< 2 Hari 12 >
1 Sa ikapito nga tuig ni Jehu, nagsugod ang paghari ni Joas; naghari siya sulod sa 40 ka tuig sa Jerusalem. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Sebia, nga taga-Berseba.
When Jehu had been ruling Israel for almost seven years, Joash became the king of Judah. He ruled in Jerusalem for 40 years. His mother was Zibiah, from Beersheba [city].
2 Gibuhat ni Joas ang matarong sa panan-aw ni Yahweh sa tanang panahon, tungod kay gitudloan man siya ni Jehoyada nga pari.
All his life, he did what pleased Yahweh, because Jehoiada the priest instructed/taught him.
3 Apan wala giwagtang ang anaa sa taas nga mga dapit. Nagpadayon gihapon sa paghalad ang mga tawo ug nagsunog sa insenso didto sa taas nga mga dapit.
But the places where the people worshiped [Yahweh] on the tops of hills were not destroyed, and they continued to offer sacrifices and burn incense at those places, [instead of at the place that God had chosen for them in Jerusalem].
4 Miingon si Joas ngadto sa mga pari, “Ang tanang mga salapi nga gidala ingon nga balaang mga halad ngadto sa balay ni Yahweh, kana nga salapi nga gihatag sa matag tawo—salapi man kini nga nakolekta sa buwis, o salapi nga nadawat gikan sa kaugalingon nga mga panaad, o salapi nga gidala sa mga tawo pinaagi sa pagdasig ni Yahweh sumala sa ilang kinasingkasing nga paghatag—
Joash said to the priests, “You must take all the money which the people contribute, both the money they are required to give and the money that they themselves decide to give, as sacred offerings to buy things for the temple.
5 kinahanglan nga kohaon sa mga pari ang salapi gikan sa usa sa ilang mga tigtipig sa salapi ug ayohon ang bisan unsa nga guba nga makita diha sa templo.”
Each priest must take the money from people who know him (OR, from one of the treasurers), and he must use that money to repair the temple whenever he sees that there is something that needs to be repaired.”
6 Apan sa ika-23 ka tuig sa paghari ni Joas, ang mga pari wala pay napaayo sa templo.
But after Joash had been ruling for almost twenty-three years, the priests still had not repaired anything in the temple.
7 Unya gitawag ni Haring Joas si Jehoyada nga pari ug ang ubang mga pari; miingon siya kanila, “Nganong wala pa man kamoy napaayo sa templo? Karon dili na kamo magkuha ug salapi gikan sa mga magbabayad ug buhis, apan kuhaa lamang ang nakolekta alang sa ayuhonon sa templo ug ihatag kini niadtong makahimo sa pag-ayo.”
So Joash summoned Jehoiada and the other priests and said to them, “(Why are you not repairing things in the temple?/You should have been repairing things in the temple!) [RHQ] From now on, you must not keep the money that you receive from people who know you (OR, the treasurers). You must give it to the people who will be repairing things in the temple!”
8 Busa miuyon ang mga pari nga dili na magkuha pa ug salapi gikan sa katawhan ug dili na sila ang moayo sa templo.
The priests agreed to do that, and they also agreed that they themselves would not do the repair work.
9 Hinuon, nagkuha si Jehoyada nga pari ug usa ka kahon, gibangagan ang tabon niini, ug gipahimutang kini tapad sa halaran, sa tuong bahin samtang mosulod ang tawo dito sa balay ni Yahweh. Gibutang sa mga pari nga nagbantay sa pultahan sa templo ang tanang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Yahweh.
Then Jehoiada took a chest and bored a hole in the lid. He placed it alongside the altar [for burning incense/sacrifices] that was on the right as anyone enters the temple. The priests who guarded the entrance to the temple put in the box the money that was brought to the temple.
10 Inig tan-aw nila nga daghan na kaayo ug salapi ang kahon, moadto ang escriba sa hari ug ang labaw nga pari ug ibutang ang salapi sa mga sudlanan ug ihapon kini, ang salapi nga nakaplagan sa templo ni Yahweh.
Whenever they saw that there was a lot of money in the chest, the king’s secretary and the Supreme Priest would come and count the money. Then they would put it in bags and tie the bags shut.
