< Mga Buhat 5 >
1 Karon adunay usa ka tawo nga ginganlan ug Ananias, kauban ang iyang asawa nga si Safira, nga nagbaligya sa ilang katigayonan,
Leleꞌ naa touꞌ esa, nara na Ananias. Sao na, nara na Safira. Ara o raseo rae ombat esa.
2 ug iyang gitagoan ang ubang halin nga salapi (ang iyang asawa nasayod niini), ug gidala ang laing bahin ug gibutang kini diha sa tiilan sa mga apostoles.
Te ara rala ralaꞌ esa fo raꞌafuniꞌ doiꞌ ruma mia rae a feli na. Seo basa rae a ma, Ananias neu nafadꞌe Lamatuaꞌ dedenu Nara oi, “Hai feꞌe seo basa rae ombat esa. Hai mae fee basa doi na neu Lamatualain.”
3 Apan si Pedro miingon, “Ananias, nganong gitugotan man nimo si Satanas nga gilukop ang imong kasingkasing sa pagpamakak sa Balaang Espiritu ug sa pagkuha sa laing bahin sa halin sa yuta?
Te Petrus ai e oi, “Woi! Ananias! Ho seli tebꞌe o! Taꞌo bee de muꞌufuniꞌ doi rae naa? Rala ma deꞌulakaꞌ seli ena, huu ho tungga nitu ra malangga na hihii-nanau na. Ho mumburani lelekoꞌ Lamatualain Dula-dale Meumare Na!
4 Samtang kini wala pa mahalin, wala ba kini magpabilin sa imong pagpanag-iya? Ug human kini mahalin, wala ka na bay katungod niini? Giunsa nimo paghunahuna kining butanga sa imong kasingkasing? Ikaw wala namakak sa tawo, apan sa Dios.
Matetu na, taꞌo ia! Ho mae seo rae ma, do nda seo sa o, naa siaꞌ a ho. Seo basa ena, mae fee doi na basa e, do hokoꞌ o, naa siaꞌ a ho. Te taꞌo bee de ho tao taꞌo naa e? Ho sobꞌa-sobꞌa munggonggoa hita atahori ia, te nda hambu atahori bisa nanggonggoa Lamatualain sa!”
5 Sa pagkadungog niining mga pulonga, si Ananias natumba ug namatay siya. Ug dakong kahadlok ang miabot niadtong tanan nga nakadungog niini.
Rena Petrus olaꞌ taꞌo naa boe, aiboiꞌ ma Ananias naꞌaloli, de mate neuꞌ ena. Basa atahori mana rena dudꞌuit naa, ramatau rae mate.
6 Ang mga batan-ong lalaki miadto sa atubangan ug giputos siya, ug ilang gidala siya sa gawas ug gilubong.
Boe ma ana soruꞌ hira masoꞌ, de mboti-mbalu Ananias ao sisi na, de reu raꞌoi e.
7 Human ang tulo ka oras, ang iyang asawa misulod, walay kasayoran unsa ang nahitabo.
Liiꞌ telu fai ma, Ananias sao na nema. Te ana nda bubꞌuluꞌ saa saꞌ boe.
8 Si Pedro miingon kaniya, “Sultihi ako kung imo ba gayod gibaligya ang yuta sa dakong kantidad.” Siya mitubag, “Oo, sa dakong kantidad.”
Ma Petrus natane nae, “Taꞌo bee, inaꞌ? Inaꞌ se seo rae a feli na baꞌu ia, do?” Nataa nae, “Tebꞌe, Amaꞌ. Feli na baꞌu a naa ena.”
9 Unya si Pedro miingon kaniya, “Giunsa kini nga kamo nagkauyon sa pagsulay sa Espiritu sa Ginoo? Tan-awa, ang mga tiil niadtong mga tawo nga naglubong sa imong bana ania sa pultahan, ug ila kang dayongan pagawas.”
Boe ma Petrus ai e nae, “Taꞌo bee de mo sao ma mala haraꞌ esa fo sobꞌa Lamatualain Dula-dale Na? Mete neu ena! Atahori mana reu raꞌoi sao ma feꞌe baliꞌ ena. Mbei fen te, ara ndoro rendi ao sisi ma fo raꞌoi sia sao ma bobꞌoa na.”
