< 2 Hari 4 >
1 Karon miadto ang asawa sa usa sa mga anak sa mga propeta kang Eliseo nga naghilak, nga miingon, “Ang imong sulugoon nga mao ang akong bana patay na, ug nasayod ka nga adunay kahadlok ang imong sulugoon ngadto kang Yahweh. Karon miabot ang maniningil aron kuhaon ang akong duha ka anak aron mahimo niyang mga ulipon.”
And a certain woman of the wives of the sons of the prophets hath cried unto Elisha, saying, 'Thy servant, my husband, is dead, and thou hast known that thy servant was fearing Jehovah, and the lender hath come to take my two children to him for servants.'
2 Busa miingon si Eliseo kaniya, “Unsa man ang akong mabuhat alang kanimo? Sultihi ako kung unsa ang anaa sa imong balay?” Miingon siya, “Walay gipanag-iyahan ang imong sulugoon didto sa balay, gawas sa usa ka kolon nga lana.”
And Elisha saith unto her, 'What do I do for thee? declare to me, what hast thou in the house?' and she saith, 'Thy maid-servant hath nothing in the house except a pot of oil.'
3 Unya miingon si Eliseo, “Gawas ug panghulam ug mga banga sa imong mga silingan, mga banga nga walay sulod. Panghulam ug daghan kung mahimo.
And he saith, 'Go, ask for thee vessels from without, from all thy neighbours — empty vessels — let [them] not be few;
4 Unya kinahanglan nga mosulod ka ug sirad-i ang pultahan ikaw ug ang imong mga anak nga lalaki, ug ibubo ang lana ngadto sa tanang mga banga; ipadaplin ang mga banga nga napuno na.”
and thou hast entered, and shut the door upon thee, and upon thy sons, and hast poured out into all these vessels, and the full ones thou dost remove.'
5 Busa gibiyaan niya si Eliseo ug gisirad-an niya ug sa iyang mga anak nga lalaki ang pultahan. Gidala nila ngadto kaniya ang mga banga, ug gipuno niya kini ug lana.
And she goeth from him, and shutteth the door upon her, and upon her sons; they are bringing nigh unto her, and she is pouring out,
6 Sa dihang napuno na ang mga sudlanan, miingon siya sa iyang anak nga lalaki, “Hatagi ako ug lain pang banga.” Apan miingon siya kaniya, “Wala nay mga banga.” Unya mihunong ug dagayday ang lana.
and it cometh to pass, at the filling of the vessels, that she saith unto her son, 'Bring nigh unto me a vessel more,' and he saith unto her, 'There is not a vessel more;' and the oil stayeth.
7 Unya milakaw siya ug gisultihan ang tawo sa Dios. Miingon siya, “Lakaw, ibaligya ang lana; bayari ang imong utang, ug pagkinabuhi uban sa imong mga anak pinaagi sa nahibilin.”
And she cometh and declareth to the man of God, and he saith, 'Go, sell the oil, and repay thy loan; and thou [and] thy sons do live of the rest.'
8 Usa ka adlaw, naglakaw si Eliseo didto sa Shunem diin nagpuyo ang mahinungdanong babaye; giawhag niya siya nga mokaon uban kaniya. Busa sa dihang moagi si Eliseo, mohapit siya didto aron mokaon.
And the day cometh that Elisha passeth over unto Shunem, and there [is] a great woman, and she layeth hold on him to eat bread, and it cometh to pass, at the time of his passing over, he turneth aside thither to eat bread,
9 Miingon ang babaye ngadto sa iyang bana, “Tan-awa, naamgohan ko karon nga kini usa ka balaan nga tawo sa Dios nga kanunay nga nagaagi.
and she saith unto her husband, 'Lo, I pray thee, I have known that a holy man of God he is, passing over by us continually;
10 Magbuhat kita ug gamay nga lawak didto sa atop alang kang Eliseo, ug magbutang kita didto ug higdaanan, usa ka lamesa, usa ka lingkoranan, ug usa ka lampara. Busa kung moanhi siya kanato, makapuyo siya didto.”
let us make, I pray thee, a little upper chamber of the wall, and we set for him there a bed, and a table, and a high seat, and a candlestick; and it hath been, in his coming in unto us, he doth turn aside thither.'
