< 2 Samuel 13 >
1 Nahitabo kini human nga si Amnon nga anak ni David, naibog pag-ayo sa maanyag nga babaye nga iyang igsoon sa amahan nga si Tamar, nga igsoon ni Absalom, usa sa mga anak nga lalaki ni David.
And it came to pass after this, that Abshalom the son of David had a handsome sister, whose name was Thamar; and Amnon the son of David loved her.
2 Wala na mahimutang si Amnon ug nasakit siya tungod sa iyang igsoon sa amahan nga si Tamar. Ulay siya, ug daw sa dili mamahimo alang kang Amnon ang pagbuhat sa bisan unsa ngadto kaniya.
And Amnon worried himself so that he fell sick on account of Thamar his sister; for she was a virgin; and it was impossible in the eyes of Amnon to do her the least [harm].
3 Apan adunay higala si Amnon nga ginganlag Jehonadab ang anak nga lalaki ni Shama, nga igsoon ni David. Si Jehonadab limbongan kaayo nga tawo.
But Amnon had a friend, whose name was Yonadab, the son of Shim'ah, David's brother; and Yonadab was a very sensible man.
4 Miingon si Jehonadab kang Amnon, “Ngano man, nga ang anak sa hari, magul-anon sa matag buntag? Dili ka ba mosulti kanako?” Busa mitubag si Amnon kaniya, “Nahigugma ako kang Tamar, ang igsoon ni Absalom nga akong igsoon sa amahan.”
And he said to him, Why art thou so wasted, O prince, morning after morning? Wilt thou not tell me? Then said Amnon to him, Thamar the sister of Abshalom my brother do I love.
5 Ug miingon si Jehonadab ngadto kaniya, “Paghigda sa imong higdaanan ug pagpakaaron-ingnon nga nasakit. Sa dihang moadto ang imong amahan sa pagtan-aw kanimo, hangyoa siya, 'Mamahimo mo ba nga ipadala ang akong igsoon nga babaye nga si Tamar aron maghatag ug pagkaon ug magluto niini sa akong atubangan, aron nga makita ko kini ug makakaon gikan sa iyang kamot?””
And Yonadab said to him, Lie down on thy couch, and feign thyself sick; and when thy father cometh to see thee, thou must say unto him, Let, I pray thee, Thamar my sister come, and give me some food, and prepare the refreshment before my eyes, in order that I may see it, and eat it out of her hand.
6 Busa mihigda si Amnon ug nagpakaaron-ingnon nga nasakit. Sa dihang miadto ang hari sa pagtan-aw kaniya, miingon si Amnon sa hari, “Palihog ipadala ang akong igsoon nga si Tamar sa paghimo ug pipila ka pagkaon alang sa akong sakit sa akong atubangan aron makakaon ako gikan sa iyang kamot.”
So Amnon lay down, and feigned himself sick; and when the king came to see him, Amnon said to the king, Let, I pray thee, Thamar my sister come, and mix up before my eyes a couple of cakes, that I may enjoy them out of her hand.
7 Sa iyang palasyo nagpadala ug pulong si David ngadto kang Tamar, nga nag-ingon, “Pag-adto karon sa balay sa imong igsoon nga lalaki nga si Amnon ug pag-andam ug pagkaon alang kaniya.”
Then did David send home to Thamar, saying, Do go now to thy brother Amnon's house, and prepare for him the refreshment.
8 Busa miadto si Tamar sa balay sa iyang igsoon nga lalaki nga si Amnon kung asa siya naghigda. Nagkuha siya ug harina ug iya kining gimasa ug gihulma nga tinapay sa iyang panan-aw, ug unya giluto niya kini.
So Thamar went to the house of Amnon her brother, and he was lying down; and she took the dough and kneaded, and mixed it up before his eyes, and baked the cakes;
9 Gikuha niya ang karahay ug gihatag ang tinapay ngadto kaniya, apan nagdumili siya sa pagkaon. Unya miingon si Amnon sa uban nga anaa, “Pagawsa ang matag-usa, palayo kanako.” Busa ang matag-usa mipahawa sa iyang atubangan.
And she took the pan, and poured them out before him; but he refused to eat; and Amnon said, Cause every man to go out from me; and they went out, every man, from him.
10 Busa miingon si Amnon kang Tamar, “Dad-a ang pagkaon sa akong lawak aron makakaon ako gikan sa imong kamot.” Busa gidala ni Tamar ang tinapay nga iyang gihimo, ug gidala kini sa lawak sa iyang igsoon nga si Amnon.
And Amnon said to Thamar, Bring the refreshment into the chamber, that I may enjoy it out of thy hand. So Thamar took the cakes which she had made, and brought them unto Amnon her brother into the chamber.
11 Sa dihang nadala na niya ang pagkaon ngadto kaniya, gikuptan niya ang iyang kamot ug giingnan siya, “Dali, dulog uban kanako, akong igsoon.”
And when she had brought them near unto him to eat, he took hold of her, and said unto her, Come, lie with me, my sister.
12 Mitubag siya kaniya, “Dili, akong igsoon, ayaw ako pugsa, kay walay sama niini nga angay himoon sa Israel. Ayaw himoa kining makauulaw nga butang!