10 Siya sa kalit dayon natumba sa iyang tiilan, ug namatay siya, ug ang mga batan-ong lalaki misulod ug nakita siya nga namatay na; ila siyang gidayongan pagawas ug siya gilubong tapad sa iyang bana.
Rena Petrus oꞌola na, aiboiꞌ ma, inaꞌ naa naꞌaloli de mate neu mamana na. Ana soruꞌ ra baliꞌ ma, ara rita inaꞌ naa mate ena. De ndoro rendi ao sisi na reu raꞌoi e sia sao na bobꞌoa na.
11 Miabot ang tumang kahadlok sa tibuok simbahan, ug sa tanan nga nakadungog niining mga butanga.
Basa atahori mana ramahere Yesus ra, ramatau. Ma basa atahori feaꞌ mana rena Ananias no Safira mamate na, ramatau boe.
12 Daghang mga timailhan ug mga kahibulongan ang nahitabo taliwala sa mga tawo pinaagi sa mga kamot sa mga apostoles. Silang tanan nagkahiusa sa portico ni Solomon.
Leleꞌ naa, Yesus dedenu nara tao manadadꞌiꞌ naeꞌ seli, de atahori ra rita. Ara hii risiꞌ Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ ma raꞌabꞌue ralaꞌ esa sia mane Soleman ume los na.
13 Apan walay bisan kinsa nga adunay kaisog sa pag-apil kanila; apan, ang mga tawo adunay taas nga pagtamod kanila.
Leleꞌ naa atahori hetar koa Lamatuaꞌ Yesus atahori Nara. Mete ma hambu atahori nda feꞌe namahere Yesus sa, ana nda nambarani masoꞌ naꞌabꞌue no se sa.
14 Sa gihapon ang mga magtutuo nagkadugang pagkadaghan ngadto sa Ginoo, kadaghanan sa mga lalaki ug mga babaye,
Te atahori mana ramahere Yesus, boe ramaheta. Hambu touꞌ ma inaꞌ boe.
15 busa ilang gidala ang mga masakiton didto sa mga kadalanan ug gipahigda nila sa mga lingkoranan, aron sa paglabay ni Pedro pinaagi sa iyang anino malandongan ang uban kanila.
Leleꞌ naa dadꞌi onaꞌ naa, losa atahori ra rendi atahori mamahedꞌiꞌ ra, de tao neu neneiꞌ ata sia dalaꞌ suu na. Ara dudꞌuꞌa oi, “Wii! Mete ma Petrus no Yohanis laoꞌ tungga ia, mae akaꞌ a ruꞌa se salao na dai atahori mamahedꞌiꞌ ia ra o, ara hai.”
16 Aduna usab miabot nga dakong panon sa mga tawo gikan sa mga lungsod nga nakapalibot sa Jerusalem, nga nagdala sa masakiton ug kadtong gisudlan sa hugaw nga espiritu, ug silang tanan nangaayo.
Leleꞌ naa, atahori ra rema nda ramaꞌetu mia kambo-kamboꞌ sia Yerusalem suu na sa. Ara rendi atahori hedꞌis ra, de Lamatuaꞌ dedenu Nara rahaiꞌ basa se. Ara o rendi atahori nitu taoꞌ ra, de Lamatuaꞌ dedenu Nara mbuu hendi basa nitu ra dea reu.
17 Apan ang labaw nga pari mibarog, ug kadtong tanan nga uban kaniya (nga pundok sa mga Saduseo); ug silang tanan napuno sa kasina,
Leleꞌ naa, atahori mana tungga Lamatuaꞌ Yesus dedenu Nara, boe ramaheta. Naa de, malangga monaeꞌ mia agama Yahudi no nonoo nara mia partei Saduki, rambedꞌaꞌ rala.
18 ug gidakop nila ang mga apostoles, ug gibutang sila sa pangpubliko nga bilanggoan.
De ara reu humu rala Yesus dedenu nara, fo tao se bui rala reu.
