< Deuteronomio 32 >
1 Paminaw, kamong kalangitan, ug tugoti ako sa pagsulti. Papaminawa ang kalibotan sa mga pulong sa akong baba.
Vannoi leiset pumpin ngaiyun, ajeh chu keiman naheng uva hiche thuhi ka seiyin ahi. Keima kam sunga kona thu kisei hi leiset pumpin ngaisoh keiyun.
2 Tugoti nga magatulo sama sa ulan ang akong pagpanudlo, ang akong mga pagpamulong nga mahimong tinulo sama sa yamog, sama sa taligsik ibabaw sa linghod nga sagbot, ug sama sa pag-ulan sa mga tanom.
Keiman nangho jah ding’a ka sei hi goju bang jeng hen, chule ka thusei jong daitwi bang in kai jeng hen, hampa lah gotwi nel bang in kai hen, hamhing lah a gotwiju bang in hung hen, ati.
3 Kay igamantala ko ang ngalan ni Yahweh, ug ipabantog ang atong Dios.
Ajeh chu keiman Pakai min ka sam jal jeng in, O Pathen alen tangeiye, tin sam cheh uhen!
4 Ang Bato, ang iyang buhat hingpit man; kay matarong ang tanan niyang mga dalan. Siya mao ang matinud-anong Dios, nga walay kasaypanan. Makiangayon siya ug matarong.
Pathen hi songpi ahin, athilbol achamkim tangeiye. Ajeh chu alamlhah aboncha thudih jeng ahin, temmona imacha umlou leh kitahna dim jeng ahin, a kitah le adihna jeng ahi.
5 Nagbuhat sila ug daotan batok kaniya. Dili sila iyang mga anak. Mao kini ang ilang kaulawan. Sila ang kaliwatan nga baliko ug hiwi.
Hiche mitehon vang Ama hi a lam louvin abol'un, abonchauvin achate hi khalou tobang asoh tauvin, ajeh chu abonchauva nolna jeng ahiuvin, khang lamvaitah le lungput gih tah ahiuve.
6 Gantihan ba ninyo si Yahweh sa ingon niini nga paagi, kamong mga buangbuang ug walay pagbati nga katawhan? Dili ba siya man ang inyong amahan, siya nga nagbuhat kaninyo? Siya mao ang nagbuhat kaninyo ug nagtukod kaninyo.
Hitobanga chu Pakai hi lethuhna nei ding nagot uham, vo lungthim beiho, angol gam'a na hitauve! Ama hi nasempa, na Pathen hilou ham? Nangho sema tungdoh achu koi ham?
7 Hinumdomi ang mga adlaw sa karaang panahon, hunahunaa ang daghang katuigan nga milabay. Pangutana sa imong amahan ug ipadayag niya kanimo, sa imong katigulangan ug magasugilon sila kanimo.
Nikho masa lai chu geldoh in, kum masa laiya khang tamtah jong chu geldoh in, napa chu kidoh un aman nahil chen soh kei diu, na upate hou dong leu chun ama hon nahil diu ahi.
8 Sa dihang gihatag sa Labing Halangdon sa kanasoran ang ilang panulundon— sa pagbahinbahin niya sa tanang mga tawo, ug gibutang niya ang mga utlanan sa katawhan, ingon man nga siya usab ang nagsakto sa gidaghanon sa ilang mga dios.
Hatchungnung pen in nampi goulo ahop peh chun, Aman mihem chate alheng khen soh keiyin. Israel mite atam leh alhom dungjuiyin gamgi anasat khen pehsoh keiyin ahi.
9 Kay ang bahin ni Yahweh mao ang iyang katawhan; si Jacob mao ang iyang bahin nga panulundon.
Ajeh chu Pakai chan chu amite chan ding ahin, Jacob hi ama chan ding hichu agoulo ding mong ahi.
10 Nakaplagan niya siya sa disyerto, ug sa umaw ug sa hilabihan ka awaaw; gipanalipdan niya siya ug giampingan, gibantayan niya siya ingon nga kalimotaw sa iyang mata.
Jacob chu gamthip laiya akimu in, gam mang thim lah a ki mudoh ahi. Pakaiyin amahi aveng tup jing in, khohsahna anei jing in, hiti chun amitmu jenga khohsahna lhingsel aneiyin ahi.
11 Sama nga usa ka agila nga nagbantay sa iyang salag ug nagalupadlupad sa pagbantay sa iyang piso. Gibukhad ni Yahweh ang iyang mga pako ug gikuha sila ug gidala sila sa iyang mga pako.