11 Busa sa dihang miabot na usab ang panahon nga mihapit si Eliseo didto, mipuyo siya sa maong lawak ug mipahulay didto.
And the day cometh, that he cometh in thither, and turneth aside unto the upper chamber, and lieth there,
12 Miingon si Eliseo sa iyang sulugoon nga si Gehazi, “Tawga kining taga-Shunem.” Sa dihang gitawag niya siya, nagtindog siya atubang kaniya.
and he saith unto Gehazi his young man, 'Call for this Shunammite;' and he calleth for her, and she standeth before him.
13 Miingon si Eliseo kaniya, “Ingna siya, 'Nakasinati ka niining tanan nga kahasol aron sa pag-atiman kanamo. Unsa man ang angay buhaton alang kanimo? Mahimo ba nga makigsulti kami ngadto sa hari alang kanimo o ngadto sa pangulo sa kasundalohan?'” Mitubag siya, “Nagpuyo ako uban sa akong kaugalingong katawhan.”
And he saith to him, 'Say, I pray thee, unto her, Lo, thou hast troubled thyself concerning us with all this trouble; what — to do for thee? is it to speak for thee unto the king, or unto the head of the host?' and she saith, 'In the midst of my people I am dwelling.'
14 Busa miingon si Eliseo, “Unya unsa man ang atong mabuhat alang kaniya?” Mitubag si Gehazi, “Sa pagkatinuod, wala siyay anak nga lalaki, ug tigulang na ang iyang bana.”
And he saith, 'And what — to do for her?' and Gehazi saith, 'Verily she hath no son, and her husband [is] aged.'
15 Busa mitubag si Eliseo, “Tawga siya.” Sa dihang gitawag niya siya, mitindog siya sa pultahan.
And he saith, 'Call for her;' and he calleth for her, and she standeth at the opening,
16 Miingon si Eliseo, “Niining panahona sa tuig, sa sunod tuig, makabaton ka ug anak nga lalaki.” Miingon siya, “Ayaw, agalon ko ug tawo sa Dios, ayaw pamakak sa imong sulugoon.”
and he saith, 'At this season, according to the time of life, thou art embracing a son;' and she saith, 'Nay, my lord, O man of God, do not lie unto thy maid-servant.'
17 Apan nagmabdos ang babaye ug naghimugso ug anak nga lalaki pagkasunod tuig sa samang panahon, sumala sa gisulti ni Eliseo kaniya.
And the woman conceiveth and beareth a son, at this season, according to the time of life, that Elisha spake of unto her.
18 Sa dihang midako na ang bata, usa ka adlaw niana miadto siya sa iyang amahan, nga uban sa mga mangangani.
And the lad groweth, and the day cometh that he goeth out unto his father, unto the reapers,
19 Miingon siya sa iyang amahan, “Ang akong ulo, ang akong ulo.” Miingon ang iyang amahan ngadto sa iyang sulugoon, “Dad-a siya ngadto sa iyang inahan.”
and he saith unto his father, 'My head, my head;' and he saith unto the young man, 'Bear him unto his mother;'
20 Sa dihang gikuha siya sa sulugoon ug gidala ang batang lalaki ngadto sa iyang inahan, milingkod ang bata ngadto sa iyang mga tuhod hangtod nag-udto ug unya namatay.
and he beareth him, and bringeth him in unto his mother, and he sitteth on her knees till the noon, and dieth.
21 Busa mibangon ang babaye ug gipahigda ang bata sa higdaanan sa tawo sa Dios, gisirad-an ang pultahan, ug migawas.
And she goeth up, and layeth him on the bed of the man of God, and shutteth [the door] upon him, and goeth out,
22 Gitawag niya ang iyang bana, ug miingon, “Palihog padad-i ako ug usa sa mga sulugoon ug usa sa mga asno aron makaadto dayon ako sa tawo sa Dios ug unya mobalik.”
and calleth unto her husband, and saith, 'Send, I pray thee, to me, one of the young men, and one of the asses, and I run unto the man of God, and return.'
23 Miingon ang iyang bana, “Nganong buot man nimo nga moadto kaniya karong adlawa? Dili man bag-o ang bulan karon ni Adlaw nga Igpapahulay.” Mitubag siya, “Mahimo lamang kini.”
And he saith, 'Wherefore art thou going unto him to-day? — neither new moon nor sabbath!' and she saith, 'Peace [to thee]!'
24 Unya gihapinan niya ang asno ug miingon siya sa iyang sulugoon, “Pagdali ug maneho; ayaw pagpahinay ug padagan alang kanako gawas kung moingon ako.”