19 Apan panahon sa kagabhi-on giabrihan sa anghel sa Ginoo ang pultahan sa bilanggoan ug gipagawas sila, ug miingon,
Te tembaꞌ neu boe, Lamatualain ate Na esa mia sorga nema nisiꞌ bui a, de soi lelesu a. Basa de no se dea reu. Ana denu se nae,
20 “Lakaw, barog didto sa templo ug isulti sa mga tawo ang mahitungod niining pulong sa Kinabuhi.”
“Mii memaꞌ sia Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ. Mifadꞌe basaꞌ e neu atahori sia naa, fo ara tungga Lamatualain Dala Masodꞌa feu na ia.”
21 Sa dihang sila nakadungog niini, sila misulod didto sa templo sa pagkabanagbanag ug nagtudlo. Apan ang labaw nga pari miabot, ug kadtong uban kaniya, ug gipatawag ang konseho, ug ang tanan nga mga pangulo sa mga tawo sa Israel, unya nagpadala ug tawo sa bilanggoan aron sa pagkuha sa mga apostoles.
Mbila fefetu ana na, ara tungga Lamatualain ate Na parenda na. Ara risiꞌ Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ a sodꞌa na, de ranori atahori ra sia naa. Nda dooꞌ sa ma, malangga monaeꞌ a no nonoo nara rema ro atahori monaen no lasi-lasi adat mia basa Israꞌel. Ara raꞌabꞌue fo rae paresaꞌ dedꞌea agama soꞌal Lamatuaꞌ Yesus dedenu Nara. Basa de ara denu mana maneaꞌ ra reu haꞌi Petrus se mia bui, fo rae nggero dedꞌeat naa.
22 Apan ang mga opisyal miadto didto sa bilanggoan ug wala silay nakaplagan, ug namalik sila ug nagsugilon,
Mana manea ra losa bui a te, Petrus se nese. De ara reu rafadꞌe atahori monaen ra sia mamana dedꞌeat naa.
23 “Nakita namo ang bilanggoan nga sirado pag-ayo ug ang mga guwardiya nagbarog sa pultahan, apan sa among pag-abli niini, wala kamiy bisan usa nga nakaplagan sa sulod.”
Rafadꞌe oi, “Ama nggare! Afiꞌ miminasa. Hai losa bui a ma, hai mita lelesu ra mana nggoe mates. Ma atahori mana raneaꞌ bui ra rambariiꞌ sia naa. Hai denu se soi lelesu a fo masoꞌ te, hai nda mita saa saꞌ boe.”
24 Karon sa dihang ang kapitan sa templo ug ang pangulo sa mga pari nakadungog niining mga pulonga, sila nalibog pag-ayo mahitungod kanila kung unsa ang mahitabo unya.
Rena taꞌo naa ma, malangga agama Yahudi ra, no malangga mana manea Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ, basa se onaꞌ mamanggonggoaꞌ ra, huu mopo dudꞌuꞌa nara.
25 Unya adunay miabot ug miingon kanila, “Ang tawo nga inyong gibutang sa bilanggoan nagbarog didto sa templo ug nagtudlo sa mga tawo.”
Basa naa, hambu atahori esa nema nafadꞌe oi, “Ama nggare! Rena dei! Atahori fo amaꞌ se tao mia bui a, ara sia dꞌeaꞌ ia sie! Ara ranori atahori ra sia Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ a!”
26 Busa ang kapitan mikuyog sa mga opisyal, ug gidala sila pagbalik, apan wala sila hilabti, kay sila mahadlok nga pagabatohon sa mga tawo.
Rena taꞌo naa ma, malangga mana manea Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ a noꞌe ana boa nara, fo reu humu seluꞌ Petrus no nonoo nara. Te ana boa nara ramatau, huu atahori naeꞌ rena Petrus ola-olaꞌ. Afiꞌ losa ara ramue, ma mbia risa mana manea ra. Naa de, ara reu humu seluꞌ Petrus se, te ara nda rambarani haꞌi no deres sa.
