< 2 Cronicas 18 >
1 Karon si Jehoshafat adunay dakong mga bahandi ug kadungganan; nakighiusa siya kang Ahab pinaagi sa pagpakigminyo sa usa sa iyang pamilya sa anak nga babaye ni Ahab.
Now Jehoshaphat had great wealth and honour, and his son was married to Ahab's daughter.
2 Human sa pipila ka mga tuig, milugsong siya paingon kang Ahab didto sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab ug daghang mga karnero ug torong baka alang kaniya ug sa mga tawo nga mikuyog kaniya. Gidani usab siya ni Ahab aron sa pagsulong sa Ramot Gilead uban kaniya.
And after some years he went down to Samaria to see Ahab. And Ahab made a feast for him and the people who were with him, putting to death great numbers of sheep and oxen; and he got Jehoshaphat to go with him to Ramoth-gilead.
3 Si Ahab, ang hari sa Israel, miingon kang Jehoshafat, ang hari sa Juda, “Mokuyog ka ba kanako sa Ramot Gilead?” Mitubag si Jehoshafat kaniya, “Nahisama ako kanimo, ug ang akong mga katawhan sama sa imong mga katawhan; mouban kami kanimo sa pagpakiggubat.”
For Ahab, king of Israel, said to Jehoshaphat, king of Judah, Will you go with me to Ramoth-gilead? And he said, I am as you are, and my people as your people; we will be with you in the war.
4 Miingon si Jehoshafat sa hari sa Israel, “Palihog pangitaa una ang pulong ni Yahweh alang sa imong katubagan.”
Then Jehoshaphat said to the king of Israel, Let us now get directions from the Lord.
5 Unya gitigom sa hari sa Israel ang mga propeta, 400 ka mga lalaki, ug miingon kanila, “Kinahanglan ba kita moadto sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili na?” Miingon sila, “Sulong, kay itugyan kini sa Dios ngadto sa kamot sa hari.”
So the king of Israel got together all the prophets, four hundred men, and said to them, Am I to go to Ramoth-gilead to make war or not? And they said, Go up: for God will give it into the hands of the king.
6 Apan miingon si Jehoshafat, “Wala bay laing propeta ni Yahweh dinhi nga makahimo kita sa pagpangayo ug tambag?”
But Jehoshaphat said, Is there no other prophet of the Lord here from whom we may get directions?
7 Miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, “Aduna pay usa ka tawo nga atong mapangayoan ug tambag ni Yahweh, si Micaya ang anak nga lalaki ni Imla, apan nasuko ako kaniya tungod kay wala siyay maayong panagna mahitungod kanako, apan kanunay daotan.” Apan miingon si Jehoshafat, “Dili kinahanglan mosulti ang hari niana.”
And the king of Israel said to Jehoshaphat, There is still one man by whom we may get directions from the Lord, but I have no love for him, because he has never been a prophet of good to me, but only of evil: he is Micaiah, the son of Imla. And Jehoshaphat said, Let not the king say so.
8 Unya nagpatawag ug opisyal ang hari sa Israel ug miingon, “Pagdali dad-a si Micaya ang anak nga lalaki ni Imla.”
Then the king of Israel sent for one of his unsexed servants and said, Go quickly and come back with Micaiah, the son of Imla.
9 Karon naglingkod sa tagsatagsa nila ka mga trono ang hari sa Israel nga si Ahab ug si Jehoshafat ang hari sa Juda, nagbisti sa ilang mga kupo, sa hawan nga dapit pasulod sa ganghaan sa Samaria, ug ang tanang mga propeta nanagna sa ilang atubangan.
Now the king of Israel and Jehoshaphat, the king of Judah, were seated on their seats of authority, dressed in their robes, by the doorway into Samaria; and all the prophets were acting as prophets before them.
10 Naghimo ang anak nga lalaki ni Kenaana nga si Zedekia ug mga sungay nga puthaw ug miingon, “Miingon si Yahweh niini: Pinaagi niini laglagon mo ang mga Arameanhon hangtod mahurot sila.”
And Zedekiah, the son of Chenaanah, made himself iron horns and said, The Lord says, Pushing back the Aramaeans with these, you will put an end to them completely.
11 Managsama ang panagna sa tanang mga propeta, nga nag-ingon, “Sulonga ang Ramot Gilead ug pagmadaogon, kay gihatag kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.”
And all the prophets said the same thing, saying, Go up to Ramoth-gilead, and it will go well for you, for the Lord will give it into the hands of the king.
