2 Hari 13

1 Sa ika-23 ka tuig ni Joas ang anak nga lalaki ni Ahazia nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari sa Israel si Jehoahaz nga anak nga lalaki ni Jehu didto sa Samaria; naghari siya sulod sa 17 ka tuig.

After Joash had been ruling Judah for almost 23 years, Jehu’s son Jehoahaz became the king of Israel. He ruled in Samaria [city] for 17 years.

2 Gihimo niya ang daotan sa panan-aw ni Yahweh ug misunod sa mga sala ni Jeroboam ang anak nga lalaki ni Nebat, nga maoy hinungdan nga nakasala ang Israel; ug wala mibiya si Jehoahaz gikan niini.

He did many things that Yahweh considered to be evil and committed the same kind of sins that Jeroboam had committed, sins which led the people of Israel to sin. He did not stop committing those sins.

3 Misilaob ang kasuko ni Yahweh batok sa Israel, ug padayon sila nga gihatag ngadto sa kamot ni Hazael ang hari sa Aram ug ngadto sa mga kamot ni Ben Hadad nga anak nga lalaki ni Hazael.

So Yahweh became very angry with the Israeli people, and he allowed the army of King Hazael of Syria and his son Ben-Hadad to defeat the Israelis many times.

4 Nangaliyupo si Jehoahaz kang Yahweh, ug naminaw si Yahweh kaniya tungod kay nakita niya kung giunsa pagdaogdaog ang Israel, kung giunsa sila pagdaogdaog sa hari sa Aram.

Then Jehoahaz prayed to Yahweh [for help], and Yahweh heeded him, because he saw that the army of the king of Syria was oppressing the Israelis.

5 Busa gihatagan ni Yahweh ang Israel ug manluluwas, ug nakalingkawas sila gikan sa kamot sa mga Arameanhon, ug nagsugod pagpuyo ang katawhan sa Israel sa ilang panimalay sama kaniadto.

Yahweh sent a leader to Israel, who enabled them to be freed from being controlled by Syria. After that, the Israeli people lived peacefully as they had done previously.

6 Bisan pa niana, wala sila mobiya gikan sa mga sala sa panimalay ni Jeroboam, nga maoy hinungdan sa pagpakasala sa Israel, ug nagpadayon gihapon sila niini; ug nagpabilin gihapon ang poste nga si Ashera sa Samaria.

But they still continued to commit the same kind of sins that Jeroboam and his family had committed and which led the Israelis to [also] sin. And the statue of the goddess Asherah remained in Samaria.

7 Gibinlan lamang sa Arameanhon si Jehoahaz ug 50 ka mga mangabayoay, napulo ka mga karwahe, ug 10, 000 ka mga tawo nga nagbaktas, kay gilaglag sila sa hari sa Aram ug gihimo sila nga sama sa tahop sa panahon sa pag-giuk.

Jehoahaz had only 50 men who rode on horses and ten chariots and 10,000 other soldiers, because the army of Syria had killed all the rest, trampling them like people walk on dirt.

8 Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Jehoahaz, ug sa tanan niyang nabuhat ug sa iyang gahom, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?

[If you want to read about] [RHQ] everything else that Jehoahaz did, you can read about it in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.

9 Busa nagpahulay si Jehoahaz uban sa iyang mga katigulangan, ug gilubong nila siya didto sa Samaria. Si Jehoas nga iyang anak nga lalaki ang nahimong hari puli kaniya.

Jehoahaz died [EUP] and was buried in Samaria. Then his son Jehoash became the king.

10 Sa ika-37 ka tuig ni Joas nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari si Jehoas nga anak nga lalaki ni Jehoahaz sa Israel didto sa Samaria; naghari siya sulod sa 16 ka tuig.

Jehoash, the son of Jehoahaz, started to rule in Israel after King Joash had been ruling in Judah for 23 years. Jehoash ruled in Samaria for 17 years.

11 Gihimo niya ang daotan sa panan-aw ni Yahweh. Wala siya mobiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, diin gihimo niya nga magpakasala ang Israel, apan milakaw hinuon siya niini.

He did many things that Yahweh considered to be evil. He refused to turn away from worshiping idols, which was the sin that [many years earlier King] Jeroboam had told the Israeli people to commit.

12 Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Jehoas, ug sa tanan niyang nabuhat, ug sa iyang gahom pinaagi sa pagpakig-away niya batok kang Amazia nga hari sa Juda, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?

The other things that happened while Jehoash was king and all the things that he did are written in the book called ‘The Account of What the Kings of Israel Did’. In that account they wrote about Jehoash’s [army’s] victories, and their war with [the army of] King Amaziah of Judah.

13 Mipahulay si Jehoas uban sa iyang mga katigulangan, ug si Jeroboam ang milingkod sa iyang trono. Gilubong si Jehoas sa Samaria uban sa mga hari sa Israel.

When Jehoash died, he was buried in Samaria where the [other] kings of Israel were buried. Then his son Jeroboam became king.

