2 Cronicas 26
1 Ang tanang katawhan sa Juda mikuha kang Uzia, nga nagpangidaron ug 16 ka tuig, ug gihimo siya nga hari puli sa iyang amahan nga si Amazia.
All the people of Judah took Uzziah, who was sixteen years old, and made him king in the place of his father Amaziah.
2 Siya mao ang nagtukod pag-usab sa Elat ug gibalik kini ngadto sa Juda. Human mipahulay ang hari uban siya sa iyang mga katigulangan.
He built Eilat, and restored it to Judah, after that the king slept with his fathers.
3 Si Uzia nagpangidaron ug 16 ka tuig sa dihang naghari siya. Naghari siya sulod sa 52 ka tuig sa Jerusalem. Ang iyang inahan mao si Jecilia; nga gikan sa Jerusalem.
Sixteen years old was Uzziah when he began to reign; and he reigned fifty-two years in Jerusalem: and his mother's name was Jecoliah, of Jerusalem.
4 Nagbuhat siya ug matarong sa mga mata ni Yahweh, nagsunod siya sa panag-ingnan sa iyang amahan, nga si Amazia, sa tanang mga butang.
He did that which was right in the eyes of the LORD, according to all that his father Amaziah had done.
5 Gipahimutang niya ang iyang kaugalingon sa pagpahimuot sa Dios sa mga adlaw ni Zacarias, nga maoy naghatag kaniya sa pahimangno alang sa pagtuman sa Dios. Samtang gipangita niya si Yahweh, gipalambo siya sa Dios.
He set himself to seek God in the days of Zechariah, who had understanding in the fear of God, and as long as he sought the LORD, God made him to prosper.
6 Miadto si Uzia ug nakig-away batok sa mga Filistihanon. Gilumpag niya ang mga paril sa siyudad sa Gat, Jabne, ug Asnod; nagtukod siya ug siyudad sa nasod sa Asdod ug taliwala sa mga Filistihanon.
He went forth and warred against the Philistines, and broke down the wall of Gath, and the wall of Jabneh, and the wall of Ashdod; and he built cities in the country of Ashdod, and among the Philistines.
7 Mitabang ang Dios kaniya batok sa mga Filistihanon, batok sa Arabianhon nga nagpuyo sa Gurbaal, ug batok sa taga-Maon.
God helped him against the Philistines, and against the Arabians who lived in Gur Baal, and the Meunites.
8 Ang taga Amon nanumpa ngadto kang Uzia, ug ang iyang kabantog mikaylap, bisan sa ganghaan sa Ehipto, tungod kay nahimo siyang gamhanan kaayo.
The Meunites gave tribute to Uzziah, and his name spread abroad even to the entrance of Egypt; for he grew exceeding strong.
9 Dugang pa niana, gitukod ni Uzia ang mga tore sa Jerusalem diha sa Eskina sa Ganghaan, ug diha sa Ganghaan sa Walog, ug sa likounon nga paril, ug gilig-on kini.
Moreover Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, and at the Valley Gate, and at the turning of the wall, and fortified them.
10 Gipatukod niya ang bantayanang mga tore didto sa kamingawan ug nagkalot sila ug daghang pundohanan ug tubig, kay daghan man kaayo siya ug kahayopan, ubos sa buntod ingon man usab sa mga kapatagan. Aduna siyay mga mag-uuma ug mga tigpatubo ug ubas sa bukid ug sa mga prutasan, kay gusto kaayo niya ang pagpanguma.
He built towers in the wilderness, and dug out many cisterns, for he had many cattle; in the Shephelah and in the plain he had farmers, and vinedressers in the hills and in the fertile fields, for he loved the land.
11 Dugang pa niana, adunay mga hanas nga kasundalohan si Uzia nga manggugubat nga miadto sa gubat nga gipundok nga gihan-ay sa ilang gidaghanon nga giihap ni Jeiel, ang escriba, ug si Maasea, ang opisyal, ubos sa pagmando ni Hanania, usa sa mga komandante sa hari.
Moreover Uzziah had an army of fighting men, who went out to war by bands, according to the number of their reckoning made by Jeiel the scribe and Maaseiah the officer, under the hand of Hananiah, one of the king's captains.
12 Adunay 2, 600 nga gidaghanon sa tibuok pangulo sa katigulangan sa banay, ug mga hanas nga manggugubat.
The whole number of the heads of fathers' households, even the mighty men of valor, was two thousand and six hundred.
13 Ubos sa ilang pagdumala ang kasundalohan nga 307, 500 ka mga kalalakin-an nga makiggubat nga may dakong gahom aron sa pagtabang sa hari batok sa ilang mga kaaway.
Under their hand was an army, three hundred thousand and seven thousand and five hundred, who made war with mighty power, to help the king against the enemy.
