< 1 Samuel 28 >
1 Nahitabo kini niadtong mga adlawa nga gitigom sa mga Filistihanon ang ilang mga kasundalohan aron makiggubat sa Israel. Miingon si Akis kang David, “Nasayod ka gayod nga makig-away ka uban kanako sa dakong panon sa kasundalohan, ikaw ug ang imong mga tawo.”
And it came to pass in those days, that the Philistines collected their armies for warfare, to fight with Israel. And Achish said to David, Know thou assuredly, that thou shalt go out with me to battle, thou and thy men.
2 Miingon si David kang Akis, “Aron masayran nimo kung unsay mabuhat sa imong sulugoon.” Miingon si Akis kang David, “Aron himoon ko ikaw nga akong tigpanalipod sa dayon.”
And David said to Achish, Surely thou shalt know what thy servant can do. And Achish said to David, Therefore will I make thee keeper of my head for ever.
3 Karon namatay na si Samuel, ug ang tibuok Israel nagbangotan kaniya ug gilubong siya didto sa Rama, sa iyang kaugalingong siyudad. Ug usab, gipapahawa ni Saul sa yuta kadtong nakigsulti sa mga patay o sa mga espiritu.
Now Samuel was dead, and all Israel had lamented him, and buried him in Ramah, even in his own city. And Saul had put away those that had familiar spirits, and the wizards, out of the land.
4 Unya nagtigom ang mga Filistihanon ug nangadto ug nagkampo didto sa Sunem; ug gitigom ni Saul ang tibuok Israel, ug nagkampo sila sa Gilboa.
And the Philistines assembled, and came and encamped in Shunem: and Saul collected all Israel, and they encamped in Gilboa.
5 Sa pagkakita ni Saul sa kasundalohan sa mga Filistihanon, nalisang siya, ug nakulbaan siya pag-ayo.
And when Saul saw the host of the Philistines, he was afraid, and his heart greatly trembled.
6 Nag-ampo si Saul kang Yahweh aron tabangan, apan wala mitubag kaniya si Yahweh—bisan sa mga damgo, ni pinaagi sa Urim, ni pinaagi sa mga propeta.
And when Saul inquired of the LORD, the LORD answered him not, neither by dreams, nor by Urim, nor by prophets.
7 Unya miingon si Saul sa iyang mga sulugoon, “Pangitai ako ug usa ka babaye nga makahimo sa pagpakigsulti sa mga espiritu sa mga patay, aron moadto ako kaniya ug makisayod kaniya.” Miingon kaniya ang iyang mga sulugoon, “Tan-awa, adunay usa ka babaye sa Endor nga miangkon nga makasulti sa mga espiritu sa mga patay.”
Then said Saul to his servants, seek me a woman that hath a familiar spirit, that I may go to her, and inquire of her. And his servants said to him, Behold, [there is] a woman that hath a familiar spirit at En-dor.
8 Nagtakoban si Saul, nga nagsul-ob ug lahi nga bisti, ug milakaw, uban kaniya ang duha ka lalaki; miadto sila sa babaye sa pagkagabii. Miingon siya, “Hangyoon ko ikaw, panagna alang kanako, pinaagi sa usa ka espiritu ug patunghaa si bisan kinsa nga akong hinganlan diha kanimo.”
And Saul disguised himself, and put on other raiment, and he went, and two men with him, and they came to the woman by night: and he said, I pray thee, divine to me by the familiar spirit, and bring up for me whom I shall name to thee.
9 Ang babaye mitubag kaniya, “Tan-awa, nasayod ka baya sa gibuhat ni Saul, kung giunsa niya pagpahawa gikan dinhi sa yuta kadtong nakigsultli sa mga patay o sa mga espiritu. Busa nganong lit-agon mo man ang akong kinabuhi, aron patyon ako?”
And the woman said to him, Behold, thou knowest what Saul hath done, how he hath cut off those that have familiar spirits, and the wizards, out of the land: Why then layest thou a snare for my life, to cause me to die?
10 Nanumpa si Saul kaniya pinaagi kang Yahweh ug miingon, “Ingon nga buhi si Yahweh, walay silot nga mahitabo kanimo tungod sa pagbuhat niining butanga.”
And Saul swore to her by the LORD, saying, [As] the LORD liveth, there shall no punishment happen to thee for this thing.
11 Unya miingon ang babaye, “Si kinsa man ang akong tawagon alang kanimo?” Miingon si Saul, “Paanhia si Samuel ngari kanako.”
Then said the woman, whom shall I bring up to thee? And he said, Bring me up Samuel.
12 Sa pagkakita sa babaye kang Samuel, misinggit siya sa makusog nga tingog nga misulti ngadto kang Saul, “Nganong gilingla mo man ako? Ikaw man diay si Saul.”
And when the woman saw Samuel, she cried with a loud voice: and the woman spoke to Saul, saying, Why hast thou deceived me? for thou [art] Saul.
13 Miingon ang hari sa babaye, “Ayaw kahadlok. Unsa may imong nakita?” Miingon ang babaye kang Saul, “Nakakita ako ug usa ka dios nga migula gikan sa yuta.”
And the king said to her be not afraid: for what sawest thou? And the woman said to Saul, I saw gods ascending out of the earth.