14 Karon nagsakit si Eliseo sa balatian nga iya nang ikamatay, busa miadto kaniya si Jehoas ang hari sa Israel ug mihilak ngadto kaniya. Miingon siya, “Amahan ko, amahan ko, ang mga karwahe sa Israel ug ang mga mangabayoay nga kalalakin-an mokuha kanimo!”

Elisha became very ill. Just before he died, King Jehoash went to Elisha and cried in front of him. [Saying the same words that Elisha had said when Elijah was taken to heaven], he said, “My father/master! My father/master! The chariots of us Israeli people and their drivers [are taking my master away]!”

15 Miingon si Eliseo kaniya, “Pagkuha ug pana ug pipila ka mga udyong,” busa mikuha si Joas ug pana ug pipila ka mga udyong.

Elisha said to him, “Bring to me a bow and some arrows!” So the king did that.

16 Miingon si Eliseo ngadto sa hari sa Israel, “Guniti ang pana,” busa gigunitan niya kini. Unya gigunitan ni Eliseo ang mga kamot sa hari.

Then Elisha told the king to put his hands on the bow [and prepare to shoot some arrows]. And then Elisha put his own hands on the king’s hands.

17 Miingon si Eliseo, “Ablihi ang bintana nga anaa sa sidlakang bahin,” busa giablihan niya kini. Unya miingon si Eliseo, “Ipana!”, ug iyang gipana. Miingon si Eliseo, “Mao kini ang udyong sa kadaogan ni Yahweh, ang udyong sa kadaogan ngadto sa Aram, kay inyong solungon ang mga Arameanhon sa Afek hangtod nga inyo silang mapuo.”

Then Elisha told him, “[Have someone] open that window toward the east.” So they opened it. Then Elisha said, “Shoot!” So the king did. Then Elisha said, “That is the arrow that [indicates that your army] will defeat the Syrian army. Your army will completely defeat their [army] at Aphek [town].”

18 Unya miingon si Eliseo, “Kuhaa ang mga udyong,” busa gikuha kini ni Joas. Miingon siya sa hari sa Israel, “Ibunal kini sa yuta,” ug gibunal niya sa yuta sa makatulo ka higayon, unya miundang.

Then Elisha said, “Pick up the other arrows and strike the ground with them!” So the king picked up the arrows and struck the ground three times.

19 Apan nasuko kaniya ang tawo sa Dios ug miingon, “Gibunal unta nimo sa yuta sa makalima o kaunom ka higayon. Unya imong sulongon ang Aram hangtod nga imo kining malaglag, apan karon imong sulongon ang Aram sa makatulo lamang ka higayon.”

But Elisha was angry with him. He exclaimed, “You should have struck the ground five or six times! If you had done that, your army would have defeated the Syrian [army] until they were completely wiped out! But now, [because you struck the ground only three times, ] your army will defeat them only three times!”

20 Unya namatay si Eliseo, ug gilubong nila siya. Karon ang mga pundok sa mga Moabihanon misakop sa yuta sa pagsugod sa tuig.

Then Elisha died and was buried. Groups of raiders from Moab came to Israel each year during (spring/the time when the cold season was ending).

21 Samtang naglubong sila ug usa ka tawo, nakita nila ang pundok sa mga Moabihanon, busa giitsa nila ang lawas ngadto sa lubnganan ni Eliseo. Sa pagdapat gayod sa tawo ngadto sa mga bukog ni Eliseo, nabuhi siya ug mitindog.

One year, when some Israeli people were burying a man’s body, they saw a group of those raiders. [They were afraid, ] so quickly they threw that man’s body into the tomb where Elisha [had been buried, and they ran away]. But as soon as the man’s body touched Elisha’s bones, the dead man became alive again and jumped up!

22 Gidaogdaog ni Hazael nga hari sa Aram ang Israel sa tanang mga adlaw ni Jehoahaz.

King Hazael of Syria [sent soldiers to] oppress the Israeli people all during the years that Jehoahaz [ruled Judah].

23 Apan nagmaluluy-on si Yahweh ngadto sa Israel, ug adunay kahangawa ug kabalaka alang kanila, tungod sa iyang kasabotan kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob. Busa wala sila laglaga ni Yahweh, ug wala niya sila hinginli gikan sa iyang presensya.

But Yahweh was very kind [DOU] to the Israeli people. He helped them because of the agreement that he had made with [their ancestors] Abraham, Isaac, and Jacob. He did not get rid of the Israelis, and he still has not rejected them.

24 Namatay si Hazael ang hari sa Aram ug mipuli kaniya si Ben Hadad nga iyang anak nga lalaki.

When Hazael the king of Syria died, his son Ben-Hadad became the king.

25 Gikuha pagbalik ni Jehoas nga anak nga lalaki ni Jehoahaz gikan kang Ben Hadad nga anak nga lalaki ni Hazael ang mga siyudad nga giilog gikan kang Jehoahaz nga iyang amahan pinaagi sa gubat. Gisulong siya ni Jehoas sa makatulo ka higayon, ug iyang nabawi kadtong mga siyudad sa Israel.

[The army of] King Jehoash of Israel defeated [the army of] King Ben-Hadad three times, and recaptured the cities that Ben-Hadad’s army had captured during the time that Jehoash’s father Jehoahaz was ruling Israel.