2 Hari 9
1 Gipatawag ni Eliseo nga propeta ang usa sa mga anak sa mga propeta ug miingon kaniya, “Pag-ilis alang sa panaw, unya dad-a kining gamay nga botelya sa lana sa imong kamot ug pag-adto sa Ramot Gilead.
Meanwhile, the prophet Elisha summoned one of the other prophets. He said to him, “Get ready [IDM] and go to Ramoth [city] in [the] Gilead [region]. Take this jar of [olive] oil with you.
2 Sa imong pag-abot, pangitaa si Jehu, ang anak nga lalaki ni Jehoshafat, ang anak nga lalaki ni Nimshi, ug sulod didto ug patindoga siya gikan sa iyang mga kaubanan, ug dad-a siya sa sulod sa lawak.
When you arrive there, search for a man named Jehu, the son of Jehoshaphat and grandson of Nimshi. Go with him into a room away from his companions,
3 Unya kuhaa ang botelya sa lana ug ibubo kini sa iyang ulo ug ingna, 'Miingon si Yahweh niini: “Gidihogan ko ikaw nga mahimong hari sa Israel.'” Unya ablihi ang pultahan, ug dagan; ayaw paglangan.”
and pour [some of] this oil on his head. Then say to him, ‘Yahweh declares that he is appointing you to be the king of Israel.’ Then open the door and run away as quickly as you can.”
4 Busa ang batan-ong lalaki, ang batan-ong propeta, miadto sa Ramot Gilead.
So the young prophet went to Ramoth.
5 Sa pag-abot niya, tan-awa, naglingkod ang mga kapitan sa kasundalohan. Busa miingon ang batan-ong propeta, “Mianhi ako kay aduna akoy tuyo kaninyo, kapitan.” Mitubag si Jehu, “Kang kinsa man kanamo?” Mitubag ang batan-ong propeta, “Kanimo, kapitan.”
When he arrived, he saw that the commanders of the army were having a conference. He [looked at Jehu and] said, “Sir, I have a message for [one of] you.” Jehu replied, “Which one of us is the message for?” The young prophet replied, “It is for you, commander/sir.”
6 Busa mitindog si Jehu ug miadto didto sa balay, ug gibubo sa propeta ang lana sa iyang ulo ug miingon ngadto kang Jehu, “Si Yahweh, ang Dios sa Israel, miingon niini: 'Gidihogan ko ikaw nga mahimong hari sa katawhan ni Yahweh, ang Israel.
So Jehu got up and went with the young prophet into a house. There the young prophet poured some [olive] oil on Jehu’s head and said to him, “Yahweh, the God whom we Israelis [worship], declares this: ‘I am appointing you to be the king of my Israeli people.
7 Kinahanglan nga patyon mo ang pamilya ni Ahab nga imong agalon, aron akong mapanimaslan ang dugo sa akong mga sulugoon nga mga propeta, ug ang dugo sa tanang sulugoon ni Yahweh, nga gipatay sa kamot ni Jezebel.
You must kill your master [King Joram], the son of Ahab, because I want to punish [Ahab’s wife] Jezebel for murdering [MTY] many of my prophets and other people who served me.
8 Kay patyon ang tibuok pamilya ni Ahab ug putlon ko gikan kang Ahab ang matag batang lalaki, bisan ulipon siya o usa ka gawasnon nga tawo.
You must kill [not only Joram but] all of Ahab’s family. I want to get rid of every male in the family, including young ones and old ones.
9 Himoon ko nga mahisama ang balay ni Ahab sa balay ni Jeroboam ang anak nga lalaki ni Nebat ug sama sa balay ni Baasha ang anak nga lalaki ni Ahia.
I will get rid of Ahab’s family, like I got rid of the families of two other kings of Israel, Jeroboam and Baasha.
10 Kaonon sa mga iro si Jezebel didto sa Jezreel, ug walay bisan usa nga molubong kaniya.'” Unya giablihan sa propeta ang pultahan ug midagan.
And [when] Jezebel [dies], her corpse will not be buried. Dogs will eat her corpse there in Jezreel [city].’” After the young prophet said this, he left the room and ran.
11 Busa mitungha si Jehu sa mga sulugoon sa iyang agalon, ug miingon ang usa kaniya, “Maayo ba ang tanan? Nganong mianhi man kanimo kining buangbuang nga tawo?” Mitubag si Jehu kanila, “Kaila ka niadtong tawhana ug sa mga matang sa mga butang nga iyang gisulti.”
