< Mga Buhat 18 >
1 Pagkahuman niining mga butanga si Pablo mibiya sa Atenas ug miadto sa Corinto.
After these things Paul departed from Athens, and came to Corinth;
2 Didto siya nakakaplag ug usa ka Judio nga ginganlan ug Aquila, usa ka tawo nga Ponto ang kagikan; siya bag-o lang miabot gikan sa Italya kauban ang iyang asawa nga si Priscila, tungod kay si Claudio nagmando sa tanang mga Judio nga mopahawa sa Roma;
( And found a certain Jew named Aquila, born in Pontus, lately come from Italy, with his wife Priscilla; (because that Claudius had commanded all Jews to depart from Rome: ) and he came to them.
3 ug si Pablo miadto kanila; Si Pablo nagpuyo ug nagtrabaho kauban nila tungod kay managsama man ang ilang panginabuhian. Sila tighimo ug mga barongbarong.
And because he was of the same trade, he abode with them, and worked: for by their occupation they were tentmakers.
4 Busa si Pablo nakiglantugi didto sa sinagoga kada Adlaw nga Igpapahulay. Siya nagdani sa mga Judio ug mga Griyego.
And he reasoned in the synagogue every sabbath, and persuaded the Jews and the Greeks.
5 Apan sa dihang si Silas ug si Timoteo milugsong gikan sa Macedonia, si Pablo gimandoan pinaagi sa Espiritu nga magpamatuod sa mga Judio nga si Jesus mao ang Cristo.
And when Silas and Timothy had come from Macedonia, Paul was pressed in spirit, and testified to the Jews that Jesus was Christ.
6 Sa dihang ang mga Judio misupak ug nanginsulto kaniya, si Pablo nagyabyab sa iyang bisti ngadto kanila ug miingon kanila, “Unta ang inyong dugo maanaa sa inyong kaugalingon nga mga ulo; Ako walay sala. Gikan karon moadto na ako sa mga Gentil.”
And when they opposed them, and blasphemed, he shook his raiment, and said to them, Your blood be upon your own heads; I am clean: from henceforth I will go to the Gentiles.
7 Unya siya mibiya gikan didto ug miadto sa pinuy-anan ni Titius Justus, usa ka tawo nga nagsimba sa Dios. Ang iyang pinuy-anan duol sa sinagoga.
And he departed from there, and entered into the house of a certain man named Justus, one that worshipped God, whose house was next to the synagogue.
8 Si Crispus, ang nangulo sa sinagoga ug ang tibuok niya nga panimalay nagtuo ngadto sa Ginoo. Daghan sa mga taga-Corinto nga nakabati kang Pablo nagtuo ug nabawtismohan.
And Crispus, the chief ruler of the synagogue, believed on the Lord with all his house; and many of the Corinthians hearing believed, and were baptized.
9 Ang Ginoo miingon kang Pablo sa kagabihion pinaagi sa usa ka panan-awon, “Ayaw kahadlok, apan pagsulti ug ayaw pagpakahilom.
Then the Lord spoke to Paul in the night by a vision, Be not afraid, but speak, and hold not thy peace:
10 Tungod kay ako uban kanimo, ug walay bisan usa ang mosulay sa pagdaot kanimo, tungod kay ako daghan ug katawhan niini nga siyudad.”
For I am with thee, and no man shall lay hands on thee to hurt thee: for I have many people in this city.
11 Si Pablo nagpuyo didto ug usa ka tuig ug unom ka bulan, nagtudlo sa pulong sa Dios taliwala kanila.
And he continued there a year and six months, teaching the word of God among them.
12 Apan sa dihang si Galio nahimong gobernador sa Acaya, ang mga Judio nagkahiusa sa pagbatok kang Pablo ug gidala siya didto sa atubangan sa hukmanan;
And when Gallio was the deputy of Achaia, the Jews made insurrection with one accord against Paul, and brought him to the judgment seat,
13 sila miingon, “Kining tawhana nangdani ug mga katawhan aron sa pagsimba sa Dios nga sukwahi sa balaod.”
Saying, This man persuadeth men to worship God contrary to the law.
14 Apan sa dihang mosulti na si Pablo, Si Galio miingon sa mga Judio, “Kamong mga Judio, kung tinood kini usa ka butang nga daotan o usa ka salaod, kini makataronganon nga makiglabot kaninyo.
And when Paul was now about to open his mouth, Gallio said to the Jews, If it were a matter of wrong or wicked crimes, O ye Jews, reason would that I should bear with you:
15 Apan tungod kay kaning mga pangutana mahitungod sa mga pulong ug mga pangalan ug inyong kaugalingon nga balaod, husaya kini sa inyong kaugalingon. Ako wala nangandoy nga mahimong usa ka manghuhukom niining mga butanga.”
