2 Hari 6
1 Miingon ang mga anak sa mga propeta kang Eliseo, “Ang dapit nga among gipuy-an uban kanimo gamay kaayo alang kanatong tanan.
And the sons of the prophets said to Elisha, Behold now, the place where we dwell before thee is too strait for us.
2 Palihog moadto kita sa Jordan, ug tugoti nga moputol ug kahoy ang matag lalaki didto, ug magtukod kitag dapit nga atong kapuy-an.” Mitubag si Eliseo, “Makauna na kamo sa paglakaw.”
Let us go, we pray thee, to the Jordan, and take thence every man a beam, and let us make us a place there, where we may dwell. And he said, Go.
3 Miingon ang usa kanila, “Palihog uban sa imong mga sulugoon.” Mitubag si Eliseo, “Mouban ako.”
And one said, Consent, I pray thee, to go with thy servants. And he said, I will go.
4 Busa miuban siya kanila, sa dihang miabot sila sa Jordan, nagsugod silag pamutol ug mga kahoy.
And he went with them. And they came to the Jordan and cut down the trees.
5 Apan samtang nagaputol ang usa, nahulog ang ulo sa atsa ngadto sa tubig; misinggit siya ug miingon, “O dili, akong agalon, hinulaman kini!”
And it came to pass as one was felling a beam, that the iron fell into the water; and he cried and said, Alas, master, and it was borrowed!
6 Busa miingon ang tawo sa Dios, “Asa man kini nahulog?” Gitudlo sa tawo ang dapit ngadto kang Eliseo. Unya miputol siya ug gamay nga sanga, gilabay kini sa tubig, ug gipalutaw ang puthaw.
And the man of God said, Where did it fall? And he shewed him the place. And he cut down a stick, and cast it in thither, and made the iron to swim.
7 Miingon si Eliseo, “Punita kini.” Busa gikab-ot kini sa tawo ug gikuha.
And he said, Take [it] up to thee. And he put out his hand and took it.
8 Karon nakiggubat ang hari sa Aram batok sa Israel. Nagpakisayod siya sa iyang mga sulugoon, nga nag-ingon, “Ang akong kampo maanaa ug maanaa sa maong dapit.”
And the king of Syria warred against Israel; and he took counsel with his servants, saying, In such and such a place [shall be] my camp.
9 Busa nagpadala ang tawo sa Dios ngadto sa hari sa Israel, nga nag-ingon, “Pagbantay nga dili ka moagi niana nga dapit, kay molugsong didto ang mga Arameanhon.”
And the man of God sent to the king of Israel, saying, Beware that thou pass not such a place, for thither the Syrians are come down.
10 Nagpadala ug mensahe ang hari sa Israel ngadto sa dapit diin mao ang gisulti sa tawo sa Dios nga gipasidaan kaniya. Labaw pa sa makausa o makaduha, nagbantay gayod siya, sa dihang miadto ang hari didto.
And the king of Israel sent to the place which the man of God told him and warned him of, and he was on his guard there. [That took place] not once, nor twice.
11 Napungot ang hari sa Aram mahitungod niini nga mga pasidaan, ug gitawag niya ang iyang mga sulugoon ug miingon kanila, “Dili ba ninyo ako sultihan kung kinsa kanato dinhi ang dapig sa hari sa Israel?”
And the heart of the king of Syria was troubled because of this thing; and he called his servants, and said to them, Will ye not shew me which of us is for the king of Israel?
12 Busa miingon ang usa sa iyang mga sulugoon, “Wala, akong agalon, hari, kay si Eliseo nga propeta sa Israel maoy nagsulti sa hari sa Israel sa mga pulong nga imong gisulti sa imong lawak!”
And one of his servants said, None, my lord, O king; but Elisha, the prophet that is in Israel, tells the king of Israel the words that thou speakest in thy bedchamber.
13 Mitubag ang hari, “Lakaw ug tan-awa kung asa si Eliseo aron makapadala ako ug mga tawo ug dakpon siya.” Gisulti kini kaniya, “Tan-awa, anaa siya sa Dotan.”
And he said, Go and see where he is, and I will send and fetch him. And it was told him saying, Behold, he is in Dothan.
