Deuteronomio 4
1 Karon, Israel, paminawa ang mga balaod ug mga sugo nga akong itudlo kaninyo, aron buhaton kini; aron mabuhi kamo ug makasulod ug makapanag-iya sa yuta nga ihatag ni Yahweh kaninyo, ang Dios sa inyong mga amahan.
Afei, Israel montie mmara ne nhyehyɛeɛ a merebɛkyerɛkyerɛ mo yi yie. Monni so na moanya nkwa, na moatumi akɔ asase a Awurade mo agyanom Onyankopɔn de rema mo no so na moatena hɔ.
2 Dili ninyo dungagan ang mga pulong nga akong gisugo kaninyo, ni papason ninyo kini, aron nga inyong tipigan ang mga sugo ni Yahweh nga inyong Dios nga akong isugo kaninyo.
Mommfa bi nka ho, na monnyi biribiara nso mfiri mmara a Awurade mo Onyankopɔn de ama me sɛ memfa mma mo no mu, na mmom monni so.
3 Nakita sa inyong mga mata kung unsa ang gibuhat ni Yahweh tungod kang Baal Peor; kay alang sa tanang tawo nga misunod kang Baal sa Peor, gilaglag sila ni Yahweh sa inyong taliwala.
Mode mo ani hunuu deɛ Awurade yɛɛ mo wɔ Baal-peor no. Ɔsɛee nnipa pii a na wɔsom abosom no.
4 Apan kamo nga nagpabilin kang Yahweh nga inyong Dios buhi karong adlawa, matag usa kaninyo.
Nanso, wɔn a na wɔdi Awurade mo Onyankopɔn nokorɛ nyinaa da so te ase bɛsi ɛnnɛ.
5 Tan-awa, gitudloan ko kamo sa mga balaod ug mga sugo, sumala sa gisugo kanako ni Yahweh nga akong Dios, nga inyo usab nga pagabuhaton taliwala sa yuta nga inyong adtoan aron panag-iyahon.
Sɛ moduru asase a mobɛtena so no so a, yeinom ne mmara a ɛsɛ sɛ modi so. Ɛfiri Awurade, yɛn Onyankopɔn, nkyɛn. Ɔde ama me sɛ memfa mma mo.
6 Busa tipigi ug buhata kini; kay mao kini ang inyong kaalam ug inyong pagpanabot diha sa panan-aw sa mga tawo nga makadungog niining mga balaod ug moingon, 'Sigurado gayod nga kining dakong nasod maalamon ug masinabtonon nga mga katawhan.'
Sɛ modi so a, ɛbɛma mo agye nim wɔ adwene ne nyansa mu. Na sɛ aman a wɔatwa mo ho ahyia no te saa mmara yi a, wɔbɛteam sɛ, “Ɔman bɛn na wɔwɔ nyansa ne adwene sɛ Israel!”
7 Unsa ba ang anaa sa ubang dakong nasod nga adunay dios nga duol kanila, sama kang Yahweh nga atong Dios sa dihang mosangpit kita kaniya?
Ɔman kɛseɛ bɛn na ɛwɔ onyame a ɔbɛn wɔn pɛɛ te sɛ Awurade, yɛn Onyankopɔn, a yɛfrɛ no a ɔgye yɛn so yi?
8 Kay unsa bay anaa niadtong bantogang nasod nga may mga balaod ug kasugoan nga matarong sama sa balaod nga akong giandam alang kaninyo karong adlawa?
Na ɔman bɛn na ɛwɔ edin sei a ɛwɔ mmara pa te sɛ saa mmara yi a mede rema mo ɛnnɛ yi?
9 Pagmatngon lamang kamo ug bantayi pag-ayo ang inyong kaugalingon, aron nga dili ninyo makalimtan ang mga butang nga nakita sa inyong mga mata, aron nga dili kini mohawa sa inyong kasingkasing sa tanang mga adlaw sa inyong kinabuhi. Hinuon, ipahibalo kini ngadto sa inyong mga anak ug sa mga anak sa inyong mga anak.
