1 Samuel 25
1 Karon namatay na si Samuel. Ang tibuok Israel nagtigom ug nagbangotan alang kaniya, ug gilubong nila siya sa iyang balay didto sa Rama. Unya milakaw si David ug milugsong sa kamingawan sa Paran.
Samuel duek naah, Israelnawk boih amkhueng o moe, anih to qah o haih: anih loe a ohhaih vangpui Ramah ah aphum o. To naah David loe angthawk moe, Paran praezaek ah caeh tathuk.
2 Adunay usa ka tawo didto sa Maon, nga ang katigayonan atua sa Carmel. Adunahan kaayo ang maong tawo. Aduna siyay 3, 000 ka mga karnero ug 1, 000 ka mga kanding. Gitupihan niya ang iyang mga karnero didto sa Carmel.
Karmel vangpui ah im katawn, Maon ih kami maeto oh; anih loe angraeng parai moe, maeh sangto hoi tuu sang thumto tawnh; anih loe Karmel ah tuu mui to aah.
3 Ang ngalan sa tawo mao si Nabal, ug Abigail ang ngalan sa iyang asawa. Maalamon ang babaye ug maanyag ang panagway. Apan mapintas ang lalaki ug daotan sa iyang mga binuhatan. Kaliwat siya sa panimalay ni Caleb.
Anih loe Nabal, tiah ahmin oh; a zu ih ahmin loe Abigail. Anih ih zu loe thaih kophaih katawn palungha kami ah oh moe, kranghoih parai nongpata ah oh; toe a sava loe Kaleb ih acaeng ah oh, poekset pongah kahoih ai hmuen to sak.
4 Nadungog ni David didto sa kamingawan nga nagtupi si Nabal sa balahibo sa iyang karnero.
Nabal loe tuumui aah, tiah David mah taw hoiah thaih.
5 Busa nagpadala si David ug napulo ka mga batan-ong lalaki. Miingon si David sa batan-ong mga lalaki, “Tungas didto sa Carmel, adto kang Nabal, ug pangumustaha siya pinaagi sa akong ngalan.
To pongah thendoeng kami hato anih, to tih ai boeh loe Nabal khaeah Karmel vangpui ah caeh oh loe, kai ih ahmin hoiah anih to bansin oh;
6 Moingon kamo kaniya, 'Pagpuyo nga mauswagon. Ang kalinaw maanaa kanimo ug ang kalinaw maanaa sa imong panimalay, ug ang kalinaw maanaa sa tanan nimong gipanag-iyahan.
anih khaeah, Na hinglung sawk nasoe; nangmah hoi na imthung takoh boih, nangmah ih kaminawk boih nuiah monghaih om nasoe.
7 Nadungog ko nga aduna kay mga tigtupi. Ang imong mga magbalantay sa karnero nag-uban kanamo, ug wala kami gibuhat nga makapasakit kanila, ug wala sila nawad-an sa tibuok higayon nga atua sila sa Carmel.
Vaihi tuumui na aah, tiah ka panoek; nang ih tuutoep kaminawk kaicae khaeah oh o naah, nihcae to raihaih ka paek o ai; Karmel ah oh o nathung, nihcae ih hmuenmae tidoeh anghmaa ai.
8 Pangutan-a ang imong mga batan-ong lalaki, ug sultihan ka nila. Karon tugoti nga ang akong mga batan-ong lalaki makakaplag ug pabor sa imong mga mata, kay miabot kami sa adlaw sa pagsaulog. Palihog hatagi ang imong mga sulugoon ug bisan unsa nga anaa kanimo ug ang imong anak nga si David.'”
Na thendoengnawk to dueng ah, nihcae mah na thui o tih hmang. To pongah poihsakhaih atue ah angzo kai ih thendoengnawk nuiah na koehhaih amtueng nasoe; na tamnanawk hoi na capa David hanah na tawnh ih hmuen to paek thoem ah, tiah thui pae oh, tiah a naa.
9 Sa pag-abot sa mga batan-ong lalaki, gisulti nila kining tanan kang Nabal alang kang David ug unya naghulat.
To ah phak o naah, David mah thuih ih lok baktih toengah, David ih kaminawk mah Nabal khaeah thuih pae o moe, a zing o.
