< 2 Hari 10 >
1 Karon si Ahab adunay 70 ka mga kaliwat didto sa Samaria. Nagsulat si Jehu ug mga sulat ug gipadala kini ngadto sa Samaria, ngadto sa mga tigdumala sa Jezreel, lakip ang mga kadagkoan ug mga magbalantay sa mga kaliwat ni Ahab, nga nag-ingon,
Wakati huu katika Samaria walikuwepo wana sabini wa nyumba ya Ahabu. Kwa hiyo Yehu akaandika barua na kuzituma Samaria: kwa maafisa wa Yezreeli, kwa wazee, na kwa walezi wa watoto wa Ahabu. Akasema,
2 “Ang mga kaliwat sa inyong agalon uban kaninyo, ug aduna usab kamoy mga karwahe ug mga kabayo ug lig-on nga siyudad ug mga taming. Busa, sa pag-abot gayod niini nga sulat diha kaninyo,
“Mara tu barua hii itakapokufikia, kwa kuwa wana wa bwana wako wapo pamoja nawe, nawe una magari ya vita na farasi, mji wenye ngome na silaha,
3 pilia ang labing maayo ug labing angayan sa mga kaliwat sa inyong agalon ug ipahiluna siya sa trono sa iyang amahan, ug pagpakig-away alang sa harianon nga kaliwat sa inyong agalon.”
mchague mwenye uwezo zaidi kati ya wana wa bwana wako, na umweke juu ya kiti cha enzi cha baba yake. Kisha upigane kwa ajili ya nyumba ya bwana wako.”
4 Apan nangalisang sila ug nag-ingnanay sa ilang kaugalingon, “Tan-awa, ang duha ka mga hari wala man gani makabarog sa atubangan ni Jehu. Busa unsaon man nato pagbarog?”
Lakini wakaogopa sana na kusema, “Ikiwa wafalme wawili hawakuweza kupambana na Yehu, sisi tutawezaje?”
5 Unya ang tawo nga gipadumala sa palasyo, ug ang tawo nga nagdumala sa tibuok siyudad, ug ang mga kadagkoan usab, ug sila nga nagpadako sa mga kabataan, nagpadala ug pulong balik kang Jehu, nga nag-ingon, “Mga sulugoon nimo kami. Buhaton namo ang tanan nga imong imando kanamo. Dili kami motuboy ug usa ka tawo nga mahimong hari. Buhata kung unsa ang maayo sa imong panan-aw.”
Basi msimamizi wa jumba la mfalme, mtawala wa mji, na wazee na walezi wakatuma ujumbe huu kwa Yehu: “Sisi tu watumishi wako, na tutafanya kila kitu utakachosema. Hatutamteuwa mtu yeyote kuwa mfalme. Wewe fanya uonalo kuwa ni bora.”
6 Unya nagsulat si Jehu ug sulat sa ikaduha nga higayon ngadto kanila, nga nag-ingon, “Kung dapig kamo kanako, ug kung paminawon ninyo ang akong tingog, kinahanglan nga punggotan ninyo ug mga ulo ang mga kalalakin-an nga mga kaliwat sa inyong agalon, ug pagkaugma anhi kanako sa Jezreel sa ingon niini nga takna.” Karon ang mga kaliwat sa hari, 70 ang gidaghanon, nga uban sa mahinungdanon nga mga kalalakin-an sa siyudad, kansang nag-atiman kanila.
Kisha Yehu akawaandikia barua ya pili, akisema, “Ikiwa ninyi mko upande wangu na mtanitii mimi, twaeni vichwa vya wana wa bwana wenu, na mnijie huku Yezreeli kesho wakati kama huu.” Wakati huo wana sabini wa mfalme walikuwa wakiishi pamoja na viongozi wa mji wa Samaria, waliokuwa wakiwalea.