14 Busa mipadala ang hari ngadto sa Dotan ug mga kabayo, mga karwahe, ug dakong panon sa kasundalohan. Miabot sila panahon sa kagabhion ug gipalibotan ang siyudad.
And he sent thither horses and chariots, and a great host, and they came by night and surrounded the city.
15 Sa dihang mibangon ug sayo ang sulugoon sa tawo sa Dios ug miadto sa gawas, tan-awa, ang dako nga panon sa kasundalohan uban sa mga kabayo ug mga karwahe nakapalibot sa siyudad. Miingon ang iyang sulugoon kaniya, “O, akong agalon! Unsa man ang atong buhaton?”
And when the attendant of the man of God rose early and went forth, behold, an army surrounded the city, with horses and chariots. And his servant said to him, Alas, my master! how shall we do?
16 Mitubag si Eliseo, “Ayaw kahadlok, kay kadtong uban kanato labi pang daghan kaysa kauban nila.”
And he said, Fear not, for they that are with us are more than they that are with them.
17 Nag-ampo si Eliseo ug miingon, “Yahweh, naghangyo ako kanimo nga ablihan nimo ang iyang mga mata aron makakita siya.” Unya giablihan ni Yahweh ang mga mata sa sulugoon, ug nakakita siya. Tan-awa, napuno ang bukid ug mga kabayo ug mga karwahe nga kalayo palibot kang Eliseo!
And Elisha prayed and said, Jehovah, I pray thee, open his eyes that he may see. And Jehovah opened the eyes of the young man, and he saw; and, behold, the mountain was full of horses and chariots of fire round about Elisha.
18 Sa dihang milugsong ang mga Arameanhon ngadto kaniya, nag-ampo si Eliseo ngadto kang Yahweh ug miingon, “Himoang buta kining mga tawhana, naghangyo ako kanimo.” Busa gibutahan sila ni Yahweh, sumala sa gihangyo ni Eliseo.
And they came down to him; and Elisha prayed to Jehovah and said, Smite this nation, I pray thee, with blindness. And he smote them with blindness according to the word of Elisha.
19 Unya giingnan ni Eliseo ang mga Arameanhon, “Dili kini mao ang dalan, ni mao kini ang siyudad. Sunod kanako, ug dad-on ko kamo sa tawo nga inyong gipangita.” Unya gipangulohan niya sila ngadto sa Samaria.
And Elisha said to them, This is not the way, neither is this the city: follow me, and I will bring you to the man whom ye seek. And he led them to Samaria.
20 Nahitabo kini nga sa dihang nakaabot sila didto sa Samaria, miingon si Eliseo, “Yahweh, ablihi ang mga mata niining mga tawhana aron makakita sila.” Giablihan ni Yahweh ang ilang mga mata ug nakakita na sila, ug tan-awa, anaa sila sa taliwala sa siyudad sa Samaria.
And it came to pass when they entered into Samaria, that Elisha said, Jehovah, open the eyes of these [men] that they may see. And Jehovah opened their eyes, and they saw, and behold, they were in the midst of Samaria.
21 Miingon ang hari sa Israel kang Eliseo, sa dihang nakita niya sila, “Amahan ko, pamatyon ko na ba sila? Pamatyon ko na ba sila?”
And the king of Israel said to Elisha, when he saw them, My father, shall I smite? shall I smite [them]?
22 Mitubag si Eliseo, “Dili nimo sila patyon. Patyon ba nimo kadtong imong nabihag pinaagi sa imong espada ug pana? Pagbutang ug tinapay ug tubig sa ilang atubangan, aron makakaon sila ug makainom, ug makaadto sa ilang agalon.”
And he said, Thou shalt not smite [them]: wouldest thou smite those whom thou hast taken captive with thy sword and with thy bow? Set bread and water before them, that they may eat and drink, and go to their master.
23 Busa nag-andam ug daghang pagkaon ang hari alang kanila, ug sa dihang nakakaon na sila ug nakainom, gipalakaw na niya sila, ug mibalik sila sa ilang agalon. Kadto nga panon sa kasundalohan nga Arameanhon wala mibalik sa yuta sa Israel sa taas nga panahon.
And he prepared a great repast for them, and they ate and drank; and he sent them away, and they went to their master. And the bands of Syria came no more into the land of Israel.
24 Pagkahuman niini gitigom ni Ben Hadad nga hari sa Aram ang tanan niyang kasundalohan ug misulong sa Samaria ug gipalibotan kini.
