Mga Buhat 1
1 Ang nahauna kong sinulat nga basahon, O Teofilos, nagsugilon sa tanan nga gisugdan ni Jesus sa pagbuhat ug pagpanudlo,
The first account I wrote, Theophilus, concerned all that Jesus began both to do and to teach,
2 hangtod sa adlaw nga gidawat siya sa kahitas-an. Human niya sa paghatag ug sugo pinaagi sa Balaang Espiritu sa iyang pinili nga mga apostoles,
until the day in which he was received up, after he had given commandment through the Holy Spirit to the apostles whom he had chosen.
3 nga human sa iyang pag-antos mipakita siya kanila. Kay sulod sa 40 ka-adlaw kanunay siyang nagpakita kanila, nga nagsulti sa mga butang mahitungod sa gingharian sa Dios.
To these he also showed himself alive after he suffered, by many proofs, appearing to them over a period of forty days, and speaking about God's Kingdom.
4 Sa dihang nakigtigom siya uban kanila gisugo niya sila nga dili mobiya sa Jerusalem kondili hulaton ang saad sa Amahan, nga mahitungod niini, miingon siya, “Nadungog ninyo gikan kanako
Being assembled together with them, he commanded them, "Do not depart from Jerusalem, but wait for the promise of the Father, which you heard from me.
5 nga si Juan sa pagkatinuod nagbawtismo sa tubig apan kamo pagabawtismohan diha sa Balaang Espiritu sa pipila ka mga adlaw.”
For John indeed baptized in water, but you will be baptized in the Holy Spirit not many days from now."
6 Sa nagkatigom na sila gipangutana nila siya, “Ginoo, mao na ba kini ang panahon nga ipasig-uli mo na ang gingharian ngadto sa Israel?”
Therefore, when they had come together, they asked him, "Lord, are you now restoring the kingdom to Israel?"
7 Miingon siya kanila, “Gidili kaninyo ang pagkasayod sa takna o sa mga panahon nga gitagal sa Amahan pinaagi sa iyang kaugalingong pagbulot-an.
He said to them, "It is not for you to know times or seasons which the Father has set within his own authority.
8 Apan magadawat kamo sa gahom, sa dihang ang Balaang Espiritu mokunsad kaninyo, ug kamo magasaksi kanako sa Jerusalem ug sa tibuok Judea ug Samaria, ug sa kinatumyan sa yuta.”
But you will receive power when the Holy Spirit has come upon you. You will be my witnesses in Jerusalem, in all Judea and Samaria, and to the farthest part of the earth."
9 Sa pagsulti ni Ginoong Jesus niining mga butanga, samtang sila nagtan-aw, siya gibayaw paitaas, ug gisalipdan siya sa panganod gikan sa ilang mga mata.
When he had said these things, as they were looking, he was taken up, and a cloud took him out of their sight.
10 Samtang nagtutok sila pag-ayo sa langit sa iyang pagkayab, sa kalit lang, adunay duha ka tawo nga nagbisti ug puti nga nagtindog uban kanila.
While they were looking steadfastly into the sky as he went, look, two men stood by them in white clothing,
11 Miingon sila, “Kamong mga tawo sa Galilea, nganong nagtindog kamo dinhi nga naghangad sa langit? Kining Jesus nga gibayaw sa langit mobalik sa samang paagi sa pagkakita ninyo kaniya padulong sa langit.”
who also said, "You men of Galilee, why do you stand looking into the sky? This Jesus, who was received up from you into the sky will come back in the same way as you saw him going into the sky."
12 Unya namauli sila sa Jerusalem gikan sa Bukid sa Olibo, nga duol sa Jerusalem, nga may laktonon nga usa ka Adlaw'ng Igpapahulay.
Then they returned to Jerusalem from the mountain called Olivet, which is near Jerusalem, a Sabbath day's journey away.
13 Sa pag-abot nila, misaka sila sa taas nga lawak, diin sila mag-abotan. Sila mao si Pedro, Juan, Santiago, Andres, Filipe, Tomas, Bartolomeo, Mateo, Santiago nga anak ni Alphaeus, Simon nga Zealot, ug si Judas nga anak ni Santiago.
