1 Samuel 13

1 Si Saul nagpangidaron ug 30 anyos sa dihang nagsugod siya sa paghari; sa dihang naghari siya sa tibuok Israel sa 40 ka tuig,

Saul was...years old when he became king; and he reigned two years over Israel.

2 nagpili siya ug 3, 000 ka mga lalaki sa Israel. 2, 000 ang uban kaniya sa Mikmas ug sa kabungtoran sa Betel, samtang 1, 000 ang uban kang Jonatan sa Gabaon sa Benjamin. Gipapauli niya ang ubang mga sundalo sa ilang mga tolda.

And Saul chose him three thousand men out of Israel: there were with Saul two thousand in Michmash and in mount Bethel, and a thousand were with Jonathan in Gibeah of Benjamin; and the rest of the people he sent every man to his tent.

3 Gibuntog ni Jonatan ang kampo sa mga Filistihanon nga didto sa Gabaa ug ang mga Filistihanon nakadungog niini. Unya gipatingog ni Saul ang trumpeta sa tibuok dapit, nga nag-ingon, “Tugoti nga makadungog ang mga Hebreohanon.”

And Jonathan smote the outpost of the Philistines that was in Geba, and the Philistines heard [of it]. And Saul blew the trumpet throughout the land, saying, Let the Hebrews hear.

4 Nadunggan sa tibuok Israel nga gibuntog ni Saul ang kampo sa mga Filistihanon, ug gidumtan ang Israel alang sa mga Filistihanon. Unya gipatawag ang tanang kasundalohan aron magtigom uban kang Saul didto sa Gilgal.

And all Israel heard say, Saul has smitten the garrison of the Philistines, and Israel also has become odious to the Philistines. And the people were called together after Saul to Gilgal.

5 Nagtigom ang tanang mga Filistihanon aron sa pagpakiggubat batok sa Israel: Adunay 3, 000 ka mga karwahe, ug 6, 000 ka mga tawo nga nagsakay niini, ug panon sa kasundalohan nga sama ka gidaghanon sa balas sa baybayon. Mitungas sila ug nagkampo sa Mikmas, sa sidlakang bahin sa Bet-aven.

And the Philistines were assembled together to fight with Israel, thirty thousand chariots, and six thousand horsemen, and people as the sand which is on the sea-shore in multitude; and they came up, and encamped in Michmash, eastward from Beth-Aven.

6 Sa dihang nakita sa mga tawo sa Israel nga anaa sila sa kasamok—tungod kay ang katawhan nahadlok naman, nanago sila sa mga langob, sa ilalom sa mga sagbot, sa mga bato, sa mga balon, ug sa mga bangag.

And the men of Israel saw that they were in a strait (for the people were distressed); and the people hid themselves in caves, and in thickets, and in cliffs, and in strongholds, and in pits.

7 Ang uban sa mga Hebreohanon mitabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Gad ug Galaad. Apan si Saul nagpabilin sa Gilgal, ug ang tanang mga tawo nga nagsunod kaniya nangurog sa kahadlok.

And the Hebrews went over the Jordan into the land of Gad and Gilead. And Saul was yet in Gilgal, and all the people followed him trembling.

8 Naghulat siya ug pito ka adlaw, ang panahon nga gitakda ni Samuel. Apan wala miabot si Samuel didto sa Gilgal, ug ang katawhan nagkatibulaag gikan kang Saul.

And he waited seven days, according to the set time that Samuel [had appointed]; but Samuel did not come to Gilgal; and the people were scattered from him.

9 Miingon si Saul, “Dad-a kanako ang halad sinunog ug ang mga halad alang sa pakigdait.” Unya iyang gihalad ang halad sinunog.

And Saul said, Bring hither to me the burnt-offering and the peace-offerings. And he offered up the burnt-offering.

10 Sa pagkahuman gayod niya ug halad sa halad sinunog miabot si Samuel. Migawas si Saul aron sa pagtagbo ug sa pag-abiabi kaniya.

And it came to pass, as soon as he had ended offering up the burnt-offering, behold, Samuel came; and Saul went out to meet him, that he might salute him.

11 Unya miingon si Samuel, “Unsa man kining imong gibuhat?” Mitubag si Saul, “Sa dihang nakita nako nga ang mga katawhan mibiya kanako, ug wala ka miabot sa gitakda nga panahon, ug ang mga Filistihanon nagtigom na sa Mikmas,

And Samuel said, What hast thou done? And Saul said, Because I saw that the people were scattered from me, and that thou didst not come within the days appointed, and that the Philistines were assembled at Michmash,

12 Miingon ako, 'Karon ang Filistihanon molugsong batok kanako sa Gilgal, ug wala ko nakita ang pagdapig ni Yahweh.' Busa gipugos ko ang akong kaugalingon sa paghalad sa halad sinunog.”

