en liesse par le vin, il ordonna à Mehouman, Bizzeta, Harbona, Bigta, Abagta, Zêtar et Carcas (les sept eunuques qui étaient de service auprès du roi Assuérus),
11 sa pagdala kang Rayna Vasti sa iyang atubangan uban sa iyang harianong korona. Buot niyang ipakita sa katawhan ug sa mga opisyal ang iyang pagkamaanyag, kay ang iyang katahom makadani.
d’amener devant le roi la reine Vasthi, ceinte de la couronne royale, dans le but de faire voir sa beauté au peuple et aux grands; car elle était remarquablement belle.
12 Apan midumili sa pag-adto si Rayna Vasti sa pulong sa hari nga gipadala ngadto kaniya pinaagi sa mga opisyal. Unya nasuko pag-ayo ang hari; ang iyang kasuko misilaob diha kaniya.
Mais la reine Vasthi refusa de se présenter, suivant l’ordre du roi transmis par les eunuques. Le roi en fut très irrité, et sa colère s’enflamma.
13 Busa gipatawag ni Haring Ahasuerus ang iyang kalalakin-an nga mga inila nga manggialamon, nga makasabot sa mga panahon (kay mao kini ang nabatasan nga buhaton sa hari ngadto sa tanang mga batid sa balaod ug paghukom).
Puis le roi, s’adressant aux sages, initiés à la connaissance des temps car c’est ainsi que les affaires du roi étaient portées devant ceux qui connaissent la loi et le droit;
14 Karon ang duol kaniya mao sila Karshena, Zetar, Admata, Tarshis, Meres, Marsena, Memukan, pito ka prinsipe sa Persia ug sa Media. Makaduol dayon sila ngadto sa hari, ug gikuptan nila ang labing taas nga mga katungdanan sulod sa gingharian.
et ceux qui l’approchaient de plus près, c’étaient Carchena, Chêtar, Admata, Tarchich, Mérés, Marsena, Memoukhan, les sept seigneurs qui avaient accès auprès de la personne du roi et tenaient le premier rang dans le royaume
15 “Pinasikad sa balaod, unsa man ang buhaton kang Rayna Vasti tungod kay midumili siya sa pagtuman sa sugo ni Haring Ahasuerus, nga gipadala kaniya pinaagi sa mga opisyal?”
le roi demanda quel traitement méritait, d’après la loi, la reine Vasthi, pour avoir désobéi à l’ordre du roi Assuérus, communiqué par les eunuques.
16 Miingon si Memukan sa atubangan sa hari ug sa mga opisyal, “Dili lamang batok sa hari nakabuhat ug sayop si Rayna Vasti, apan batok usab sa tanang mga opisyal ug sa tibuok katawhan nga anaa sa tanang mga probinsya ni Haring Ahasuerus.
Alors Memoukhan s’exprima ainsi devant le roi et les seigneurs: "Ce n’est pas seulement envers le roi que la reine Vasthi s’est rendue coupable, mais encore contre tous les grands et contre toutes les nations qui peuplent les provinces du roi Assuérus;
17 Kay ang panghitabo sa rayna masayran sa tanang kababayen-an. Mahimo kining hinungdan nga dili nila tahoron ang ilang mga bana. Moingon sila, 'Nagsugo si Haring Ahasuerus kang Rayna Vasti nga dad-on sa iyang atubangan, apan midumili siya.'
car l’incident de la reine, venant à la connaissance de toutes les femmes, aura pour effet de déconsidérer leurs maris à leurs yeux, puisqu’on dira: "Le roi Assuérus avait donné ordre d’amener la reine Vasthi en sa présence, et elle n’est pas venue!"
18 Sa dili pa mahuman kini nga adlaw ang halangdong mga babaye sa Persia ug sa Media nga nakadungog sa panghitabo mahitungod sa rayna mosulti sa sama nga butang ngadto sa tanang mga opisyal sa hari. Adunay hilabihan nga kasuko ug pagkawalay pagtahod.
Et aujourd’hui même, les grandes dames de Perse et de Médie, qui ont appris l’incident de la reine, en parleront à tous les dignitaires du roi, et de là naîtront force avanies et querelles irritantes.
19 Kung makalipay kini sa hari, pagpadala ug harianong sugo gikan kaniya, ug isulat ang mga balaod sa mga taga-Persia ug sa taga-Medes, nga dili na mabakwi, nga dili na moatubang si Vasti diha kaniya. Tugoti nga ihatag sa hari ang iyang katungdanan ingon nga rayna ngadto sa uban nga mas maayo pa kay kaniya.
Si donc tel est le bon plaisir du roi, qu’un rescrit royal, émané de lui et consigné dans les lois de Perse et de Médie, de façon à ne pouvoir être rapporté, dispose que Vasthi ne paraîtra plus devant le roi Assuérus, et que sa dignité royale sera conférée par le roi à une autre femme valant mieux qu’elle.
20 Sa dihang gimantala ang sugo sa hari ngadto sa halapad niya nga gingharian, ang tanang mga asawa motahod sa ilang mga bana, gikan sa labing bantogan ngadto mga labing ubos.
L’Ordonnance que rendra le roi sera connue dans tout son royaume, qui est si vaste, et alors toutes les femmes témoigneront du respect à leurs maris, du plus grand au plus petit."
21 Gikalipay kini nga tambag sa hari ug sa iyang halangdong mga tawo, ug gibuhat kini sa hari sumala sa gitanyag ni Memukan.
Cet avis parut excellent aux yeux du roi et des seigneurs, et le roi agit conformément aux paroles de Memoukhan.
22 Nagpadala siya ug mga sulat ngadto sa tanan nga harianong mga probinsya, sa kaugalingong sinulatan sa matag probinsya, ug ngadto sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan. Nagmando siya nga ang matag lalaki maoy mahimong pangulo sa iyang kaugalingong panimalay. Gihatag kini nga sugo sa pinulongan sa matag katawhan sa gingharian.
Il expédia des lettres dans toutes les provinces royales, dans chaque province selon son système d’écriture et dans chaque peuplade selon son idiome, pour ordonner que tout homme serait maître dans sa maison et s’exprimerait dans la langue de sa nation.