7 Busa sa dihang miabot ang sulat kanila, gikuha nila ang mga anak nga lalaki sa hari ug gipangpatay sila, 70 ka mga tawo, gibutang ang ilang mga ulo sa mga bukag, ug gipadala kini ngadto kang Jehu didto sa Jezreel.
Hiyo barua ilipowafikia, watu hawa wakawachukua wale wana sabini wa mfalme na kuwachinja wote. Wakaweka vichwa vyao ndani ya makapu na kumpelekea Yehu huko Yezreeli.
8 Miabot ang mensahero ngadto kang Jehu, nga nag-ingon, “Gidala nila ang mga ulo sa mga anak nga lalaki sa hari.” Busa miingon siya, “Tapoka kini sa duha ka pundok didto sa agianan sa ganghaan hangtod sa pagkabuntag.”
Mjumbe alipofika, akamwambia Yehu, “Wameleta vichwa vya wana wa mfalme.” Ndipo Yehu akaagiza, “Viwekeni malundo mawili katika ingilio la lango la mji mpaka asubuhi.”
9 Sa pagkabuntag na migawas si Jehu ug mibarog, ug miingon sa tanang katawhan, “Wala kamoy sala. Tan-awa, naglaraw ako ug daotan batok sa akong agalon ug gipatay siya, apan kinsa man ang nagpatay niining tanan?
Asubuhi yake, Yehu akatoka nje. Akasimama mbele ya watu wote na akasema, “Hamna hatia. Ni mimi niliyefanya shauri baya dhidi ya bwana wangu na kumuua, lakini ni nani aliyewaua wote hawa?
10 Karon kinahanglan ninyo nga hinuklogan nga walay bahin sa pulong ni Yahweh, ang pulong nga iyang gisulti mahitungod sa pamilya ni Ahab, nga mahisukamod sa yuta, kay gibuhat man ni Yahweh ang iyang gisulti pinaagi sa iyang sulugoon nga si Elias.”
Fahamuni basi kwamba, hakuna neno ambalo Bwana amesema dhidi ya nyumba ya Ahabu ambalo halitatimia. Bwana amefanya lile aliloahidi kupitia mtumishi wake Eliya.”
11 Busa gipatay ni Jehu ang tanan nga nahibilin sa pamilya ni Ahab didto sa Jezreel, ug ang tanan niyang mahinungdanon nga mga kalalakin-an, ang iyang suod nga mga higala, ug ang iyang mga pari, hangtod nga wala nay nahibilin kanila.
Hivyo Yehu akaua kila mtu huko Yezreeli aliyekuwa amebaki wa nyumba ya Ahabu, ikiwa ni pamoja na wakuu wake, rafiki zake wa karibu, na makuhani wake. Hakuacha yeyote anusurike.
12 Unya mibarog si Jehu ug mibiya; miadto siya sa Samaria. Samtang nagapadulong pa siya sa Bet Eked sa magbalantay ug karnero,
Kisha Yehu akaondoka kuelekea Samaria. Alipokuwa njiani karibu na nyumba ya kukatia manyoya ya kondoo, yaani, Beth-Ekedi ya wachunga kondoo,
13 nahimamat niya ang mga igsoong lalaki ni Ahazia nga hari sa Juda. Miingon si Jehu kanila, “Si kinsa man kamo?” Mitubag sila, “Mga igsoon kami nga mga lalaki ni Ahazia, ug mopalugsong kami aron sa pagtimbaya sa mga kaanakan sa hari ug sa kaanakan sa Reyna nga si Jezebel.”
Yehu akakutana na watu wa jamaa ya Ahazia mfalme wa Yuda, akauliza, “Ninyi ni nani?” Wao wakasema, “Sisi ni jamaa ya Ahazia, nasi tumeshuka kuwasalimu jamaa ya mfalme na ya mama malkia.”
