2 Samuel 1

1 Human sa kamatayon ni Saul, mibalik si David gikan sa iyang pagsulong sa mga Amalekanhon ug nagpabilin sa Siklag sulod sa duha ka adlaw.

Now after the death of Saul, when David, having come back from the destruction of the Amalekites, had been in Ziklag for two days;

2 Sa ikatulo nga adlaw, miabot ang usa ka tawo nga gikan sa kampo ni Saul nga gisi ang mga bisti ug nagkahugaw ang iyang ulo. Sa dihang miabot siya kang David mihapa siya sa yuta ug hilabihan gayod ang iyang gibating kasubo.

On the third day a man came from Saul's tents, with his clothing out of order and earth on his head: and when he came to David, he went down on the earth and gave him honour.

3 Miingon si David kaniya, “Asa ka man gikan?” Mitubag siya, “Mikagiw ako gikan sa kampo sa Israel.”

And David said to him, Where have you come from? And he said, I have come in flight from the tents of Israel.

4 Miingon si David kaniya, “Palihog sultihi ako kong unsa ang mga panghitabo.” Mitubag siya, “Mikalagiw ang mga katawhan gikan sa gubat. Daghan ang nangalaglag ug daghan usab ang nangamatay. Namatay usab si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.”

And David said to him, How did things go? Give me the news. And in answer he said, The people have gone in flight from the fight, and a great number of them are dead; and Saul and his son Jonathan are dead.

5 Miingon si David ngadto sa batan-ong lalaki, “Giunsa mo man pagkahibalo nga patay na si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan?”

And David said to the young man who gave him the news, Why are you certain that Saul and his son Jonathan are dead?

6 Mitubag ang batan-ong lalaki, “Nahiatol nga didto ako sa bukid sa Gilboa, ug didto si Saul nagsandig sa iyang bangkaw, ug ang mga karwahe ug ang mga nagsakay niini nagpadulong aron sa pagdakop kaniya.

And the young man said, I came by chance to Mount Gilboa, and I saw Saul supporting himself on his spear; and the war-carriages and horsemen overtook him.

7 Milingi si Saul ug nakita niya ako busa gitawag niya ako. Mitubag ako, “Ania ako.”

And looking back, he saw me and gave a cry to me. And answering him I said, Here am I.

8 Miingon si Saul kanako, 'Kinsa ka man?' Mitubag ako kaniya, “Usa ako ka Amalekanhon.'

And he said to me, Who are you? And I said, I am an Amalekite.

9 Miingon si Saul kanako, 'Palihog tindog duol kanako ug patya ako, tungod kay hilabihan na gayod ang akong pag-antos, apan nagpabilin pa gihapon ang akong kinabuhi.'

Then he said to me, Come here to my side, and put me to death, for the pain of death has me in its grip but my life is still strong in me.

10 Busa mitindog ako sa iyang duol ug gipatay ko siya, kay nasayod ako nga dili na gayod siya mabuhi human siya mahagba. Unya gikuha ko ang korona nga anaa sa iyang ulo ug ang higot nga anaa sa iyang bukton, ug gidala ko kini dinhi alang kanimo, akong agalon.”

So I put my foot on him and gave him his death-blow, because I was certain that he would not go on living after his fall: and I took the crown from his head and the band from his arm, and I have them here for my lord.

11 Unya gigisi ni David ang iyang mga bisti, ug ang tanang kasundalohan nga uban kaniya nagbuhat sa samang paagi.

Then David gave way to bitter grief, and so did all the men who were with him:

12 Nagsubo sila, nanghilak, ug nagpuasa hangtod sa pagkagabii alang kang Saul, sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan, sa mga katawhan ni Yahweh, ug sa panimalay sa Israel tungod kay nangalaglag sila pinaagi sa espada.

And till evening they gave themselves to sorrow and weeping, and took no food, weeping for Saul and for Jonathan, his son, and for the people of the Lord and for the men of Israel; because they had come to their end by the sword.

13 Miingon si David sa batan-ong lalaki, “Unsa man ang imong kagikan?” Mitubag ang tawo, “Anak ako sa langyaw sa maong yuta, nga Amalekanhon.”

And David said to the young man who had given him the news, Where do you come from? And he said, I am the son of a man from a strange land; I am an Amalekite.