10 Gitubag ni Nabal ang mga sulugoon ni David, “Kinsa ba si David? Ug kinsa ba ang anak ni Jese? Karong adlawa adunay daghang mga sulugoon nga milayas gikan sa ilang mga agalon.
Nabal mah David ih tamnanawk khaeah, David loe mi aa? Jesse capa loe mi aa? Vai tahang loe angmacae ih angraeng khae hoi loklam amkhraeng tamna paroeai oh o.
11 Kuhaon ko ba ang akong tinapay ug ang akong tubig ug ang akong karne nga akong giihaw alang sa akong mga tigtupi, ug ihatag kini sa mga tawo nga wala ko hingsayri kung asa gikan?”
Kawbangmaw kaimah ih tuumui aat kaminawk hanah ka boh pae ih moi, takaw hoi tui to ka lak moe, naa hoiah angzo kami maw, tiah ka panoek ai ih kami to ka paek thai tih? tiah a naa.
12 Busa namiya ug namalik ang mga batan-ong lalaki, ug gisulti kaniya ang tanan nga gipamulong.
To naah David ih kaminawk loe angqoi o moe, amlaem o let, nihcae mah to tiah thuih ih loknawk boih to thuih pae o.
13 Miingon si David ngadto sa iyang mga tawo, “Ang matag tawo magtakin sa iyang espada.” Ug ang matag-usa nagtakin sa iyang espada. Gitakin usab ni David ang iyang espada. Mga 400 ka mga tawo ang misunod kang David, ug 200 ang nagpabilin uban sa mga gamit.
David mah angmah ih thendoengnawk khaeah, Sumsen to sin oh, tiah a naa. To pongah nihcae loe sumsen to sin o boih, David doeh angmah ih sumsen to angnaeng toeng; David hoi nawnto caeh kaminawk loe cumvai palito oh o, kami cumvai hnettonawk mah hmuenmae to toep o.
14 Apan usa sa mga batan-ong lalaki ang misugilon kang Abigail nga asawa ni Nabal; miingon siya, “Nagpadala si David ug mga mensahero gikan sa kamingawan aron pangumustahon ang atong agalon, ug giinsulto niya sila.
Toe thendoeng maeto mah Nabal ih zu Abigail khaeah, Khenah, David mah praezaek hoiah ka angraeng bansin hanah angmah ih laicaehnawk to patoeh, toe anih mah to laicaehnawk to zoeh.
15 Apan ang mga tawo maayo kaayo kanato. Wala kami gisakit ug walay nakulang samtang nag-uban kami kanila sa dihang didto kami sa kaumahan.
To laicaehnawk loe kaicae khaeah paroeai hoih o; kaicae han nganbawh kana paek ai; taw ah nihcae khae ka oh o nathung, tih hmuen doeh anghmaa ai.
16 Sila mao ang among pader sa adlaw ug sa gabii, sa tanang higayon nga uban pa kami kanila nga nag-atiman sa mga karnero.
Aqum athun nihcae khaeah tuu toep hoi ka oh o naah, nihcae loe kaicae han sipae baktiah oh o.
17 Busa sayri kini ug hunahunaa ang imong pagabuhaton, kay daotan ang gilaraw batok sa atong agalon, ug batok sa iyang tibuok panimalay. Wala siyay pulos nga tawo ug walay makapangatarongan kaniya.”
To pongah vaihi timaw sak nahaeloe hoi tih, tiah poek ah; ka angraeng hoi anih ih imthung takohnawk loe amro boih han ih ni oh sut boeh. Anih loe kasae kami ah oh pongah, mi mah doeh anih khaeah lokthui thai mak ai, tiah a naa.
18 Unya midali si Abigail ug nagkuha ug 200 ka buok tinapay, duha ka botilya sa bino, lima ka karnero nga naandam nang daan, lima ka bakid sa binulad nga lugas, 100 ka pungpong sa binulad nga ubas, ug 200 ka tinapay nga hinimo sa trigo, ug gikarga kini sa mga asno.
Abigail loe karangah caeh moe, takaw cumvai hnetto, misurtui pailang hnetto, thongh tangcae tuu pangato ih moi, haek ih kamtong takho pangato, misurthaih kazaek takho cumvai hnetto lak moe, thaiduet thaih hoi sak ih takaw cumvai hnetto, hrang a phawhsak.