14 Miingon si Jehu sa iyang kaugalingon nga katawhan, “Dad-a sila nga buhi.” Busa gidala nila sila nga buhi ug gipatay sila didto sa atabay sa Bet Eked, 42 ka mga kalalakin-an tanan. Wala siyay gibiling buhi kanila.
Yehu akaagiza, “Wakamateni wakiwa hai!” Kwa hiyo wakawachukua wakiwa hai, watu arobaini na wawili, na kuwachinja kando ya kisima cha Beth-Ekedi. Hakuacha yeyote anusurike.
15 Sa pagbiya ni Jehu didto, nahimamat niya si Jonadab nga anak nga lalaki ni Recab nga nagpadulong aron sa pagpakigkita kaniya. Gitimbaya siya ni Jehu ug miingon kaniya, “Ang imo bang kasingkasing nakigduyog kanako, ingon nga ang akong kasingkasing nakigduyog kanimo?” Mitubag si Jonadab, “Oo.” Miingon si Jehu, “Kung Oo, guniti ang akong kamot.” busa gigunitan ni Jonadab ang iyang kamot, busa gipasakay siya ni Jehu uban kaniya didto sa karwahe.
Baada ya kuondoka hapo, alimkuta Yehonadabu mwana wa Rekabu, aliyekuwa akienda kumlaki. Yehu akamsalimu na kusema, “Je, moyo wako ni mnyofu kwangu kama moyo wangu ulivyo kwako?” Yehonadabu akajibu, “Ndiyo.” Yehu akasema, “Kama ndivyo, nipe mkono wako.” Yeye akampa mkono, naye Yehu akampandisha kwenye gari lake la vita.
16 Miingon si Jehu, “Uban kanako ug tan-awa ang akong kadasig alang kang Yahweh.” Busa miuban kaniya si Jonadab nga misakay sa iyang karwahe.
Yehu akasema, “Twende pamoja ukaone wivu wangu kwa ajili ya Bwana.” Hivyo wakasafiri pamoja kwenye gari lake.
17 Sa pag-abot niya sa Samaria, gipatay ni Jehu ang tanang nahibilin sa mga kaliwat ni Ahab didto sa Samaria, hangtod nga nalaglag niya ang harianon nga kaliwat ni Ahab, sama sa gisulti kanila kaniadto pinaagi sa pulong ni Yahweh, nga gisulti na niyang daan ngadto kang Elias.
Yehu alipofika Samaria, akawaua wale wote waliokuwa wamesalia wa jamaa ya Ahabu, akawaangamiza, sawasawa na neno la Bwana alilosema kupitia Eliya.
18 Unya gitigom ni Jehu ang tanang katawhan ug miingon kanila, “Gamay lamang ang pag-alagad ni Ahab kang Baal, apan si Jehu mag-alagad kaniya sa mas labaw pa.
Kisha Yehu akawaleta watu wote pamoja na kuwaambia, “Ahabu alimtumikia Baali kidogo. Lakini Yehu atamtumikia zaidi.
19 Busa karon paanhia alang kanako ang tanang mga propeta ni Baal, ang tanan niyang magsisimba, ug ang tanan niyang mga pari. Tugoti nga wala gayoy masayloan bisan usa, tungod kay aduna akoy dakong halad nga ihalad kang Baal. Si bisan kinsa nga dili moanhi mamatay.” Apan gibuhat kini ni Jehu alang sa pagpanglimbong, sa tuyo nga patyon ang mga magsisimba ni Baal.
Sasa waiteni manabii wote wa Baali, watumishi wake wote na makuhani wake wote. Hakikisheni kwamba hakuna hata mmoja atakayekosekana, kwa sababu ninakwenda kutoa kafara kubwa sana kwa Baali. Yeyote atakayeshindwa kuja hataendelea kuishi.” Lakini Yehu alifanya hivyo kwa hila ili apate kuwaangamiza watumishi wote wa Baali.
