2 Samuel 18
1 Giihap ni David ang mga sundalo nga kuyog kaniya ug nagpili siyag mga kapitan sa liboan ug mga kapitan sa gatosan diha kanila.
And David mustered the people who were with him, and appointed commanders of thousands and commanders of hundreds over them.
2 Unya gipadala ni David ang mga kasundalohan, usa ka bahin ilalom sa pagmando ni Joab, ug ang laing bahin ilalom sa pagmando ni Abisai nga anak nga lalaki ni Seruia, igsoon ni Joab, ug ang lain pang ikatulong bahin sa pagmando ni Itai ang Hitihanon. Miingon ang hari sa mga kasundalohan, “Mogawas usab ako kuyog kaninyo.”
David divided the army into three, a third part under the hand of Joab, and a third part under the hand of Abishai the son of Zeruiah, Joab's brother, and a third part under the hand of Ittai the Gittite. The king said to the people, "I will surely go forth with you myself also."
3 Apan miingon ang katawhan, “Dili ka angay moadto sa panggubatan, kay kung managan kami dili kami nila panumbalingon, o katunga man kanamo ang mangamatay dili sila manumbaling. Apan mas bililhon ka pa kaysa napulo ka libo kanamo! Busa mas maayo pa nga mangandam ka sa pagtabang kanamo gikan sa siyudad.”
But they said, "You must not go out, for if we retreat, no one will care about us. If half of us die, no one will care about us. But you are worth ten thousand of us. So it is better for you to be in the city to help."
4 Busa mitubag kanila ang hari, “Akong himoon kung unsa ang maayo alang kaninyo.” Mitindog ang hari sa ganghaan sa siyudad samtang migawas ang mga sundalo sa ginatos ug sa liboan.
The king said to them, "I will do what seems best to you." The king stood beside the gate, and all the people went out by hundreds and by thousands.
5 Gimandoan sa Hari si Joab, si Abisai, ug si Itai nga nag ingon, “Ayoha pagtagad ang batan-ong lalaki nga si Absalom alang kanako.” Nadungog sa tanang katawhan nga gimandoan sa hari ang mga kapitan mahitungod kang Absalom.
The king gave this order to Joab and Abishai and Ittai, saying, "Be gentle for my sake with the young man Absalom." And all the people were listening when the king gave orders to all the commanders concerning Absalom.
6 Busa miadto sa kabukirang bahin ang mga kasundalohan batok sa Israel; ang gubat mikaylap paingon sa kalasangan sa Efraim.
So the people went out into the field against Israel, and the battle took place in the forest of Ephraim.
7 Nabuntog ang kasundalohan sa Israel sa mga kasundalohan ni David; adunay dakong pagkamatay didto nianang adlawa, 20, 000 ka mga kalalakin-an.
And the people of Israel were struck there before the servants of David, and a great slaughter took place that day of twenty thousand men.
8 Mikaylap ang gubat sa tibuok kabukiran, ug daghang mga kalalakin-an ang namatay sa kalasangan kaysa mga espada.
For the battle spread over the entire region, and the forest devoured more people that day than the sword devoured.
9 Nahitabo nga natagboan ni Absalom ang pipila sa mga kasundalohan ni David. Nagsakay siya sa iyang mula, ug ang mula miadto sa baga nga sanga sa dako nga kahoyng togas, ug nasangit ang iyang ulo sa mga sanga sa kahoy. Nabiyaan siya nga nagbitay taliwala sa yuta ug sa hangin samtang ang mula nga iyang gisakyan nagpadayon sa pagdagan.
And Absalom happened to meet the servants of David. And he was riding on his mule, and the mule went under the thick branches of a great oak, and his head got caught in the oak, and he was left suspended in midair, while the mule that was under him kept going.
10 Adunay nakakita niini ug giingnan si Joab. “Tan awa, nakita ko si Absalom nga nagbitay sa kahoy nga togas!”
And someone saw it and told Joab, and said, "Look, I saw Absalom hanging in an oak."
11 Miingon si Joab sa tawo nga nagsuliti kaniya mahitungod kang Absalom, “Tan awa! Nakita mo siya! Nganong wala mo man siya giduslak paubos sa yuta? Hatagan ko unta ikaw ug napulo ka plata nga shekels ug bakos.”
Then Joab said to the man who reported it, "Look, you saw this. So why didn't you strike him there to the ground? I would have given you ten pieces of silver, and a belt."
12 Mitubag ang tawo kay Joab, “Bisan makadawat pa ako ug liboan ka shekels nga plata, dili nako gamiton ang akong mga kamot batok sa anak sa hari, tungod kay nakadungog kaming tanan nga gimandoan kamo sa hari, Abisai ug Ittai, nga nag-ingon, 'Kinahanglan walay bisan usa nga modapat sa batan-ong lalaki nga si Absalom.'