27 Sa dihang nadala na nila sila, ila silang gipalingkod sa atubangan sa konseho. Ang labaw nga pari gisukitsukit sila,
Basa ma ara ro Petrus se risiꞌ mamana paresaꞌ dedꞌeat. Boe ma malangga monaeꞌ a natane se oi
28 nga nag-ingon, “Kami hugot nga nagsugo kaninyo nga dili magtudlo niining pangalana, apan, inyong gilukop ang Jerusalem sa inyong pagtudlo, ug naninguha nga inyo kaming lambigiton sa kamatayon niining tawhana.”
“Hai ai hei fo afiꞌ minori soꞌal Atahori mana nae tao dala masodꞌa feuꞌ naa, to? Hei ia ra, langga fatu! Hei nda tao-afiꞌ neu hai parenda ma sa, te hei tunggaꞌ a hihii-nanau mara! Hei mii minori ndule Yerusalem. Onaꞌ a hei mbia salaꞌ nema hai, mae hai mana denu atahori tao risa Yesus.”
29 Apan si Pedro ug ang mga apostoles mitubag, “Kinahanglan kami nga motuman sa Dios hinuon kay sa tawo.
Basa de Petrus nambariiꞌ dadꞌi basa dedenuꞌ ra mana ola-olaꞌ na. De ana nataa nae, “Ama nggare! Mete ma atahori parenda na labꞌan Lamatualain hihii-nanau Na, hai nda tungga e sa. Huu hai musi tunggaꞌ a Lamatualain parenda Na!
30 Ang Dios sa atong katigulangan nagbanhaw kang Jesus, nga inyong gipatay, pinaagi sa pagbitay sa kahoy.
Atahori mana soi hai dala masodꞌa feu ma, naeni Yesus. Eni, atahori fo hei mbaku misa sia hau ngganggeꞌ. Mia dalahulu na, hita baꞌi nara hule-oꞌe neu Lamatualain. Lamatualain ia, mana fee Yesus nasodꞌa baliꞌ.
31 Gibayaw siya sa Dios sa iyang tuong kamot aron mahimong Prinsipe ug Manluluwas, alang sa paghinulsol sa Israel, ug kapasayloan sa mga sala.
Ma Lamatualain o soꞌu E dadꞌi lima ona na. Dadꞌi ia naa, Yesus toꞌu koasa onaꞌ mane monaeꞌ. Ana soi dalaꞌ fo atahori ra nenemboꞌit mia sala nara. Ana nau fee dalaꞌ neu hita atahori Israꞌel ia ra, fo hahae mia sala-singgo tara. No taꞌo naa, Lamatualain rala Na maꞌasufu losa nda mete hita atahori Israꞌel ra sala nara sa ena.
32 Kami ang mga saksi niining mga butanga, ug ang Balaang Espiritu usab, nga gihatag sa Dios niadtong nagtuman kaniya.”
Te hita ia ra, tita no hita mata nara tae Yesus memaꞌ mate ena, te Ana nasodꞌa baliꞌ. Ia naa Lamatualain Dula-dale Meumare Na boe o nafadꞌe dalaꞌ ia neu atahori mana tungga Yesus Dala Masodꞌa na.”
33 Sa dihang nakadungog ang mga miyembro sa konseho mahitungod niini, sila naglagot ug buot nilang patyon ang mga apostoles.
Petrus olaꞌ basa ma, atahori mana endoꞌ paresaꞌ dedꞌeat naa, ramue rae tao risa Lamatuaꞌ dedenu Nara.
34 Apan ang Pariseo nga ginganlan ug Gamaliel, usa ka magtutudlo sa balaod, nga gipasidunggan sa tanang mga tawo, mibarog ug nagsugo nga ang mga apostoles ibutang sa gawas sa makadyot.
Te sia naa o hambu atahori esa tungga paresaꞌ dedꞌeat naa. Nara na Gamaliel. Atahori naeꞌ fee hadat neu e, huu eni meser mahineꞌ sia partei agama Farisi. Petrus olaꞌ basa, ma ara rae tao risa e, te Gamaliel nambariiꞌ de denu atahori ra rendi Petrus se dea reu.
35 Unya miingon siya ngadto kanila, “Mga tawo sa Israel, hatagi ug pagtagad ang inyong gitanyag nga buhaton niining mga tawhana.