Muvanlai in abu avil jinga, abu sunga anoute avet lhih jing bang in ave lhih jing in ahi. Jacob hi kolchah jing ding in alhaving ajah dohjin, alhaving’a Jacob hi apo le jin ahi.
12 Si Yahweh lamang ang naggiya kaniya; walay laing dios nga uban kaniya.
Pakai ama tah in ahin pui len, Jacob in aki voppi chu pathen dang ahipoi.
13 Gipatungtong niya siya sa hataas nga mga dapit sa yuta, ug gipakaon niya siya sa mga bunga sa kaumahan; gipabaskog niya siya pinaagi sa dugos nga gikan sa bato, ug lana nga gikan sa batoon nga pangpang.
Pakaiyin ama chu leiset chung mun sang lai laiya atousah jin, aman jong lhosohga akilo jin ane jin ahi. Songpia kon in khoiju achepsah jin, meituh song akon in jong thaotwi apot dohsah jin ahi.
14 Mikaon siya ug mantikilya gikan sa panon sa mga baka ug miinom sa gatas sa mga karnero, uban sa tambok nga mga karnero, mga lakeng karnero sa Basan ug mga kanding, uban ang mas labing maayong trigo— ug miinom ka sa nagbulabulang bino nga hinimo gikan sa duga sa ubas.
Bonghon lah akon in bongnoi apen, kelngoi hon lah akon in noitwi apejin, kelngoite ahin kelngoi chalte abonchan thaotwi in avah va jin, Bashan phaichama bonghon leh kelchan avah jin ahi. Suhlou chang leh lengpitwi chu nadon jin ahi.
15 Apan mitambok si Jesurun ug nanipa— mitambok ka, mitambok ka pa gayod ug nanambok pa gayod pag-ayo, ug nagpakabusog ka sa pagkaon— gibiyaan niya ang Dios nga nagbuhat kaniya, ug gisalikway niya ang Bato sa iyang kaluwasan.
Jeshurun chu ahung thaobehseh tan ahileh, akeng in athai mang mang in, nang jong nathao behseh tan nanoi gei gol jong achop lha jeng tan, Chuin asempa Pathen jeng jong asumil lotan, Ahuhhingpu Pathen jeng jong chu tot chavei nan aneitan ahi.
16 Gipasina nila si Yahweh tungod sa ilang mga laing dios; uban ang ilang dulumtanan nga binuhatan gipasuko nila siya.
Hetphah lou pathen kin abol jeh uchun asu lung hang tauvin, chondan thet umtah tah abol'un, Pakai chu aphin lunghang tauve.
17 Naghalad sila ngadto sa mga demonyo, nga dili Dios— mga dios nga wala nila mailhi, mga dios nga bag-o pa lamang mitungha, mga dios nga wala gikahadlokan sa inyong mga amahan.
Pathen hilou thilha ho henga kilhaina asem uvin, imatih chana ahet phah lou-u pathen lim semthu, pathen lim kisem thu thahho, hitobang ho chu napu napate hon jong ana het khah lou hel ahi.
18 Gibiyaan ninyo ang Bato, nga nahimo ninyong amahan, ug gikalimtan ninyo ang Dios nga nagpakatawo kaninyo.
Nangman nasempa songpi chu nagel jing jeng pon, nahingpa Pathen hi nasumil tan ahi.
19 Nakakita si Yahweh niini ug gisalikway niya sila, tungod kay gihagit man siya sa iyang mga anak nga lalaki ug mga babaye.
Pakaiyin athilbol-u ijakai amu chet phat in akidah lheh jeng tan, achapate, acha nuteuvin aphin lung hang gam tauvin ahi.
20 “Pagatagoan ko ang akong panagway gikan kanila,” miingon siya, “Ug tan-awon ko kung unsa ang ilang dangatan; tungod kay masinupakon sila nga kaliwatan, mga anak nga dili matinumanon.
Chuin Pakaiyin aseijin, keiman hiche mihemte akona kamai kasel mang ding, akhonna geiya itobang tauvem ti ka vet lhih jing ding, amaho hi abonchauva khanglam vaitah ahiuvin, asung jeng uva jong tahsanna bei ahi.
21 Gipasina nila ako pinaagi sa dili dios ug gipasuko ako pinaagi sa ilang mga butang nga walay kapuslanan. Dasigon ko sila nga mangasina niadtong dili katawhan; pinaagi sa mga buangbuang nga kanasoran pasuk-on ko sila.
