2 Cronicas 13
1 Sa ika-18 ka tuig ni Haring Jeroboam, nagsugod sa paghari si Abija sa tibuok Juda.
When Jeroboam had been ruling [Israel] for almost 18 years, Abijah became the king of Judah.
2 Nagdumala siya sa Jerusalem sulod sa tulo ka tuig; ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Uriel sa Gibea. Adunay pakiggubat taliwala kang Abija ug kang Jeroboam.
He ruled in Jerusalem for three years. His mother was Micaiah (OR, Maacah), the daughter of Uriel from Gibeah [town]. There was a war between [the armies of] Abijah and Jeroboam.
3 Miadto si Abija sa gubat uban ang kusgan nga kasundalohan, maisogon nga mga sundalo, 400, 000 ka mga piniling kalalakin-an. Gipahimutang ni Jeroboam ang 800, 000 ka mga piniling kalalakin-an, kusgan, maisogon nga kasundalohan sa paglaray sa pagpakiggubat atbang kang Abija.
Abijah went into the battle, taking 400,000 of his capable soldiers, and Jeroboam prepared to fight them, taking 800,000 of his capable troops.
4 Nagtindog si Abija sa Bukid sa Zemaraim, diin nahimutang sa kabukiran sa Efraim, ug miingon, “Paminaw kanako, Jeroboam ug tibuok Israel!
Abijah stood on the top of Zemaraim Mountain, which is in the hilly area that belonged to the tribe of Ephraim, and he shouted, “Jeroboam and all you other people of Israel, listen to me!
5 Wala ba kamo masayod nga si Yahweh, ang Dios sa Israel, naghatag sa pagdumala sa tibuok Israel ngadto kang David hangtod sa kahangtoran, ngadto kaniya ug sa iyang mga anak nga lalaki pinaagi sa ligdong nga kasabotan?
You should know that Yahweh, the God to whom all we Israelis belong, has appointed David and his descendants to be the kings of Israel forever. He has confirmed that by making a permanent agreement.
6 Apan mibarog si Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, ang sulugoon ni Solomon nga anak nga lalaki ni David, ug misupak batok sa iyang agalon.
But Jeroboam, who was [only] an official of David’s son King Solomon, rebelled against his king.
7 Nagtigom ngadto kaniya ang mga tawong walay pulos ug mga malaw-ay. Miabot sila batok kang Rehoboam nga anak nga lalaki ni Solomon, sa dihang batan-on pa si Rehoboam ug walay kasinatian ug dili makasukol kanila.
And when Solomon’s son Rehoboam became king and was still young and inexperienced, a group of worthless scoundrels gathered around you, Jeroboam, and rebelled against Rehoboam.
8 Karon moingon kamo nga makasukol na kamo sa kagahom sa pagdumala ni Yahweh diha sa kamot sa mga kaliwat ni David. Daghan kamo nga kasundalohan, ug uban kaninyo ang bulawan nga mga baka nga gihimo ni Jeroboam alang kaninyo ingon nga inyong mga dios.
“And now you are planning to fight against the kingdom that Yahweh established to be governed by David’s descendants. It is true that you have a huge army, and you and your soldiers have brought with you the golden [statues of] calves that Jeroboam’s workers made to be gods for all of you.
9 Wala ba ninyo papahawaa ang mga pari ni Yahweh, ang mga kaliwat ni Aaron, ug ang mga Levita? Wala ba kamo naghimo ug mga pari alang sa inyong mga kaugalingon sa batasan sa mga katawhan sa laing mga yuta? Si bisan kinsa nga moduol aron sa paghalad sa iyang kaugalingon uban ang laki nga nating baka ug pito ka mga torong karnero mamahimong usa ka pari sa dili mga dios.
But you expelled the priests that Yahweh [appointed], men who are descendants of Aaron [the first Supreme Priest], and you expelled the descendants of Levi, and you appointed the priests that you wanted, like the people of other countries do. You allow anyone to become a priest of idols that are not gods if he comes to dedicate himself to be a priest by sacrificing a young bull and seven rams.
10 Apan alang kanamo, si Yahweh mao ang among Dios, ug wala namo siya gisalikway. Aduna kami mga pari, mga kaliwat ni Aaron, nga nag-alagad kang Yahweh, ug mga Levita, nga anaa sa ilang bulohaton.
“As for us, Yahweh is our God, and we have not abandoned him. Our priests who serve Yahweh are descendants of Aaron, and the descendants of Levi assist them.