19 Miingon siya sa iyang mga batan-ong lalaki, “Pag-una kamo kanako, ug mosunod ako kaninyo.” Apan wala niya sultihi ang iyang bana nga si Nabal.
To pacoengah a tamnanawk khaeah, Khenah, ka hmabang ah caeh oh; nangcae hnukah kang zoh han, tiah a naa. Toe to kawng to a sava Nabal khaeah thui pae ai.
20 Samtang nagsakay siya sa iyang asno ug milugsong sa nagsalipod nga bukid, si David ug ang iyang mga tawo milugsong padulong kaniya, ug gikasugat niya sila.
Hrang angthueng moe, mae taeng ih tahawt thungah phak naah, David hoi anih ih kaminawk loe anih khaeah caeh o tathuk moe, nihcae hoi anghnuk o.
21 Karon si David miingon, “Sa pagkatinuod kawang lamang ang akong pagbantay sa tanang anaa niining tawhana didto sa kamingawan, aron nga walay mawala sa tanan niyang gipanag-iyahan, apan gibalosan niya ug daotan ang maayo.
David mah, Hae kami ih hmuen maeto doeh anghmat han ai ah, anih ih hmuenmaenawk to taw ah azom ah ni ka toep o; ka sak o ih kahoih hmuen to kasae hmuen hoiah ang pathok.
22 Buhaton unta sa Dios nganhi kanako, nga si David, ug mas labaw pa, kung sa pagkabuntag akong binlan ug usa ka lalaki sa tanan niyang gipanag-iyahan.”
Khawnbangah, Nabal angmah hoi anih ih imthung takoh thung ih kami maeto loih nahaeloe, Sithaw mah David ih misa nuiah koeh baktiah sah nasoe, kanung parai ah doeh sah nasoe, tiah a naa.
23 Sa pagkakita ni Abigail kang David, nagdali siya ug mikanaog sa iyang asno ug mihapa sa yuta sa atubangan ni David.
Abigail mah David to hnuk naah, hrang nui hoi karangah anghum tathuk moe, anih hmaa ah long ah akuep,
24 Mihapa siya sa tiilan ni David ug miingon, “Ako na lamang ang pakasad-a, akong agalon. Palihog tugoti ang imong sulugoon nga makigsulti kanimo, ug paminawa ang mga pulong sa imong sulugoon.
a khokkung ah tabok pae moe, Ka angraeng, ka nuiah khue, hae zaehaih hae ka nuiah khue om nasoe; tahmenhaih hoiah na tamna hae na hmaa ah lokthuisak raeh; na tamna ih lok hae tahngai raeh.
25 Akong agalon ayaw tagda kining walay pulos nga tawo nga si Nabal, kay sama sa iyang ngalan, mao na siya. Nabal ang iyang ngalan, ug ang kabuang anaa kaniya. Apan ako nga imong sulugoon wala makakita sa mga batan-ong lalaki sa akong agalon, nga imong gipadala.
Kami kahoih ai, Nabal to ka angraeng nang mah tiah doeh poek khing hmah; angmah ih ahmin baktiah ni tuinuen doeh oh; anih ih ahmin loe, Nabal; anih loe kamthu tuinuen ni a tawnh; toe na tamna kai loe ka angraeng nang mah patoeh ih, thendoengnawk to ka hnu ai.
26 Ug karon, akong agalon, ingon nga buhi si Yahweh, ug ingon nga ikaw buhi, sanglit si Yahweh nagpugong kanimo sa pagpabanaw sa dugo, ug gikan sa pagpanimalos pinaagi sa imong kaugalingong kamot, karon tugoti nga ang imong mga kaaway, ug kadtong nagtinguha sa pagbuhat ug daotan sa akong agalon, mahisama kang Nabal.
Ka angraeng nang mah vaihi kami ih athii palong han ai ah, na ban hoi athii longsak han ai ah, Angraeng mah pakaa nasoe; Angraeng loe hing moe, nang doeh na hing baktih toengah, na misanawk hoi na hinghaih pakrong kaminawk loe, Nabal baktiah om o nasoe.
27 Ug karon, kining mga gasa nga gidala sa imong sulugoon alang sa akong agalon—tugoti nga igahatag kini ngadto sa mga batan-ong lalaki nga nagsunod sa akong agalon.
