2 Samuel 1

1 Human sa kamatayon ni Saul, mibalik si David gikan sa iyang pagsulong sa mga Amalekanhon ug nagpabilin sa Siklag sulod sa duha ka adlaw.

It happened after the death of Saul, that David returned from the slaughter of the Amalekites, and he stayed two days in Ziklag.

2 Sa ikatulo nga adlaw, miabot ang usa ka tawo nga gikan sa kampo ni Saul nga gisi ang mga bisti ug nagkahugaw ang iyang ulo. Sa dihang miabot siya kang David mihapa siya sa yuta ug hilabihan gayod ang iyang gibating kasubo.

It happened on the third day, that, look, a man came out of the camp from Saul, with his clothes torn and dirt on his head. And it came about when he came to David that he fell to the ground and paid homage.

3 Miingon si David kaniya, “Asa ka man gikan?” Mitubag siya, “Mikagiw ako gikan sa kampo sa Israel.”

David said to him, "Where do you come from?" He said to him, "I have escaped out of the camp of Israel."

4 Miingon si David kaniya, “Palihog sultihi ako kong unsa ang mga panghitabo.” Mitubag siya, “Mikalagiw ang mga katawhan gikan sa gubat. Daghan ang nangalaglag ug daghan usab ang nangamatay. Namatay usab si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.”

David said to him, "How did it go? Please tell me." He answered, "The people have fled from the battle, and many of the people also have fallen and are dead; and Saul and Jonathan his son are dead also."

5 Miingon si David ngadto sa batan-ong lalaki, “Giunsa mo man pagkahibalo nga patay na si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan?”

David said to the young man who had told him this, "How do you know that Saul and Jonathan his son are dead?"

6 Mitubag ang batan-ong lalaki, “Nahiatol nga didto ako sa bukid sa Gilboa, ug didto si Saul nagsandig sa iyang bangkaw, ug ang mga karwahe ug ang mga nagsakay niini nagpadulong aron sa pagdakop kaniya.

Then the young man replied, "I happened to be on Mount Gilboa and saw Saul leaning on his spear. And look, the chariots and the horsemen were closing in on him.

7 Milingi si Saul ug nakita niya ako busa gitawag niya ako. Mitubag ako, “Ania ako.”

When he looked behind him, he saw me, and called to me. I answered, 'Here I am.'

8 Miingon si Saul kanako, 'Kinsa ka man?' Mitubag ako kaniya, “Usa ako ka Amalekanhon.'

He said to me, 'Who are you?' I answered him, 'I am an Amalekite.'

9 Miingon si Saul kanako, 'Palihog tindog duol kanako ug patya ako, tungod kay hilabihan na gayod ang akong pag-antos, apan nagpabilin pa gihapon ang akong kinabuhi.'

He said to me, 'Please stand beside me, and kill me; for anguish has taken hold of me, yet there is life in me still.'

10 Busa mitindog ako sa iyang duol ug gipatay ko siya, kay nasayod ako nga dili na gayod siya mabuhi human siya mahagba. Unya gikuha ko ang korona nga anaa sa iyang ulo ug ang higot nga anaa sa iyang bukton, ug gidala ko kini dinhi alang kanimo, akong agalon.”

So I stood beside him, and killed him, because I was sure that he could not live after he had fallen. Then I took the crown that was on his head, and the bracelet that was on his arm, and have brought them here to my lord."

11 Unya gigisi ni David ang iyang mga bisti, ug ang tanang kasundalohan nga uban kaniya nagbuhat sa samang paagi.

Then David grabbed his clothes and tore them, and all the men with him did the same.

12 Nagsubo sila, nanghilak, ug nagpuasa hangtod sa pagkagabii alang kang Saul, sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan, sa mga katawhan ni Yahweh, ug sa panimalay sa Israel tungod kay nangalaglag sila pinaagi sa espada.

They mourned, and wept, and fasted until evening, for Saul, and for Jonathan his son, and for the people of YHWH, and for the house of Israel; because they had fallen by the sword.

13 Miingon si David sa batan-ong lalaki, “Unsa man ang imong kagikan?” Mitubag ang tawo, “Anak ako sa langyaw sa maong yuta, nga Amalekanhon.”

David said to the young man who had told him, "Where are you from?" He answered, "I am the son of a foreigner, an Amalekite."

