< 2 Samuel 18 >
1 Giihap ni David ang mga sundalo nga kuyog kaniya ug nagpili siyag mga kapitan sa liboan ug mga kapitan sa gatosan diha kanila.
And so David, having reviewed his people, appointed over them tribunes and centurions.
2 Unya gipadala ni David ang mga kasundalohan, usa ka bahin ilalom sa pagmando ni Joab, ug ang laing bahin ilalom sa pagmando ni Abisai nga anak nga lalaki ni Seruia, igsoon ni Joab, ug ang lain pang ikatulong bahin sa pagmando ni Itai ang Hitihanon. Miingon ang hari sa mga kasundalohan, “Mogawas usab ako kuyog kaninyo.”
And he placed a third part of the people under the hand of Joab, and a third part under the hand of Abishai, the son of Zeruiah, the brother of Joab, and a third part under the hand of Ittai, who was from Gath. And the king said to the people, “I, too, will go forth with you.”
3 Apan miingon ang katawhan, “Dili ka angay moadto sa panggubatan, kay kung managan kami dili kami nila panumbalingon, o katunga man kanamo ang mangamatay dili sila manumbaling. Apan mas bililhon ka pa kaysa napulo ka libo kanamo! Busa mas maayo pa nga mangandam ka sa pagtabang kanamo gikan sa siyudad.”
And the people responded: “You shall not go out. For if we flee, there will not be great concern in them for us. Or if one half part of us will fall, they will not care much. For you are considered as one for ten thousand. Therefore, it is better that you should be in the city to strengthen us.”
4 Busa mitubag kanila ang hari, “Akong himoon kung unsa ang maayo alang kaninyo.” Mitindog ang hari sa ganghaan sa siyudad samtang migawas ang mga sundalo sa ginatos ug sa liboan.
And the king said to them, “I will do whatever seems good to you.” Therefore, the king stood beside the gate. And the people went out by their troops, by hundreds and by thousands.
5 Gimandoan sa Hari si Joab, si Abisai, ug si Itai nga nag ingon, “Ayoha pagtagad ang batan-ong lalaki nga si Absalom alang kanako.” Nadungog sa tanang katawhan nga gimandoan sa hari ang mga kapitan mahitungod kang Absalom.
And the king ordered Joab and Abishai and Ittai, saying, “Preserve for me the boy Absalom.” And all the people heard the king commanding all the leaders on behalf of Absalom.
6 Busa miadto sa kabukirang bahin ang mga kasundalohan batok sa Israel; ang gubat mikaylap paingon sa kalasangan sa Efraim.
And so, the people departed into the field against Israel. And the battle took place in the forest of Ephraim.
7 Nabuntog ang kasundalohan sa Israel sa mga kasundalohan ni David; adunay dakong pagkamatay didto nianang adlawa, 20, 000 ka mga kalalakin-an.
And the people of Israel were cut down in that place by the army of David. And a great slaughter occurred on that day: twenty thousand men.
8 Mikaylap ang gubat sa tibuok kabukiran, ug daghang mga kalalakin-an ang namatay sa kalasangan kaysa mga espada.
Now the battle in that place was dispersed over the face of all the land. And there were many more of the people whom the forest had consumed, than the sword had devoured, on that day.
9 Nahitabo nga natagboan ni Absalom ang pipila sa mga kasundalohan ni David. Nagsakay siya sa iyang mula, ug ang mula miadto sa baga nga sanga sa dako nga kahoyng togas, ug nasangit ang iyang ulo sa mga sanga sa kahoy. Nabiyaan siya nga nagbitay taliwala sa yuta ug sa hangin samtang ang mula nga iyang gisakyan nagpadayon sa pagdagan.
Then it happened that Absalom, riding on a mule, met the servants of David. And when the mule had entered under a thick and large oak tree, his head became trapped in the oak. And while he was suspended between heaven and earth, the mule on which he had been sitting continued on.
10 Adunay nakakita niini ug giingnan si Joab. “Tan awa, nakita ko si Absalom nga nagbitay sa kahoy nga togas!”
Then a certain one saw this and reported it to Joab, saying, “I saw Absalom hanging from an oak.”
11 Miingon si Joab sa tawo nga nagsuliti kaniya mahitungod kang Absalom, “Tan awa! Nakita mo siya! Nganong wala mo man siya giduslak paubos sa yuta? Hatagan ko unta ikaw ug napulo ka plata nga shekels ug bakos.”
And Joab said to the man who had reported it to him, “If you saw him, why did you not stab him to the ground, and I would have given you ten shekels of silver and a belt?”
