< 2 Hari 10 >
1 Karon si Ahab adunay 70 ka mga kaliwat didto sa Samaria. Nagsulat si Jehu ug mga sulat ug gipadala kini ngadto sa Samaria, ngadto sa mga tigdumala sa Jezreel, lakip ang mga kadagkoan ug mga magbalantay sa mga kaliwat ni Ahab, nga nag-ingon,
Or v’erano a Samaria settanta figliuoli d’Achab. Jehu scrisse delle lettere, e le mandò a Samaria ai capi della città, agli anziani, e agli educatori dei figliuoli d’Achab; in esse diceva:
2 “Ang mga kaliwat sa inyong agalon uban kaninyo, ug aduna usab kamoy mga karwahe ug mga kabayo ug lig-on nga siyudad ug mga taming. Busa, sa pag-abot gayod niini nga sulat diha kaninyo,
“Subito che avrete ricevuto questa lettera, giacché avete con voi i figliuoli del vostro signore e avete a vostra disposizione carri e cavalli, nonché una città fortificata e delle armi,
3 pilia ang labing maayo ug labing angayan sa mga kaliwat sa inyong agalon ug ipahiluna siya sa trono sa iyang amahan, ug pagpakig-away alang sa harianon nga kaliwat sa inyong agalon.”
scegliete il migliore e il più adatto tra i figliuoli del vostro signore, mettetelo sul trono di suo padre, e combattete per la casa del vostro signore”.
4 Apan nangalisang sila ug nag-ingnanay sa ilang kaugalingon, “Tan-awa, ang duha ka mga hari wala man gani makabarog sa atubangan ni Jehu. Busa unsaon man nato pagbarog?”
Ma quelli ebbero gran paura, e dissero: “Ecco, due re non gli han potuto resistere; come potremo resistergli noi?”
5 Unya ang tawo nga gipadumala sa palasyo, ug ang tawo nga nagdumala sa tibuok siyudad, ug ang mga kadagkoan usab, ug sila nga nagpadako sa mga kabataan, nagpadala ug pulong balik kang Jehu, nga nag-ingon, “Mga sulugoon nimo kami. Buhaton namo ang tanan nga imong imando kanamo. Dili kami motuboy ug usa ka tawo nga mahimong hari. Buhata kung unsa ang maayo sa imong panan-aw.”
E il prefetto del palazzo, il governatore della città, gli anziani e gli educatori dei figliuoli di Achab mandarono a dire a Jehu: “Noi siamo tuoi servi, e faremo tutto quello che ci ordinerai; non eleggeremo alcuno come re; fa’ tu quel che ti piace”.
6 Unya nagsulat si Jehu ug sulat sa ikaduha nga higayon ngadto kanila, nga nag-ingon, “Kung dapig kamo kanako, ug kung paminawon ninyo ang akong tingog, kinahanglan nga punggotan ninyo ug mga ulo ang mga kalalakin-an nga mga kaliwat sa inyong agalon, ug pagkaugma anhi kanako sa Jezreel sa ingon niini nga takna.” Karon ang mga kaliwat sa hari, 70 ang gidaghanon, nga uban sa mahinungdanon nga mga kalalakin-an sa siyudad, kansang nag-atiman kanila.
Allora Jehu scrisse loro una seconda lettera, nella quale diceva: “Se voi siete per me e volete ubbidire alla mia voce, prendete le teste di quegli uomini, de’ figliuoli del vostro signore, e venite da me, domani a quest’ora, a Izreel”. Or i figliuoli del re, in numero di settanta, stavano dai magnati della città, che li educavano.
7 Busa sa dihang miabot ang sulat kanila, gikuha nila ang mga anak nga lalaki sa hari ug gipangpatay sila, 70 ka mga tawo, gibutang ang ilang mga ulo sa mga bukag, ug gipadala kini ngadto kang Jehu didto sa Jezreel.
E come questi ebbero ricevuta la lettera, presero i figliuoli del re, li scannarono tutti e settanta; poi misero le loro teste in ceste, e le mandarono a Jehu a Izreel.
8 Miabot ang mensahero ngadto kang Jehu, nga nag-ingon, “Gidala nila ang mga ulo sa mga anak nga lalaki sa hari.” Busa miingon siya, “Tapoka kini sa duha ka pundok didto sa agianan sa ganghaan hangtod sa pagkabuntag.”
E un messo venne a Jehu a recargli la notizia, dicendo: “Hanno portato le teste dei figliuoli del re”. Jehu rispose: “Mettetele in due mucchi all’entrata della porta, fino a domattina”.