Na tamna kai mah ka angraeng nang hanah kang sin ih hae tangqum hae, ka angraeng hnukbang kaminawk khaeah na paek pae nasoe.
28 Palihog pasayloa ang kalapasan sa imong sulugoon, kay sa pagkatinuod pagahimoon gayod ni Yahweh sa akong agalon ang tinuod nga panimalay, kay ang akong agalon nakig-away sa mga gubat ni Yahweh; ug walay makita nga daotan diha kanimo hangtod nga ikaw buhi pa.
Na tamna nongpata zaehaih to tahmen raeh; ka angraeng loe Angraeng ih misa ni tuk moe, ka angraeng loe a hing thung sakpazaehaih om ai, to pongah Angraeng mah ka angraeng hanah kacak im to sah pae tih.
29 Ug bisan pa kung mobarog ang mga tawo sa pagpangita kanimo aron pagkuha sa imong kinabuhi, apan ang kinabuhi sa akong agalon mahigot sa bugkos sa mga buhi pinaagi kang Yahweh nga imong Dios; ug iyang ilambuyog ang mga kinabuhi sa imong mga kaaway, sama nga gikan sa puntil sa usa ka lambuyog.
Kami mah na hinghaih lak hanah angthawk moe, patom cadoeh, ka angraeng hinghaih to Angraeng Sithaw mah pop parai khosakhoihaih ah omsak tih, toe na misanawk hinghaih loe ngazai hoi zai ih lawkthluem baktiah ni om o tih.
30 Ug mao kini ang mahitabo, sa dihang buhaton na ni Yahweh alang sa akong agalon ang tanang maayong mga butang nga iyang gisaad kanimo, ug kung himoon ka na niyang pangulo sa tibuok Israel,
Angraeng mah ka angraeng nuiah sak hanah thuih ih lok baktih toengah, anih khaeah kahoih hmuen to sak moe, anih to Israel kaminawk zaehoikung ah suek naah,
31 kini nga mga butang dili na makapaguol kanimo, ni makapasakit sa kasingkasing sa akong agalon, kay wala ka nagpabanaw ug dugo nga walay hinungdan, ug wala ka manimalos alang sa imong kaugalingon. Ug kung palampuson ni Yahweh ang akong agalon, hinumdomi ang imong sulugoon.”
ka angraeng mah kami to hum moe, hae hmuen kawng pongah lu lak naah, ka angraeng nuiah palungsethaih hoi kasae thuihaih om hmah nasoe. Angraeng mah ka angraeng nuiah kahoih hmuen sak naah, na tamna kai hae pahnet hmah, tiah a naa.
32 Miingon si David kang Abigail, “Dalaygon si Yahweh, ang Dios sa Israel, siya nga nagpadala kanimo aron pagsugat kanako karong adlawa.
David mah Abigail khaeah, Vaihniah kai tongh hanah nang patoehkung, Israel Angraeng Sithaw loe, tahamhoihaih om nasoe.
33 Ug bulahan ang imong kaalam, ug bulahan ka, tungod kay gilikay mo ako gikan sa pagpabanaw sa dugo, ug gikan sa pagpanimalos gamit ang akong kaugalingong kamot.
Na thuih ih kahoih lok pongah, vaihniah kami hum han caeh han ai ah pakaakung, ka ban hoi lu lak han ai ah paka kami, nang doeh tahamhoihaih om nasoe.
34 Kay sa pagkatinuod, ingon nga si Yahweh buhi, ang Dios sa Israel, siya nga nagpugong kanako sa pagsakit kanimo, kung wala ka pa nagdali sa pagsugat kanako, wala gayoy mahibilin kang Nabal bisan usa ka batang lalaki pag-abot sa kabuntagon.”
Nang pacaekthlaek han ai ah pakaakung, Israel Angraeng Sithaw loe hing baktih toengah, kai tongh hanah karangah nang zo ai nahaeloe, khawnbang khodai naah Nabal ih kami maeto doeh loih mak ai, tiah a naa.
35 Busa gidawat ni David ang iyang gipangdala alang kaniya; miingon siya sa babaye, “Pauli nga malinawon ngadto sa imong pinuy-anan; tan-awa, namati ako sa imong tingog ug gidawat ko ikaw.”