Hiche mite hohin Pathen hi lou achombeh pathen kinbol in apang tauvin, keima ei hepha tapouvin, milim doi asem hou jeh in keima kalung ahansah tauvin, ajeh chu keiman mihem to tethei lou ho kaphin lunghang’a achung'uva ka thangtom sah ding, nam lah a angolpente ka phin lunghang peh ding ahiuve.
22 Kay ang kalayo nagdilaab tungod sa akong kasuko ug magasilaob hangtod sa kinaladman sa Seol; magaut-ot kini sa yuta ug sa mga abot niini; magasunog kini sa patukoranan sa kabukiran. (Sheol )
Keima kalung ahana konin mei ahung kong doh jeng in, hiche meichun noimi gamchan akichai theiyin, leiset leh achunga thil jouse jong akichai hel soh jeng tan, molsang vum jouse jong meiyin akachai soh tan ahi. (Sheol )
23 Tapukon ko ang katalagman nganha kanila; ipana ko ang tanan kong udyong kanila;
Hiche mite chunga hi thilse simjou lou kasit dimset jeng ding, achung'uva thalpi chang kakap ding ahi.
24 mawad-an silag kapuslanan tungod sa kagutom ug pagalamyon pinaagi sa nagdilaab nga kainit ug mapait nga katalagman; ipadala ko kanila ang mga ngipon sa ihalas nga mga mananap, uban sa malala nga mga mananap nga nagakamang sa abog.
Hiche mite hi gilkela thigamna ato diu, meikong in aleugam diu, gamna huise in alhun den jeng diu, amaho douna gamsa ka hansah ding, leivuiya kithol gulsi achung'uva kahan sah ding ahi.
25 Sa gawas makamatay ang espada, ug sa sulod sa higdaanan anaa usab ang kahadlok. Molaglag kini sa tanang mga ulitawo ug mga ulay, sa mga masuso, ug ang tawo nga giuban na.
Chule polama chemjam hem kalap sah ding, insung jeng ajong tijatna jeng lhung ding, nungah—gollhangho aboncha thigam ding, nao noichep leh pasal sam kangsa jeng jong atha gamset ding ahi.
26 Miingon ako nga pagatibulaagon ko sila sa halayo, wagtangon ko taliwala sa katawhan ang ilang handumanan.
Keiman hitia hi ka seiya, gam jousea ka thejal soh hel ding, amaho geldohna bei hel ta ding ahi.
27 Dili sa ingon nga nahadlok ako sa paghagit sa kaaway, ug ang ilang mga kaaway masayop sa paghukom, ug sila magaingon, 'Dalaygon ang among kamot,' nabuhat ko kining tanan.
Hiche melmate kiletsahna hi kagin lou ham? Amelmate hou gilkel nan hinpha khante, ahilou jong leh hitia hi asei diu, ikhut thahat uvin gal ei josah tauvin, thil hichengse hi Pakaiyin eibol peh uva ahi oi, tia asei diu ahi.
28 Kay ang Israel usa ka nasod nga nakulangan sa kaalam, ug walay pagsabot diha kanila.
Ajeh chu amaho hi lunggel beiya hinkho mang nam ahiuvin, alungthim sung uva jong hetkhenna ima umlou ahiye.
29 O, nga maalamon unta sila, nga makasabot unta sila niini, nga hunahunaon unta nila ang ilang dangatan!
Hetkhenna nei hileu hitobang hi ahetthem diu, kho nung chana ato diu thil jong ahet khen thei diu ahi.
30 Unsaon man paggukod sa isa ang 1, 000, ug kung ang duha nagbutang ug 10, 000 sa pakig-away, gawas kung gibaligya sila sa ilang Bato, ug si Yahweh nagtugyan kanila?
Mikhat chun mi sang khat chu adeljam thei pon, mini seh in jong mihem sangsom adeljam thei pon ahi.
31 Kay ang bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong Bato, ingon sa giangkon sa atong mga kaaway.
Ajeh chu amaho songpi chu eiho songpi tobang ahi pon, imelma teu hi amaho leh amaho kah a thutan'a pang jeng ahiuve.
32 Kay ang ilang paras gikan sa paras sa Sodoma, ug gikan sa kaumahan sa Gomora; ang ilang mga ubas mao ang mga ubas nga makahilo; ang ilang mga tapok mga mapait.