9 Sa pagkabuntag na migawas si Jehu ug mibarog, ug miingon sa tanang katawhan, “Wala kamoy sala. Tan-awa, naglaraw ako ug daotan batok sa akong agalon ug gipatay siya, apan kinsa man ang nagpatay niining tanan?
La mattina dopo, egli uscì fuori; e fermatosi, disse a tutto il popolo: “Voi siete giusti; ecco, io congiurai contro il mio signore, e l’uccisi; ma chi ha uccisi tutti questi?
10 Karon kinahanglan ninyo nga hinuklogan nga walay bahin sa pulong ni Yahweh, ang pulong nga iyang gisulti mahitungod sa pamilya ni Ahab, nga mahisukamod sa yuta, kay gibuhat man ni Yahweh ang iyang gisulti pinaagi sa iyang sulugoon nga si Elias.”
Riconoscete dunque che non cade a terra una parola di quelle che l’Eterno pronunziò contro la casa di Achab; l’Eterno ha fatto quello che predisse per mezzo del suo servo Elia”.
11 Busa gipatay ni Jehu ang tanan nga nahibilin sa pamilya ni Ahab didto sa Jezreel, ug ang tanan niyang mahinungdanon nga mga kalalakin-an, ang iyang suod nga mga higala, ug ang iyang mga pari, hangtod nga wala nay nahibilin kanila.
E Jehu fece morire tutti quelli ch’erano rimasti della casa di Achab a Izreel, tutti i suoi grandi, i suoi amici e i suoi consiglieri, senza che ne scampasse uno.
12 Unya mibarog si Jehu ug mibiya; miadto siya sa Samaria. Samtang nagapadulong pa siya sa Bet Eked sa magbalantay ug karnero,
Poi si levò, e partì per andare a Samaria. Cammin facendo, giunto che fu alla casa di ritrovo dei pastori,
13 nahimamat niya ang mga igsoong lalaki ni Ahazia nga hari sa Juda. Miingon si Jehu kanila, “Si kinsa man kamo?” Mitubag sila, “Mga igsoon kami nga mga lalaki ni Ahazia, ug mopalugsong kami aron sa pagtimbaya sa mga kaanakan sa hari ug sa kaanakan sa Reyna nga si Jezebel.”
Jehu s’imbatté nei fratelli di Achazia, re di Giuda, e disse: “Chi siete voi?” Quelli risposero: “Siamo i fratelli di Achazia, e scendiamo a salutare i figliuoli del re e i figliuoli della regina”.
14 Miingon si Jehu sa iyang kaugalingon nga katawhan, “Dad-a sila nga buhi.” Busa gidala nila sila nga buhi ug gipatay sila didto sa atabay sa Bet Eked, 42 ka mga kalalakin-an tanan. Wala siyay gibiling buhi kanila.
Jehu disse ai suoi: “Pigliateli vivi!” E quelli li presero vivi e li scannarono presso la cisterna della casa di ritrovo. Erano quarantadue, e non ne scampò uno.
15 Sa pagbiya ni Jehu didto, nahimamat niya si Jonadab nga anak nga lalaki ni Recab nga nagpadulong aron sa pagpakigkita kaniya. Gitimbaya siya ni Jehu ug miingon kaniya, “Ang imo bang kasingkasing nakigduyog kanako, ingon nga ang akong kasingkasing nakigduyog kanimo?” Mitubag si Jonadab, “Oo.” Miingon si Jehu, “Kung Oo, guniti ang akong kamot.” busa gigunitan ni Jonadab ang iyang kamot, busa gipasakay siya ni Jehu uban kaniya didto sa karwahe.
Partitosi di là, trovò Jehonadab, figliuolo di Recab, che gli veniva incontro; lo salutò, e gli disse: “Il tuo cuore è egli retto verso il mio, come il mio verso il tuo?” Jehonadab rispose: “Lo è”. “Se è così”, disse Jehu, “dammi la mano”. Jehonadab gli dette la mano; Jehu se lo fe’ salire vicino sul carro, e gli disse:
16 Miingon si Jehu, “Uban kanako ug tan-awa ang akong kadasig alang kang Yahweh.” Busa miuban kaniya si Jonadab nga misakay sa iyang karwahe.
“Vieni meco, e vedrai il mio zelo per l’Eterno!” e lo menò via nel suo carro.
17 Sa pag-abot niya sa Samaria, gipatay ni Jehu ang tanang nahibilin sa mga kaliwat ni Ahab didto sa Samaria, hangtod nga nalaglag niya ang harianon nga kaliwat ni Ahab, sama sa gisulti kanila kaniadto pinaagi sa pulong ni Yahweh, nga gisulti na niyang daan ngadto kang Elias.
