2 Hari 18
1 Karon sa ikatulong tuig ni Hosea ang anak nga lalaki ni Ela, nga hari sa Israel, nagsugod sa paghari si Hezekia nga anak nga lalaki ni Ahaz, nga hari sa Juda.
以色列王厄拉的兒子曷舍亞三年，阿哈次的兒子希則克雅登基為猶大王。
2 Nagsugod siya sa paghari sa dihang 25 pa ka tuig ang iyang pangidaron; naghari siya sulod sa 29 ka tuig sa Jerusalem. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Abia; anak siya nga babaye ni Zacarias.
他登極時年二十五歲，在耶路撒冷作王凡二十九年；他的母親名阿彼雅，是則加黎雅的女兒。
3 Nagbuhat siya ug matarong sa panan-aw ni Yahweh, gisunod niya ang tanang panag-ingnan nga nabuhat ni David, nga iyang katigulangan.
希則克雅行了上主視為正義的事，完全像他祖先達味所行的一樣；
4 Gitanggal niya ang anaa sa taas nga mga dapit, giguba ang bato nga mga haligi, ug giputol ang mga mga poste nga si Asera. Gidugmok niya ang tumbaga nga bitin nga gibuhat ni Moises, tungod kay niadtong mga adlawa ang katawhan sa Israel nagsunog ug insenso niini; gitawag kini nga “Nehustan.”
他廢除了高丘，毀壞了石柱，砍倒了木偶，打碎了梅瑟所製造的銅蛇，因為直到那時，以色列子民仍向銅蛇焚香，稱為乃胡市堂。
5 Misalig si Hezekia kang Yahweh, ang Dios sa Israel, mao nga human kaniya wala na gayoy susama kaniya taliwala sa mga hari sa Juda, ni taliwala sa mga hari nga nauna kaniya.
他信賴上主以色列的天主；在他前後的猶大列王中，沒有一個可與他相比的。
6 Kay nagpabilin siya ngadto kang Yahweh. Wala gayod siya mihunong sa pagsunod kaniya apan mituman sa iyang mga mando, nga gimando ni Yahweh kang Moises.
他依靠上主，緊隨不離，謹守上主頒給梅瑟的誡命。
7 Busa nag-uban si Yahweh kang Hezekia, ug nagmauswagon siya bisan asa moadto. Misupak siya batok sa hari sa Asiria ug wala mag-alagad kaniya.
因此，上主與他同在，他無論作什麼，必都順利，且擺脫了亞述王的羈絆，不再作他的藩屬；
8 Gisulong niya ang mga Filistihanon hangtod sa Gaza ug ang utlanan nga nagpalibot niini, gikan sa tore sa mga tigbantay ngadto sa lig-on nga siyudad.
又擊敗了培肋舍特人，直追到迦薩，佔領了他們的土地，攻取了守望台和堅城。
9 Sa ikaupat nga tuig ni Haring Hezekia, nga maoy ikapito nga tuig ni Hosea nga anak nga lalaki ni Ela nga hari sa Israel, miabot si Shalmaneser nga hari sa Asiria batok sa Samaria ug gipalibotan kini.
希則克雅王四年，即以色列王厄拉的兒子曷舍亞七年，亞述王沙耳瑪乃色來進攻撒瑪黎雅，圍困了這城；
10 Sa kataposan sa tulo ka tuig gikuha nila kini, sa ikaunom nga tuig ni Hezekia, nga maoy ikasiyam nga tuig ni Hosea nga hari sa Israel; niini nga pamaagi nailog nila ang Samaria.
三年年底攻下，即希則克雅王六年，以色列王曷舍亞九年，撒瑪黎雅失陷。
11 Busa gidala sa hari sa Asiria ang Israel ngadto sa Asiria ug gibutang sila sa Hala, ug sa Suba sa Habor didto sa Gozan, ug sa mga siyudad sa Medes.