But she said to him, No, my brother, do not violate me; for such a deed ought not to be done in Israel; do not this scandalous act!
13 Unsaon ko man pagwagtang sa akong kaulaw? Unya unsaon naman lang ka? Mahimo kang sama sa usa ka buangbuang sa tibuok Israel! Karon palihog, pakigsulti sa hari, tungod kay dili niya ako ihikaw kanimo.”
And I, whither should I carry my shame? and as for thee, thou wouldst be like one of the worthless in Israel; but now, O speak, I pray thee, unto the king, for he will not withhold me from thee.
14 Bisan pa niana wala maminaw si Amnon kaniya. Tungod kay mas kusgan man siya kay kang Tamar, gidakop niya siya ug nakigdulog siya kaniya.
Nevertheless, he would not hearken unto her voice; but he overpowered her, and violated her, and lay with her.
15 Unya gikasilagan ni Amnon si Tamar sa hilabihan nga kasilag. Gikasilagan niya siya mas labaw pa sa iyang paghandom kaniya. Miingon si Amnon kaniya, “Barog ug lakaw.”
Then did Amnon hate her with a very great hatred; so that the hatred with which he hated her was greater than the love with which he had loved her; and Amnon said unto her, Arise, be gone.
16 Apan mitubag siya kaniya, “Dili! Tungod kay kining dakong kadaotan nga pagpalakaw nimo kanako mas labi pang daotan sa imong gibuhat kanako!” Apan wala maminaw si Amnon kaniya.
And she said unto him, [Do] not add this yet greater wrong than the other which thou hast done with me, to send me [now] away! But he would not listen to her;
17 Hinuon, gitawag niya ang iyang kaugalingong sulugoon ug giingnan, “Dad-a kining bayhana palayo kanako, ug trangkahi ang pultahan pagkahuman.”
And he called his young man, his servant, and said, Do send this woman away from me, into the street, and lock the door behind her.
18 Unya gidala siya sa iyang sulugoon ug gitrangkahan ang pultahan pagkahuman. Nagsul-ob si Tamar ug bisti nga adunay mga dayandayan tungod kay ang mga anak sa hari nga ulay magbisti man niana nga pamaagi.
And she had on a garment of divers colors; for thus were usually appareled the king's daughters when virgins, in robes; and his servant brought her out into the street, and locked the door behind her.
19 Nagbutang ug abo si Tamar sa iyang ulo ug gigisi niya ang iyang bisti. Gibutang niya ang iyang kamot sa iyang ulo ug milakaw palayo, mihilak ug kusog samtang nagpalayo siya.
And Thamar put ashes on her head, and the garment of divers colors which was on her she rent: and she placed her hand on her head, and went away and cried as she went along.
20 Si Absalom nga iyang igsoon miingon kaniya, “Didto ka ba uban ni Amnon nga imong igsoon? Apan karon paghilom lang, akong igsoon. Imo siyang igsoon. Ayaw pagbaton niining butanga sa imong kasingkasing.” Busa nagpabilin si Tamar nga nag-inusara sa balay ni Absalom nga iyang igsoon.
Then said to her Abshalom her brother, Hath Amnon thy brother been with thee? but now, my sister, keep silence, he is thy brother, take this thing not to thy heart. So Thamar remained, and was secluded in the house of Abshalom her brother.
21 Apan sa dihang nadunggan ni Haring David kining tanang mga butang, nasuko siya pag-ayo.
And when king David heard all these things, it displeased him greatly.
22 Walay gisulti si Absalom ngadto kang Amnon, kay nasilag si Absalom kaniya tungod sa iyang gibuhat ug pagpakaulaw sa iyang igsoon nga si Tamar.
And Abshalom spoke not with Amnon either bad or good; for Abshalom hated Amnon, because he had violated Thamar his sister.
23 Nahitabo kini human sa duha ka tuig nga si Absalom nagkuha ug tigpanupi sa mga karnero sa Baal Hasor, nga duol sa Efraim, ug gidapit ni Absalom ang tanang mga anak sa hari sa pagbisita didto.
And it came to pass after two full years, that Abshalom had sheep-shearers at Ba'al-chazor, which is near Ephraim; and Abshalom invited all the king's sons.
24 Miadto si Absalom sa hari ug miingon, “Tan-awa karon, ang imong sulugoon magpatupi sa iyang mga karnero. Palihog, hinaot nga ang hari ug ang iyang mga sulugoon mouban kanako, nga imong sulugoon.”
And Abshalom came to the king, and said, Behold, now, thy servant hath sheep-shearers; let the king, I pray thee, and his servants go with thy servant.
25 Ang hari mitubag kang Absalom, “Dili, akong anak, ang tanan kanamo dili kinahanglan nga moadto kay makapabug-at lamang kami kanimo.” Gidasig ni Absalom ang hari, apan dili siya moadto, hinuon gipanalanginan niya si Absalom.
And the king said to Abshalom, No, my son, do not let us all go now, that we may not be a burden upon thee. And he urged him much, but he would not go, and he blessed him.