I said, The Philistines will come down now upon me to Gilgal, and I have not made supplication to Jehovah; and I forced myself, and offered up the burnt-offering.

13 Unya miingon si Samuel kang Saul, “Binuang kining imong gibuhat. Wala nimo tumana ang sugo nga gihatag ni Yahweh nga imong Dios. Kay gitukod na unta ni Yahweh ang imong pagmando sa Israel sa walay kataposan.

And Samuel said to Saul, Thou hast done foolishly: thou hast not kept the commandment of Jehovah thy God which he commanded thee; for now would Jehovah have established thy kingdom over Israel for ever.

14 Apan karon dili ka na magpadayon sa pagmando. Kay nakaplagan na ni Yahweh ang tawo nga duol sa iyang kasingkasing, ug gipili siya ni Yahweh nga mahimong prinisipe sa iyang katawhan, tungod kay wala mo man tumana kung unsa ang iyang gisugo kanimo.”

But now thy kingdom shall not continue: Jehovah has sought him a man after his own heart, and Jehovah has appointed him ruler over his people; for thou hast not kept what Jehovah commanded thee.

15 Unya mitindog ug mitungas si Samuel gikan sa Gilgal ngadto sa Gabaon sa Benjamin. Ug giihap ni Saul ang katawhan nga uban kaniya, mga 600 ka mga kalalakihan.

And Samuel arose and went up from Gilgal to Gibeah of Benjamin. And Saul numbered the people that were found with him, about six hundred men.

16 Si Saul, ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan, ug ang katawhan nga uban kanila, nagpabilin sa Gabaa sa Benjamin. Apan ang mga Filistihanon nagkampo sa Mikmas.

And Saul, and Jonathan his son, and the people that were found with them, abode in Geba of Benjamin; and the Philistines encamped in Michmash.

17 Ang mga nagkabayo nga nagkampo sa mga Filistihanon miabot sa tulo ka pundok. Ang usa ka pundok nagpadulong ngadto sa Ofra, ngadto sa dapit sa Sual.

And the ravagers came out of the camp of the Philistines in three companies: one company turned the way of Ophrah, into the land of Shual;

18 Ang laing panon nagpadulong ngadto sa Bethoron, ug ang laing pundok nagpadulong ngadto sa utlanan nga madungaw ang walog sa Zeboyim ngadto sa kamingawan.

and another company turned the way to Beth-horon; and the other company turned the way to the district that looks over the ravine of Zeboim toward the wilderness.

19 Walay magpapanday sa espada nga makita sa tibuok dapit sa Israel, tungod kay nag-ingon ang mga Filistihanon, “Tingali ang mga Hebrohanon maghimo ug mga espada o mga bangkaw alang sa ilang kaugalingon.”

Now there was no smith found throughout the land of Israel; for the Philistines said, Lest the Hebrews make them swords or spears.

20 Apan ang tanang kalalakihan sa Israel kanunay molugsong ngadto sa Filistihanon, ang tagsatagsa magpabaid sa mga lipya sa iyang daro, sa iyang piko, sa iyang atsa, ug sa iyang sanggot.

And all Israel went down to the Philistines, every man to get his ploughshare, and his hoe, and his axe, and his sickle sharpened,

21 Ang bayad tag-2/3 ka shekel alang sa lipya sa mga daro, ug sa mga piko, ug 1/3 ka shekel alang sa pagpabaid sa mga atsa ug sa pagpatul-id sa mga garab.

when the edges of the sickles, and the hoes, and the forks, and the axes were blunted; and to set the goads.

22 Busa sa adlaw sa gubat walay mga espada o mga bangkaw nga makita sa mga kamot kang bisan kinsa sa mga kasundalohan nga uban kang Saul ug kang Jonatan; si Saul lamang ug Jonatan ang aduna niini.

And it came to pass in the day of battle, that there was neither sword nor spear found in the hand of any of the people that were with Saul and Jonathan; but with Saul and with Jonathan his son there was found.

23 Ang mga magbabantay nga kasundalohan sa Filistihanon nanggula ngadto sa unahan sa Mikmas.

And a garrison of the Philistines went out to the passage of Michmash.