Daniel 1
1 Sa ikatulo ka tuig nga paghari ni Jehoyakim sa Juda, misulong si Nebucadnezar nga hari sa Babilonia ngadto sa Jerusalem ug gilibotan ang siyudad aron maundang ang pagdawat niini sa tanang galamiton.
In the third year of the reign of Joakim king of Juda, came Nabuchodonosor king of Babylon to Jerusalem, and besieged it.
2 Gihatag sa Ginoo ang kadaogan kang Nebucadnezar batok kang Jehoyakim nga hari sa Juda, ug gihatag niya kaniya ang pipila ka sagradong mga galamiton gikan sa templo sa Dios. Gidala niya kini ngadto sa yuta sa Babilonia, ngadto sa puloy-anan sa iyang dios, ug gibutang niya ang sagradong mga galamiton ngadto sa tipiganan sa iyang dios.
And the Lord gave into his hand Joakim king of Juda, and part of the vessels of the house of God: and he brought them into the land of Sennaar to the house of his god; and he brought the vessels into the treasure-house of his god.
3 Nakigsulti ang hari kang Ashpenas, ang iyang pangulong opisyal, aron dad-on ang pipila sa mga tawo sa Israel, lakip na ang kaliwat sa hari ug sa mga halangdon—
And the king told Asphanez his chief eunuch, to bring in some of the captive children of Israel, and of the seed of the kingdom, and of the princes;
4 ang mga batan-ong lalaki nga walay ikasaway, ambongan, batid sa tanang kaalam, puno sa kahibalo ug panabot, ug angayang moalagad sa palasyo sa hari. Magtudlo siya kanila sa kahibalo sa pagsulat ug pinulongan sa taga-Babilonia.
young men in whom was no blemish, and beautiful in appearance, and skilled in all wisdom, and possessing knowledge, and acquainted with prudence, and who had ability to stand in the house before the king, and the king gave commandment to teach them the learning and language of the Chaldeans.
5 Matag adlaw nagpalain ang hari alang kanila sa bahin sa iyang lamiang kalan-on ug ubang bino nga iyang ginainom. Pagabansayon kining mga batan-ong lalaki sulod sa tulo ka tuig, ug pagkahuman niana, mag-alagad sila sa hari.
And the king appointed them a daily portion from the king's table, and from the wine which he drank; and [gave orders] to nourish them three years, and [that] afterwards they should stand before the king.
6 Lakip kanila mao sila si Daniel, si Hanania, si Mishael, ug si Azaria, ug ang pipila sa mga tawo sa Juda.
Now these were among them of the children of Juda, Daniel, and Ananias, and Azarias, and Misael.
7 Gihatagan sila sa pangulong opisyal ug mga ngalan: Si Daniel ginganlan ug Belteshazar, si Hanania ginganlan ug Sadrac, si Mishael ginganlan ug Mesac, ug si Azaria ginganlan ug Abednego.
And the chief of the eunuchs gave them names: to Daniel, Baltasar; and to Ananias, Sedrach; and to Misael, Misach; and to Azarias, Abdenago.
8 Apan nakahukom si Daniel sa iyang hunahuna nga dili niya hugawan ang iyang kaugalingon pinaagi sa mga lamiang pagkaon bisan sa bino nga ilimnon sa hari. Busa mihangyo siya sa pangulong opisyal nga dili gayod niya hugawan ang iyang kaugalingon.
And Daniel purposed in his heart, that he would not defile himself with the king's table, nor with the wine of his drink: and he entreated the chief of the eunuchs that he might not defile himself.
9 Karon gihatagan sa Dios si Daniel ug pabor ug kalooy pinaagi sa pagtahod nga gihatag sa pangulong opisyal alang kaniya.
Now God [had] brought Daniel into favor and compassion with the chief of the eunuchs.