12 Mitubag ang tawo kay Joab, “Bisan makadawat pa ako ug liboan ka shekels nga plata, dili nako gamiton ang akong mga kamot batok sa anak sa hari, tungod kay nakadungog kaming tanan nga gimandoan kamo sa hari, Abisai ug Ittai, nga nag-ingon, 'Kinahanglan walay bisan usa nga modapat sa batan-ong lalaki nga si Absalom.'
And he said to Joab: “Even if you weighed out to my hands one thousand silver coins, I would never lay my hands on the son of the king. For in our hearing the king ordered you and Abishai and Ittai, saying, ‘Keep for me the boy Absalom.’
13 Kung akong ibutang ang akong kinabuhi sa kakuyaw pinaagi sa pagpamakak (ug walay lain matago sa hari), imo akong biyaan.”
Then too, if I had acted with such audacity, against my own life, this would never have been able to be hidden from the king. And would you then have stood by my side?”
14 Unya miingon si Joab, “Dili ako maghulat kanimo. “Busa mikuha si Joab ug tulo ka bangkaw ug giduslak sa kasingkasing ni Absalom, samtang buhi pa siya ug nagbitay sa togas nga kahoy.
And Joab said, “It will not be as you wish. Instead, I will be assailing him in your sight.” Then he took three lances in his hand, and he fixed them in the heart of Absalom. And while he was still clinging to life upon the oak,
15 Unya ang napulo ka batan-ong lalaki nga nagdala sa mga hinagiban ni Joab ang mialirong kay Absalom, nidasdas kaniya, ug gipatay siya.
ten young men, armor bearers of Joab, ran up, and striking him, they killed him.
16 Unya gipatingog ni Joab ang trumpeta, ug namalik ang mga kasundalohan gikan sa pagukod sa mga Israel, kay gipabalik ni Joab ang mga kasundalohan.
Then Joab sounded the trumpet, and he held back the people, lest they pursue Israel in their flight, for he was willing to spare the multitude.
17 Gikuha nila si Absalom ug gilabay ngadto sa dako nga bangag didto sa lasang; gilubong nila ang iyang lawas ug gitabonan sa daghan kaayo nga mga bato, samtang mikalagiw ang tanang mga Israelita, ang matag-usa sa iyang kaugalingong panimalay.
And they took Absalom, and they threw him into a great pit in the forest. And they piled an exceedingly great heap of stones over him. But all of Israel fled to their own tents.
18 Karon si Absalom, samtang buhi pa, nagtukod siya ug dako nga haliging bato sa Walog sa Hari, kay nag- ingon siya, “Wala akoy anak nga lalaki nga makadala sa paghinumdom sa akong ngalan.” Ginganlan niya ang haligi sa iyang kaugalingong pangalan busa gitawag kini nga Monumento ni Absalom hangtod karong adlawa.
Now Absalom had raised up for himself, when he was still alive, a monument, which is in the Valley of the King. For he said, “I have no son, and so this shall be the memorial to my name.” And he called the monument by his own name. And it is called the Hand of Absalom, even to this day.
19 Unya miingon si Ahimaas nga anak ni Sadok, “Padagana ako karon ngadto sa hari nga dala ang maayong balita, kung giunsa siya pagluwas ni Yahweh gikan sa mga kamot sa iyang mga kaaway.
Then Ahimaaz, the son of Zadok, said, “I will run and report to the king that the Lord has accomplished judgment for him, from the hand of his enemies.”
20 Mitubag si Joab kaniya, “Dili ikaw ang magdala sa mga balita karong adlawa; kinahanglan nimo kining buhaton sa sunod adlaw. Karong adlawa dili ka maghatag ug mga balita tungod kay ang anak sa hari namatay.”
And Joab said to him: “You shall not be the messenger on this day. Instead, you shall report on another day. I am not willing for you to give the report today, because the son of the king is dead.”
21 Unya miingon si Joab sa taga-Cusi, “Lakaw, suginli ang hari sa imong nakita.” Miyukbo ang taga-Cusi ngadto kang Joab, ug midagan.
Then Joab said to Hushai, “Go, and report to the king what you have seen.” Hushai reverenced Joab, and he ran.
22 Unya miingon pag-usab si Ahimaas ang anak nga lalaki ni Sadok ngadto kang Joab, “Bisan unsay mahitabo, palihog paadtoa usab ako ug mosunod sa taga-Cusi.” Mitubag si Joab, “Nganong gusto ka man moadto, akong anak nga lalaki, nakita mo man nga wala kay madawat nga ganti alang sa mga balita?”
And Ahimaaz, the son of Zadok, said to Joab again, “What prevents me from running after Hushai also?” And Joab said to him: “Why do you want to run, my son? You would not be the bearer of good news.”
23 Bisan unsa man ang mahitabo,” Miingon si Ahimaas, Moadto ako.” Busa mitubag si Joab kaniya, “Adto.” Unya miadto si Ahimaas sa patag nga dalan, ug naunhan niya ang taga-Cusi.