Monhwɛ yie! Monhwɛ yie pa ara na mo werɛ amfiri deɛ moahunu sɛ Awurade yɛ ma mo. Sɛ mote ase yi, mommma saa nsɛm yi mfiri mo adwene mu da! Na monhwɛ nso sɛ mo mma ne mo nananom nso bɛte.
10 Sa adlaw nga kamo mibarog sa atubangan ni Yahweh nga inyong Dios didto sa Horeb, sa dihang miingon si Yahweh kanako, 'Tapoka ang mga tawo nganhi kanako, ug padunggon ko sila sa akong mga pulong, aron nga makatuon sila sa pagkahadlok kanako sa tanang adlaw sa ilang pagkinabuhi sa kalibotan, ug aron nga ilang matudloan ang ilang mga anak.'
Ka kyerɛ wɔn, ne titire no, ɛda a mokɔgyinaa Awurade mo Onyankopɔn anim wɔ bepɔ Horeb a ɔka kyerɛɛ me sɛ, “Frɛ ɔmanfoɔ no wɔ mʼanim na mɛkyerɛ wɔn deɛ wɔnyɛ no. Sɛ ɛba saa a, wɔbɛsua sɛdeɛ wɔbɛdi me ni berɛ dodoɔ a wɔte ase no, na ɛnam so ma wɔatumi akyerɛ wɔn mma mmara no.”
11 Miduol kamo ug mitindog ngadto sa tiilan sa bukid. Midilaab sa kalayo ang bukid ngadto sa kasingkasing sa langit, uban ang kangitngit, panganod, ug bagang kangitngit.
Mobɛgyina bɛnee bepɔ no ayaase ɛberɛ a na bepɔ no rehye no. Egyaframa no tu kɔɔ soro a omununkum ne esum kabii aduru no.
12 Nakigsulti si Yahweh kaninyo tunga-tunga sa kalayo; nadungog ninyo ang tingog uban ang mga pulong niini, apan wala kamoy nakita nga hulagway; nakadungog lamang kamo og tingog.
Na Awurade kasa faa ogya no mu kyerɛɛ mo. Motee nsɛm no, nanso moanhunu no. Ɛnne kɛkɛ na ɛbaeɛ.
13 Gisulti niya kaninyo ang iyang kasabotan nga iyang gisugo kaninyo nga pagabuhaton, ang Napulo ka mga Sugo. Gisulat niya kini sa duha ka papan nga bato.
Ɔdaa nʼapam a ɔkyerɛɛ mo sɛ monni so no adi; mmaransɛm edu a ɔtwerɛɛ guu aboɔ ɛpono mmienu so no.
14 Gisugo ako ni Yahweh nianang tungora sa pagtudlo kaninyo sa mga balaod ug mga kasugoan, aron nga inyo kining buhaton ngadto sa yuta nga inyong adtoan aron panag-iyahon.
Saa ɛberɛ no na Awurade hyɛɛ me sɛ memfa mmara a ɛsɛ sɛ modi so wɔ asase a morebɛhyɛne so akɔtena so no mma mo.
15 Busa bantayi ninyo pag-ayo ang inyong mga kaugalingon— tungod kay wala kamoy nakita nga matang sa hulagway sa adlaw nga nakigsulti si Yahweh kaninyo didto sa Horeb gawas taliwala sa kalayo—
Monhwɛ yie! Ɛberɛ a Awurade kasa faa ogya mu kyerɛɛ mo firi bepɔ Horeb so no, moanhunu no.