Ara dea reu boe ma, ana olaꞌ no malangga ra sia naa oi, “Toronoo nggare! Ata besa-bꞌesa, o! Afiꞌ losa hita haelai tao deꞌulakaꞌ atahori ia ra. Ata duꞌa naruꞌ dei.
36 Kay kaniadto nga mga kapanahonan, si Teudas mitungha nga nag-angkon nga siya inila, ug pipila ka mga tawo, miabot ug mga upat ka gatos, ang mikuyog kaniya. Gipatay siya, ug ang tanan nga sumusunod niya nagkatibulaag ug nangawala.
Hei feꞌe misinedꞌa atahori esa nara na Teudas, to? Ana mate dooꞌ ena, te feꞌe masodꞌa na, ana soꞌu ao na oi, eni atahori monaeꞌ, losa mbei ma atahori natun haa tungga e. Te leleꞌ atahori tao risa e, ana mana tungga nara rela sea-saranggaa, losa ia nda hambu esa saꞌ boe. Ara rela raeo ena!
37 Sunod niining tawhana, si Judas nga taga Galilea nagbarog sa adlaw sa pagpanglista ug nagdani ug mga tawo nga mokuyog kaniya. Ug siya usab namatay, ug ang tanang sumusunod kaniya nagkatibulaag.
Hei musi misinedꞌa dudꞌuit esa fai. Leleꞌ naa mana parenda ra reken atahori sia nusaꞌ ia. Hambu atahori esa, nara na, Yudꞌas, mia propinsi Galilea. Atahori naeꞌ tungga e boe. Te atahori tao risa e. De basa atahori mana tungga e o rela dii-ona losa mopo se.
38 Karon ako magsulti kaninyo, palayo gikan niining mga tawhana ug pasagdi sila, kung kini plano o buhat sa tawo, kini pagalaglagon.
Dadꞌi toronoo nggare! Au duꞌa taꞌo ia: ata afiꞌ tao tisa se. Hela se neuꞌ ena. Mete ma nenori nara no leleo-lalao nara lao mia atahori, mae taꞌo bee o nda naꞌatataaꞌ nala dooꞌ sa, te mopo se neuꞌ ena.
39 Apan kung kini iya sa Dios, kamo dili makahimo sa paglaglag kanila; inyong mahibaloan nga kamo nakig-away batok sa Dios.” Busa sila nadani.
Te mete ma nenori nara nema mia Lamatualain, naa hei nda bisa mitudꞌaꞌ se sa. De hei besa-bꞌesa dei. Afiꞌ losa hei labꞌan Lamatualain.” Gamaliel ola basa ma, ara raꞌaheiꞌ tungga e.
40 Unya ilang gitawag ang mga apostoles pasulod ug gibulan sila ug gimandoan sila nga dili na mosulti sa ngalan ni Jesus ug gitugotan sila nga manglakaw.
Basa naa ma, ara roꞌe dedenuꞌ naa ra ralaꞌ reu, de ara denu atahori ra filo se. Ara ai se sudꞌi ingga-inggaꞌ Yesus nara na. Basa de, ara mboꞌi hendi se.
41 Ilang gibiyaan ang konseho nga malipayon ug nag-isip nga takos sa pag-antos sa kaulawan alang sa Ngalan.
De Lamatuaꞌ dedenuꞌ naa ra lao hela mamana nggero dedꞌeat naa. Ara duꞌa rae mae nara nara maꞌafo huu tungga Yesus, te ramahoꞌo huu Lamatualain nita se randaa hambu sususaꞌ onaꞌ naa. Naa de, rala nara ramahoꞌo seli.
42 Ug sa matag adlaw, sa templo ug sa matag kabalayan, nagpadayon sila sa pagpanudlo ug pagsangyaw nga si Jesus mao ang Cristo.
Tungga fai, ara reu ranori atahori rae, “Atahori fo Lamatualain dudꞌu mia dalahulu na, naeni Yesus.” Ara rafadꞌe dalaꞌ naa nakandoo a sia atahori ra ume nara, ma sia Ume Hule-Oꞌe Huuꞌ a.