26 Unya miingon si Absalom, “Kung dili, palihog itugot ang akong igsoon nga si Amnon mouban kanamo.” Busa ang hari miingon kaniya, “Nganong kinahanglan man nga mouban si Amnon kanimo?”
And Abshalom said, If not, let, I pray thee, Amnon my brother go with us. And the king said to him, Why should he go with thee?
27 Namugos si Absalom kang David, busa gitugotan niya si Amnon ug ang tanang mga anak sa hari sa pag-uban kaniya.
But Abshalom urged him greatly, and he sent with him Amnon and all the sons of the king.
28 Gisugo ni Absalom ang iyang mga sulugoon sa pag-ingon, “Paminaw pag-ayo. Sa dihang magsugod si Amnon ug kahubog sa bino, ug kung moingon ako kaninyo, 'Atakiha si Amnon,' patya dayon siya. Ayaw kahadlok. Dili ba ako man ang nagsugo kaninyo? Pagmalig-on ug pagmaisog.”
Now Abshalom commanded his servants, saying, Mark ye, I pray you, when Annon's heart is merry with wine, and I say unto you, Smite Amnon: then kill him, fear not; behold, it is I who command it you; be firm and show yourselves men of valor.
29 Busa gibuhat sa mga sulugoon ni Absalom ngadto kang Amnon sumala sa iyang gisugo kanila. Unya nanindog ang tanang mga anak sa hari, ug ang matag usa ka lalaki misakay sa ilang mula ug mikagiw.
And the servants of Abshalom did unto Amnon as Abshalom had commanded. Then arose all the king's sons, and they rode off, every man on his mule, and fled.
30 Busa nahitabo kini, samtang anaa pa sila sa dalan, ang balita miabot kang David nga nag-ingon, “Gipamatay ni Absalom ang tanang mga anak sa hari, ug walay usa kanila nga nahibilin.”
And it happened, while they were on the way, that the report came to David, saying, Abshalom hath smitten all the king's sons, and there is not one of them left.
31 Mibarog ang hari ug gigisi niya ang iyang bisti, ug miyaka diha sa salog; nagbarog ang tanan niyang sulugoon uban sa paggisi sa ilang mga bisti.
Then arose the king and rent his garments, and laid himself on the earth: and all his servants were standing by with their garments rent.
32 Si Jehonadab nga anak nga lalaki ni Shama, nga igsoon ni David, mitubag ug miingon, “Hinaot nga dili motuo ang akong agalon nga ilang gipamatay ang tanang batan-ong lalaki nga mao ang mga anak sa hari, kay si Amnon lamang ang namatay. Giplano na kining daan ni Absalom sukad pa sa adlaw nga gipanamastamasan ni Amnon ang iyang igsoon nga si Tamar.
But Yonadab the son of Shim'ah, David's brother, commenced and said, Let not my Lord suppose that they have slain all the young men, the king's sons; since Amnon alone is dead; for by the command of Abshalom was this ordained from the day that he violated Thamar his sister.
33 Busa hinaot nga dili magbaton niining balita sa iyang kasingkasing ang akong agalon nga hari, sa pagtuo nga ang tanang mga anak sa hari gipamatay, kay si Amnon lamang ang gipatay.”
And now let not my Lord the king take the thing to his heart, thinking, that all the king's sons are dead; for Amnon alone is dead.
34 Mikagiw si Absalom. Ang sulugoon nga nagpabiling nagbantay miyahat sa iyang mata ug nakita niya ang daghang mga tawo nga nagpadulong sa dalan nga anaa sa kabungtorang dapit sa kasadpan.
And Abshalom flew away. And the young man that was watching lifted up his eyes, and looked, and behold, many people were coming by the way behind him, by the side of the mount.
35 Unya miingon si Jehonadab ngadto sa hari, “Tan-awa, nagpadulong ang mga anak sa hari. Sama kini sa giingon sa imong sulugoon.”
And Yonadab said to the king, The king's sons are come: according to the word of thy servant, so hath it come to pass.
36 Busa sa pagkahuman gayod niya ug sulti, miabot ang mga anak sa hari ug gipatugbaw ang ilang mga tingog ug nanghilak. Mapait usab nga mihilak ang hari ug ang iyang mga sulugoon.
And it happened, as he had just finished speaking, that, behold, the king's sons came, and they lifted up their voice and wept; and also the king and all his servants wept very much.
37 Apan si Absalom mikagiw ug miadto kang Talmai nga anak ni Ammihud, nga hari sa Gesur. Nagbangotan si David sa matag adlaw alang sa iyang anak.
But Abshalom had fled; and he went to Talmai, the son of 'Ammihud, the king of Geshur: and [David] mourned for his son all the time.
38 Busa mikagiw si Absalom ug miadto sa Gesur, diin nagpuyo siya sa tulo ka tuig.
So did Abshalom fly, and go to Geshur, and he remained there three years.
39 Ang hunahuna ni Haring David naghandom nga moadto aron makita si Absalom, kay nahupay na man siya mahitungod kang Amnon ug sa iyang kamatayon.
And [the soul of] king David longed to go forth unto Abshalom; for he was comforted concerning Amnon, that he was dead.