11 Gihatag nila ang salapi nga naihap na ngadto sa mga kamot sa mga tawo nga nag-atiman sa templo ni Yahweh. Gisuhol nila kini ngadto sa mga panday ug sa mga magtutukod nga nagtrabaho didto sa templo ni Yahweh,
Then, after they weighed it, they would give the money to the men who supervised the work in the temple. Then the supervisors would use that money to pay the carpenters and builders who did the repair work in the temple,
12 ug ngadto sa mga mason ug sa mga tigtabas ug bato, alang sa pagpalit ug mga ginabas nga kahoy ug pagtabas sa mga bato aron sa pag-ayo sa templo ni Yahweh, ug alang sa tanan nga angayng bayaran sa pagpaayo niini.
and the masons and the stone cutters. Also with some of that money they bought timber and stones that had been cut to be used in the repair work, and to pay all the other expenses for the repair work.
13 Apan ang salapi nga gidala ngadto sa balay ni Yahweh wala gigasto aron sa paghimo ug bisan unsa nga mga platang kupa, mga igpapalong sa suga, mga panaksan, mga budyong, o bisan unsa nga bulawan o plata nga mga butang.
But they did not use any of that money [to pay men] to make silver cups or wick trimmers or bowls or trumpets or any other items made of silver or gold to be used in the temple.
14 Gihatag nila kini nga salapi niadtong nagtrabaho sa pag-ayo sa balay ni Yahweh.
All that money was given to the men who were doing the work of repairing the temple.
15 Dugang pa, wala na nila kinahanglana nga ihapon pa ang salapi nga ibayaray sa pag-ayo alang sa mga tawo nga nagdawat niini ug gisuhol kini sa mga trabahador, tungod kay matinud-anon man kining mga tawhana.
The men who supervised the work always did things honestly, so the king’s secretary and the Supreme Priest never required that the supervisors report what they had spent the money for.
16 Apan ang salapi alang sa mga halad sa dili tinuyoan nga sala ug ang salapi alang sa mga halad sa sala wala na gidala ngadto sa templo ni Yahweh, tungod kay iya man kini sa mga pari.
But the money that people gave to pay for the wrong things that they had done and the money they gave to purify themselves because of the sins that they had committed was not put in the chest. That money belonged to the priests.
17 Unya misulong ug nakig-away si Hazael nga hari sa Aram batok sa Gat, ug giilog kini. Unya miliko si Hazael aron sa pagsulong sa Jerusalem.
At that time, Hazael, the king of Syria, went [with his army] and attacked Gath [city] and conquered it. Then he decided that they would attack Jerusalem.
18 Gikuha ni Joas nga hari sa Juda ang tanang mga butang nga gilain ni Jehoshafat, ug ni Jehoram, ug ni Ahazia, nga iyang mga amahan, nga mga hari sa Juda ug ang tanang bulawan nga nakaplagan sa mga lawak nga tipiganan sa mga balay ni Yahweh ug sa hari ug gipadala niya kini ngadto kang Hazael nga hari sa Aram. Unya mipahilayo si Hazael gikan sa Jerusalem.
So Joash, the king of Judah, took all the money that the previous kings, Jehoshaphat and Jehoram and Ahaziah, had dedicated to Yahweh. He added some of his own money, and all the gold that was in the rooms in the temple where valuable things were kept/stored, and the gold in his palace, and sent it all to King Hazael, [to (appease him/persuade him to not attack Jerusalem)]. So King Hazael [took his army] away from Jerusalem.
19 Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Joas, ang tanan niyang nabuhat, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Juda?
[If you want to read more of] what Joash did, [it] is all written [RHQ] in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.
20 Mibarog ang iyang mga sulugoon ug naglaraw sa tigom; gisulong nila si Joas didto sa Bet Millo, sa dalan nga palugsong paingon sa Silla.
Joash’s officials plotted against him, and two of them killed Joash on the road that goes down to [the] Silla [district]. The two men who did that were Jozabad, the son of Shimeath, and Jehozabad, the son of Shomer. Joash was buried in the place where his ancestors were buried, [in the part of Jerusalem called] ‘The City of David’. Then Joash’s son Amaziah became the king of Judah.
21 Gisulong siya ni Jozacar nga anak nga lalaki ni Shimeat, ug ni Jehozabad nga anak nga lalaki ni Shomer, nga iyang mga sulugoon, ug namatay siya. Gilubong nila si Joas uban sa iyang mga katigulangan didto sa siyudad ni David, ug si Amazia, nga iyang anak nga lalaki, ang nahimong hari puli kaniya.