11 Nagasunog sila matag buntag ug gabii ug mga halad sinunog ug mahumot nga insenso alang kang Yahweh. Gihan-ay usab nila ang tinapay nga gibutang sa atubangan diha sa putli nga lamesa; giatiman usab nila ang bulawan nga tungtonganan sa suga uban sa mga suga niini, aron magsiga kini matag gabii. Gituman namo ang mga kasugoan ni Yahweh, nga among Dios, apan gisalikway ninyo siya.
Every morning and every evening they present to Yahweh offerings to be completely burned [on the altar], and they burn fragrant incense. [Each week] they place the sacred bread on the sacred table, and each morning they light the lamps that are on the gold lampstand. We are obeying what Yahweh our God requires us to do. But you have abandoned him.
12 Tan-awa, ang Dios nag-uban kanato isip atong pangulo, ug ania ang iyang mga pari uban sa mga budyong aron sa pagpatingog ug usa ka pasidaan batok kaninyo. Katawhan sa Israel, ayaw pakig-away batok kang Yahweh, ang Dios sa inyong katigulangan, kay dili gayod kamo magmalampuson.”
Yahweh is with us; he is our leader. The priests whom he has appointed will blow their trumpets to signal [that we are ready] to fight a battle against you. You Israeli men, do not fight against Yahweh, the God to whom your ancestors belonged, because you will not be successful and win the battle against him.”
13 Apan nag-andam ug pag-atang si Jeroboam luyo kanila; ang iyang kasundalohan anaa sa atubangan sa Juda, ug ang pag-atang anaa sa ilang luyo.
[While he was speaking, ] Jeroboam sent some of his troops around the army of Judah. So while the soldiers who were with Jeroboam were in front of the army of Judah, the other soldiers of Israel were behind the army of Judah.
14 Sa dihang milingi ang mga taga-Juda, tan-awa, ang pakig-away anaa sa atubangan ug sa luyo kanila. Nagpakitabang sila ngadto kang Yahweh, ug gipatingog sa mga pari ang mga budyong.
When the soldiers of Judah turned and saw that they were going to be attacked from the front and from the rear, they cried out to Yahweh. The priests blew their trumpets,
15 Unya misinggit ang katawhan sa Juda; sa ilang panagsinggit, nahitabo nga gihampak sa Dios si Jeroboam ug ang tibuok Israel sa atubangan ni Abija ug sa Juda.
and the men of Judah shouted a loud battle-cry. Then Yahweh [enabled Abijah and the army of Judah to] defeat Jeroboam and [the army of] Israel.
16 Mikalagiw ang katawhan sa Israel atubangan sa Juda, ug gihatag sila sa Dios ngadto sa kamot sa Juda.
The soldiers of Israel fled from the soldiers of Judah, and God enabled the army of Judah to defeat them.
17 Gipamatay sila ni Abija ug sa iyang kasundalohan; 500, 000 ka mga piniling kalalakin-an ang nangamatay.
Abijah and his troops struck the capable soldiers of Israel and killed 500,000 of them.
18 Niini nga paagi, napildi ang katawhan sa Israel niadtong taknaa; nakadaog ang katawhan sa Juda tungod kay misalig sila kang Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan.
So the soldiers of Israel were defeated, and the soldiers of Judah won the battle because they trusted in Yahweh, the God to whom their ancestors belonged.
19 Gigukod ni Abija si Jeroboam; giilog niya ang mga siyudad gikan kaniya; ang Betel uban sa mga baryo niini, ang Jeshana uban sa mga baryo niini, ug ang Efron uban sa mga baryo niini.
Abijah’s army pursued the army of Jeroboam, and they captured from the people of Israel the cities of Bethel, Jeshanah, and Ephron, and the surrounding villages.
20 Wala na gayod nahiuli pagbalik ang iyang kagahom sa mga adlaw ni Abija; gihampak siya ni Yahweh, ug namatay siya.
During the remaining time that Abijah ruled, Jeroboam did not become powerful again. Then Yahweh caused him to become very ill, and he died.
21 Apan nahimong gamhanan si Abija; nangasawa siya ug napulog upat ka mga babaye ug nahimong amahan sa 22 ka mga anak nga lalaki ug 16 ka mga anak nga babaye.
But Abijah became more powerful. He married 14 wives and had 22 sons and 16 daughters.
22 Ang ubang mga buhat ni Abija, iyang pamatasan ug mga pulong nahisulat sa basahon ni propeta Ido.
An account of the other things that Abijah did while he was the king, including what he said and what he did, is in the scroll written by the prophet Iddo.