When Jehu came out of the room to where his other commanders were, they said to him, “Is everything all right? Why did that mad fellow come to you?” He replied, “You know what kinds of things young prophets like him say.”
12 Miingon sila, “Bakak kana. Sultihi kami.” Mitubag si Jehu, “Miingon siya kanako niini ug niana, ug miingon usab siya, 'Mao kini ang gisulti ni Yahweh: Gidihogan ko ikaw ingon nga hari sa Israel.'”
They said, “You are lying! Tell us what he said!” He replied, “He told me that Yahweh said, ‘I am appointing [MTY] you to be the king of Israel.’”
13 Unya ang matag usa kanila nagdalidali sa paghubo sa ilang pangsapaw nga bisti ug gibutang kini ilalom kang Jehu sa kinatumyan sa hagdanan. Gipatingog nila ang trumpeta ug miingon, “Hari si Jehu.”
Then they all spread their cloaks on the steps of the building [for Jehu to walk out on], and they blew trumpets and shouted, “Jehu is now the king!”
14 Niini nga paagi si Jehu ang anak nga lalaki ni Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Nimshi mibudhi batok kang Joram. Karon si Joram nagapanalipod sa Ramot Gilead, siya ug ang tanang Israel, tungod kang Hazael ang hari sa Aram,
King Joram and his army had been defending Ramoth against the attacks by the army of the king of Syria. King Joram had returned to Jezreel [city], to recover from being wounded in the battle against the army of Hazael, the king of Syria. And Jehu made plans to kill Joram. He said to his other commanders, “If helping me is truly what you want, make sure that no one leaves this city to go to warn the people of Jezreel [about what I am planning to do].”
15 apan miuli si Haring Joram ngadto sa Jezreel aron magpaayo sa mga samad nga gihatag kaniya sa mga Arameanhon, sa dihang nakiggubat siya batok kang Hazael ang hari sa Aram. Miingon si Jehu sa mga sulugoon ni Joram, “Kung mao kana ang inyong panghunahuna, ayaw tugoti nga adunay makaikyas o makagawas sa siyudad, aron sa pagsulti niini nga balita ngadto sa Jezreel.”
16 Busa misakay si Jehu sa karwahe paingon sa Jezreel; kay nagpahulay si Joram didto. Karon milugsong si Ahazia nga hari sa Juda aron makita si Joram.
Then Jehu and his officers got into their chariots and rode to Jezreel, where Joram was still recovering. And King Ahaziah of Judah was there, visiting Joram.
17 Nagtindog ang tigbantay sa tore sa Jezreel, ug nakit-an niya ang panon ni Jehu sa dihang layo pa sila; miingon siya, “Nakakita ako ug usa ka panon sa kalalakin-an nga nagpadulong.” Miingon si Joram, “Pagkuha ug tigkabayo, ug ipadala siya aron pagtagbo kanila; ingna siya nga isulti kini, 'Mianhi ba kamo aron sa pagpakigdait?'”
A guard was standing in the watchtower in Jezreel. He saw Jehu and his men approaching. He called out, “I see a lot of men [who are approaching]!” King Joram [heard what the watchman said, so he] said to his soldiers, “Send someone on a horse to go and find out if they are coming to be friendly to us or to attack us.”
18 Busa gipadala ang tawo nga nagkabayo aron sa pagtabo kaniya; miingon siya, “Miingon ang hari niini: 'Mianhi ba kamo aron sa pagpakigdait?'” Busa miingon si Jehu, “Unsa may labot nimo sa pagpakigdait? Talikod ug sakay sunod kanako.” Unya giingnan sa tigbantay ang hari, “Nakigtagbo na ang mensahero kanila, apan dili na siya mobalik.”
So a man rode out to meet Jehu and said to him, “The king wants to know [if you are coming to be] friendly to us.” Jehu replied, “This is not the time for you [RHQ] to be concerned about acting friendly! Turn around and come behind me!” So the guard in the watchtower reported that the messenger had reached the group [that was approaching], but that he was not returning [alone].
19 Busa nagpadala siya ug ikaduhang tawo nga nagkabayo, nga miabot kanila ug miingon, “Miingon ang hari niini: 'Mianhi ba kamo aron sa pagpakigdait?'” Mitubag si Jehu, “Unsa may labot nimo sa pagpakigdait? Talikod ug sakay sunod kanako.”