And it came to pass after this that Ben-Hadad king of Syria gathered all his army, and went up and besieged Samaria.
25 Busa adunay hilabihang kagutom sa Samaria. Tan-awa, gipalibotan nila kini hangtod nga ang ulo sa asno napalit ug 80 ka buok nga plata, ug ang ikaupat nga bahin sa litro sa iti sa salampati alang sa lima ka buok nga plata.
And there was a great famine in Samaria; and behold, they besieged it, until an ass's head was worth eighty silver-pieces, and the fourth part of a cab of dove's dung five silver-pieces.
26 Samtang miagi ang hari sa Israel diha sa paril, misinggit ang babaye ngadto kaniya, nga nag-ingon, “Tabang, agalon ko, hari.”
And it came to pass as the king of Israel was passing by upon the wall, there cried a woman to him saying, Help, my lord O king!
27 Miingon siya, “Kung wala ka gitabangan ni Yahweh, unsaon man nako pagtabang kanimo? Aduna bay nagagikan sa giokanan o sa pug-anan ug ubas?”
And he said, If Jehovah do not help thee, whence should I help thee? Out of the threshing-floor, or out of the winepress?
28 Mipadayon ang hari, “Unsa man ang nakasamok kanimo?” Mitubag siya, “Miingon kining babaye kanako, 'Ihatag kanako ang imong anak nga lalaki aron kaonon nato siya karong adlawa, ug atong kaonon ang akong anak nga lalaki ugma.'”
And the king said to her, What aileth thee? And she said, This woman said to me, Give thy son, that we may eat him to-day, and we will eat my son to-morrow.
29 Busa gipabukalan namo ang akong anak nga lalaki ug gikaon siya, ug miingon ako kaniya sa sunod adlaw, “Ihatag ang imong anak aron kan-on nato siya, apan gitagoan na niya ang iyang anak nga lalaki.”
And we boiled my son, and ate him: and I said to her on the next day, Give thy son, that we may eat him; and she has hidden her son.
30 Busa sa dihang nadungog sa hari ang mga pulong sa babaye, gigisi niya ang iyang mga bisti (nagaagi siya karon sa paril), ug nagtan-aw kaniya ang mga tawo ug nakakita nga aduna siyay sako sa ilalom nga bahin, sapaw sa iyang panit.
And it came to pass when the king heard the words of the woman, that he rent his garments; and he was passing by upon the wall, and the people looked, and behold, he had sackcloth within upon his flesh.
31 Unya miingon siya, “Hinaot nga buhaton sa Dios kanako, ug labaw pa usab, kung ang ulo ni Eliseo ang anak nga lalaki ni Shafat magpabilin kaniya karong adlawa.”
And he said, God do so, and more also to me, if the head of Elisha the son of Shaphat shall remain on him this day!
32 Apan naglingkod si Eliseo didto sa sulod sa iyang balay, ug naglingkod uban kaniya ang mga kadagkoan. Nagpadala ug tawo ang hari gikan sa iyang atubangan, apan sa dihang miabot ang mensahero ngadto kang Eliseo, miingon siya ngadto sa mga kadagkoan, “Tan-awa kung giunsa pagpadala niining anak sa mamumuno aron sa pagkuha sa akong ulo? Tan-awa, sa dihang moabot ang mensahero, sirad-i ang pultahan, ug pugngi ang pultahan nga nasira batok kaniya. Dili ba ang tunob sa mga tiil sa iyang agalon anaa lamang sa iyang luyo?”
And Elisha sat in his house, and the elders sat with him. And [the king] sent a man before him. Before the messenger came to him, he himself said to the elders, Do ye see how this son of a murderer has sent to take away my head? See, when the messenger comes; shut the door, and keep him off with the door: is not the sound of his master's feet behind him?
33 Samtang nakigsulti pa siya kanila, tan-awa, milugsong ang mensahero ngadto kaniya. Miingon ang hari, “Tan-awa, kini nga kasamok naggikan kang Yahweh. Nganong kinahanglan paman ako maghulat ug dugay kang Yahweh?”
And while he yet talked with them, behold, the messenger came down to him. And [the king] said, Behold, this evil is of Jehovah: why should I wait for Jehovah any longer?