When they had come in, they went up into the upper room, where they were staying; that is Peter, John, James, Andrew, Philip, Thomas, Bartholomew, Matthew, James the son of Alphaeus, Simon the Zealot, and Judas the son of James.
14 Nagkahiusa silang tanan samtang sila makugihon nga nagpadayon diha sa mga pag-ampo. Lakip ang mga babaye nga, si Maria nga inahan ni Jesus, ug ang iyang igsoon nga mga lalaki.
All these with one accord continued steadfastly in prayer, along with the women, and Mary the mother of Jesus, and with his brothers.
15 Niadtong mga adlawa mitindog si Pedro taliwala sa mga kaigsoonan, nga adunay 120 ka-tawo, ug miingon,
In these days, Peter stood up in the midst of the brothers (and the number of names was about one hundred twenty), and said,
16 “Mga kaigsoonan, kinahanglan nga matuman gayod ang kasulatan, nga gisulti sa Balaang Espiritu kaniadto pinaagi sa baba ni David mahitungod kang Judas, nga migiya sa mga nagdakop kang Jesus.
"Brothers, it was necessary that this Scripture should be fulfilled, which the Holy Spirit spoke before by the mouth of David concerning Judas, who was guide to those who took Jesus.
17 Kay siya kauban man namo ug nagdawat usab sa iyang bahin sa mga kaayohan niining pagpangalagad.”
For he was numbered with us, and received his portion in this ministry.
18 (Karon kining tawhana nagpalit ug uma gikan sa kinitaan sa iyang daotang binuhatan. Unya siya nahulog nga nag-una ang ulo, ug ang lawas niya mibuto, ug ang tanang sulod sa iyang ginhawaan nakay-ag.
Now this man obtained a field with the reward for his wickedness, and falling headfirst his body burst open, and all his intestines gushed out.
19 Ug kini nahibaloan sa tanan nga nagpuyo sa Jerusalem nga kadtong yutaa gitawag sa kaugalingon nilang pinulongan nga Akeldama, nga mao, Ang yuta sa dugo.)
It became known to everyone who lived in Jerusalem that in their language that field was called 'Hakel-Dema,' that is, 'The field of blood.'
20 Kay nahisulat kini sa basahon sa mga Salmo, “Tugoti ang iyang yuta nga mahimong biniyaan, ug ayaw tugoti nga adunay bisan kinsang tawo nga mopuyo didto. Ug tugoti ang laing tawo nga magkuha sa iyang katungdanan sa pagkapangulo.
For it is written in the scroll of Psalms, 'Let his habitation be made desolate, and let no one dwell in it;' and, 'Let another take his office.'
21 Busa kini kinahanglan nga ang mga tawong gikauban nato sa tanang higayon sa pagsulod ug paggula sa Ginoong Jesus taliwala kanato,
"Of the men therefore who have accompanied us all the time that the Lord Jesus went in and out among us,
22 gikan pa sa pagbawtismo ni Juan hangtod sa adlaw nga siya gibayaw gikan kanato, usa niini gikinahanglan nga nakasaksi uban kanato sa iyang pagkabanhaw.”
beginning from the baptism of John, to the day that he was received up from us, of these one must become a witness with us of his resurrection."
23 Gipaatubang nila sa unahan ang duha ka tawo, si Jose nga gitawag ug Barsabas kinsa ginganlan usab ug Justo, ug si Matias.
They put forward two, Joseph called Barsabbas, who was surnamed Justus, and Matthias.
24 Nag-ampo sila ug miingon, “Ikaw, Ginoo, nakaila sa mga kasingkasing sa tanang tawo, busa ipadayag kung kinsa niining duha ang imong gipili
They prayed, and said, "You, Lord, who know the hearts of all people, show which one of these two you have chosen
25 aron sa pagpuli sa dapit niining pagpangalagad ug pagkaapostol sukad sa paglapas ni Judas aron sa pag-adto sa iyang kaugalingong dapit.”
to take part in this ministry and office of apostle from which Judas turned away to go to his own place."
26 Ug nagripa sila kanila; ug ang ripa natunong kang Matias ug giisip siya nga kauban na sa napulo ug usa nga mga apostoles.
They drew lots for them, and the lot fell on Matthias, and he was numbered with the eleven apostles.