14 Miingon si David kaniya, “Nganong wala ka man mahadlok sa pagpatay sa dinihogang hari ni Yahweh pinaagi sa imong kaugalingong kamot?”

And David said to him, Had you no fear of stretching out your hand to put to death the one marked with the holy oil?

15 Gitawag ni David ang usa sa mga batan-ong lalaki ug giingnan, “Lakaw ug patya siya.” Busa miadto ang lalaki ug gipatay niya kini, ug namatay ang Amalekanhon.

And David sent for one of his young men and said, Go near and put an end to him. And he put him to death.

16 Unya miingon si David ngadto sa patay nga Amalekanhon, “Ang imong dugo anaa sa imong ulo tungod kay ang imong kaugalingong baba nagpamatuod batok kanimo ug miingon, 'Akong gipatay ang dinihogang hari ni Yahweh.'”

And David said to him, May your blood be on your head; for your mouth has given witness against you, saying, I have put to death the man marked with the holy oil.

17 Unya giawit ni David kining alawiton nga alang sa patay mahitungod kang Saul ug sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.

Then David made this song of grief for Saul and Jonathan, his son:

18 Gisugo niya ang katawhan nga itudlo kanila ang Alawiton sa Pana ngadto sa mga anak ni Juda, nga nahisulat sa Libro ni Jasar.

(It is recorded in the book of Jashar for teaching to the sons of Judah) and he said:

19 “Ang imong himaya, Israel, patay na, gipatay diha sa imong taas nga mga dapit! Giunsa man pagkalaglag sa kusgan!

The glory, O Israel, is dead on your high places! How have the great ones been made low!

20 Ayaw kini isulti ngadto sa Gat, ayaw kini ibutyag sa kadalanan sa Askelon, aron nga dili magmaya ang anak nga mga babaye sa mga Filistihanon, aron nga dili magsaulog ang mga anak nga babaye sa mga dili tinuli.

Give no news of it in Gath, let it not be said in the streets of Ashkelon; or the daughters of the Philistines will be glad, the daughters of men without circumcision will be uplifted in joy.

21 Sa kabungtoran sa Gilboa, unta walay yamog o ulan didto, bisan ang kayutaan dili maghatag ug trigo alang sa mga halad, kay didto nahugawan ang taming sa mga kusgan. Wala na madihogi ug lana ang taming ni Saul.

O mountains of Gilboa, let there be no dew or rain on you, you fields of death: for there the arms of the strong have been shamed, the arms of Saul, as if he had not been marked with the holy oil.

22 Gikan sa dugo sa mga tawong nangamatay, gikan sa lawas sa mga kusgan, wala na mabalik ang pana ni Jonatan, ug wala mabalik nga haw-ang ang espada ni Saul.

From the blood of the dead, from the fat of the strong, the bow of Jonathan was not turned back, the sword of Saul did not come back unused.

23 Gihigugma ug gikaluy-an gayod ang kinabuhi ni Saul ug ni Jonatan, ug bisan sa ilang kamatayon wala sila magbulag. Mas abtik pa sila kaysa mga agila, mas kusgan pa sila kaysa mga liyon.

Saul and Jonathan were loved and pleasing; in their lives and in their death they were not parted; they went more quickly than eagles, they were stronger than lions.

24 Paghilak kamong mga anak nga babaye sa Israel alang kang Saul, nga maoy nagbisti kaninyo ug pula inubanan sa mga alahas, ug nagdayandayan kaninyo ug bulawan sa inyong mga bisti.

O daughters of Israel, have sorrow for Saul, by whom you were delicately clothed in robes of red, with ornaments of gold on your dresses.

25 Giunsa pagkalaglag sa kusgan taliwala sa gubat! Gipatay si Jonatan didto sa imong taas nga mga dapit.

How have the great ones been made low in the fight! Jonathan is dead on your high places.

26 Nagsubo ako alang kanimo, akong igsoong Jonatan. Gipangga ko ikaw pag-ayo, tiunay gayod ang imong gugma kanako, labaw pa sa gugma sa mga babaye.

I am full of grief for you, my brother Jonathan: very dear have you been to me: your love for me was a wonder, greater than the love of women.

27 Giunsa man pagkalaglag sa kusgan, ug pagkahanaw sa mga hinagiban sa panggubat!”

How have the great ones been made low, and the arms of war broken!