16 aron dili ninyo hugawan ang inyong mga kaugalingon ug maghimog kinulit nga larawan sa hulagway sa bisan unsang binuhat, sa hulagway sa lalaki o babaye nga tawo,
Ɛno enti, Monnnaadaa mo ho nyɛ mfoni hunu bi wɔ mo tirim sɛ ɔyɛ ɔbaa anaa ɔbarima,
17 o sa bisan unsang hulagway sa mga mananap sa yuta, o sa hulagway sa bisan unsang langgam nga manglupad sa kalangitan,
aboa anaa anomaa,
18 o sa hulagway sa bisan unsang gakamang sa yuta, o sa hulagway sa bisan unsang isda nga anaa sa tubig ilalom sa yuta.
aboa a ɔwea fam anaa nsuomnam.
19 Ayaw itutok ang inyong mga mata sa kalangitan ug motan-aw sa adlaw, sa bulan, o sa kabituonan—sa tanang binuhat sa kalangitan—nga mohatod ngadto sa pagsimba ug sa paghigugma kanila—niadtong mga butang nga gihatag ni Yahweh nga inyong Dios alang sa tanang tawo ilalom sa tibuok kawanangan.
Na sɛ mohwɛ ewiem na mohunu owia, ɔsrane ne nsoromma a, mma wɔnntwetwe mo nkɔsom wɔn. Awurade, mo Onyankopɔn, yɛɛ saa ewiem abɔdeɛ yi maa nnipa a wɔwɔ asase so nyinaa.
20 Apan gikuha kamo ni Yahweh ug gidala pagawas gikan sa nagbagang hudno, gawas sa Ehipto, aron mahimong iyahang katawhan nga iyang panulondon, ingon nga kamo karong adlawa.
Na mo deɛ, Awurade yii mo firii dadeɛ fononoo mu wɔ Misraim sɛ mommɛyɛ nʼadedifoɔ sɛdeɛ mote ɛnnɛ yi.
21 Nasuko si Yahweh kanako tungod kaninyo; nanumpa siya nga dili ako makaadto sa tabok sa Jordan, ug dili gayod ako makaadto sa maayo nga yuta, ang yuta nga ihatag ni Yahweh nga inyong Dios kaninyo ingon nga panulondon.
Mo enti, Awurade bo fuu me yie. Ɔkaa ntam sɛ, merentwa Asubɔnten Yordan nkɔ asase pa a Awurade, mo Onyankopɔn, de rema mo sɛ mo agyapadeɛ sononko no so da.
22 Hinuon, kinahanglan nga mamatay ako niining yutaa; kinahanglan nga dili ako moadto sa tabok sa Jordan; apan kamo makaadto ug panag-iyahon kadto nga maayong yuta.
Ɛwom sɛ mobɛtwa Yordan akɔtena hɔ asase no so, na me deɛ, mɛwu wɔ asuo no fa ha.
23 Paminaw gayod kamo pag-ayo, aron dili ninyo malimtan ang kasabotan ni Yahweh nga inyong Dios, nga iyang gibuhat uban kaninyo, ug hinungdan nga makabuhat kamo og kinulit nga mga larawan sa hulagway sa bisan unsa nga ginadili ni Yahweh kaninyo nga inyong Dios nga pagabuhaton.
Enti, monhwɛ yie na moammu apam a Awurade, mo Onyankopɔn, ne mo ayɛ no so. Sɛ moyɛ abosom sɛso biara a mo Awurade mo Onyankopɔn abra mo no a, na ɛkyerɛ sɛ, moabu apam no so.
24 Kay si Yahweh nga inyong Dios sama sa kalayo nga molamoy, usa ka abubhoan nga Dios.
Awurade, mo Onyankopɔn, yɛ Onyame ninkunfoɔ ne ogya a ɔhye adeɛ Onyankopɔn.