Amaho lengpigui hi Sadom akona hung jam lut ahin, Gomorrah loujao akona hung jamdoh ahi. Hiche lengpiga ho chu thina thei jing ahin, agaboh jouse jong akha ngen ahi.
33 Ang ilang bino mao ang hilo nga gikan sa mga bitin ug ang mapintas nga lala sa gagmay nga mga bitin.
Amaho lengpitwi chu gulgu jeng ahin, aboncha gulsegu phalou ngen jeng ahi.
34 Dili ba kini nga laraw gitipigan ko man sa tago, sinilyohan sa taliwala sa akong bahandi?
Hichengse keima koma kikhola ahipon, nathil khol khomna in muna chu mohor kinam khuma hilou ham?
35 Kay ako ang manimalos, ug mobalos, sa panahon nga madalin-as ang ilang tiil; kay haduol na ang adlaw sa katalagman alang kanila, ug ang mga butang nga moabot kanila mahitabo dayon.”
Phulah leh lethuhna kiti hi ania keiya ahi. Ajeh chu keng aki lhonal uva, hamsetna ato na diu ahung nai tan ahileh, hichete manthahna chu hetphah louva hung lhung jeng ding ahi.
36 Kay ang katarong ihatag ni Yahweh ngadto sa iyang katawhan, ug maluoy siya sa iyang mga sulugoon. Makita niya nga nawala na ang ilang gahom, ug wala nay usa nga mahibilin, bisan mga ulipon o gawasnong katawhan.
Ajeh chu Pakaiyin amite suhdihna anei ding, alhachate chunga jong lainatna ahin nei thei ding ahi. Athahat nau aboncha kichai tading, sohchanga ahin ipi hijong leh abeisoh tai, ti amuchet diu ahi.
37 Unya moingon siya, “Asa naman ang ilang mga dios, ang bato nga ilang gidangpan? —
Chuteng aman hiti ahi asei ding, hichete pathen limsem thu hoiya um hitam, akisel nau songpi hoiya um hitam, tia asei diu ahi.
38 Ang mga dios nga nagkaon sa tambok sa ilang mga halad ug nag-inom sa bino sa ilang mga halad ilimnon? Pabangona sila ug patabanga kaninyo; papanalipda sila kaninyo.
Koiyin hiche teho kilhaina sathao aneh a, lengpitwi don dinga kikoi jong koipen in adon hitam? Hitobang pathen limsem thu hochu hung uvintin, nathoh gimnauva kon in nahung pan pitao hen, ati.
39 Tan-awa karon nga ako, ako mao lamang, ang Dios, ug walay laing dios gawas kanako; Mopatay ako, ug mobuhi ako; mosamad ako, ug moayo ako, ug walay makaluwas kanimo gikan sa akong gahom.
Tun neihin vetem un, Pathen kiti chu keima tah hi kahin, keima tailou pathen dang aum pon, keima tah in mihem ka that jin, hin jong ka hinsah kitjin ahi. Kam'a vojin, ka sudam kit jitai, kei khut a kona eichulha jou ding koima dang aum pon ahi.
40 Kay ibayaw ko ang akong kamot ngadto sa langit ug moingon, 'Ingon nga buhi ako hangtod sa kahangtoran, magabuhat ako.
Ajeh chu keiman vanlam kasang in, atonsot tonsot'a hing jing ka hi jeh in hiti chun ka seiyin ahi.
41 Sa dihang bairon ko ang akong masulaw nga espada, ug magsugod na ang akong kamot sa pagdala sa hustisya, panimaslan ko ang akong mga kaaway, ug panimaslan ko usab kadtong nagdumot kanako.
Ka chemjam ka kinol hem teng ka khut a kona thutanna ka neiyin ahi. Keima eidou chan chunga phulahna ka lhunsah ding, keima eithette chunga lethuhna ka lhunsah ding ahi.
42 Pahubogon ko sa dugo ang akong mga pana, ug pagalamyon sa akong espada sa unod uban ang dugo sa napatay ug sa mga dinakpan, ug gikan sa mga ulo sa mga pangulo sa kaaway.'”
Kathalpi chang jouse thisan a ka dekot ding, ka chemjam jeng in jong tahsa jeng asat gamhel ding, akithatsa mihemho thisan, sohchanna gal hinga kikai ho, melma samsao tah tah ho lu ka tansah jin ahi.