So King Joram sent another messenger, who asked Jehu the same question. Again Jehu replied, “This is not the time [RHQ] for you to be concerned about acting friendly! Turn around and follow me!”
20 Mibalita na usab ang tigbantay, “Mitagbo siya kanila, apan dili na siya mobalik. Kay ang paagi nga gimaneho ang karwahe sama sa pagmaneho ni Jehu ang anak nga lalaki ni Nimshi, mangtas siya nga nagmaneho.”
Then the watchman reported again, “That messenger also reached them, but he is not coming back [alone]. And [the leader of the group must be] Jehu, the son of Nimshi, because he is driving [his chariot] furiously, [like Jehu does]!”
21 Busa miingon si Joram, “Andama ang akong karwahe.” Giandam nila ang iyang karwahe, ug misakay si Joram nga hari sa Israel ug si Ahazia nga hari sa Juda, sa tagsatagsa nila ka karwahe, aron sa pagtagbo kang Jehu. Nakit-an nila siya sa yuta ni Nabot nga taga-Jezreel.
Joram said [to his soldiers], “Get [my chariot] ready!” So they did that. Then King Joram and King Ahaziah both rode toward Jehu, each one in his own chariot. And [it happened that] they met Jehu at the field that had previously belonged to Naboth!
22 Sa dihang nakita ni Joram si Jehu, miingon siya, “'Mianhi ba kamo aron sa pagpakigdait, Jehu?” Mitubag siya, “Unsa man ang maayo sa pagpakigdait, kung nagpadayon ang daghan kaayong buhat sa mga pagbaligya ug dungog ug pagpamarang sa imong inahan nga si Jezebel?”
When Joram met Jehu, he said to him, “Are you coming on a peaceful visit?” Jehu replied, “(How can there be peace while you and your people are prostrating themselves to worship idols and practicing very much (witchcraft/sorcery) like your mother Jezebel did?/There certainly cannot be peace while you and your people are prostrating themselves to worship idols and practicing (witchcraft/sorcery) like your mother Jezebel has been doing!)” [RHQ]
23 Busa gipaliko ni Joram ang iyang karwahe ug mikalagiw ug miingon kang Ahazia, “Adunay pagluib, Ahazia.”
Joram cried out, “Ahaziah, they have deceived us! [They want to kill us]!” So Joram turned his chariot around and tried to flee.
24 Unya gihulbot ni Jehu ang iyang pana uban sa tibuok niyang kusog ug gipana si Joram taliwala sa iyang mga abaga; milapos ang udyong sa iyang kasingkasing, ug nalup-og siya sulod sa iyang karwahe.
But Jehu drew his bow mightily and shot [an arrow that pierced] Joram between his shoulder blades. The arrow [went through his body and] pierced his heart, and he slumped down dead in his chariot.
25 Unya miingon si Jehu sa iyang kapitan nga si Bidkar, “Kuhaa siya ug ilabay siya sa uma ni Nabot nga taga-Jezreel. Hinumdomi sa dihang ikaw ug ako nag-uban nga nagsakay sunod kang Ahab nga iyang amahan, gihimo kini nga panagna ni Yahweh batok kaniya:
Then Jehu said to his assistant Bidkar, “Take his corpse and throw it here into the field that belonged to Naboth. [I am sure that] you remember that when you and I were riding together [in chariots] behind King Joram’s father Ahab, that Yahweh said this about Ahab:
26 'Sa pagkatinuod nakita ko kagahapon ang dugo ni Nabot ug ang dugo sa iyang mga anak nga lalaki, miingon si Yahweh, ug mobalos ako kanimo niining yutaa,' miingon si Yahweh. Unya karon, kuhaa siya ug ilabay siya niini nga uma, sumala sa pulong ni Yahweh.
‘Yesterday I saw Ahab murder [MTY] Naboth and his sons here. And I solemnly promise that I will punish him right here in this same field!’ So take Joram’s corpse and throw it into that field! That will fulfill what Yahweh said would happen.”
27 Sa dihang nakita kini ni Ahazia, ang hari sa Juda, mikalagiw siya sa dalan paingon sa Bet Haggan. Apan misunod kaniya si Jehu, ug miingon, “Patya usab siya sulod sa iyang karwahe,” ug gipana nila siya didto sa tungason sa Gur, nga tapad sa Ibleam. Nakaikyas si Ahazia ngadto sa Megido ug namatay didto.