And he responded, “But what if I do run?” And he said to him, “Run.” Then Ahimaaz, running along a shorter way, passed Hushai.
24 Karong taknaa naglingkod si David sa tungatunga sa sulod sa ganghaan ug gawas sa ganghaan. Misaka ang magbalantay sa atop sa ganghaan ngadto sa pader ug mihangad. Sa iyang paglantaw, nakita niya ang usa ka tawo nga nagpadulong, nag-inusarang nagdagan.
Now David was sitting between the two gates. Truly, the watchman, who was at the summit of the gate upon the wall, lifting up his eyes, saw a man running alone.
25 Misinggit ang magbalantay ug giingnan ang hari. Unya miingon ang hari, “Kung nag-inusara siya, adunay balita sa iyang baba.” Ang nagdagan nagkaduol na ug hapit na maabot sa siyudad.
And crying out, he told the king. And the king said, “If he is alone, there is good news in his mouth.” But as he was advancing and drawing nearer,
26 Unya nakita sa guwardiya nga adunay laing tawo nga nagdagan, ug gitawag sa guwardiya ang magbalantay sa ganghaan; miingon siya, “Tan-awa, adunay laing tawo nga nag-inusara nga nagdagan. “Ang Hari miingon, “Nagdala usab siya ug balita.”
the watchman saw another man running. And so, crying out from the height, he said: “Another man has appeared, running alone.” And the king said, “This one also is a good messenger.”
27 Busa miingon ang guwardiya, “Sa akong panghunahuna ang pagdagan sa tawo sa atubangan sama sa pagdagan ni Ahimaas ang anak nga lalaki ni Sadok.” Miingon ang hari, “Maayo siya nga tawo ug moanhi siya nga adunay maayong balita.”
Then the watchman said, “The running of the closest one seems like the running of Ahimaaz, the son of Zadok.” And the king said, “He is a good man, and he arrives bearing good news.”
28 Unya miingon si Ahimaas sa hari, ang tanan maayo. “Miyukbo siya ug nadapat sa yuta ang iyang nawong atubangan sa hari ug miingon, “Daygon si Yahweh nga imong Dios! nga mitugyan sa tawo nga mibayaw sa ilang kamot batok sa akong agalong hari.”
Then, Ahimaaz, crying out, said to the king, “Be well, O king.” And reverencing the king prone on the ground before him, he said, “Blessed be the Lord your God, who has enclosed the men who had lifted up their hands against my lord the king.”
29 Busa mitubag ang hari, “Maayo lang ba ang batan-ong lalaki nga si Absalom?” Mitubag si Ahimaas, “Sa dihang gipadala ako ni Joab nga sulugoon sa hari, nganha kanimo nga hari, nakakita ako ug dako kaayo nga kasamok, apan wala ako nakahibalo kung unsa kadto.”
And the king said, “Is there peace for the boy Absalom?” And Ahimaaz said: “I saw a great tumult, O king, when your servant Joab sent me, your servant. I know nothing else.”
30 Unya miingon ang hari, “Padaplin ug tindog dinhi.” Busa nagpadaplin si Ahimaaz, ug nagpabilin sa pagtindog.
And the king said to him, “Pass, and stand here.” And when he had passed and stood still,
31 Unya miabot dayon ang taga-Cusi ug miingon, “Adunay maayong balita alang sa akong agalong hari, kay si Yahweh nanimalos alang kanimo karong adlawa sa tanang nakigbatok kanimo.”
Hushai appeared. And approaching, he said: “I bear good news, my lord the king. For today the Lord has judged for you, from the hand of all who had risen up against you.”
32 Unya ang hari miingon sa taga-Cusi, “Maayo lang ba ang batan ong lalaki nga si Absalom?” Mitubag ang taga-Cusi, “Ang kaaway sa akong agalon nga hari, ug ang tanang mibarog sa pakigbatok kanimo aron sa pagsakit kanimo. Kinahanglan mahisama niadtong batan-ong lalaki.”
But the king said to Hushai, “Is there peace for the boy Absalom?” And responding, Hushai said to him, “May the enemies of my lord the king, and all who rise against him for evil, be as the boy is.”
33 Unya wala mahimutang ang Hari ug nasamok pag-ayo, ug misaka siya sa iyang lawak ibabaw sa ganghaan ug mihilak. Sa iyang paglakaw nasubo siya, “Absalom akong anak, anak ko, Absalom! Ako nalang unta ang namatay kaysa ikaw, akong anak, anak ko!”
And so the king, being greatly saddened, ascended to the upper room of the gate, and he wept. And as he went, he was speaking in this manner: “My son Absalom! Absalom my son! Who can grant to me that I may die on your behalf? Absalom, my son! My son, Absalom!”