10 Miingon ang pangulong opisyal ngadto kang Daniel, “Mahadlok ako sa akong agalong hari. Siyay nagbuot kung unsay inyong kan-on ug imnon. Unsaon nalang kung makita kamo sa hari nga dili himsog kay sa laing mga batan-ong lalaki nga imong kaidad? Tingali ug punggoton sa hari ang akong ulo tungod kaninyo.”
And the chief of the eunuchs said to Daniel, I fear my lord the king, who has appointed your meat and your drink, lest he see your countenances gloomy in comparison of the young men your equals; also shall you endanger my head to the king.
11 Unya misulti si Daniel ngadto sa sinaligan nga gitahasan sa pangulong opisyal nga moatiman kang Daniel, kang Hananias, kang Mishael, ug kang Azaria.
And Daniel said to Amelsad, whom the chief of the eunuchs had appointed over Daniel, Ananias, Misael, [and] Azarias.
12 Miingon siya, “Palihog sulayi kami, nga imong mga sulugoon, sulod sa napulo ka adlaw. Hatagi lamang kami ug mga utan aron pagakan-on ug tubig aron paga-imnon.
Prove now your servants ten days; and let them give us pulse, and let us eat, and let us drink water:
13 Unya itandi ang among pamarog ngadto sa pamarog sa mga batan-ong lalaki nga nagakaon sa mga lamiang kalan-on sa hari, ug hukmi kami, nga imong mga sulugoon, sumala sa imong makita.”
And let our countenances be seen by you, and the countenances of the children that eat [at] the king's table; and deal with your servants according as you shall see.
14 Busa miuyon ang sinaligan kaniya niini nga paagi, ug gisulayan niya sila sulod sa napulo ka mga adlaw.
And he listened to them, and proved them ten days.
15 Sa natapos na ang napulo ka adlaw ang ilang pamarog mas himsog pa gayod, ug nahimsog pa gayod sila, kay sa tanang batan-ong lalaki nga nagakaon sa mga lamiang kalan-on sa hari.
And at the end of the ten days their countenances appeared fairer and stouter in flesh, than the children that fed at the king's table.
16 Busa gikuha sa sinaligan ang ilang mga lamiang pagkaon ug ang ilang bino ug mga utan na lamang ang gihatag kanila.
So Amelsad took away their supper and the wine of their drink, and gave them pulse.
17 Alang niining upat ka mga batan-ong lalaki, ang Dios naghatag kanila ug kahibalo ug panabot sa pagsabot ug kaalam, ug masabtan ni Daniel ang tanang matang sa mga panan-awon ug mga damgo.
And [as for] these four children, God gave them understanding and prudence in all learning and wisdom: and Daniel had understanding in all visions and dreams.
18 Sa natapos na ang panahon nga gitagana sa hari aron pagadad-on na sila kaniya, gidala sila sa pangulong opisyal sa atubangan ni Nebucadnezar.
And at the end of the days, [after] which the king had given orders to bring them in, then the chief of the eunuchs brought them in before Nabuchodonosor.
19 Nakigsulti ang hari kanila, ug sa taliwala sa tibuok grupo sa katawhan wala gayoy mahisama kang Daniel, kang Hanania, kang Mishael ug kang Azaria. Nagtindog sila sa atubangan sa hari ug andam nga moalagad kaniya.
And the king spoke with them; and there were not found out of them all any like Daniel, and Ananias and Misael, and Azarias: and they stood before the king.
20 Sa matag pangutana sa kaalam ug panabot nga gipangutana kanila sa hari, nakita niya nga napulo ka pilo ang pagkamaayo kay sa tanang salamangkero ug niadtong nag-angkon nga makasulti sa patay, nga anaa sa iyang tibuok gingharian.
And in every matter of wisdom and knowledge wherein the king questioned them, he found them ten times wiser than all the enchanters and sorcerers that were in all his kingdom.
21 Nagpuyo si Daniel didto hangtod sa unang tuig sa paghari ni Haring Cyrus.
And Daniel continued till the first year of king Cyrus.