12 Ang mensahero nga miadto aron sa pagtawag kang Micaya nakigsulti kaniya, nga nag-ingon, “Karon tan-awa, ang mga pulong sa mga propeta nagpadayag ug maayong mga butang ngadto sa hari pinaagi sa usa ka baba. Palihog tugoti ang imong mga pulong nga mahisama sa pulong sa usa kanila ug mosulti sa maayong mga butang.”
Now the servant who had gone to get Micaiah said to him, See now, all the prophets with one voice are saying good things to the king; so let your words be like theirs, and say good things.
13 Mitubag si Micaya, “Ingon nga buhi si Yahweh, kung unsa ang gisulti sa Dios mao ang akong isulti.”
And Micaiah said, By the living Lord, whatever the Lord says to me I will say.
14 Sa dihang miabot siya sa hari, miingon ang hari ngadto kaniya, “Micaya, kinahanglan ba kami moadto sa Ramot Gilead alang sa pagpakiggubat, o dili?” Mitubag si Micaya kaniya, “Sulong ug pagmadaogon! Kay mahimo kining usa ka dakong kadaogan.”
When he came to the king, the king said to him, Micaiah, are we to go to Ramoth-gilead to make war or not? And he said, Go up, and it will go well for you; and they will be given up into your hands.
15 Unya miingon ang hari ngadto kaniya, “Makapila ba kahigayon ako kinahanglan magpapanumpa kanimo nga dili ka magsulti ug bisan unsa kanako apan ang kamatuoran lamang sa ngalan ni Yahweh?”
And the king said to him, Have I not, again and again, put you on your oath to say nothing to me but what is true in the name of the Lord?
16 Busa miingon si Micaya, “Nakita ko nga nagkatibulaag ang tibuok Israel sa kabungtoran, sama sa karnero nga walay magbalantay, ug miingon si Yahweh, 'Wala kini magbalantay. Tugoti ang matag usa nga mobalik sa iyang panimalay nga adunay kalinaw.”'
Then he said, I saw all Israel wandering on the mountains like sheep without a keeper; and the Lord said, These have no master: let them go back, every man to his house in peace.
17 Busa miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, “Wala ko ba ikaw sultihi nga wala siya managna ug maayo mahitungod kanako, apan kadaot lamang?”
And the king of Israel said to Jehoshaphat, Did I not say that he would not be a prophet of good to me, but of evil?
18 Unya miingon si Micaya, “Busa kinahanglan makadungog kamong tanan sa pulong ni Yahweh: Nakita ko nga naglingkod si Yahweh sa iyang trono, ug ang pangulo sa kasundalohang manulonda sa langit nagtindog sa iyang tuong kamot ug sa iyang walang kamot.
Then he said, Give ear now to the word of the Lord: I saw the Lord seated on his seat of power, and all the army of heaven in their places, at his right hand and at his left.
19 Miingon si Yahweh, “Kinsa man ang molingla kang Ahab, ang hari sa Israel, aron nga motungas siya ug mapukan sa Ramot Gilead?' Ang usa miingon niini ug ang uban miingon niana.
And the Lord said, How may Ahab, king of Israel, be tricked into going up to Ramoth-gilead to his death? And one said one thing and one another.
20 Unya miabot ang espiritu ug mitindog sa atubangan ni Yahweh ug miingon, 'Linglahon ko siya.' Miingon si Yahweh kaniya, 'Unsaon man?'
Then a spirit came forward and took his place before the Lord and said, I will get him to do it by a trick. And the Lord said to him, How?
21 Mitubag ang espiritu, 'Mogula ako ug magpakabakakon nga espiritu sa baba sa tanan niyang mga propeta.' Mitubag si Yahweh, 'Ikaw ang molingla kaniya, ug magmalampuson ka. Karon lakaw ug buhata.'
And he said, I will go out and be a spirit of deceit in the mouth of all his prophets. And the Lord said, Your trick will have its effect on him: go out and do so.
22 Karon tan-awa, nagbutang si Yahweh ug usa ka bakakon nga espiritu sa baba niining imong mga propeta, ug nagpadala si Yahweh ug kadaot alang kanimo”
And now, see, the Lord has put a spirit of deceit in the mouth of these prophets of yours; and the Lord has said evil against you.
23 Unya mipaduol si Zedekia ang anak nga lalaki ni Kenaana, gisagpa sa aping si Micaya, ug miingon, “Asa man nga dalan miagi ang Espritu ni Yahweh aron mopahawa gikan kanako sa pagpakigsulti nganha kanimo?”
