< 2 Cronicas 24 >
1 Nagpangidaron ug pito ka tuig si Joas sa dihang nagsugod siya sa paghari; Naghari siya sa Jerusalem sulod sa 40 ka tuig. Si Zibia ang iyang inahan, nga taga-Beersheba.
Joash was seven years old when he became king, and he reigned in Jerusalem forty years. His mother’s name was Zibiah; she was from Beersheba.
2 Gibuhat ni Joas kung unsa ang maayo sa mga mata ni Yahweh sa tanang mga adlaw ni Jehoyada, nga pari.
And Joash did what was right in the eyes of the LORD all the days of Jehoiada the priest.
3 Gihatagan siya ni Jehoyada ug duha ka mga asawa, ug nahimo siyang amahan sa iyang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye.
Jehoiada took for himself two wives, and he had sons and daughters.
4 Miabot ang higayon, nga nakahukom si Joas nga tukoron pag-usab ang puluy-anan ni Yahweh.
Some time later, Joash set his heart on repairing the house of the LORD.
5 Gitigom niya ang mga pari ug mga Levita, ug miingon ngadto kanila, “Gawas ngadto sa siyudad sa Juda sa matag tuig ug tigoma ang salapi sa tibuok Israel aron pag-ayo sa puluy-anan sa inyong Dios. Siguradoha gayod nga masugdan dayon kini.” Sa sinugdanan wala kini buhata sa mga Levita.
So he gathered the priests and Levites and said, “Go out to the cities of Judah and collect the money due annually from all Israel, to repair the house of your God. Do it quickly.” The Levites, however, did not make haste.
6 Busa gipatawag sa hari si Jehoyada, ang labaw nga pari, ug giingnan siya, “Ngano wala mo man gisultihan ang mga Levita nga kinahanglan dad-on gikan sa Juda ug sa Jerusalem ang buhis sa katawhan sa Israel nga gipakolekta ni Moises nga sulugoon ni Yahweh alang sa tolda sa kasuguan sa kasabotan?”
So the king called Jehoiada the high priest and said, “Why have you not required the Levites to bring from Judah and Jerusalem the tax imposed by Moses the servant of the LORD and by the assembly of Israel for the Tent of the Testimony?”
7 Kay alang sa mga anak nga lalaki ni Atalia, ang daotan nga babaye, nga naglumpag sa puluy-anan sa Dios ug naghatag sa tanang mga balaang butang sa puluy-anan ni Yahweh ngadto sa mga Baal.
For the sons of that wicked woman Athaliah had broken into the house of God and had even used the sacred objects of the house of the LORD for the Baals.
8 Busa nagmando ang hari, ug naghimo sila ug sudlanan ug gibutang kini gawas sa agianan diha sa puluy-anan ni Yahweh.
At the king’s command a chest was made and placed outside, at the gate of the house of the LORD.
9 Unya nagmantala sila ngadto sa Juda ug sa Jerusalem, alang sa katawhan sa Israel nga dad-on ang buhis alang kang Yahweh nga gipakolekta ni Moises nga sulugoon sa Dios didto sa kamingawan.
And a proclamation was issued in Judah and Jerusalem that they were to bring to the LORD the tax imposed by Moses the servant of God on Israel in the wilderness.
10 Nagsadya ang tanang mga pangulo ug ang tanang katawhan ug gidala sa sulod ang salapi ug gibutang kini sa sudlanan hangtod nga napuno nila kini.
All the officers and all the people rejoiced and brought their contributions, and they dropped them in the chest until it was full.
11 Sa matag higayon nga dad-on sa mga Levita ang sudlanan ngadto sa mga opisyal sa hari, ug sa matag tan-aw nila nga aduna kini daghang salapi, mobalik ang mga eskriba sa hari ug mga opisyal sa mga labaw nga pari, habwaon ang sudlanan, ug kuhaon kini ug dad-on pagbalik sa nahimutangan niini. Gibuhat nila kini sa matag-adlaw, sa pagtigom ug dakong kantidad sa salapi.
Whenever the chest was brought by the Levites to the king’s overseers and they saw that there was a large amount of money, the royal scribe and the officer of the high priest would come and empty the chest and carry it back to its place. They did this daily and gathered the money in abundance.
12 Gihatag sa hari ug ni Jehoyada ang salapi ngadto sa mga nagatrabaho sa puluy-anan ni Yahweh. Nagsuhol kining mga tawhana ug mga mason, ug mga panday aron ayohon ang puluy-anan ni Yahweh, ug kadto usab nga nagatrabaho sa puthaw ug bronsi.
Then the king and Jehoiada would give the money to those who supervised the labor on the house of the LORD to hire stonecutters and carpenters to restore the house of the LORD, as well as workers in iron and bronze to repair the house of the LORD.
13 Busa nagmakugihon kaayo ang mga trabahante, ug paspas ang ilang pagtrabaho, gipatindog nila pag-usab ang balay sa Dios sama sa daang disenyo ug gipalig-on kini.
So the workmen labored, and in their hands the repair work progressed. They restored the house of God according to its specifications, and they reinforced it.
14 Sa dihang nahuman nila kini, gidala nila ang nabilin nga mga salapi ngadto sa hari ug kang Jehoyada. Gigamit kining salapi alang sa kagamitan sa puluy-anan ni Yahweh, mga gamit alang sa pag-alagad ug paghalad—mga kutsara ug mga gamit nga hinimo sa bulawan ug plata. Nagpadayon sila sa paghalad ug mga sinunog sa puluy-anan ni Yahweh sa tanang mga adlaw ni Jehoyada.
When they were finished, they brought the rest of the money to the king and Jehoiada to make with it the articles for the house of the LORD—utensils for the service and for the burnt offerings, dishes, and other objects of gold and silver. Throughout the days of Jehoiada, burnt offerings were presented regularly in the house of the LORD.