14 Giandaman sila ni Uzia—ang tanan nga mga kasundalohan—ug mga taming, mga bangkaw, mga helmet, mga salipod sa dughan, mga pana, ug mga bato alang sa lambuyog.
Uzziah prepared for them, even for all the army, shields, and spears, and helmets, and coats of mail, and bows, and stones for slinging.
15 Sa Jerusalem nagbuhat siya ug mga makina, nga gibuhat sa mga hanas nga tawo, aron ibutang sa mga tore ug sa panggubatan, uban sa pagpamana niini ug sa paglabay sa mga dagkong mga bato. Ang iyang kabantog mikaylap sa halayo nga kayutaan, gitabangan siya pag-ayo hangtod nga nahimo siyang gamhanan kaayo.
He made in Jerusalem engines, invented by skillful men, to be on the towers and on the battlements, with which to shoot arrows and great stones. His name spread far abroad; for he was marvelously helped, until he was strong.
16 Apan sa dihang si Uzia nahimong gamhanan, ang iyang kasingkasing nagmapagarbohon mao nga nahimo siya nga daotan; gisupak niya si Yahweh, ang iyang Dios, kay miadto siya sa balay ni Yahweh aron sa pagsunog ug insenso ngadto sa halaran sa mga insenso.
But when he was strong, his heart was lifted up, so that he did corruptly, and he trespassed against the LORD his God; for he went into the LORD's temple to burn incense on the altar of incense.
17 Si Azaria, ang pari, misunod kaniya, ug kuyog niya ang 80 ka mga pari ni Yahweh, nga mga maisugon nga tawo.
Azariah the cohen went in after him, and with him eighty cohanim of the LORD, who were valiant men:
18 Gibadlong nila si Uzia, ang hari, ug miingon ngadto kaniya, “Dili ikaw, Uzia, ang magsunog sa insenso ngadto kang Yahweh, apan alang kini sa mga pari, ang mga anak nga lalaki ni Aaron, nga gibalaan aron magsunog sa insenso. Gawas sa balaan nga dapit, kay wala ka man nagmatinud-anon ug dili ka dawaton ni Yahweh nga Dios.”
and they resisted Uzziah the king, and said to him, "It isn't for you, Uzziah, to burn incense to the LORD, but for the cohanim the descendants of Aaron, who are consecrated to burn incense. Go out of the sanctuary; for you have trespassed; neither shall it be for your honor from the LORD God."
19 Unya nasuko si Uzia. Nagbitbit siya ug panaksan aron sa pagsunog sa insenso. Samtang nasuko siya sa mga pari, ang sanla migula sa iyang agtang sa atubangan sa mga pari sa balay ni Yahweh, tapad sa halaran sa insenso.
Then Uzziah was angry; and he had a censer in his hand to burn incense; and while he was angry with the cohanim, the leprosy broke forth in his forehead before the cohanim in the house of the LORD, beside the altar of incense.
20 Ang labaw nga pari nga si Azaria ug ang tanang mga pari mitutok kaniya, ug, tan-awa, adunay sanla mitubo sa iyang agtang. Gipadalidali nila siya ug pagawas didto. Hinuon, nagdali siya ug gawas, tungod kay gisilotan siya ni Yahweh.
Azariah the chief cohen, and all the cohanim, looked on him, and look, he was leprous in his forehead, and they thrust him out quickly from there; yes, himself hurried also to go out, because the LORD had struck him.
21 Si Uzia, ang hari, adunay sanla sa adlaw sa iyang kamatayon ug nagpuyo siya sa laing balay kay usa naman siya ka sanlahon, kay gipapahawa man siya sa balay ni Yahweh. Si Jotam, ang iyang anak nga lalaki, mipuli sa balay sa hari ug nagdumala sa mga tawo sa maong dapit.
Uzziah the king was a leper to the day of his death, and lived in a separate house, being a leper; for he was cut off from the house of the LORD: and Jotham his son was over the king's house, judging the people of the land.
22 Sa lain pang mga butang mahitungod kang Uzia, ang sinugdanan ug ang katapusan, diin mao ang gisulat ni Isaias ang anak nga lalaki ni Amoz, ang propeta.
Now the rest of the acts of Uzziah, first and last, Isaiah the prophet, the son of Amoz, wrote.
23 Busa mipahulay si Uzia uban sa iyang mga katigulangan; gilubong nila siya uban sa iyang katigulangan sa lubnganan nga gipanag-iya sa mga hari, kay nag-ingon sila, “Sanlahon siya.” Ang iyang anak nga lalaki nga si Jotam, ang nahimong hari puli sa iyang dapit.
So Uzziah slept with his fathers; and they buried him with his fathers in the field of burial which belonged to the kings; for they said, "He is a leper." Jotham his son reigned in his place.