Then Zedekiah, the son of Chenaanah, came near and gave Micaiah a blow on the side of his face, saying, Where is the spirit of the Lord whose word is in you?
24 Miingon si Micaya, “Tan-awa, masayod ka ana nianang adlawa, sa dihang modagan ka sa kinasuloran nga lawak aron motago.”
And Micaiah said, Truly, you will see on that day when you go into an inner room to keep yourself safe.
25 Miingon ang hari sa Israel sa pipila ka mga sulugoon, “Dakpa si Micaya kamo nga mga tawo ug dad-a siya kang Amon, ang Gobernador sa siyudad, ug ngadto kang Joas, ang akong anak nga lalaki.
And the king of Israel said, Take Micaiah and send him back to Amon, the ruler of the town, and to Joash, the king's son;
26 Kamo nga mga tawo ang magsulti kaniya, 'Miingon ang hari: Bilanggoa kining tawhana ug pakan-a siya ug diyutay lamang nga tinapay ug diyutay lamang nga tubig, hangtod makabalik ako nga luwas.”'
And say, By the king's order this man is to be put in prison, and given prison food till I come back in peace.
27 Unya miingon si Micaya, “Kung makabalik ka nga luwas, nagpasabot nga wala nakigsulti si Yahweh pinaagi kanako.” Unya gidugang pa niya, “Paminaw niini, kamong tanang katawhan.”
And Micaiah said, If you come back at all in peace, the Lord has not sent his word by me.
28 Busa si Ahab, ang hari sa Israel, ug si Jehoshafat, ang hari sa Juda, mitungas batok sa Ramot Gilead.
So the king of Israel and Jehoshaphat, the king of Judah, went up to Ramoth-gilead.
29 Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, “Magtakoban ako ug moadto sa gubat, apan sul-ubon nimo ang imong harianon nga kupo.” Busa nagtakoban ang hari sa Israel, ug miadto sa gubat.
And the king of Israel said to Jehoshaphat, I will make a change in my clothing, so that I do not seem to be the king, and will go into the fight; but do you put on your robes. So the king of Israel made a change in his dress, and they went to the fight.
30 Karon gisugo sa hari sa Aram ang mga kapitan sa iyang mga karwahe, nga nag-ingon, “Ayaw sulonga ang dili mahinungdanon ug ang mahinungdanon nga mga sundalo. Hinuon, sulonga lamang ang hari sa Israel.”
Now the king of Aram had given orders to the captains of his war-carriages, saying, Make no attack on small or great, but only on the king of Israel.
31 Nahitabo kini sa dihang nakita sa kapitan sa mga karwahe si Jehoshafat ug miingon sila, “Mao kana ang hari sa Israel.” Mibalik sila aron sa pagpakig-away kaniya, apan mituaw si Jehoshafat, ug gitabangan siya ni Yahweh. Gipalayo sila sa Dios gikan kaniya.
So when the captains of the war-carriages saw Jehoshaphat, they said, It is the king of Israel. And turning about, they came round him, but Jehoshaphat gave a cry, and the Lord came to his help, and God sent them away from him.
32 Ug nahitabo nga sa pagkakita sa mga pangulo sa mga karwahe nga dili kini mao ang hari sa Israel, namalik sila gikan sa paggukod kaniya.
Now when the captains of the war-carriages saw that he was not the king of Israel, they went back from going after him.
33 Apan adunay usa ka lalaki nga namana nga wala sa tumong ug naigo ang hari sa Israel tungatunga sa sinumpayan sa iyang hinagiban. Unya miingon si Ahab sa tigmaneho sa iyang karwahe, “Balik ug dad-a ako pagawas sa gubat, kay nasamdan ako pag-ayo.”
And a certain man sent an arrow from his bow without thought of its direction, and gave the king of Israel a wound where his breastplate was joined to his clothing; so he said to the driver of his war-carriage, Go to one side and take me away out of the army, for I am badly wounded.
34 Misamot ang gubat nianang adlawa, ug ang hari sa Israel nagpabilin sa iyang karwahe nga nag-atubang sa mga Arameanhon hangtod pagkahapon. Ug sa hapit na mosalop ang adlaw, namatay siya.
But the fight became more violent while the day went on; and the king of Israel was supported in his war-carriage facing the Aramaeans till the evening; and by sundown he was dead.