15 Nagkatigulang na si Jehoyada ug taas nga mga adlaw, ug unya namatay siya; 130 ang iyang pangidaron sa dihang namatay siya.
When Jehoiada was old and full of years, he died at the age of 130.
16 Gilubong nila siya sa siyudad ni David uban sa mga hari, tungod kay nagbuhat man siya ug maayo sa Israel, ngadto sa Dios, ug sa puluy-anan sa Dios.
And Jehoiada was buried with the kings in the City of David, because he had done what was good in Israel for God and His temple.
17 Karon human sa kamatayon ni Jehoyada, miabot ang mga pangulo sa Juda ug nagpasidungog ngadto sa hari. Unya nagpatalinghog ang hari kanila.
After the death of Jehoiada, however, the officials of Judah came and paid homage to the king, and he listened to them.
18 Mibiya sila sa balay ni Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan, ug misimba sa diosa nga si Ashera ug sa mga diosdios. Gipahamtang ang kasuko sa Dios ngadto sa Juda ug sa Jerusalem tungod niining sayop nilang gipangbuhat.
They abandoned the house of the LORD, the God of their fathers, and served the Asherah poles and idols. So wrath came upon Judah and Jerusalem for this guilt of theirs.
19 Bisan pa niana, nagpadala si Yahweh ug mga propeta ngadto kanila aron mahibalik sila pag-usab ngadto kaniya, ang mga propeta nagsaksi ngadto sa katawhan, apan midumili sila nga mopatalinghog.
Nevertheless, the LORD sent prophets to bring the people back to Him and to testify against them; but they would not listen.
20 Ang Espiritu ni Yahweh miabot kang Zacarias ang anak nga lalaki ni Jehoyada, nga pari; mibarog si Zacarias taliwala sa katawhan ug miingon ngadto kanila, “Miingon ang Dios niini: Ngano man nga naglapas kamo sa mga sugo ni Yahweh, mao nga wala kamo mouswag? Sanglit gisalikway man ninyo si Yahweh, isalikway usab niya kamo.”
Then the Spirit of God came upon Zechariah son of Jehoiada the priest, who stood up before the people and said to them, “This is what God says: ‘Why do you transgress the commandments of the LORD so that you cannot prosper? Because you have forsaken the LORD, He has forsaken you.’”
21 Apan naglaraw sila batok kaniya; sa mando sa hari, gibato nila siya diha sa hawanan sa puluy-anan ni Yahweh.
But they conspired against Zechariah, and by order of the king, they stoned him in the courtyard of the house of the LORD.
22 Niining panghitaboa, wala tagda ni Joas, nga hari, ang kamaayo nga gibuhat kaniya ni Jehoyada, nga amahan ni Zacarias. Hinuon, gipatay niya ang anak nga lalaki ni Jehoyada. Sa dihang kamatyonon na si Zacarias, miingon siya, “Makita unta kini ni Yahweh ug paninglan ka niini.”
Thus King Joash failed to remember the kindness that Zechariah’s father Jehoiada had extended to him. Instead, Joash killed Jehoiada’s son. As he lay dying, Zechariah said, “May the LORD see this and call you to account.”
23 Sa pag-abot sa kataposan sa tuig, miabot ang kasundalohan sa Aram aron makigbatok kang Joas. Miabot sila ngadto sa Juda ug sa Jerusalem; gipamatay nila ang tanang mga pangulo sa katawhan ug gipadala ngadto sa hari sa Damascus ang tanang kinawat gikan kanila.
In the spring, the army of Aram went to war against Joash. They entered Judah and Jerusalem and destroyed all the leaders of the people, and they sent all the plunder to their king in Damascus.
24 Gamay ra ang miabot nga kasundalohan sa mga taga-Aram, apan gihatagan sila ug kadaogan batok sa dakong kasundalohan tungod kay gisalikway man sa Juda si Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan. Niini nga paagi gihukman sa taga-Aram si Joas.
Although the Aramean army had come with only a few men, the LORD delivered into their hand a very great army. Because Judah had forsaken the LORD, the God of their fathers, judgment was executed on Joash.
25 Sa wala na nianang tungora ang mga taga-Aram, nasamdan pag-ayo si Joas. Ang kaugalingon niyang mga sulugoon naglaraw batok kaniya tungod sa pagpatay sa mga anak nga lalaki ni Jehoyada, nga pari. Gipatay nila siya sa iyang higdaanan, ug namatay siya; gilubong nila siya ngadto sa siyudad ni David, apan dili sa mga lubnganan sa mga hari.
And when the Arameans had withdrawn, they left Joash severely wounded. His own servants conspired against him for shedding the blood of the son of Jehoiada the priest, and they killed him on his bed. So he died and was buried in the City of David, but not in the tombs of the kings.
26 Mao kini ang mga tawo nga naglaraw batok kaniya: si Zabad ang anak nga lalaki ni Shimeat, nga Amonihanon, ug si Jehozabad ang anak nga lalaki ni Shimrit, nga Moabihanon.
Those who conspired against Joash were Zabad son of Shimeath the Ammonitess and Jehozabad son of Shimrith the Moabitess.
27 Karon ang mga talaan mahitungod sa iyang mga anak nga lalaki, ang mahinungdanon nga panagna nga naghisgot bahin kaniya, ug ang pagtukod sa puluy-anan sa Dios, tan-awa, nahisulat kini sa Basahon sa mga Pahayag sa Hari. Si Amazia, ang iyang anak nga lalaki, nahimong hari puli kaniya.
The accounts of the sons of Joash, as well as the many pronouncements about him and about the restoration of the house of God, are indeed written in the Treatise of the Book of the Kings. And his son Amaziah reigned in his place.