When King Ahaziah saw what happened, he fled [in his chariot] toward Beth-Haggan [town]. But Jehu pursued him and said [to his other commanders], “Shoot him, also!” So they shot him [with arrows] while he was riding in his chariot on the road up to Gur, near Ibleam [town]. He continued going in his chariot until he reached Megiddo [city], where he died.
28 Gidala sa iyang mga sulugoon ang iyang lawas sulod sa karwahe padulong sa Jerusalem ug gilubong siya didto sa iyang lubnganan uban ang iyang mga amahan sa siyudad ni David.
His officials took his corpse back to Jerusalem and buried it in the tombs in the [part of Jerusalem called] ‘The City of David’, where his ancestors had been buried.
29 Karon mao kini ang ikanapulog usa ka tuig sa panahon ni Joram ang anak nga lalaki ni Ahab nga nagsugod sa paghari si Ahazia sa Juda.
Ahaziah had become the king of Judah when Joram had been ruling Israel for almost eleven years.
30 Sa dihang miabot si Jehu sa Jezreel, nakadungog si Jezebel niini, ug gipintalan niya ang iyang mga mata, gihan-ay ang iyang buhok, ug midungaw sa bintana.
Then Jehu went to Jezreel. When [Ahab’s widow] Jezebel heard what had happened, she put paint/makeup on her eyelids, and combed her hair to make it beautiful, and looked out the window [of the palace toward the street below].
31 Sa dihang pasulod na sa ganghaan si Jehu, miingon siya kaniya, “Mianhi ka ba aron sa pagpakigdait, ikaw Zimri, nga nagpatay sa imong agalon?
While Jehu was entering the city gate, she called out to him, “You [are like] Zimri! You are a murderer! [I think] you are certainly not [RHQ] coming on a peaceful visit!”
32 Mihangad si Jehu sa bintana ug miingon, “Kinsa man ang dapig kanako? Kinsa?” Unya ang duha o tulo ka mga yunoko midungaw.
Jehu looked up toward the window, and then he said, “Who is (on my side/wants to help me)? Anyone?” Two or three palace officials looked down at him [from a window and pointed to themselves].
33 Busa miingon si Jehu, “Ihulog siya.” Busa gihulog nila si Jezebel, ug nanglagsik ang iyang dugo sa pader ug sa mga kabayo, ug gitumban siya ni Jehu.
Jehu said to them, “Throw her down here!” So they threw her down, and [when she hit the ground and died], some of her blood splattered on the city wall and on the horses [that were pulling the chariots].
34 Sa dihang misulod na si Jehu sa palasyo, mikaon siya ug miinom. Unya miingon siya, “Tan-awa karon kining bayhana nga gitunglo ug ilubong siya, kay anak siya nga babaye sa hari.”
Then Jehu went into the palace and ate and drank. Then he said [to some of his men], “Take the corpse of that women whom Yahweh has cursed and bury it, because she is a king’s daughter [and therefore should be buried properly].”
35 Milakaw sila aron paglubong kaniya, apan wala na silay nakita kaniya gawas sa iyang bagulbagol, mga tiil, ug mga palad sa iyang mga kamot.
But when they went to get her corpse to bury it, all that was left was only her skull and [the bones of] her feet and her hands. Everything else was gone.
36 Busa mibalik sila ug misugilon kang Jehu. Miingon siya, “Mao kini ang pulong ni Yahweh nga iyang gisugilon pinaagi sa iyang alagad nga si Elias nga taga-Tishbe, nga nag-ingon, 'Kaonon sa mga iro ang unod ni Jezebel sa yuta sa Jezreel,
When they reported this to Jehu, he said, “That is what Yahweh said would happen! He told his servant/prophet Elijah, ‘In [the city of] Jezreel, dogs will eat the flesh of Jezebel’s corpse.
37 ug ang lawas ni Jezebel mahisama sa hugaw sa mananap sa kaumahan diha sa yuta sa Jezreel, aron walay bisan usa nga makaingon, “Si Jezebel kini.”'”
Her bones will be scattered there in Jezreel like dung, with the result that no one will be able to [recognize them and] say, “These are Jezebel’s bones.”’”