But the man said to Joab, "Even if I could feel in my hand the weight of a thousand pieces of silver in my hand, I still wouldn't lay a hand on the king's son, for in our hearing the king commanded you and Abishai and Ittai, saying, 'Be gentle for my sake with the young man Absalom.'
13 Kung akong ibutang ang akong kinabuhi sa kakuyaw pinaagi sa pagpamakak (ug walay lain matago sa hari), imo akong biyaan.”
Otherwise, if I had dealt treacherously against his life (and there is no matter hidden from the king), then you yourself would have dissociated yourself from me."
14 Unya miingon si Joab, “Dili ako maghulat kanimo. “Busa mikuha si Joab ug tulo ka bangkaw ug giduslak sa kasingkasing ni Absalom, samtang buhi pa siya ug nagbitay sa togas nga kahoy.
Then Joab said, "I'm not going to waste time with you." So he took three sharp sticks in his hand and thrust them into the heart of Absalom while he was still alive in the midst of the oak.
15 Unya ang napulo ka batan-ong lalaki nga nagdala sa mga hinagiban ni Joab ang mialirong kay Absalom, nidasdas kaniya, ug gipatay siya.
Then ten young men, Joab's armor-bearers, surrounded and struck Absalom and killed him.
16 Unya gipatingog ni Joab ang trumpeta, ug namalik ang mga kasundalohan gikan sa pagukod sa mga Israel, kay gipabalik ni Joab ang mga kasundalohan.
Then Joab blew the trumpet and the people turned back from pursuing Israel, for Joab had called for the people to halt.
17 Gikuha nila si Absalom ug gilabay ngadto sa dako nga bangag didto sa lasang; gilubong nila ang iyang lawas ug gitabonan sa daghan kaayo nga mga bato, samtang mikalagiw ang tanang mga Israelita, ang matag-usa sa iyang kaugalingong panimalay.
And they took Absalom and threw him into a large pit in the forest, and heaped up over him a huge pile of stones. Then all Israel fled, each one to his tent.
18 Karon si Absalom, samtang buhi pa, nagtukod siya ug dako nga haliging bato sa Walog sa Hari, kay nag- ingon siya, “Wala akoy anak nga lalaki nga makadala sa paghinumdom sa akong ngalan.” Ginganlan niya ang haligi sa iyang kaugalingong pangalan busa gitawag kini nga Monumento ni Absalom hangtod karong adlawa.
Now Absalom in his lifetime had taken and reared up for himself the pillar, which is in the King's Valley; for he said, "I have no son to keep my name in memory." He called the pillar after his own name; and it is called Absalom's monument, to this day.
19 Unya miingon si Ahimaas nga anak ni Sadok, “Padagana ako karon ngadto sa hari nga dala ang maayong balita, kung giunsa siya pagluwas ni Yahweh gikan sa mga kamot sa iyang mga kaaway.
Then Ahimaaz the son of Zadok said, "Let me run, let me carry the king news how that Jehovah has avenged him of his enemies."
20 Mitubag si Joab kaniya, “Dili ikaw ang magdala sa mga balita karong adlawa; kinahanglan nimo kining buhaton sa sunod adlaw. Karong adlawa dili ka maghatag ug mga balita tungod kay ang anak sa hari namatay.”
But Joab said, "You are not to bring the news today, but you may bring news another day. But today you are to bring no news." For it was because the king's son was dead.
21 Unya miingon si Joab sa taga-Cusi, “Lakaw, suginli ang hari sa imong nakita.” Miyukbo ang taga-Cusi ngadto kang Joab, ug midagan.
Then Joab said to the Cushite, "Go, tell the king what you have seen." So the Cushite bowed before Joab and departed.
22 Unya miingon pag-usab si Ahimaas ang anak nga lalaki ni Sadok ngadto kang Joab, “Bisan unsay mahitabo, palihog paadtoa usab ako ug mosunod sa taga-Cusi.” Mitubag si Joab, “Nganong gusto ka man moadto, akong anak nga lalaki, nakita mo man nga wala kay madawat nga ganti alang sa mga balita?”
Then Ahimaaz the son of Zadok said again to Joab, "Whatever happens, please let me go after the Cushite." But Joab said, "Why do you want to run, my son, since you will have no reward for the news?"
23 Bisan unsa man ang mahitabo,” Miingon si Ahimaas, Moadto ako.” Busa mitubag si Joab kaniya, “Adto.” Unya miadto si Ahimaas sa patag nga dalan, ug naunhan niya ang taga-Cusi.