20 Miingon si Jehu, “Pagtakda ug panahon sa panagtigom alang kang Baal.” Busa gipahibalo nila kini.
Yehu akasema, “Itisheni kusanyiko kwa heshima ya Baali.” Basi wakatangaza jambo hilo.
21 Unya nagpadala si Jehu ug mensahe sa tibuok Israel ug nangabot ang tanang magsisimba ni Baal, mao nga walay nahibilin bisan usa ka tawo nga wala makaadto. Miabot sila sa templo ni Baal, ug napuno kini gikan sa usa ka bahin ngadto sa kataposan nga bahin.
Kisha Yehu akapeleka ujumbe katika Israeli yote, nao watumishi wote wa Baali wakaja, hakuna hata mmoja ambaye hakufika. Wakasongana ndani ya hekalu la Baali hadi likajaa tangu mlango hadi mwisho wake.
22 Miingon si Jehu ngadto sa tawo nga nagtipig sa kupo sa pari, “Ipagawas ang mga kupo alang sa tanan nga mga magsisimba ni Baal.” Busa gipagawas sa tawo ang mga kupo ngadto kanila.
Naye Yehu akamwambia yule aliyekuwa mtunza chumba cha mavazi, “Leta majoho kwa ajili ya watumishi wote wa Baali.” Basi akawaletea majoho.
23 Busa miadto si Jehu uban ni Jonadab nga anak nga lalaki ni Recab ngadto sa balay ni Baal, ug miingon siya sa mga magsisimba ni Baal, “Susiha ug siguroha nga walay bisan usa dinhi nga uban kaninyo nga gikan sa mga sulugoon ni Yahweh, kondili ang mga magsisimba lamang ni Baal.”
Kisha Yehu na Yehonadabu mwana wa Rekabu wakaingia ndani ya hekalu la Baali. Yehu akawaambia watumishi wa Baali, “Tazameni kila mahali mhakikishe kwamba hakuna hata mtumishi mmoja wa Bwana aliye hapa pamoja nanyi, ila ni watumishi wa Baali tu.”
24 Unya misulod sila aron sa paghalad sa mga halad ug mga halad nga sinunog. Karon nagpili si Jehu ug 80 ka mga kalalakin-an nga nagbarog sa gawas, ug gisultihan niya sila, “Kung adunay mga tawo nga makaikyas sa akong gidala sa inyong mga kamot, si bisan kinsa nga mopaikyas niana nga tawo, pagakuhaon ang iyang kinabuhi alang sa kinabuhi sa usa nga nakaikyas.”
Kwa hiyo wakaingia ndani ili kutoa kafara na sadaka ya kuteketezwa. Wakati huu, Yehu alikuwa amewaweka watu wake themanini akiwa amewapa onyo kwamba, “Ikiwa mmoja wenu atamwachia mtu yeyote ninayemweka mikononi mwake atoroke, itakuwa uhai wako kwa uhai wake.”
25 Busa dihadiha dayon human ni Jehu mahalad ang mga halad nga sinunog, miingon siya sa magbalantay ug sa mga kapitan, “Sulod kamo ug pamatya sila. Ayaw tugoti nga adunay makagawas.” Busa gipatay nila sila pinaagi sa sulab sa espada, ug giitsa sila sa magbalantay ug sa mga kapitan pagawas ug miadto sa sulod nga lawak sa balay ni Baal.
Mara baada ya Yehu kutoa sadaka ya kuteketezwa, akawaamuru walinzi na maafisa: “Ingieni ndani, waueni; asitoroke hata mmoja.” Basi wakawakatakata kwa upanga. Walinzi na maafisa wakazitupa zile maiti nje, kisha wakaingia mahali pa ndani pa kuabudia miungu katika hekalu la Baali.
26 Giguyod nila pagawas ang mga haligi nga bato nga anaa sa balay ni Baal, ug gisunog nila kini.
Wakaileta ile nguzo ya kuabudiwa nje ya hekalu la Baali, na wakaichoma moto.