25 Sa dihang makaliwat kamog mga anak ug mangapo, ug sa dihang anaa na kamo sa yuta sa dugay na nga panahon, ug unya pagahugawan ninyo ang inyong mga kaugalingon ug mohimog kinulit nga larawan sa bisan unsang mga butang, ug magbuhat og daotan sa panan-aw ni Yahweh nga inyong Dios, hinungdan nga masuko siya—
Moawowo mma ne mmanana akyi, na moatena asase no so akyɛre no, sɛ bɔne fa mo na moyɛ ohoni bi nam so yɛ bɔne wɔ Awurade mo Onyankopɔn ani so nam so hyɛ no Abufuo a,
26 pagatawgon ko ang langit ug ang yuta aron sa pagpamatuod batok kaninyo karong adlawa nga sa dili madugay kamo mangalaglag gikan sa yuta tabok sa Jordan nga iyong panag-iyahon; dili magdugay ang inyong mga adlaw niadtong dapita, apan mangalaglag gayod kamo sa hingpit.
mefrɛ ɔsoro ne fam sɛ mʼadansefoɔ de tia mo saa ɛda yi sɛ, ntɛm so, mobɛhye afiri asase a moretwam wɔ so akɔ Yordan akɔfa no so. Morentena hɔ nkyɛ na wɔasɛe mo pasapasa.
27 Patibulaagon kamo ni Yahweh taliwala sa katawhan, ug mokunhod ang inyong gidaghanon taliwala sa kanasoran, diin kamo gipalayo ni Yahweh.
Na Awurade bɛbɔ mo apansam aman mu a mo mu kakra bi na wɔbɛtena ase.
28 Didto mag-alagad kamo sa ubang mga dios, nga gibuhat sa mga kamot sa tawo, kahoy ug bato, nga dili makakita, makadungog, makakaon, ni makasimhot.
Ɛhɔ a ɛyɛ ahɔhosase no so na mobɛsom ahoni a wɔde nnua ne aboɔ na ayɛ, anyame a wɔnhunu adeɛ na wɔnte asɛm na wɔnnidi nte hwa no.
29 Apan gikan didto mangita kamo kang Yahweh nga inyong Dios, ug hikaplagan ninyo siya, sa dihang mangita kamo kaniya sa kinasingkasing ug sa bug-os ninyong kalag.
Ɛhɔ na mobɛpere bio ahwehwɛ Awurade mo Onyankopɔn. Na sɛ mode mo akoma ne mo kra nyinaa hwehwɛ no a, mobɛhunu no.
30 Sa dihang anaa kamo sa kalisdanan, ug sa dihang kining tanang mga butang modangat kaninyo, niadtong mga adlawa mobalik kamo kang Yahweh nga inyong Dios ug maminaw sa iyang tingog.
Sɛ ɔhaw bi to mo na yeinom nyinaa ba mo so a, akyire no, mobɛsane akɔ Awurade mo Onyankopɔn nkyɛn na moayɛ ɔsetie ama no.
31 Tungod kay maluloy-on si Yahweh nga inyong Dios; dili niya kamo pakyason ni laglagon, ni kalimtan ang kasabotan sa inyong mga amahan nga iyang gipanumpa kanila.
Ɛfiri sɛ, mo Awurade mo Onyankopɔn no yɛ mmɔborɔhunu Onyankopɔn. Ɔrennya mo na ɔrensɛe mo anaa ne werɛ remfiri apam a ɔne mo agyanom pameeɛ a ɔkaa ntam sii so no.
32 Kay pangutan-a karon ang mahitungod sa nanglabay na nga mga adlaw, sa wala pa kamo: sukad gayod sa paghimo sa Dios sa tawo sa kalibotan, ug gikan sa utlanan sa langit ngadto sa uban, pangutan-a kung aduna bay sama niini nga dakong butang, o aduna bay nadungog nila nga sama niini?
Hwehwɛ abakɔsɛm mu firi ɛberɛ a Onyankopɔn bɔɔ nnipa wɔ asase so bɛsi ɛnnɛ yi. Afei, hwehwɛ firi ɔsoro ano kɔsi ɔsoro ano. Hwɛ sɛ biribi kɛseɛ a ɛte sɛ yei asi pɛn anaasɛ woate biribi saa pɛn?
33 Aduna bay katawhan nga nakabati sa tingog sa Dios nga nakigsulti taliwala sa kalayo, sama sa inyong nadungog, ug nabuhi?