To naah anih mah sin pae ih hmuennawk boih to David mah talawk pae moe, lunghoihta hoiah na im ah amlaem lai ah; na lok to ka tahngai moe, na mikhmai doeh ka khet boeh, tiah a naa.
36 Mibalik si Abigail ngadto kang Nabal; ug tan-awa, nagpakombira siya sa iyang balay, sama sa kombira sa usa ka hari; ug nagmalipayon ang kasingkasing ni Nabal, kay nahubog man siya pag-ayo. Busa wala niya siya sultihi hangtod sa pagkabuntag.
Abigail loe Nabal khaeah caeh; anih loe siangpahrang mah sak ih poih baktiah poih to a sak; anih loe paroeai poeknawm moe, mu to paqui pongah, khawnbang khodai khoek to, Abigail mah a sava khaeah tidoeh thui pae ai.
37 Pag-abot sa kabuntagon, sa dihang nahuwasan na sa pagkahubog si Nabal, gisultihan siya sa iyang asawa niining mga butanga; giataki siya sa iyang kasingkasing, ug migahi siya sama sa bato.
Khawnbang mu paquih cai naah, a zu mah Nabal khaeah kangcoeng hmuen kawng to thuih pae; to naah anih ih palung to angtawt ai anghak ving boeh pongah, thlung baktiah angcoeng ving.
38 Sa paglabay sa napulo ka adlaw nga gikastigo ni Yahweh si Nabal, namatay siya.
Ni hato oh pacoengah, Angraeng mah Nabal to boh moe, a duek.
39 Ug sa pagkadungog ni David nga namatay na si Nabal, miingon siya, “Dalaygon si Yahweh, nga maoy nagbawi sa akong kaulawan gikan sa kamot ni Nabal, ug naglikay sa iyang sulugoon gikan sa daotan. Ug iyang gibalik sa kaugalingong ulo ni Nabal ang iyang daotang binuhatan.” Unya gipaadtoan ug gipasultihan ni David si Abigail, nga iya siyang pangasaw-on.
Nabal duek boeh, tiah David mah thaih naah, Kai patoek kami Nabal nuiah ban ang phok pae moe, kahoih ai hmuen sak han ai ah, ka ban ang patawnh pae pongah, Angraeng loe tahamhoihaih om nasoe; Nabal mah sak ih zaehaih loe angmah lu nuiah krak boeh, tiah thuih. To naah David mah kami to patoeh moe, Abigail to zu ah lak hanah duengsak.
40 Sa pag-abot sa mga sulugoon ni David ngadto kang Abigail didto sa Carmel, nakigsulti sila kaniya ug miingon, “Gipadala kami ni David nganhi kanimo aron dad-on ka ngadto kaniya ingon nga iyang asawa.”
A tamnanawk loe Karmel ah caeh o moe, anih khaeah, David mah nang hae a zu ah oh hanah ang laksak, tiah a naa o.
41 Mibarog siya, ug mihapa sa yuta, ug miingon, “Tan-awa, ang imong babayeng sulugoon mao ang sulugoon nga mohugas sa mga tiil sa mga sulugoon sa akong agalon.”
To naah anih mah angthawk moe, a mikhmai to long ah akuep tathuk pacoengah, Khenah, kai loe ka angraeng tamnanawk ih khok pasae tamna nongpata ah om nasoe, tiah a naa.
42 Midali si Abigail ug mibarog, ug misakay sa asno uban ang iyang lima ka babayeng sulugoon nga misunod kaniya; ug misunod siya sa mga mensahero ni David ug nahimong iyang asawa.
Abigail loe karangah laa hrang nuiah angthueng, a taengah kaom nongpata pangato mah anih to caeh o haih; David ih laicaehnawk hnukah caeh moe, anih ih zu ah oh.
43 Karon gikuha usab ni David si Ahinoam nga taga-Jesrel ingon nga asawa; silang duha nahimo niyang mga asawa.
David loe Jezreel vangpui ih Ahinoam doeh zu ah lak; to tiah nihnik loe anih ih zu ah oh hoi hmaek.
44 Gihatag usab ni Saul si Mical nga anak niya nga babaye nga asawa ni David, ngadto kang Palti nga anak ni Lais, nga gikan sa Galim.
Toe Saul mah David han paek ih a canu Mikal loe, Galim ih kami Laish capa Patiel hanah paek pae ving.