E, giunto che fu a Samaria, Jehu colpì tutti quelli che rimanevano della casa di Achab a Samaria, finché l’ebbe distrutta, secondo la parola che l’Eterno avea pronunziata per mezzo di Elia.
18 Unya gitigom ni Jehu ang tanang katawhan ug miingon kanila, “Gamay lamang ang pag-alagad ni Ahab kang Baal, apan si Jehu mag-alagad kaniya sa mas labaw pa.
Poi Jehu radunò tutto il popolo, e gli parlò così: “Achab ha servito un poco Baal; Jehu lo servirà di molto.
19 Busa karon paanhia alang kanako ang tanang mga propeta ni Baal, ang tanan niyang magsisimba, ug ang tanan niyang mga pari. Tugoti nga wala gayoy masayloan bisan usa, tungod kay aduna akoy dakong halad nga ihalad kang Baal. Si bisan kinsa nga dili moanhi mamatay.” Apan gibuhat kini ni Jehu alang sa pagpanglimbong, sa tuyo nga patyon ang mga magsisimba ni Baal.
Or convocate presso di me tutti i profeti di Baal, tutti i suoi servi, tutti i suoi sacerdoti; che non ne manchi uno! poiché voglio fare un gran sacrifizio a Baal; chi mancherà non vivrà”. Ma Jehu faceva questo con astuzia, per distruggere gli adoratori di Baal.
20 Miingon si Jehu, “Pagtakda ug panahon sa panagtigom alang kang Baal.” Busa gipahibalo nila kini.
E disse: “Bandite una festa solenne in onore di Baal!” E la festa fu bandita.
21 Unya nagpadala si Jehu ug mensahe sa tibuok Israel ug nangabot ang tanang magsisimba ni Baal, mao nga walay nahibilin bisan usa ka tawo nga wala makaadto. Miabot sila sa templo ni Baal, ug napuno kini gikan sa usa ka bahin ngadto sa kataposan nga bahin.
Jehu inviò dei messi per tutto Israele; e tutti gli adoratori di Baal vennero, e neppur uno vi fu che mancasse di venire; entrarono nel tempio di Baal, e il tempio di Baal fu ripieno da un capo all’altro.
22 Miingon si Jehu ngadto sa tawo nga nagtipig sa kupo sa pari, “Ipagawas ang mga kupo alang sa tanan nga mga magsisimba ni Baal.” Busa gipagawas sa tawo ang mga kupo ngadto kanila.
E Jehu disse a colui che avea in custodia le vestimenta: “Metti fuori le vesti per tutti gli adoratori di Baal”. E quegli mise loro fuori le vesti.
23 Busa miadto si Jehu uban ni Jonadab nga anak nga lalaki ni Recab ngadto sa balay ni Baal, ug miingon siya sa mga magsisimba ni Baal, “Susiha ug siguroha nga walay bisan usa dinhi nga uban kaninyo nga gikan sa mga sulugoon ni Yahweh, kondili ang mga magsisimba lamang ni Baal.”
Allora Jehu, con Jehonadab, figliuolo di Recab, entrò nel tempio di Baal, e disse agli adoratori di Baal: “Cercate bene, e guardate che non ci sia qui con voi alcun servo dell’Eterno, ma ci sian soltanto degli adoratori di Baal”.
24 Unya misulod sila aron sa paghalad sa mga halad ug mga halad nga sinunog. Karon nagpili si Jehu ug 80 ka mga kalalakin-an nga nagbarog sa gawas, ug gisultihan niya sila, “Kung adunay mga tawo nga makaikyas sa akong gidala sa inyong mga kamot, si bisan kinsa nga mopaikyas niana nga tawo, pagakuhaon ang iyang kinabuhi alang sa kinabuhi sa usa nga nakaikyas.”
E quelli entrarono per offrir dei sacrifizi e degli olocausti. Or Jehu aveva appostati fuori del tempio ottanta uomini, ai quali avea detto: “Colui che lascerà fuggire qualcuno degli uomini ch’io metto in poter vostro, pagherà con la sua vita la vita di quello”.
25 Busa dihadiha dayon human ni Jehu mahalad ang mga halad nga sinunog, miingon siya sa magbalantay ug sa mga kapitan, “Sulod kamo ug pamatya sila. Ayaw tugoti nga adunay makagawas.” Busa gipatay nila sila pinaagi sa sulab sa espada, ug giitsa sila sa magbalantay ug sa mga kapitan pagawas ug miadto sa sulod nga lawak sa balay ni Baal.