14 Miingon siya sa babaye, “Unsa man ang iyang dagway?” Miingon ang babaye, “Usa ka tigulang nga lalaki ang migula; nagsul-ob siya ug kupo.” Nasayran ni Saul nga si Samuel kadto, ug mihapa siya sa yuta ug nagpakitag pagtahod.
And he said to her, What is his form? And she said, An old man cometh up; and he [is] covered with a mantle. And Saul perceived that it [was] Samuel, and he stooped with [his] face to the ground, and bowed himself.
15 Miingon si Samuel kang Saul, “Nganong gihasol mo ako ug gipaanhi?” Mitubag si Saul, “Nabalaka ako pag-ayo, kay ang mga Filistihanon nakiggubat batok kanako, ug gibiyaan na ako sa Dios ug wala na ako tubaga, bisan pinaagi sa mga propeta, bisan pinaagi sa mga damgo. Busa gipatawag ko ikaw, aron ipahibalo unta nimo kanako kung unsay akong buhaton.”
And Samuel said to Saul, Why hast thou disquieted me, to bring me up? And Saul answered, I am grievously distressed; for the Philistines make war against me, and God hath departed from me, and answereth me no more, neither by prophets, nor by dreams: therefore I have called thee, that thou mayest make known to me what I shall do.
16 Miingon si Samuel, “Unsa man ang imong ipangutana kanako, sanglit mibiya na man si Yahweh kanimo, ug nahimo nimo siyang kaaway?
Then said Samuel, Why then dost thou ask of me, seeing the LORD hath departed from thee, and hath become thy enemy?
17 Gibuhat na ni Yahweh nganha kanimo ang iyang gisulti nga iyang pagabuhaton. Gikuha ni Yahweh ang gingharian gikan sa imong kamot ug gihatag na niya kini sa laing tawo—ngadto kang David.
And the LORD hath done to him, as he spoke by me: for the LORD hath rent the kingdom out of thy hand, and given it to thy neighbor, [even] to David:
18 Tungod kay wala nimo tumana ang tingog ni Yahweh ug wala nimo gipahamtang sa mga Amelikanhon ang iyang bangis nga kapungot, busa karong adlawa iya kining gibuhat nganha kanimo.
Because thou didst not obey the voice of the LORD, nor execute his fierce wrath upon Amalek, therefore hath the LORD done this thing to thee this day.
19 Dugang pa niana, itugyan ka ni Yahweh ug ang Israel ug ikaw ngadto sa kamot sa mga Filistihanon. Ugma ikaw ug ang imong mga anak nga lalaki mouban na kanako. Itugyan usab ni Yahweh ang mga kasundalohan sa Israel ngadto sa mga kamot sa mga Filistihanon.”
Moreover, the LORD will also deliver Israel with thee into the hand of the Philistines: and to-morrow [shalt] thou and thy sons [be] with me: the LORD also shall deliver the host of Israel into the hand of the Philistines.
20 Unya dihadiha nahagba si Saul sa yuta ug nahadlok pag-ayo tungod sa mga gipamulong ni Samuel. Wala na siyay kusog, kay wala siya mikaon sa tibuok adlaw, ni sa tibuok gabii.
Then Saul fell immediately all along on the earth, and was exceedingly afraid, because of the words of Samuel: and there was no strength in him; for he had eaten no bread all the day, nor all the night.
21 Miduol ang babaye ngadto kang Saul ug nakita nga nabalaka siya pag-ayo, miingon siya kaniya, “Tan-awa, ang imong sulugoong babaye namati sa imong tingog; gibutang ko ang akong kinabuhi sa akong kamot ug namati sa mga pulong nga imong gisulti kanako.
And the woman came to Saul, and saw that he was greatly troubled, and said to him, Behold, thy handmaid hath obeyed thy voice, and I have put my life in my hand, and have hearkened to thy words, which thou didst speak to me.
22 Busa karon, naghangyo ako kanimo, pamatia usab ang tingog sa imong sulugoong babaye, ug tugoti ako nga mag-andam ug diyutay nga pagkaon sa imong atubangan. Pagkaon aron aduna kay kusog sa imong paglakaw.”
Now therefore, I pray thee, hearken thou also to the voice of thy handmaid, and let me set a morsel of bread before thee; and eat, that thou mayest have strength, when thou goest on thy way.
23 Apan mibalibad si Saul ug miingon, “Dili ako mokaon.” Apan ang iyang mga sulugoon, uban sa babaye, namugos kaniya, ug namati siya sa ilang tingog. Busa mibangon siya gikan sa yuta ug milingkod sa higdaanan.
But he refused, and said, I will not eat. But his servants, together with the woman, compelled him; and he hearkened to their voice. So he arose from the earth, and sat upon the bed.
24 Ang babaye adunay gipatambok nga nating baka sa iyang balay; nagdalidali siya ug giihaw kini; nagkuha siya ug harina, gimasa kini, ug giluto ang tinapay nga walay patubo niini.
And the woman had a fat calf in the house: and she hasted and killed it, and took flour, and kneaded [it], and baked unleavened bread of it.
25 Gidala niya kini sa atubangan ni Saul ug sa iyang mga sulugoon ug nangaon sila. Unya mibangon sila ug mibiya nianang gabhiona.
And she brought [it] before Saul, and before his servants; and they ate. Then they arose and went away that night.