43 Pagmaya, kamong kanasoran, uban ang katawhan sa Dios, kay panimaslan niya ang dugo sa iyang mga sulugoon; manimalos siya sa iyang mga kaaway, ug maghimo siya ug pagtabon sa mga sala alang sa iyang yuta, alang sa iyang katawhan.
Vo namtin vaipite jouse, vahchoi un amiten, ajeh chu Pakaiyin alhachaa pangte thisan phu chu alatan ahi. Ama doute chunga phu alan, amite ding mong monga gam sung hi asuh theng ahi.
44 Miabot si Moises ug nagsulti sa tanang mga pulong niining awit sa igdulungog sa katawhan, siya, ug si Josue nga anak nga lalaki ni Nun.
Chuin Mose chu Nun chapa Joshua toh ahung kilhon in, Mose ahin Joshua ahin ahi lhon in Israel mite jouse henga la thu kisei chu ana beng uvah ajah cheh na diuvin asei peh sohkeiyin ahi.
45 Unya nahuman si Moises sa pagsulti niining tanang mga pulong ngadto sa tibuok Israel.
Mose’n thu chu jat chu Israel mite jouse henga aseipeh soh keiyin ahi.
46 Miingon siya ngadto kanila, “Ibutang sa inyong hunahuna ang tanang mga pulong nga akong gipahayag kaninyo karong adlawa, aron mamandoan ninyo ang inyong mga anak sa pagbantay niini, sa tanang mga pulong niini nga balaod.
Mose’n miho jouse henga hiti hin aseiyin. Tunia keiman naheng uva thu hijat ka seipeh chengse hi na lungthim cheh uvah koi soh keiyun, hichu nung teng nachate hou henga naseipeh thei diu, chuteng amahon jong hiche danthu a kisei doh jouse hi aboldoh tei na diuva ching thei tah a um ding ahiuve.
47 Kay kini dili gamay nga butang alang kaninyo, tungod kay mao kini ang iyong kinabuhi, ug pinaagi niining butanga malugwayan pa ang inyong mga adlaw sulod sa yuta nga inyong tabukon sa Jordan aron panag-iyahaon.”
Hiche hi nang ho jouse dinga thasetna ding ahipon, nahin theina diujoh ahi. Hichea kona nagal kai nadiu Jordan gal gamsunga khu nahin khou sot ding ahi, tin aheng uvah aseipeh e.
48 Niana usab nga adlaw nakigsulti si Yahweh kang Moises ug miingon,
Chuni ma ma chun Pakaiyin, Mose jah a hiti hin asei peh in ahi.
49 “Tungas ngadto sa kabukiran sa Abarim, sa taas sa Bukid sa Nebo, nga mao ang yuta sa Moab, nga atbang sa Jerico. Tan-awa ang yuta sa Canaan, nga igahatag ko sa katawhan sa Israel ingon nga ilang mapanag-iya.
Jericho toh kigalsai, Moab gamsunga, Nebo molsang, Abarim molsang kiti lai akhun kaldoh in, hiche muna kon khun keiman Israel mite chenna dinga kapehna gamsung, Canaan gamsung khu nagavet ding ahi, ati.
50 Mamatay ka sa bukid kung diin ka motungas, ug iipon ka sa imong katawhan, sama kang Aaron nga imong igsoong Israelita nga namatay sa Bukid sa Hor ug giipon usab ngadto sa iyang katawhan.
Hiche nakal touna molsang chunga khu nahung thiden ding, namite hotoh nahung kigop khom ding ahi. Hor molsang chunga nasopipa Aaron athia amite toh akigop khom banga nangma jong nachuti ding ahi, ati.
51 Mahitabo kini tungod kay wala ka man mituman kanako taliwala sa katawhan sa Israel didto sa tubig sa Meriba sa Cades, sa kamingawan sa Sin; tungod kay wala mo man ako pasidunggi ug gitahod taliwala sa katawhan sa Israel.
Ajeh chu Zin gamthip noi, Meribath-Kadesh tui phunga Israel mite lailungtah ah keima thu napal keh in, hiche muna chun Israel mite lah keima hi atheng in nei bol tapon ahi.
52 Kay makita mo ang yuta sa imong atubangan, apan dili ka makaadto didto, ngadto sa yuta nga ihatag ko sa katawhan sa Israel.”
Hijeh achu nangman namasang lama hiche gamsung khu namit a namu bepding, ahinlah keiman Israel mite kapehna gamsung vang nachutlut thei lou ding ahitai.