And she saddleth the ass, and saith unto her young man, 'Lead, and go, do not restrain riding for me, except I have said [so] to thee.'
25 Busa milakaw siya ug miabot ngadto sa tawo sa Dios didto sa Bukid sa Carmel. Busa sa dihang nakita siya sa tawo sa Dios sa layo pa siya, miingon siya sa iyang sulugoon nga si Gehazi, “Tan-awa, ania ang babaye nga taga-Shunem.
And she goeth, and cometh in unto the man of God, unto the hill of Carmel, and it cometh to pass, at the man of God's seeing her from over-against, that he saith unto Gehazi his young man, 'Lo, this Shunammite;
26 Palihog dagan aron sa pagtagbo kaniya ug ingna siya, “Maayo ba ang tanan diha kanimo ug sa imong bana ug sa bata?'” Mitubag siya, “Maayo lamang.”
now, run, I pray thee, to meet her, and say to her, Is there peace to thee? is there peace to thy husband? is there peace to the lad?' and she saith, 'Peace.'
27 Sa dihang nakaabot siya ngadto sa tawo sa Dios didto sa bukid, gikuptan niya pag-ayo ang tiil niya. Miduol si Gehazi aron birahon siya palayo apan miingon ang tawo sa Dios, “Pasagdi siya, kay nasubo siya pag-ayo, ug gitago ni Yahweh ang suliran gikan kanako, ug wala ako gisultihan.”
And she cometh in unto the man of God, unto the hill, and layeth hold on his feet, and Gehazi cometh nigh to thrust her away, and the man of God saith, 'Let her alone, for her soul [is] bitter to her, and Jehovah hath hidden [it] from me, and hath not declared [it] to me.'
28 Unya miingon siya, “Nangayo ba diay ako ug anak nga lalaki, akong agalon? Dili ba miingon man ako nga, 'Ayaw akog ilara'?”
And she saith, 'Did I ask a son from my lord? did I not say, Do not deceive me?'
29 Unya miingon si Eliseo kang Gehazi, “Pag-ilis alang sa panaw ug dad-a ang akong sungkod. Adto sa iyang balay. Kung makasugat ka ug bisan kinsang tawo, ayaw siyag tagda, ug kung adunay motagad kanimo, ayaw siyag tubaga. Ibutang ang akong sungkod ngadto sa dagway sa bata.”
And he saith to Gehazi, 'Gird up thy loins, and take my staff in thy hand, and go; when thou dost meet a man, thou dost not salute him; and when a man doth salute thee, thou dost not answer him; and thou hast laid my staff on the face of the youth.'
30 Apan miingon ang inahan sa bata, “Ingon nga buhi si Yahweh, ug ingon nga buhi ka, dili ako mobiya kanimo.” Busa mibangon si Eliseo ug misunod kaniya.
And the mother of the youth saith, 'Jehovah liveth, and thy soul liveth — if I leave thee;' and he riseth and goeth after her.
31 Nagdali nga nag-una si Gehazi ug gibutang ang sungkod ngadto sa dagway sa bata, apan wala misulti o nakadungog ang bata. Busa mibalik si Gehazi aron sa pagtagbo kang Eliseo ug misugilon kaniya nga nag-ingon, “Wala mimata ang bata.”
And Gehazi hath passed on before them, and layeth the staff on the face of the youth, and there is no voice, and there is no attention, and he turneth back to meet him, and declareth to him, saying, 'The youth hath not awaked.'
32 Sa dihang nakaabot na si Eliseo sa balay, patay na ang bata ug anaa sa higdaanan.
And Elisha cometh in to the house, and lo, the youth is dead, laid on his bed,
33 Busa misulod si Eliseo ug gisirad-an ang pultahan ug anaa ang bata didto ug nag-ampo siya ngadto kang Yahweh.
and he goeth in and shutteth the door upon them both, and prayeth unto Jehovah.
34 Mipatong siya sa bata ug mipahiluna ibabaw sa bata; gipahimutang niya ang iyang baba ngadto sa iyang baba, ug ang iyang mga mata ngadto sa iyang mga mata, ug ang iyang mga kamot ngadto sa iyang mga kamot. Gihap-an niya ang batang lalaki, ug miinit ang lawas sa batang lalaki.