But he said, "But whatever happens, I will run." So he said to him, "Run." Then Ahimaaz ran by the way of the plain, and outran the Cushite.
24 Karong taknaa naglingkod si David sa tungatunga sa sulod sa ganghaan ug gawas sa ganghaan. Misaka ang magbalantay sa atop sa ganghaan ngadto sa pader ug mihangad. Sa iyang paglantaw, nakita niya ang usa ka tawo nga nagpadulong, nag-inusarang nagdagan.
Now David was sitting between the two gates, and the watchman went up to the roof of the gate by the wall and raised his eyes and looked, and there was a man running alone towards him.
25 Misinggit ang magbalantay ug giingnan ang hari. Unya miingon ang hari, “Kung nag-inusara siya, adunay balita sa iyang baba.” Ang nagdagan nagkaduol na ug hapit na maabot sa siyudad.
Then the watchman shouted and informed the king. And the king said, "If he is alone, there is good news in his mouth." And he kept coming nearer.
26 Unya nakita sa guwardiya nga adunay laing tawo nga nagdagan, ug gitawag sa guwardiya ang magbalantay sa ganghaan; miingon siya, “Tan-awa, adunay laing tawo nga nag-inusara nga nagdagan. “Ang Hari miingon, “Nagdala usab siya ug balita.”
Then the watchman saw another man running. And the watchman above the gate called out, and said, "Look, another man running alone." And the king said, "He also brings good news."
27 Busa miingon ang guwardiya, “Sa akong panghunahuna ang pagdagan sa tawo sa atubangan sama sa pagdagan ni Ahimaas ang anak nga lalaki ni Sadok.” Miingon ang hari, “Maayo siya nga tawo ug moanhi siya nga adunay maayong balita.”
Then the watchman said, "I think the first runner is like the running of Ahimaaz the son of Zadok." And the king said, "He is a good man, and comes with good news."
28 Unya miingon si Ahimaas sa hari, ang tanan maayo. “Miyukbo siya ug nadapat sa yuta ang iyang nawong atubangan sa hari ug miingon, “Daygon si Yahweh nga imong Dios! nga mitugyan sa tawo nga mibayaw sa ilang kamot batok sa akong agalong hari.”
And Ahimaaz came near and said to the king, "All is well." Then he bowed himself before the king with his face to the ground, and said, "Blessed is Jehovah your God, who has defeated the men who opposed my lord the king."
29 Busa mitubag ang hari, “Maayo lang ba ang batan-ong lalaki nga si Absalom?” Mitubag si Ahimaas, “Sa dihang gipadala ako ni Joab nga sulugoon sa hari, nganha kanimo nga hari, nakakita ako ug dako kaayo nga kasamok, apan wala ako nakahibalo kung unsa kadto.”
And the king asked, "Is it well with the young man Absalom?" And Ahimaaz answered, "When Joab, the king's servant, sent your servant off, I saw a great commotion, but I do not know what it was."
30 Unya miingon ang hari, “Padaplin ug tindog dinhi.” Busa nagpadaplin si Ahimaaz, ug nagpabilin sa pagtindog.
Then the king said, "Step aside and stand here." So he stepped aside and waited.
31 Unya miabot dayon ang taga-Cusi ug miingon, “Adunay maayong balita alang sa akong agalong hari, kay si Yahweh nanimalos alang kanimo karong adlawa sa tanang nakigbatok kanimo.”
Then look, the Cushite arrived, and he said, "Good news for my lord the king, for Jehovah has delivered you today from all those who rose up against you."
32 Unya ang hari miingon sa taga-Cusi, “Maayo lang ba ang batan ong lalaki nga si Absalom?” Mitubag ang taga-Cusi, “Ang kaaway sa akong agalon nga hari, ug ang tanang mibarog sa pakigbatok kanimo aron sa pagsakit kanimo. Kinahanglan mahisama niadtong batan-ong lalaki.”
Then the king asked the Cushite, "Is it well with the young man Absalom?" And the Cushite replied, "May the enemies of my lord the king and all who rise up against you with evil intent be like that young man."
33 Unya wala mahimutang ang Hari ug nasamok pag-ayo, ug misaka siya sa iyang lawak ibabaw sa ganghaan ug mihilak. Sa iyang paglakaw nasubo siya, “Absalom akong anak, anak ko, Absalom! Ako nalang unta ang namatay kaysa ikaw, akong anak, anak ko!”
And the king was shaken, and went up to the room over the gate and wept. And as he wept he said, "My son Absalom. My son, my son Absalom. If only I had died in your place, Absalom, my son, my son."