Ɔman bi ate Onyankopɔn nne sɛ ɔrekasa afiri ogya mu sɛdeɛ moteeɛ na wɔda so te ase yi anaa?
34 O misulay ba ang Dios sa pag-adto aron sa pagkuha ug nasod alang sa iyang kaugalingon taliwala sa ubang nasod, pinaagi sa mga pagsulay, mga timaan, ug pinaagi sa mga katingalahan, ug pinaagi sa gubat, ug pinaagi sa kusgang kamot, ug pinaagi sa pagtuy-od sa kamot, ug pinaagi sa dakong mga panghadlok, sama sa tanan nga gibuhat ni Yahweh nga inyong Dios alang kaninyo didto sa Ehipto sa inyong atubangan?
Onyame foforɔ bi nam ɔgye a ɔnam amanehunu, nsɛnkyerɛnneɛ a ɛyɛ nwanwa, ɔko, tumidie ne ahodwiredeɛ so agye ɔman bi afiri ɔman foforɔ bi nsam afa sɛ ne dea anaa? Nanso, saa na Awurade, mo Onyankopɔn, yɛ maa mo wɔ Misraim a mo ani hunuiɛ.
35 Gipakita gayod kaninyo kining mga butanga, aron nga masayod kamo nga si Yahweh mao ang Dios, ug nga wala na gayoy lain pa gawas kaniya.
Ɔdaa yeinom nyinaa adi kyerɛɛ mo sɛdeɛ ɛbɛyɛ a mobɛhunu sɛ Awurade yɛ Onyankopɔn a nʼakyi obi nni hɔ.
36 Gikan sa langit gipadungog kamo niya sa iyang tingog, aron nga matudloan kamo niya; sa kalibotan gipakita niya kamo sa iyang dakong kalayo; nadungog ninyo ang iyang mga pulong gikan sa taliwala sa kalayo.
Ɔmaa motee ne nne firi soro nam so tenetenee mo so. Ɔmaa mohunuu ne ogya fadum wɔ asase so, ɛnna motee ne nne firii ogya no mfimfini.
37 Tungod kay gihigugma niya ang inyong mga amahan, gipili niya ang ilang mga kaliwatan human kanila, ug gidala kamo pagawas sa Ehipto pinaagi sa iyang presensya, uban sa iyang dakong gahom;
Esiane sɛ na ɔpɛ mo agyanom asɛm, na ɔpɛɛ sɛ ɔhyira wɔn asefoɔ enti na ɔno ara nam ne tumi kɛseɛ so yii mo firii Misraim no.
38 aron nga pukanon sa inyong atubangan ang mga nasod nga mas dako ug mas kusgan kaysa kaninyo, aron kamo makasulod, aron ihatag kaninyo ang ilang yuta ingon nga panulondon, ingon karong adlawa.
Ɔpamoo saa aman yi a na wɔn ho yɛ den sene mo wɔ mo anim sɛdeɛ mobɛba wɔn asase so abɛdi so sɛdeɛ ɛte ɛnnɛ yi.
39 Busa hibaloi karong adlawa, ug ibutang kini sa inyong kasingkasing, nga si Yahweh mao ang Dios sa langit ug sa yuta; wala na gayoy lain pa.
Enti, monkae na momma no ntim mo akoma mu: Awurade yɛ Onyankopɔn wɔ ɔsoro ne asase so, na onyame bi nka ne ho bio!
40 Tumana ninyo ang iyang mga balaod ug ang iyang mga sugo nga gisugo ko kaninyo karong adlawa, aron mahimong maayo ang inyong kahimtang ug sa inyong mga anak human kaninyo, ug aron nga motaas ang inyong mga adlaw sa yuta nga ihatag ni Yahweh nga inyong Dios hangtod sa kahangtoran.”