But if it is a question of words and names, and of your law, look ye to it; for I will be no judge of such matters.
16 Si Galio nagpapahawa kanila sa hukmanan.
And he drove them from the judgment seat.
17 Apan silang tanan nagkuha kang Sostenes, ang tigdumala sa sinagoga, sa pinugos nga paagi, ug gilatos siya sa atubangan sa hukmanan. Apan si Galio wala nagbalibali kung unsa ang ilang gibuhat.
Then all the Greeks took Sosthenes, the chief ruler of the synagogue, and beat him before the judgment seat. And Gallio cared for none of those things.
18 Si Pablo, pagkahuman ug puyo didto sa pila pa ka mga adlaw, mibiya sa mga kaigsoonan ug milawig padulong sa Syria kauban ni Priscila ug Aquila. Sa wala pa siya mibiya sa pantalan, sa Cencreae, gikiskisan niya ang iyang ulo tungod kay gikuha niya ang usa ka Nazaretnon nga panaad.
And Paul after this tarried there yet a good while, and took his leave of the brethren, and sailed from there into Syria, and with him Priscilla and Aquila; having shorn his head in Cenchrea: for he had a vow.
19 Sa dihang sila niabot sa Efeso, si Pablo mibiya kang Priscila ug Aquila didto, apan siya sa iyang kaugalingon miadto didto sa sinagoga ug nakiglantugi kauban sa mga Judio.
And he came to Ephesus, and left them there: but he himself entered into the synagogue, and reasoned with the Jews.
20 Sa dihang ilang gipangutana si Pablo nga magpabilin sa taas pa nga panahon, siya nagdumili.
When they desired him to tarry longer time with them, he consented not;
21 Apan sa iyang pagbiya kanila, siya miingon, “Ako mobalik pag-usab kaninyo kung kini kabubut-on sa Dios.” Siya dayon milawig gikan sa Efeso.
But bade them farewell, saying, I must by all means keep this feast that cometh in Jerusalem: but I will return to you, if God will. And he sailed from Ephesus.
22 Sa dihang si Pablo midunggo na sa Cesarea, siya mitungas ug nakig-abiabi sa Jerusalem nga simbahan ug unya miadto palugsong sa Antioquia.
And when he had landed at Caesarea, and gone up, and greeted the church, he went down to Antioch.
23 Pagkahuman niya ug gahin sa pila pa ka panahon didto, si Pablo migikan ug miadto padulong sa rehiyon sa Galacia ug Frigia ug nagdasig sa tanang mga disipulo.
And after he had spent some time there, he departed, and went over all the country of Galatia and Phrygia in order, strengthening all the disciples.
24 Karon adunay usa ka Judio nga ginganlan ug Apolos, nga natawo sa Alejandria, niabot sa Efeso. Siya hanas kaayo sa pagpamulong ug makusganon diha sa Kasulatan.
And a certain Jew named Apollos, born at Alexandria, an eloquent man, and mighty in the scriptures, came to Ephesus.
25 Si Apolos natudloan sa mga pagtulun-an sa Ginoo. Isip mainiton diha sa Espiritu, siya nagsulti ug nagtudlo sa tukma nga mga butang mahitungod kang Jesus, apan siya nahibalo lamang sa pagbawtismo ni Juan.
This man was instructed in the way of the Lord; and being fervent in the spirit, he spoke and taught diligently the things of the Lord, knowing only the baptism of John.
26 Si Apolos nagsugod sa pagsulti nga walay kahadlok didto sa sinagoga. Apan sa dihang si Priscila ug si Aquila nakadungog kaniya, sila nakighigala kaniya ug nagpasabot kaniya sa dalan sa Dios sa mas tukma pa gayod.
And he began to speak boldly in the synagogue: whom when Aquila and Priscilla had heard, they took him, and expounded to him the way of God more perfectly.
27 Sa dihang siya nagtinguha nga molabay sa Acaya, ang mga kaigsuonan nagdasig kaniya ug nagsulat sa mga disipulo sa Acaya aron sa pag-abiabi kaniya. Sa dihang siya miabot, siya nagtabang ug maayo niadtong nagtuo pinaagi sa grasya.
And when he was disposed to pass into Achaia, the brethren wrote, exhorting the disciples to receive him: who, when he had come, helped them much who had believed through grace:
28 Si Apolos sa kadaghanan gilupig ang mga Judio sa iyang gahom ug kahibalo, sa pagpakita pinaagi sa Kasulatan nga si Jesus mao ang Cristo.
For he mightily convinced the Jews, and that publicly, showing by the scriptures that Jesus was Christ.