亞述王遂將以色列人擄往亞述，徙置在哈拉黑和靠近哥倉河的哈波爾，以及瑪待各城內。
12 Gibuhat niya kini tungod kay wala sila mituman sa tingog ni Yahweh nga ilang Dios, apan gisupak nila ang kasabotan sa iyang pagpakigsaad, ang tanan nga gimando ni Moises nga alagad ni Yahweh. Nagdumili sila sa pagpamati o sa pagbuhat niini.
這是因為他們沒有聽從上主，他們天主的聲音，違反了他的盟約：凡上主的僕人梅瑟所吩咐的，他們一概沒有聽從，也沒有遵行。
13 Unya sa ikanapulo ug upat ka tuig ni Haring Hezekia, gisulong ni Senakerib nga hari sa Asiria ang tanang lig-on nga mga siyudad sa Juda ug nailog kini.
希則克雅王十四年，亞述王散乃黑黎布前來進攻猶大的一切堅城，都佔領了。
14 Busa nagpadala si Hezekia nga hari sa Juda ug pulong ngadto sa hari sa Asiria, nga anaa sa Lakis, nga nag-ingon, “Nakasala ako kanimo. Ayaw na pagsulong nganhi kanako. Bisan unsa ang imong ipabuhat kanako akong pagabuhaton.” Gipabayad sa hari sa Asiria si Hezekia nga hari sa Juda ug 300 ka mga talent sa plata ug 30 ka talent sa bulawan.
猶大王希則克雅於是派遣使者，到拉基士去見亞述王說：「我錯了，請你退兵；凡你向我提出的條件，我都接受。」於是亞述王限令猶大王希則克雅繳納三百「塔冷通」銀子，三十「塔冷通」金子。
15 Busa gihatag ni Hezekia kaniya ang tanan nga plata nga anaa sa balay ni Yahweh ug ang anaa sa tipiganan sa bahandi sa palasyo sa hari.
希則克雅只得把上主殿內，和王宮府庫所有的銀子都交出來。
16 Unya giputol ni Hezekia ang bulawan nga gikan sa mga pultahan sa templo ni Yahweh ug gikan sa mga haligi nga iyang gitaklap; gihatag niya ang bulawan ngadto sa hari sa Asiria.
同時，猶大王希則克雅將上主殿宇門上的金子和他自己包鑲在門柱上的金子都剝下來，交給了亞述王。
17 Apan gipangtawag sa hari sa Asiria ang iyang daghang kasundalohan, gipadala si Tartan ug si Rabsaris ug ang pangulo sa kasundalohan nga gikan sa Lakis ngadto kang Haring Hezekia sa Jerusalem. Mitungas sila ngadto sa kadalanan ug miabot gawas sa Jerusalem. Miabot sila sa tubo sa tubig nga paingon sa tigomanan sa tubig sa ibabaw, didto sa dalan sa dapit nga labhanan, ug mitindog sa kilid niini.
亞述王從拉基士打發元帥、衛隊長和大將軍率領大軍到耶路撒冷去見希則克雅。他們就上到耶路撒冷，一來到，就站在上池的水溝旁，漂布田間的大路上，
18 Sa dihang gitawag nila si Haring Hezekia, migawas si Eliakim nga anak nga lalaki ni Hilkia, nga nagdumala sa panimalay, ug si Shebna nga escriba, ug si Joa nga anak nga lalaki ni Asaf, ang tiglista, migawas aron paghimamat kanila.
求見君王。希耳克雅的兒子厄里雅金家宰，舍布納書記和阿撒夫的兒子約阿黑史官，出來迎接他們。
19 Busa giingnan sila sa pangulo sa kasundalohan nga sultihan si Hezekia kung unsa ang gisulti sa bantogan nga hari, ang hari sa Asiria, nga miingon: “Unsa man ang gigikanan sa imong pagsalig?
大將軍對他們說：「你們去告訴希則克雅說：大王，亞述王這樣說：你所依靠的，算得什麼依靠﹖
20 Nagsulti ka lamang ug walay pulos nga mga pulong, nga nagsulti nga adunay mga kadapig ug kusog alang sa gubat. Karon kinsa man ang imong gisaligan? Kinsa man ang naghatag kanimo ug kaisog aron sa pagpakigbatok kanako?