E, come fu finita l’offerta dell’olocausto, Jehu disse ai soldati e ai capitani: “Entrate, uccideteli, e che non ne esca uno!” Ed essi li passarono a fil di spada; poi, soldati e capitani ne buttaron là i cadaveri, e penetrarono nell’edifizio del tempio di Baal;
26 Giguyod nila pagawas ang mga haligi nga bato nga anaa sa balay ni Baal, ug gisunog nila kini.
portaron fuori le statue del tempio di Baal, e le bruciarono;
27 Unya gipulpog nila ang haligi ni Baal, ug gigun-ob ang balay ni Baal ug gihimo kini nga kasilyas, diin mao pa kini hangtod karong adlawa.
mandarono in frantumi la statua di Baal; e demolirono il tempio di Baal, e lo ridussero in un mondezzaio che sussiste anche oggidì.
28 Ingon niana paggun-ob ni Jehu ang pagsimba kang Baal diha sa Israel.
Così Jehu estirpò Baal da Israele;
29 Apan si Jehu wala mibiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, sa diin iyang gipakasala ang Israel—nga mao ang, pagsimba sa bulawang nati nga mga baka didto sa Betel ug Dan.
nondimeno egli non si ritrasse dai peccati coi quali Geroboamo, figliuolo di Nebat, aveva fatto peccare Israele; non abbandonò cioè i vitelli d’oro ch’erano a Bethel e a Dan.
30 Busa miingon si Yahweh kang Jehu, “Tungod kay gihimo mo man ang maayo sa pagbuhat sa matarong sa akong panan-aw, ug gibuhat sa balay ni Ahab ang sumala sa tanan nga anaa sa akong kasingkasing, magalingkod ang imong mga kaliwat sa trono sa Israel ngadto sa ikaupat nga kaliwatan.”
E l’Eterno disse a Jehu: “Perché tu hai eseguito puntualmente ciò ch’è giusto agli occhi miei, e hai fatto alla casa di Achab tutto quello che mi stava nel cuore, i tuoi figliuoli sederanno sul trono d’Israele fino alla quarta generazione”.
31 Apan wala gayod nag-amping si Jehu diha sa paglakaw sa balaod ni Yahweh, nga Dios sa Israel, sa tibuok niyang kasingkasing. Wala siya mitalikod sa mga sala ni Jeroboam, nga diin iyang gipakasala ang Israel.
Ma Jehu non si fe’ premura di seguir con tutto il cuore la legge dell’Eterno, dell’Iddio d’Israele; non si dipartì dai peccati coi quali Geroboamo avea fatto peccare Israele.
32 Niadtong mga adlawa gisugdan ni Yahweh ang pagpuo sa mga rehiyon diha sa Israel, ug gibuntog ni Hazael ang mga Israelita didto sa mga utlanan sa Israel,
In quel tempo, l’Eterno cominciò a diminuire il territorio d’Israele; Hazael difatti sconfisse gl’Israeliti su tutta la loro frontiera:
33 gikan sa sidlakan nga bahin sa Jordan, ang tanan nga yuta sa Gilead, ang mga Gadihanon, ug ang mga Reubenhanon, ug ang mga Manasehanon, gikan sa Aroer, nga diin anaa sa Walog sa Arnon, latas sa Gilead ngadto sa Basan.
dal Giordano, verso oriente, soggiogò tutto il paese di Galaad, i Gaditi, i Rubeniti e i Manassiti, fino ad Aroer ch’è presso la valle dell’Arnon, vale a dire tutto il paese di Galaad e di Bashan.
34 Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Jehu, ug sa tanan niyang nabuhat, ug ang tanan niyang kagahom, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?
Il rimanente delle azioni di Jehu, tutto quello che fece e tutte le sue prodezze, si trova scritto nel libro delle Cronache dei re d’Israele.
35 Mipahulay si Jehu uban sa iyang mga katigulangan, ug gilubong nila siya didto sa Samaria. Unya si Jehoahaz nga iyang anak nga lalaki ang nahimong hari puli kaniya.
E Jehu s’addormentò coi suoi padri, e lo seppellirono a Samaria. E Jehoachaz, suo figliuolo, regnò in luogo suo.
36 Ang panahon sa paghari ni Jehu sa Israel didto sa Samaria 28 ka mga katuigan.
E il tempo che Jehu regnò sopra Israele a Samaria fu di ventott’anni.