And he goeth up, and lieth down on the lad, and putteth his mouth on his mouth, and his eyes on his eyes, and his hands on his hands, and stretcheth himself upon him, and the flesh of the lad becometh warm;
35 Unya mibangon si Eliseo ug milakaw libot sa lawak ug mipatong na usab ug midupa ngadto sa bata. Mihatsing ang bata sa makapito ug unya gibuka ang iyang mga mata!
and he turneth back and walketh in the house, once hither and once thither, and goeth up and stretcheth himself upon him, and the youth sneezeth till seven times, and the youth openeth his eyes.
36 Busa gitawag ni Eliseo si Gehazi ug miingon, “Tawga ang taga-Shunem!” Busa gitawag niya siya, ug sa dihang miabot siya sa lawak, miingon si Eliseo, “Kuhaa ang imong anak.”
And he calleth unto Gehazi, and saith, 'Call unto this Shunammite;' and he calleth her, and she cometh in unto him, and he saith, 'Lift up thy son.'
37 Unya mihapa siya sa yuta dapit sa iyang tiil ug miyukbo, ug unya gikuha ang iyang anak nga lalaki ug migawas.
And she goeth in, and falleth at his feet, and boweth herself to the earth, and lifteth up her son, and goeth out.
38 Unya miadto pag-usab si Eliseo sa Gilgal. Adunay kagutom sa yuta, ug naglingkod ang mga anak sa mga propeta atubang kaniya. Miingon siya sa iyang sulugoon, “Pagtak-ang ug dako nga kolon ngadto sa kalayo ug pagsabaw alang sa mga anak sa mga propeta.”
And Elisha hath turned back to Gilgal, and the famine [is] in the land, and the sons of the prophets are sitting before him, and he saith to his young man, 'Set on the great pot, and boil pottage for the sons of the prophets.'
39 Migawas ang usa kanila aron sa pagkuha ug mga utanon. Nakakaplag siya ug ihalas nga bagon ug mikuha ug igong ihalas nga mga tanom nga mokatay aron mopuno sa pilo sa iyang kupo. Gihiwa nila kini ug gibutang sa sabaw, apan wala sila nasayod kung unsa kini nga matang.
And one goeth out unto the field to gather herbs, and findeth a vine of the field, and gathereth of it gourds of the field — the fulness of his garment — and cometh in and splitteth [them] into the pot of pottage, for they knew [them] not;
40 Busa gibubo nila ang sabaw alang sa mga tawo aron makakaon. Pagkataodtaod, samtang nangaon sila, misinggit sila ug miingon, “Tawo sa Dios, adunay makamatay sa sulod sa kolon!” Busa dili na nila kini makaon.
and they pour out for the men to eat, and it cometh to pass at their eating of the pottage, that they have cried out, and say, 'Death [is] in the pot, O man of God!' and they have not been able to eat.
41 Apan miingon si Eliseo, “Dad-i ako ug pipila ka harina.” Gibubo niya kini ngadto sa kolon ug miingon, “Ibubo kini alang sa mga tawo, aron makakaon sila.” Unya nawala ang makadaot nga anaa sa kolon.
And he saith, 'Then bring ye meal;' and he casteth into the pot, and saith, 'Pour out for the people, and they eat;' and there was no evil thing in the pot.
42 Adunay tawo gikan sa Baal Shalisa nga miadto sa tawo sa Dios ug nagdala ug 20 ka tinapay nga sebada sulod sa iyang sako gikan sa bag-ong ani, ug bag-o nga mga lugas. Miingon siya, “Ihatag kini sa mga tawo aron makakaon sila.”
And a man hath come from Baal-Shalishah, and bringeth in to the man of God bread of first-fruits, twenty loaves of barley, and full ears of corn in its husk, and he saith, 'Give to the people, and they eat.'
43 Miingon ang iyang sulugoon, “Unsa, ihatag ko ba kini ngadto sa gatosan ka mga tawo?” Apan miingon si Eliseo, “Ihatag kini sa mga tawo, aron makakaon sila, tungod kay miingon si Yahweh, 'Makakaon sila ug aduna pay mahibilin.'”
And his minister saith, 'What — do I give this before a hundred men?' and he saith, 'Give to the people, and they eat, for thus said Jehovah, Eat and leave;'
44 Busa gihatag kini sa iyang sulugoon ngadto kanila; mikaon sila, ug aduna pay pipila ka salin, sumala sa gisaad sa pulong ni Yahweh.
and he giveth before them, and they eat and leave, according to the word of Jehovah.