1 Hari 5
1 Si Hiram ang hari sa Tiro gipadala ang iyang sulugoon ngadto kang Solomon kay nadunggan niya nga gidihogan nila siya nga hari puli sa iyang amahan; kay si Hiram kanunay nga nahigugma kang David.
Hiram, the king of Tyre [city], had always been a close friend of King David. When he heard that Solomon had been appointed to become the king after his father was no longer king, he sent some messengers to Solomon [to congratulate him].
2 Nagpadala si Solomon ug pulong kang Hiram, nga miingon,
Solomon [gave those messengers] this message to take back to Hiram:
3 “Nasayod ka sa akong amahan nga si David nga dili makatukod sa balay alang sa ngalan ni Yahweh nga iyang Dios tungod sa mga gubat nga nag-alirong kaniya, kay sa panahon sa iyang kinabuhi gibutang ni Yahweh ang iyang mga kaaway ilalom sa tumbanan sa iyang tiil.
“You know that my father David [led his soldiers to] fight many wars against his enemies in the nearby countries. So he could not [arrange to] build a temple in which we [MTY] could worship Yahweh our God, until after Yahweh enabled [the Israeli army] to defeat [IDM] all his enemies.
4 Apan karon, ang akong Dios nga si Yahweh naghatag kanako ug kapahulayan sa matag kasikbit. Wala nay kaaway ni katalagman.
But now Yahweh our God has enabled us to have peace with all the surrounding countries. [(There is no danger that/We do not need to worry that)] we will be attacked.
5 Busa gitinguha ko ang pagtukod sa templo alang sa ngalan ni Yahweh nga akong Dios, sumala sa gisulti ni Yahweh sa akong amahan nga si David, nga miingon, 'Ang imong anak nga lalaki, nga akong gipapuli paglingkod sa imong trono, ang motukod sa templo alang sa akong ngalan.'
Yahweh promised my father David, ‘Your son, whom I will enable to be king after you are no longer king, will build a temple for me [MTY].’ Because of that, I have decided to build a temple in which we can worship [MTY] Yahweh our God.
6 Busa karon pagsugo nga mamutol sila ug mga sidro gikan sa Lebanon alang kanako. Ang akong mga sulugoon mouban sa imong mga sulugoon ug bayaran ko ikaw alang sa imong mga sulugoon aron mabayran ko ikaw sa tama sa tanang butang nga imong nauyonan nga buhaton. Kay nasayod ka man nga walay maantigo kanamo sa pagputol ug kahoy sama sa mga taga-Sidon.
“So [I am requesting that] you command your workers to cut cedar trees for me. My men will work with them, and I will pay your workers whatever you decide. [But] my men [cannot do the work alone, ] because they do not know how to cut down trees like your workers from Sidon [city] do.”
7 Sa dihang nadungog ni Hiram ang mga pulong ni Solomon, nalipay siya pag-ayo ug miingon, “Mahimaya si Yahweh karon adlawa, nga naghatag kang David ug usa ka manggialamong anak nga lalaki nga magdumala niining dakong katawhan.”
When Hiram heard the message from Solomon, he was very happy and said, “I praise Yahweh today for giving David a very wise son to rule that great nation!”
8 Nagpadala si Hiram ug pulong ngadto kang Solomon, nga miingon, “Nadungog ko ang mensahe nga imong gipadala kanako. Ihatag ko ang tanang sidro nga kahoy ug sipres nga imong gitinguha.
He sent this message back to Solomon: “I have heard the message that you sent to me, and I am ready to do what you ask. I will provide cedar and cypress logs.
9 Ipanaog sa akong mga sulugoon ang mga kahoy gikan sa Lebanon paingon sa dagat, ug pabugkosan ko kini aron paagion sa dagat sa dapit nga imong gitudlo kanako. Badbaran ko kini didto, ug kuhaon nimo kini. Buhaton nimo kung unsa akong gitinguha pinaagi sa paghatag ug pagkaon alang sa akong panimalay.”
My workers will bring the logs down from [the] Lebanon [mountains] to the [Mediterranean] sea. Then they will [tie them together to] make rafts to float them [in the water] along the coast to the place that you indicate. Then my workers will untie the logs, and your workers will take them from there. What I want you to do is to supply food for the people who work in my palace.”
10 Busa naghatag si Hiram kang Solomon sa tanang sidro ug sepris nga kahoy nga iyang gitinguha.
So Hiram [arranged for his workers to] supply all the cedar and cypress logs that Solomon wanted.
11 Mihatag si Solomon ug 20, 000 ka gibug-aton nga trigo nga kalan-on sa iyang panimalay ug 20 ka gibug-aton sa maayong lana. Ginahatag kini ni Solomon kang Hiram matag tuig.
Each year Solomon gave Hiram 100,000 bushels of wheat and 110,000 gallons of pure [olive] oil to feed the people who worked in his palace.
12 Gihatagan ni Yahweh si Solomon ug kaalam, sumala sa iyang gisaad kaniya. Adunay kalinaw tali kang Hiram ug kang Solomon, ug nagbuhat silang duha ug kasabotan.
Yahweh enabled Solomon to be wise, just like he had promised. Solomon and Hiram made a treaty/agreement that there would be peace between their [two governments/countries].
13 Gipugos pagpatrabaho ni Haring Solomon ang tibuok Israel. Ang mga gipugos nga trabahante mikabat sa 30, 000 ka mga lalaki.
King Solomon forced 30,000 men from all over Israel to become his workers.
14 Gipadala niya sila ngadto sa Lebanon, ang 10, 000 ka libo kanila pulihanay. Usa ka bulan mangadto sila sa Lebanon ug duha ka bulan anaa sa panimalay. Si Adoniram maoy nagdumala sa mga tawo nga gipili aron pugson pagpatrabaho.
Adoniram was their boss. Solomon divided the men into three groups. Each month 10,000 of them went to Lebanon and worked for a month there, and then they came back home for two months.
15 Si Solomon adunay 70, 000 ka mga tigdala sa mga bug-at ug 80, 000 ka mga tigtiltil ug bato didto sa kabukiran,
Solomon also forced 80,000 men to cut stones in the hilly area and 70,000 men to haul the stones [to Jerusalem].
16 wala pay labot ang 3, 300 ka mga pangulong opisyal nga nagadumala sa trabahoon ug magdumala sa mga trabahante.
And he also assigned 3,600 men to supervise their work.
17 Ug sa mando sa hari gilukat nila ang mga dagkong bato nga maayo ang kalidad aron gamiton alang sa pundasyon sa templo.
The king also commanded his workers to cut huge blocks of stones from the quarries and to smooth the sides of the stones. Those huge stones were for the foundation of the temple.
18 Busa gitiltil sa mga magtutukod ni Solomon ug sa magtutukod ni Hiram ug sa mga taga-Gebal ug giandam ang mga kahoy ug mga bato aron tukoron ang templo.
Solomon’s workers and Hiram’s workers and men from Gebal/Byblos [city] shaped the stones and prepared the timber to build the temple.