Sɛ moyɛ ɔsetie ma mmara no ne ahyɛdeɛ no a mede bɛma mo ɛnnɛ no a, ɛbɛsi mo ne mo mma yie. Mobɛnyini akyɛre wɔ asase a Awurade mo Onyankopɔn de rema mo afebɔɔ no so.
41 Unya nagpili si Moises og tulo ka siyudad sa silangang bahin sa Jordan,
Afei, Mose yii nkuropɔn mmiɛnsa bi wɔ Yordan apueeɛ fam
42 aron ang si bisan kinsa makahimo sa pagdangop niadtong mga dapita kung makapatay siya og laing tawo nga wala gituyo, ug wala pa niya sukad nakaaway kaniadto. Pinaagi sa pagdangop sa usa niining mga siyudara, mamahimo siyang makalahutay.
a, sɛ ɛba sɛ obi akum obi a wanhyɛ da na ɔnni onipa ko no ho menasepɔ bi a, ɔtumi dwane kɔ hɔ kɔbɔ ne ho adwaa.
43 Kining mga lugara mao ang: Bezer nga anaa sa kamingawan, ang patag nga nasod, alang sa banay ni Reuben; ug ang Ramoth sa Gilead, alang sa banay ni Gad; ug ang Golan sa Bashan, alang sa banay ni Manases.
Ɔyii Beser a ɛda ɛserɛ ne asase tata so no maa Rubenfoɔ. Ɔde Ramot a ɛwɔ Gilead no maa Gadfoɔ ɛnna ɔde Golan a ɛwɔ Basan no nso maa Manase abusuakuo.
44 Mao kini ang balaod nga gihatag ni Moises atubangan sa katawhan sa Israel;
Yeinom ne mmara a Mose de maa Israelfoɔ no.
45 mao kini ang mga saad sa kasabotan, mga balaod, ug uban pang mga balaod nga iyang gihatag ngadto sa katawhan sa Israel sa dihang migula sila gikan sa Ehipto,
Israelfoɔ no firii Misraim no, yeinom ne akwankyerɛ, mmara ne ahyɛdeɛ a Mose de maa wɔn
46 sa dihang anaa sila sa silangang bahin sa Jordan, walog nga atbang sa Beth Peor, sa yuta ni Sihon, hari sa mga Amorihanon, nga nagpuyo sa Heshbon, nga gibuntog ni Moises ug sa mga katawhan sa Israel sa dihang migula sila sa Ehipto.
ɛberɛ a wɔduruu bɔnhwa a ɛbɛn Bet-Peor a ɛda Asubɔnten Yordan apueeɛ fam. Kane no, na Amorifoɔ na wɔte asase yi so ɛberɛ a wɔn ɔhene Sihon a ɔfiri Hesbon di adeɛ. Mose ne Israelfoɔ firi Misraim ɛreba no, wɔsɛe ɔhene yi ne nkurɔfoɔ.
47 Giilog nila ang iyang yuta ingon nga ilang gipanag-iyahan, ug ang yuta ni Og nga hari sa Bashan—kini, ang duha ka hari sa mga Amorihanon, nga atua sa tabok sa Jordan sa silangang bahin.
Wɔfaa nʼasase no sane faa Basanhene Og asase nso kaa ho. Saa ahemfo baanu yi na wɔyɛ Amorifoɔ ahemfo a wɔte Yordan apueeɛ.
48 Kini nga yuta nagsugod sa Aroer, nga anaa sa utlanan sa walog sa Arnon, ngadto sa Bukid nga Zion (o Bukid nga Hermon),
Saa asase yi na ɛfiri Aroer a ɛda Arnon subɔnhwa ano kɔsi Sion bepɔ, a wɔfrɛ no Hermon no ho.
49 ug apil ang tanang patag nga walog sa Suba sa Jordan, silangang bahin tabok sa Jordan, ngadto sa Dagat sa Araba, ngadto sa bakilid nga bahin sa Bukid sa Pisga.
Israelfoɔ no sane faa nsaase a ɛfiri Araba ɛpo no ano kɔsi bepɔ Pisga ase.