27 Unya gipulpog nila ang haligi ni Baal, ug gigun-ob ang balay ni Baal ug gihimo kini nga kasilyas, diin mao pa kini hangtod karong adlawa.
Wakabomoa ile nguzo ya kuabudiwa ya Baali pamoja na hekalu la Baali, nao watu wakapafanya kuwa choo hadi leo.
28 Ingon niana paggun-ob ni Jehu ang pagsimba kang Baal diha sa Israel.
Kwa hiyo Yehu akaangamiza kuabudiwa kwa Baali katika Israeli.
29 Apan si Jehu wala mibiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, sa diin iyang gipakasala ang Israel—nga mao ang, pagsimba sa bulawang nati nga mga baka didto sa Betel ug Dan.
Hata hivyo, Yehu hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambazo alikuwa amesababisha Israeli kuzitenda, yaani kuabudu ndama za dhahabu huko Betheli ya Dani.
30 Busa miingon si Yahweh kang Jehu, “Tungod kay gihimo mo man ang maayo sa pagbuhat sa matarong sa akong panan-aw, ug gibuhat sa balay ni Ahab ang sumala sa tanan nga anaa sa akong kasingkasing, magalingkod ang imong mga kaliwat sa trono sa Israel ngadto sa ikaupat nga kaliwatan.”
Bwana akamwambia Yehu, “Kwa kuwa umefanya vyema kwa kutimiza yaliyo sawa machoni pangu, na umetenda kwa nyumba ya Ahabu yale yote niliyokuwa nimekusudia kutenda, wazao wako wataketi juu ya kiti cha enzi cha Israeli hadi kizazi cha nne.”
31 Apan wala gayod nag-amping si Jehu diha sa paglakaw sa balaod ni Yahweh, nga Dios sa Israel, sa tibuok niyang kasingkasing. Wala siya mitalikod sa mga sala ni Jeroboam, nga diin iyang gipakasala ang Israel.
Lakini Yehu hakuwa mwangalifu kushika sheria za Bwana, Mungu wa Israeli, kwa moyo wake wote. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu, ambazo alikuwa amesababisha Israeli kuzitenda.
32 Niadtong mga adlawa gisugdan ni Yahweh ang pagpuo sa mga rehiyon diha sa Israel, ug gibuntog ni Hazael ang mga Israelita didto sa mga utlanan sa Israel,
Katika siku hizo, Bwana akaanza kupunguza ukubwa wa Israeli. Hazaeli akawashinda Waisraeli sehemu zote za nchi yao
33 gikan sa sidlakan nga bahin sa Jordan, ang tanan nga yuta sa Gilead, ang mga Gadihanon, ug ang mga Reubenhanon, ug ang mga Manasehanon, gikan sa Aroer, nga diin anaa sa Walog sa Arnon, latas sa Gilead ngadto sa Basan.
mashariki ya Yordani, katika nchi yote ya Gileadi (eneo la Gadi, Reubeni na Manase), kutoka Aroeri karibu na Bonde la Arnoni kupitia Gileadi hadi Bashani.
34 Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Jehu, ug sa tanan niyang nabuhat, ug ang tanan niyang kagahom, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?
Kwa matukio mengine ya utawala wa Yehu, yote aliyofanya na mafanikio yake yote, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli?
35 Mipahulay si Jehu uban sa iyang mga katigulangan, ug gilubong nila siya didto sa Samaria. Unya si Jehoahaz nga iyang anak nga lalaki ang nahimong hari puli kaniya.
Yehu akalala pamoja na baba zake, naye akazikwa huko Samaria. Naye Yehoahazi mwanawe akawa mfalme baada yake.
36 Ang panahon sa paghari ni Jehu sa Israel didto sa Samaria 28 ka mga katuigan.
Muda Yehu aliotawala juu ya Israeli huko Samaria ilikuwa miaka ishirini na minane.