你想空口說話，就是戰略和戰鬥的力量嗎﹖如今你靠誰來背叛我﹖
21 Tan-awa, nagsalig ka sa sungkod niining makasamad nga bagakay sa Ehipto, apan kung ang tawo mosalig niini, makatuslok kini ngadto sa iyang kamot ug makasamad kini. Mahisama niana ang si bisan kinsa nga mosalig kang Faraon nga hari sa Ehipto.
我現在你看，你依靠的埃及是一根破裂的蘆杖；誰依靠這杖，它就刺傷誰的手，且把手刺透；埃及王法郎對所有依靠他的人，就是這樣。
22 Apan kung moingon ka kanako, 'Nagasalig kami kang Yahweh nga among Dios,' dili ba siya man mismo ang anaa sa taas nga mga dapit ug sa mga halaran nga gipangkuha ni Hezekia, ug miingon ngadto sa Juda ug sa Jerusalem, 'Kinahanglan nga mosimba kamo sa atubangan niini nga halaran sa Jerusalem'?
假使你們對我說：我們依靠雅威我們的天主，希則克雅豈不是曾推翻他的高丘和祭壇，且對猶大和耶路撒冷說：你們只應在耶路撒冷的這祭壇前朝拜﹖
23 Busa karon, buot ko nga maghatag kanimo ug maayong tanyag gikan sa akong agalon ang hari sa Asiria. Hatagan ko ikaw ug 2, 000 ka mga kabayo, kung makakaplag ka ug mangabayo niini.
如今你可與我的主上亞述王打賭：我給你兩千匹馬，你是否能給這些馬配上騎兵﹖
24 Unsaon man nimo pagsukol sa bisan usa lang ka kapitan sa labing ubos nga mga sulugoon sa akong agalon? Nagsalig ka sa Ehipto alang sa mga karwahe ug nagkabayo nga kalalakin-an!
若不能，你怎敢拒絕我主上最小僕人中的一個軍長，而去依靠埃及的戰車和騎兵﹖
25 Mopanaw ba ako dinhi kung dili makig-away si Yahweh batok niining dapita ug laglagon kini? Miingon si Yahweh kanako, 'Sulonga kining yutaa ug laglaga kini.'”
現在，我上來攻打毀滅這地，難道不是雅威的意思嗎﹖雅威曾對我說：你上去攻打這地，加以毀滅! 」
26 Unya miingon si Eliakim nga anak nga lalaki ni Hilkia, ug si Shebna, ug si Joa ngadto sa pangulo sa kasundalohan, “Palihog pakigsulti sa imong mga sulugoon sa Aramaico nga pinulongan, kay makasabot kami niini. Ayaw pakigsulti kanamo sa pinulongan sa Juda kay madunggan sa katawhan nga anaa sa paril.”
希耳克雅的兒子厄里雅金、舍布納和約阿黑對大將軍說：「請你對你的僕人說阿剌美話，因為我們都懂；你不要對我們說猶太話，因為城牆上的百姓能聽到。」
27 Apan miingon ang pangulo sa kasundalohan kanila, “Gipadala ba ako sa akong agalon ngadto sa inyong agalon ug diha kaninyo aron sa pagsulti niining mga pulonga? Wala ba niya ako gipadala ngadto sa kalalakin-an nga naglingkod sa paril, nga magakaon sa kaugalingon nga hugaw ug moinom sa ilang kaugalingon nga ihi uban kanimo?”
大將軍回答說：「難道我的主上打發我來，只對你的主上和你講這些話，而不是對那些坐在城牆上，和你們一樣該吃自己的糞，喝自己的尿的人，講這些話嗎﹖」
28 Unya mitindog ang pangulo sa kasundalohan ug misinggit sa makusog nga tingog sa Judio nga pinulongan, nga nag-ingon, “Paminawa ang pulong sa bantogan nga hari, ang hari sa Asiria.
