< Mga Buhat 17 >
1 Karon sa diha nga naagian na nila ang mga siyudad sa Amfipolis ug Apolonia, miabot sila sa siyudad sa Tesalonica, diin adunay sinagoga sa mga Judio.
Après avoir passé par Amphipolis et Apollonie, ils vinrent à Thessalonique, à l’endroit où était la synagogue des Juifs.
2 Si Pablo, sama sa iyang nabatasan, miadto kanila, ug sulod sa tulo ka Adlaw nga Igpapahulay nakiglantugi uban kanila gikan sa Kasulatan.
Or, selon sa coutume, Paul y entra, et pendant trois sabbats, il les entretint des Ecritures,
3 Gibukhad niya ang Kasulatan ug gipasabot niya nga kinahanglan gayod ang Cristo nga mag-antos ug mabuhi pag-usab gikan sa mga patay. Misulti siya, “Kining Jesus nga akong gimantala kaninyo mao si Cristo.”
Leur découvrant et leur faisant voir qu’il a fallu que le Christ souffrît, et qu’il ressuscitât des morts; et ce Christ, disait-il, est Jésus-Christ, que je vous annonce.
4 Pipila sa mga Judio nadani ug miapil kang Pablo ug Silas, kauban ang mga mainampoon nga mga Griyego, daghan nga inilang mga kababayen-an ug usa ka dakong panon.
Quelques-uns d’entre eux crurent, et se joignirent à Paul et à Silas, aussi bien qu’une grande multitude de prosélytes, de gentils, et beaucoup de femmes de qualité.
5 Apan ang mga dili magtutuong mga Judio, nangatandog sa kasina, mikuha ug pipila ka mga daotang mga lalaki nga gikan didto sa merkado, nagtigom ug dakong panon sa katawhan, ug gibutang ang siyudad sa kaguliyang. Miataki sila sa balay ni Jason, buot nilang dad-on si Pablo ug Silas gawas didto sa mga tawo.
Mais les Juifs, poussés par l’envie, prirent avec eux quelques hommes méchants de la lie du peuple, et, les attroupant, ils suscitèrent un mouvement dans la ville; puis, assiégeant la maison de Jason, ils cherchaient Paul et Silas, pour les mener devant le peuple.
6 Apan sa wala nila sila makaplagi, ilang giguyod si Jason ug pipila ka mga kaigsoonan sa atubangan sa mga pangulo sa siyudad, nga nanagsinggit, “Kining mga tawhana misupak sa atong naandang pamaagi ug mianhi usab diri.
Et ne les ayant point trouvés, ils traînèrent Jason et quelques-uns des frères devant les magistrats de la ville, criant: Voici ceux qui troublent la ville, et qui sont venus ici,
7 Kining mga tawhana nga giabi-abi ni Jason nagsupak sa kasugoan ni Cesar; sila misulti nga adunay laing hari— mao si Jesus.”
Ceux que Jason a reçus; or tous sont rebelles aux décrets de César, disant qu’il y a un autre roi, Jésus.
8 Sa dihang ang panon sa katawhan ug ang mga pangulo sa siyudad nakadungog niining mga butanga, nahasol sila.
C’est ainsi qu’ils émurent le peuple et les magistrats de la ville, qui entendirent ce discours.
9 Pagkahuman nila nakuha ang salapianong pasalig gikan kang Jason ug sa uban, gibuhian nila sila.
Mais Jason et les autres ayant donné caution, ils les renvoyèrent.
10 Niadtong gabhi-ona ang mga kaigsoonan gipadala silang Pablo ug Silas didto sa Berea. Sa pag-abot nila didto, miadto sila sa sinagoga sa mga Judio.
Et aussitôt les frères firent partir de nuit pour Bérée, Paul et Silas. Lorsqu’ils y furent arrivés, ils entrèrent dans la synagogue des Juifs.
11 Karon kining mga tawhana mas taas ang panghunahuna kaysa sa mga taga-Tesalonica, kay gidawat nila ang pulong nga adunay kaandam sa hunahuna, ginasusi ang Kasulatan kada adlaw aron sa pagtan-aw kung mao ba kining mga butanga.
Or ceux-ci avaient des sentiments plus nobles que ceux de Thessalonique; ils reçurent la parole avec la plus grande avidité, cherchant tous les jours dans les Ecritures s’il en était ainsi.