14 Miingon si David kaniya, “Nganong wala ka man mahadlok sa pagpatay sa dinihogang hari ni Yahweh pinaagi sa imong kaugalingong kamot?”

David said to him, "How is it that you were not afraid to put forth your hand to destroy YHWH's anointed?"

15 Gitawag ni David ang usa sa mga batan-ong lalaki ug giingnan, “Lakaw ug patya siya.” Busa miadto ang lalaki ug gipatay niya kini, ug namatay ang Amalekanhon.

David called one of the young men, and said, "Go near, and fall on him." He struck him, so that he died.

16 Unya miingon si David ngadto sa patay nga Amalekanhon, “Ang imong dugo anaa sa imong ulo tungod kay ang imong kaugalingong baba nagpamatuod batok kanimo ug miingon, 'Akong gipatay ang dinihogang hari ni Yahweh.'”

David said to him, "Your blood is on your head, for your mouth has testified against you, saying, 'I have killed YHWH's anointed.'"

17 Unya giawit ni David kining alawiton nga alang sa patay mahitungod kang Saul ug sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.

And David lamented with this lamentation over Saul and over Jonathan his son,

18 Gisugo niya ang katawhan nga itudlo kanila ang Alawiton sa Pana ngadto sa mga anak ni Juda, nga nahisulat sa Libro ni Jasar.

and said it should be taught to the people of Judah. Look, it is written in the book of Jashar.

19 “Ang imong himaya, Israel, patay na, gipatay diha sa imong taas nga mga dapit! Giunsa man pagkalaglag sa kusgan!

"Your glory, Israel, is slain on your high places. How the mighty have fallen.

20 Ayaw kini isulti ngadto sa Gat, ayaw kini ibutyag sa kadalanan sa Askelon, aron nga dili magmaya ang anak nga mga babaye sa mga Filistihanon, aron nga dili magsaulog ang mga anak nga babaye sa mga dili tinuli.

Do not tell it in Gath. Do not publish it in the streets of Ashkelon, lest the daughters of the Philistines rejoice, lest the daughters of the uncircumcised celebrate.

21 Sa kabungtoran sa Gilboa, unta walay yamog o ulan didto, bisan ang kayutaan dili maghatag ug trigo alang sa mga halad, kay didto nahugawan ang taming sa mga kusgan. Wala na madihogi ug lana ang taming ni Saul.

You mountains of Gilboa, let there be no dew nor rain on you, nor fields of offerings. For there the shield of the mighty was dishonored. The shield of Saul, no longer anointed with oil.

22 Gikan sa dugo sa mga tawong nangamatay, gikan sa lawas sa mga kusgan, wala na mabalik ang pana ni Jonatan, ug wala mabalik nga haw-ang ang espada ni Saul.

From the blood of the slain, from the fat of the mighty, Jonathan's bow did not retreat. Saul's sword did not return empty.

23 Gihigugma ug gikaluy-an gayod ang kinabuhi ni Saul ug ni Jonatan, ug bisan sa ilang kamatayon wala sila magbulag. Mas abtik pa sila kaysa mga agila, mas kusgan pa sila kaysa mga liyon.

Saul and Jonathan, beloved and lovely, not separated. Lovely in their life, and in their death they were not separated. They were swifter than eagles. They were stronger than lions.

24 Paghilak kamong mga anak nga babaye sa Israel alang kang Saul, nga maoy nagbisti kaninyo ug pula inubanan sa mga alahas, ug nagdayandayan kaninyo ug bulawan sa inyong mga bisti.

You daughters of Israel, weep over Saul, who clothed you luxuriously in scarlet, who put ornaments of gold on your clothing.

25 Giunsa pagkalaglag sa kusgan taliwala sa gubat! Gipatay si Jonatan didto sa imong taas nga mga dapit.

How are the mighty fallen in the midst of the battle. Jonathan is slain on your high places.

26 Nagsubo ako alang kanimo, akong igsoong Jonatan. Gipangga ko ikaw pag-ayo, tiunay gayod ang imong gugma kanako, labaw pa sa gugma sa mga babaye.

I grieve for you, my brother. You have been very pleasant to me. Your love for me was a wonder, more than the love of women.

27 Giunsa man pagkalaglag sa kusgan, ug pagkahanaw sa mga hinagiban sa panggubat!”

How are the mighty fallen, and the weapons of war perished."