大將軍於是站起來，仍用猶太話大聲喊說：「你們聽大王亞述王的話罷!
29 Miingon ang hari, 'Ayaw tugoti nga limbongan kamo ni Hezekia, kay dili siya makahimo sa pagluwas kaninyo gikan sa akong gahom.
大王這樣說：你們別上希則克雅的當，他決不能拯救你們脫離我的手；
30 Ayaw tugoti si Hezekia nga ipasalig kamo kang Yahweh, nga moingon, “Pagaluwason gayod kita ni Yahweh, ug kining siyudara wala gihatag ngadto sa kamot sa hari sa Asiria.'”
也不要讓希則克雅使你們依靠雅威說：雅威必會拯救我們，這城決不會落在亞述王手中。
31 Ayaw paminaw kang Hezekia, kay mao kini ang giingon sa hari sa Asiria: 'Pakighigala kanako ug umari kanako. Unya ang matag usa kaninyo mokaon gikan sa iyang kaugalingon nga paras ug gikan sa iyang kaugalingon nga kahoy sa igera, ug moinom gikan sa tubig sa iyang kaugalingon nga atabay.
千萬別聽信希則克雅! 原來亞述王曾這樣說：你們要與我和好，出來歸順我，各人就可以吃自己的葡萄和無花果，各人也可以喝自己井裡的水，
32 Pagabuhaton ninyo kini hangtod nga moabot ako ug dad-on kamo ngadto sa yuta ingon nga inyong kaugalingon nga yuta, ang yuta sa trigo ug bag-o nga bino, ang yuta sa tinapay ug kaparasan, ang yuta sa olibo nga mga kahoy ug ang dugos, aron nga mabuhi kamo ug dili mamatay.' Sa dihang mosulay sa pagdani si Hezekia kaninyo ayaw kamo ug paminaw kaniya, nga moingon, 'Pagaluwason kita ni Yahweh.'
直到我來領你們到一個與你們本國一樣的地方去，一個有五穀和新酒的地方，一個有食糧和葡萄樹的地方，一個產橄欖油和蜂蜜的地方，叫你們生活下去，而不至於死亡。千萬別聽信希則克雅，因為他欺騙你們說：雅威必拯救我們。
33 Aduna bay mga dios sa katawhan nga mitabang kanila gikan sa kamot sa hari sa Asiria?
萬國的神中，有那一個由亞述王手中，拯救了自己的國土﹖
34 Diin man ang mga dios ni Hamat ug ni Arpad? Diin man ang mga dios ni Sefarvaim, Hena, ug Iva? Giluwas ba nila ang Samaria gikan sa akong kamot?
哈瑪特和阿帕得的神在那裡﹖色法瓦因、赫納和依瓦的神在那裡﹖撒瑪黎雅地的神在那裡﹖難道他們從我手中拯救了撒瑪黎雅﹖
35 Taliwala sa mga dios sa kayutaan, aduna bay dios nga niluwas sa iyang yuta gikan sa akong gahom? Unsaon man pagluwas ni Yahweh ang Jerusalem gikan sa akong gahom?”
在這地域中的神，有那一個由我手中救出了自己的國土﹖難道雅威就能由我手中拯救耶路撒冷嗎﹖」
36 Apan nagpabilin nga hilom ang katawhan ug wala mitubag, kay nagmando ang hari nga, “Ayaw siyag tubaga.”
人都不作聲，一句話都沒有回答他，因為君王有命，不要回答他。
37 Unya si Eliakim nga anak nga lalaki ni Hilkia, nganagdumala sa panimalay; si Shebna nga escriba; ug si Joa nga anak nga lalaki ni Asaf, ang tigsulat, miadto kang Hezekia uban sa gisi nila nga mga bisti, ug gisugilon ngadto kaniya ang mga pulong sa pangulo sa kasundalohan.
當下希耳克雅的兒子厄里雅金家宰、舍布納書記和阿撒夫的兒子約阿黑史官，撕裂了自己的衣服，來見希則克雅，將那將軍的話全部告訴了他。