12 Busa kadaghanan sa ila mituo, lakip na ang ubang mga dungganong mga babayeng Griyego ug daghang mga kalalakin-an.
De sorte que beaucoup d’entre eux crurent, et parmi les gentils, beaucoup de femmes de qualité, et des hommes en assez grand nombre.
13 Sa pagkahibalo sa mga Judio sa Tesalonica nga si Pablo nagmantala usab sa pulong sa Dios didto sa Berea, miadto sila didto ug ilang gigubot ug gisamok ang panon sa katawhan.
Mais quand les Juifs de Thessalonique surent que la parole de Dieu était prêchée par Paul à Bérée même, ils y vinrent soulever et troubler la multitude.
14 Unya dihadiha dayon, gipadala sa mga kaigsoonan si Pablo ngadto sa dagat, apan si Silas ug Timoteo nagpabilin didto.
Aussitôt les frères firent partir Paul, pour qu’il allât jusqu’à la mer; mais Silas et Timothée demeurèrent à Bérée.
15 Kadtong nag-una kang Pablo gidala siya palayo hangtod sa siyudad sa Atenas. Sa pagbiya nila didto kang Pablo, nakadawat sila ug mga sugo alang kang Silas ug Timoteo nga moadto kaniya sa labing dali nga panahon.
Or ceux qui conduisaient Paul, le menèrent jusqu’à Athènes; et ayant reçu de lui, pour Silas et Timothée, l’ordre de venir le rejoindre au plus vite, ils partirent.
16 Karon samtang nagpaabot si Pablo kanila sa Atenas, gisamok siya sa iyang espiritu sulod kaniya sa pagkakita niya sa siyudad nga puno sa mga diosdios.
Pendant que Paul les attendait à Athènes, son esprit était ému en lui, voyant cette ville livrée à l’idolâtrie.
17 Busa nangatarongan siya didto sa sinagoga uban sa mga Judio ug kadtong mga misimba sa Dios ug ang uban usab nga iyang nahimamat kada adlaw didto sa merkado.
Il disputait donc dans la synagogue avec les Juifs et les prosélytes, et tous les jours sur la place publique avec ceux qui s’y rencontraient.
18 Apan ang pipila sa mga pilosopong Epicureo ug Estoico nasugatan usab niya. Ug ang pipila miingon, “Unsa ang buot isulti niining tabian nga tawo?” Ang uban miingon, “Daw mura siyag magsasangyaw sa lain nga mga dios,” tungod kay nagsangyaw siya mahitungod kang Jesus ug ang pagkabanhaw.
Quelques philosophes épicuriens et stoïciens discouraient aussi avec lui, et plusieurs disaient: Que veut dire ce semeur de paroles? Et d’autres: Il paraît annoncer des dieux nouveaux; parce qu’il leur annonçait Jésus et la résurrection.
19 Ilang gikuha si Pablo ug gidala ngadto sa Areopago, nga nag-ingon, “Mahimo ba namong mahibaw-an kining bag-ong pagtulon-an nga imong gipamulong?
Et, l’ayant pris, ils le conduisirent devant l’Aréopage, disant: Pouvons-nous savoir quelle est cette nouvelle doctrine que tu publies?
20 Kay nagdala ka ug katingalahan nga mga butang sa among mga dalunggan. Busa, buot kaming masayod kung unsa ang buot ipasabot niining mga butanga.”
Car tu portes à nos oreilles de certaines choses nouvelles; nous voudrions donc savoir ce que ce peut être.
21 (Karon ang tanang taga-Atenas ug ang mga dumuduong nga nagpuyo didto gigahin ang ilang oras sa wala o di ba kaha pagpamulong o pagpaminaw mahitungod sa bag-ong butang.)
(Or tous les Athéniens et les étrangers demeurant à Athènes ne s’occupaient qu’à dire ou à entendre quelque chose de nouveau.)
22 Busa si Pablo nagbarog taliwala sa mga Areopago ug miingon, “Kamong katawhan sa Atenas, nakita nako nga kamo mainampoon kaayo sa tanang paagi.
Ainsi, étant au milieu de l’Aréopage, Paul dit: Athéniens, je vous vois, en toutes choses, religieux presque jusqu’à l’excès.
23 Kay sa akong paglabay ug pagpaniid sa mga butang sa inyong pagsimba, nakakaplag ako ug halaran uban sa sinulat nga, SA WALA MAILHI NGA DIOS. Busa kung kinsa ang inyong gisimba diha sa pagkawalay alamag, mao kini akong ipahibalo kaninyo.
Car, passant, et voyant vos simulacres, j’ai trouvé même un autel où il était écrit: Au Dieu INCONNU. Or ce que vous adorez sans le connaître, moi, je vous l’annonce.
24 Ang Dios nga nagbuhat sa kalibotan ug sa tanang anaa niini, tungod kay siya ang Ginoo sa langit ug sa yuta, wala mipuyo sa templo nga binuhat sa mga kamot. Ni
Le Dieu qui a fait le monde, et tout ce qui est dans le monde, ce Dieu, étant le Seigneur du ciel et de la terre, n’habite point en des temples faits de la main des hommes,
25 gialagaran pinaagi sa mga kamot sa mga tawo, ingon nga siya nagkinahanglan ug bisan unsa, kay siya sa iyang kaugalingon ang naghatag sa mga tawo ug kinabuhi ug gininhawa ug sa tanang laing mga butang.
Et n’est point honoré par les ouvrages des mains des hommes, comme s’il avait besoin de quelque chose, puisqu’il donne lui-même à tous la vie, la respiration et toutes choses;
26 Ug gikan sa usa ka tawo iyang gibuhat ang matag nasod sa mga tawo nga nagpuyo sa ibabaw sa kalibotan, nagtakda sa ilang mga piniling mga panahon ug mga utlanan sa ilang pinuy-anan nga dapit.
Il a fait que d’un seul toute la race des hommes habite sur toute la face de la terre, déterminant les temps de leur durée et les limites de leur demeure;
27 Busa, kinahanglan pangitaon nila ang Dios ug tingali basin moduol sila kaniya ug makaplagan siya, ug sa pagkatinuod, wala siya mahilayo gikan sa matag-usa kanato.
Afin qu’ils cherchent Dieu, et s’efforcent de le trouver comme à tâtons, quoiqu’il ne soit pas loin de chacun de nous.
28 Kay tungod kaniya nabuhi ug nakalihok ug nakaangkon kita sa atong kinabuhi, sama lang sa inyong kaugalingong mga balak nga namulong,
Car ces en lui que nous vivons, et que nous nous mouvons et que nous sommes; comme quelques-uns assurément de vos poètes l’ont dit: nous sommes même de sa race.
29 'Kay kita usab iyang mga anak.' Ingon nga anak man sa Dios, kinahanglan dili kita maghunahuna nga ang pagkabalaan sama sa bulawan, o plata, o mga bato, kinulit uban sa arte ug panghunahuna sa tawo.
Puisque donc nous sommes la race de Dieu, nous ne devons pas estimer que l’être divin soit semblable à de l’or, ou à de l’argent, ou à de la pierre sculptée par l’art et l’industrie de l’homme.
30 Busa gitaligam-an sa Dios ang mga panahon sa walay pagkaalamag, apan karon iyang gimandoan ang tanang mga tawo bisag asa nga maghinulsol.
Mais, fermant les yeux sur les temps d’une telle ignorance, Dieu annonce maintenant aux hommes que tous, en tous lieux, fassent pénitence;
31 Tungod kay iya nang giandam ang adlaw sa iyang paghukom sa kalibotan sa pagkamatarong pinaagi sa tawong iyang pinili. Gihatagan sa Dios ug pamatuod nga kining tawhana ngadto sa matag usa nga mabanhaw siya gikan sa mga patay.”
Parce qu’il a fixé un jour auquel il doit juger le monde avec équité par l’homme qu’il a établi, comme il en a donné la preuve à tous, en le ressuscitant d’entre les morts.
32 Unya sa pagkadungog sa mga tawo sa Atenas sa pagkabanhaw sa mga patay, ang uban gibiay-biay nila si Pablo; apan ang uban miingon, “Mamati kami kanimo pag-usab mahitungod niining butanga.
Mais lorsqu’ils entendirent parler de résurrection de morts, les uns se moquaient, et les autres dirent: Nous t’entendrons là-dessus une autre fois.
33 “Pagkahuman niadto, si Pablo mibiya kanila.
C’est ainsi que Paul sortit d’au milieu d’eux.
34 Apan adunay mga tawo ang miapil kaniya ug mituo kaniya, lakip si Dionisio nga Areopagohanon, ang babaye nga ginganlan ug Damaris, ug ang uban pa nga miuban kanila.
Quelques-uns cependant, s’attachant à lui, crurent: entre lesquels, Denys l’aréopagite, et une femme du nom de Damaris, et d’autres avec eux.